راز ماندگاری مومیایی با کمک فناوری‌نانو کشف شد

[Rez@ee]

محققان با کمک فناوری نانو راز ماندگاری مومیایی را کشف کردند

محققان آلمانی و ایتالیایی با بررسی نانوساختار پوست یک مومیایی 5 هزار‌ ساله با استفاده از روش‌های میکروسکوپی، دیدگاهی در این زمینه که چگونه مومیایی‌های بشر می‌توانند برای هزاران سال ماندگاری داشته باشند، به‌دست‌آورده‌اند. آنها نمونه‌های پوست قدیمی‌ترین مومیایی طبیعی اروپا را بررسی کرده‌اند.

این مومیایی که به مرد یخی معروف است، 5 هزار و 300 سال عمر دارد. این محققان متوجه شدند که ساختار زیرین پوست این مومیایی در مقایسه با پوست بشر زنده، به‌شدت تغییرناپذیر است و احتمالاً عملکرد محافظتی آن بواسطه آبگیری (دی‌هیدراسیون) است.

این محققان با بررسی نانوساختار پوست مرد یخی توضیح داده‌اند که چرا فرآیند مومیایی می‌تواند برای دوره‌های طولانی از پوست محافظت کند.

از هنگام کشف مرد یخی که متعلق به مرد 45 ساله‌ای است، در سال 1991 تاکنون، دانشمندان با استفاده از میکروسکوپ‌های الکترونی پیمایشگر و نوری نشان داده‌اند که در حالی که رویی‌ترین لایه پوست (اپیدرمیس) در حال از بین رفتن است، کلاژن این پوست مومیایی‌شده بی‌نهایت بادوام است.

اگرچه دلیل دوام ساختار زیرین روشن نیست. در این مطالعه، این محققان برای درک اینکه چگونه این پوست مومیایی به خوبی محافظت می‌شود، 3 نمونه‌ پوست از مرد یخی را با استفاده از میکروسکوپ نیروی اتمی(AFM) و طیف‌بینی رامان، بررسی کرده‌اند. این روش‌ها این امکان را فراهم می‌کنند که این دانشمندان بتوانند ساختار مولکولی و نانوساختار کلاژن این پوست را مورد بررسی قرار دهند.

این محققان کشف کردند که نمونه‌های پوست مومیایی و پوست تازه خیلی مشابه هستند. یکی از یافته‌های آنها این بود که هر دو نمونه پوست مومیایی و تازه الگوهای نواری تناوبی نانومقیاس که از مشخصه‌های الیاف کلاژن هستند، را دارا هستند. همچنین آنالیز طیف رامان نشان داد که طیف‌های پوست تازه و قدیمی خیلی مشابه هستند و این نشان می‌دهد که ساختار مولکولی پوست این مومیایی چندان تغییر نکرده است.

اگرچه این محققان با کمک آزمایشات نانوتورفتگی‌ AFM، متوجه شدند که مدول یانگ پوست مومیایی اندکی بالاتر است؛ این بدین معنی است که آن اندکی کشسان‌تر و سخت‌تر از پوست تازه است.

این محققان توضیح می‌دهند که احتمالاً دلیل اصلی دوام این کلاژن پوست مومیایی‌شده، آبگیری طی فرآیند یخ‌زدن- خشک‌کردن است. به‌طورکلی یافته‌های این محققان این نظریه را تأیید می‌کند که مرد یخی بلافاصله بعد از مرگش به وسیله برف و یخ پوشش داده‌ شده است و بعد از چند چرخه آب شدن و یخ زدن دوباره، احتمالاً تا زمان کشف اکثر مواقع یخ‌زده مانده است.

این محققان نتایج خود را در مجله‌ Proceedings of the Royal Society B منتشر کرده‌اند.