دوستان مطالب رو در پی هم مطالعه کنید.
ردی کلهری یکی از شاخه های زبان کردی محسوب میشود که در زمان نادرشاه افشار از کلار دشت تا
شهرستان کلار در کردستان عراق جزو قلمرو ایل کلهر و ایل گوران بوده.اما همکنون در استانهای کرمانشاه،ایلام،بخشی از استان همدان،بخشی از استان لرستان،بخشی از استان گلستان،بخشی از استان گیلان(چمخاله)،بخشی از استان آذربایجان غربی در کشور ایران و شهرهای جسان،بدره،منلی،ربادیه،خان قین،بخشی از دربندی خان،کلار،اکثریت روستاها و بخش های حومه شهرستان بغداد در کشور عراق و بخشی از اهالی استان وان در کشور ترکیه و چند روستا در کشور سوریه استان قامیشلو به زبان کلهری تکلم میکنند. ابتدا مقدمه ای در مورد زبان و نحوه رسم الخط کردی بیان میکنم و سپس سراغ حروف الفبای کردی و نحوه نوشتن و خواندن کلمات میرویم.
کسانی که رسم الخط فارسی را میدانند به راحتی میتوانند به رسم الخط کردی مسلط شوند.
در فارسی حروف صدا دار عمدتا" نوشته نمیشوند،مثلا در کلمه محمد ضمه روی "م" ،فتحه روی "ح" و فتحه روی "م" نوشته نمیشود،اما در کردی تمامی حروف صدادار نوشته میشوند و کلمات به صورت تکه تکه نوشته میشوند(بر حسب حروف صدادار موجود در کلمات).
یعنی برای فتحه،ضمه و کسره حروفی نوشته میشود که در ادامه توضیح خواهم داد
بنابراین ابتدا نحوه نوشتن و خواندن حروف صدادار و سپس حروف بیصدا را مورد بررسی قرار میدهیم.
برای راحت تر شدن یادگیری به صورت گام به گام جلو میرویم.
***************************
-فتحه:
در کردی برای مشخص کردن فتحه از حرف"ه" استفاده میشود که بسته به نوع هجابندی(بخش
کردن) کلمه ممکن است به صورت چسبیده یا آزاد به کار رود.
مثال: کلمه حمید در کردی به صورت زیر نوشته میشود:
حه مید
در این کلمه "ه" چسبیده به "ح" میباشد که همان فتحه میباشد.
مثال:کلمه دست در کردی به صورت زیر نوشته میشود:
ده ست
در این کلمه حرف "ه" که بعد از حرف "د" و به صورت آزاد آمده همان فتحه میبلشد.
ممکن است در یک کلمه هردو گونه فتحه چسبیده و آزاد استفاده شود،مانند کلمه "رحمت" که در کردی
به صورت زیر نوشته میشود
ره حمه ت
۲-ضمه:
در کردی دو نوع ضمه داریم:ضمه معمولی و ضمه کشیده.
ضمه معمولی: همان است که در فارسی تلفظ میشود که در کردی آن را با حرف "و" معمولی نمایش
میدهند:
مثال:کلمه کرد در زبان کردی به صورت زیر نوشته میشود:
کورد
نکته ای بسیار بسیار مهم :
پس چگونه حرف "واو" را بنویسیم:
جواب ساده است: هر کجا خواستیم کلمه ای مثل دوست که حرف واو دارد را بنویسیم به جای یک
"و" مینویسیم "وو" یعنی کلمه دوست در کردی به شکل زیر نوشته میشود:
دووست
پس ضمه را با " و " و حرف" واو " یا همان "او" را با "وو" نمایش میدهیم.
ضمه کشیده:این حرف مختص زبان سورانی است و با کمی گرد کردن دهان تلفظ میشود و آن را
با حرف "ۆ " نمایش میدهند.
مانند کلمه:
زۆر یعنی فراوان
۳-کسره و ی مجهول:
برای نمایش کسره و "ی" مجهول از حرف ێ استفاده میشود.
که ممکن است به صورت چسبیده یا آزاد به کار رود.
منظور از "ی" مجهول حرفی بین کسره و "ی" میباشد یا بهتر بگوییم ادغام این دو حرف میباشد.
مثال برای کسره:
کتاب به زبان کردی نوشته میشود:
کێتاب
مثال برای "ی" مجهول:تلفظ حرف "ی" در کلمه حیران درزبان کلهری به صورت "ی" مجهول
میباشد:
حه ێران
علاقه مندی ها (Bookmarks)