پایان انتظار 90 ساله برای چاپ لغت‌نامه خط میخی پایان انتظار 90 ساله برای چاپ لغت‌نامه خط میخی

[Rez@ee]

فرهنگ > ادبیات - پروژه ترجمه لغت‌نامه‌ای که ترجمه واژه‌های مردمان بین‌النهرین است از سال 1921 آغاز شد و بالاخره پس از 90 سال به پایان رسید.

به گزارش خبرآنلاین، این لغت‌نامه 21 جلدی شرح زبان باستانی اهالی بین‌النهرین است و بالاخره پس از نزدیک به یک قرن تلاش و کوشش، ترجمه آن به پایان رسید.
این اثر با نام «لغت‌نامه آسوری دانشگاه شیکاگو» شامل مدخل‌هایی است که به خط میخی روی لوح توسط آسوری‌ها و بابلی‌ها در بین‌النهرین بین سال‌های 2500 پیش از میلاد تا 100 پس از میلاد نوشته شده‌اند. هر مدخل با توضیح و توصیف همراه است.
اولین بار در سال 1921 جیمز هنری برستد، بنیانگذار انستیتو شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو ایده نوشتن این لغت‌نامه را مطرح کرد. در طول این 90 سال صدها هزار نوشته برای جمع‌آوری اطلاعات درست و دقیق 28 هزار مدخل این لغت‌نامه مطالعه و بررسی شده است. تعداد فیش‌های این لغت‌نامه به دو میلیون عدد می‌رسد.
معنای هر واژه به همراه بافتی که در آن کاربرد دارد و موقعیت‌های استفاده از آن در پایین هر مدخل آورده شده است. برای مثال مدخل «umu» به معنای روز 17 صفحه را دربر می‌گیرد و استفاده از این لغت در «گیلگمش» نیز برای نمونه آورده شده است.
رابرت بیگز، پروفسور انستیتو شرق‌شناسی نزدیک 50 سال است با باستان‌شناسان در کشف لوح‌هایی که با خط میخی روی آنها نوشته شده و همچنین ترجمه لغت‌نامه همکاری داشته است.

او دراین مورد گفت: «خاک را از روی لوح پاک می‌کنید و می‌بینید یک نامه جلوی شماست، از تولد کودکی یا وام درو محصول. می‌بینید این فرهنگ فقط متعلق به پادشاه و ملکه نبوده بلکه مردم واقعی هم در آن دخیل بودند، آنها هم مثل ما فکر و ذکرشان امنیت، خورد و خوراک، سقف بالای سر و خانواده‌شان بوده.»
او افزود: «هزاران سال پیش این چیزها را نوشتند، فکرش را هم نمی‌کردند بعدا کسی آنها را بخواند، اما به شکلی با ما سخن می‌گویند انگار همین حالا حضور دارند.»
میتو استاپلر، استاد دانشگاه شیکاگو که 30 سال با این پروژه همکاری کرده، گفت: «خیلی از نوشته‌های آنها ملموس و قابل درک است. حرف‌هایی از خشم و عشق و ترس. نوشته‌هایی درمورد پادشا‌هان خوب و بد. نمونه‌های بسیاری از عبارت «بی خیال» یا «یک نامه دارید» در نامه‌های آن دوران می‌بینیم.»
جیل استین، رئیس انستیتو شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو با اعلام تکمیل این پروژه گفت: «اگر بخواهیم گذشته خود را درک کنیم باید تمدن‌های نخستین را درک کنیم.»
در تهیه این لغت‌نامه سترگ متخصصانی از وین، پاریس، کپنهاگ، برلین، هلسینکی، بغداد و لندن همکاری داشتند. متن‌های بررسی‌شده برای نوشتن این اثر شامل نامه، دفاتر ثبت خراج، نسخه‌های پزشکی، مشاهدات منجمان، متون مذهبی، قراردادها، حماسه‌های منثور، اشعار و غیره بوده است.
فیزارگ / 8 ژوئن / ترجمه: حسین عیدی‌زاده