جعبه سیاه چه رنگیست؟

[Karim1504]

جعبه سیاه هواپیما ها در حقیقت یک جعبه نارنجی رنگ است که اطلاعات پرواز را ثبت می کند. چیزی که به آن جعبه سیاه هواپیما گفته می شود در واقع مجموعه ای از تجهیزات الکترونیکی ضبط صدا و اطلاعات پروازی است که درون جعبه ای به رنگ نارنجی قرار دارد و در قسمت عقب هواپیما نصب می شود. نصب جعبه در عقب هواپیما احتمال آسیب دیدن آن را تا حد امکان پایین می آورد و رنگ نارنجی روشن آن، پیدا کردنش را در میان انبوه بقایای پراکنده هواپیما آسان می سازد.

گیرنده های متصل به این جعبه که صدا و اطلاعات را برای آن می آورند در سراسر هواپیما پراکنده اند و می توانند بیش از ۸۰ پارامتر پروازی و تمامی مکالمات کابین خلبان را لحظه به لحظه ثبت کرده و برای ضبط به جعبه سیاه ارسال کنند. قسمت اصلی این جعبه (که باید بعد از سانحه سالم بماند) حافظه آن است که می تواند حداکثر ۲ ساعت مکالمات کابین و ۲۵ ساعت اطلاعات پروازی را ثبت و ذخیره کند. این قسمت حافظه مقاوم در برابر سانحه (CSMU) نامیده می شود. CSMU شامل واحدهای مغناطیسی یا دیجیتالی حافظه است که در یک استوانه مقاوم قرار داده شده و درون جعبه در کنار تجهیزات الکترونیکی دریافت و ضبط اطلاعات نصب می شود.
اما این حافظه ی ظریف چطور فشارها و حرارت ناشی از انفجار یا سانحه را تحمل می کند؟
یک لایه ی نازک آلومینیوم، اولین پوششی است که مستقیما ً کارت های حافظه را احاطه می کند. بلافاصله روی آن لایه ای به ضخامت ۲٫۵ سانتی متر از سیلیس خشک (که عایق حرارتی بسیار خوبی است) قرار می گیرد تا حافظه را از حرارت ناشی از انفجارهای پس از سانحه حفظ کند. در نهایت، مقاومت مکانیکی در برابر ضربه ها و فشارهای شدید بر عهده لایه ای به ضخامت ۷ میلی متر از فولاد ضد زنگ یا تیتانیوم است که مانند زره روی بخش عایق کشیده می شود.
اما چنین مجموعه ای هنوز باید آزمایش های سنگین و ویژه ای را از سر بگذراند تا توانایی آن برای محافظت از اطلاعات به اثبات برسد. این آزمایش ها معمولا ً به صورت زیر هستند:
• آزمایش برخورد:
واحد CSMU با شتاب ۳۴۰۰g (که به وسیله ی یک تفنگ هوا ایجاد می شود) به یک هدف آلومینیومی اصابت می کند و به این ترتیب تحت تاثیر نیروی ۳۴۰۰ برابر وزنش قرار می گیرد.
• آزمایش سقوط جسم تیز:
آزمایش کننده ها برای امتحان مقاومت نفوذی استوانه، یک وزنه ۲۳۰ کیلوگرمی را که یک میخ فولادی به قطر ۶ میلی متر به زیر آن متصل است از ارتفاع ۳۰ متری روی استوانه می اندازند.
• آزمایش فشار ایستا:
به مدت ۵ دقیقه فشاری معادل ۳۵ مگا پاسکال یا چیزی حدود ۳۵۰ برابر فشار اتمسفر را بر هر یک از ۶ سوی استوانه وارد می کنند.
• آزمایش آتش:
واحد CSMU در یک گوی آتش به دمای ۱۱۰۰ درجه که با سه مشعل پروپان ایجاد می شود قرار می گیرد. طبق استاندارد های هواپیمائی، CSMU باید بتواند چنین حرارتی را به مدت یک ساعت تحمل کند.
• آزمایش مقاومت در برابر فشار آب: CSMU به مدت ۲۴ ساعت در یک تانکر آب پر فشار (که محیطی شبیه عمق دریاست) قرار داده می شود.
• آزمایش مقاومت در برابر خردگی:
CSMU سی روز در یک تانکر آب نمک غوطه ور می شود.
• آزمایش مقاومت در برابر مایعات:
اجزاء مختلف CSMU درون انواع مایعات هواپیمائی مانند سوخت جت، روان کننده ها و آتش خاموش کن ها قرار داده می شود.

تنها پس از پشت سر گذاشتن همه ی این آزمایش هاست که CSMU شایستگی نصب در جعبه ی سیاه هواپیما را پیدا می کند. بی خود نیست که هر جعبه ی سیاه (با اینکه تجهیزات الکترونیکی چندان پیچیده ای ندارد) تا ۱۵۰۰۰ دلار قیمت دارد.