کلمه استومي (stomy) از لغت يوناني استوما گرفته شده است که به معناي دهان است . در بعضي از بيماران به دليل بيماري و يا جراحت مسير خروجي مدفوع يا ادرار مسدود مي گردد . در چنين مواردي ايجاد يک مجرا يا دهانه براي خروج مواد دفعي امري ضروري است . اين دهانه که از طريق عمل جراحي بر روي پوست شکم ايجاد مي شود استوما نام دارد . در چنين وضعيتي بدليل عدم وجود اعصاب حسي عمل دفع و خروج گاز کاملاً غيرارادي است . بدين ترتيب فرد بنا بر نوع استوماي خود نياز به استفاده از کيسه هاي خاصي دارد . بطور معمول استوما شکل برجسته دارد ولي در بعضي موارد بصورت همسطح يا فرورفته است .


انواع رايج استوما عبارتند از کلستومي - ايلئوستومي - يوروستومي


کلستومي (Colostomy) :
نوعي عمل جراحي است که بخشي از روده بزرگ به سطح پوست باز مي شود و بسته به محل ايجاد شد? استوما ، نوع و چگونگي مدفوع تغيير مي کند . اگر استوما در کولون نزولي ايجاد شود مدفوع حالت نيمه جامد و خميري دارد . در کولون عرضي مدفوع شل و در کولون صعودي مدفوع حالت آبکي دارد .



ايلئوستومي (Ileostomy) :
روش جراحي است که دهانه از ايليوم يا روده کوچک به سطح پوست باز مي شود . در اين حالت بدليل برداشتن روده بزرگ و هضم ناقص ، مواد دفعي خارج شده از استوما بسيار شل است و ممکن است پوست اطراف استوما تحت تأثير آنزيمهاي فراوان موجود در مواد دفعي مورد تحريک شديد قرار گيرد .


Urostomy يوروستومي:شيوه جراحي است که در آن مسير جريان ادرار به جاي ورود به مثانه به يک استوما هدايت مي شود . اين استوما با استفاده از بخش کوچکي از روده کوچک و يا ميزناي ساخته مي شود . شايع ترين علت اين امر سرطان مثانه است



منبع: دکتر رحمت سخني از مرکز آموزشي درماني امام خميني (ره) اروميه