یاخته های بنیادی در سرطان یاخته های بنیادی سلولهای اولیه ای هستند که توانائی تبدیل و تمایز به گونه های سلولی را دارند. این یاخته ها دارای سه ویژگی برجسته هستند:
1-خودنوسازی
2- توانائی ایجاد چندین دودمان سلولی
3- تکثیر به صورت نامحدود
ترکیبی از این سه ویژگی یک سلول بنیادی واحد را می سازد.
بررسی های انجام شده نشان دادند که ویژگیهای اختصاصی سلولهای بنیادی با برخی از سرطانهای انسانی در ارتباط است. جمعیت نادری از سلولهای آغازگر تومور در سرطانهای سیستم خونساز – مغز و سینه شناسائی شده اند که که این سلولها توانائی خود نوسازی – ایجاد هر نوع سلول و توانائی تکثیر نا محدود را دارند. که این ویژگی باعث افزایش جمعیت سلولهای بدخیم می شود.سلولهائی از تومور با این ویژگیهای عملکردی را سلولهای بنیادی سرطانی می نامند.
این سلولها جمعیت جداگانه ای در تومور ایجاد می کنند که باعث برگشت و متاستاز تومور می شوند. در تازه ترین تئوری مطرح شده در دنیا منشا سرطان را به سلولهای بنیادی وابسته می دانند.
سلولهای بنیادی سرطانی در اثر جهش در سلولهای بنیادی نرمال به وجود می آیند.
همچنین شواهد نشان داده است که این سلولها در اثر جهش در سلولهای پروژنیتور هم به وجود می آیند.
بیشتر سلولهای پروژنیتور توانائی تکثیر واقعی را دارند اما سلولهای پروژنیتور ویژگی خود نوسازی سلولهای بنیادی را ندارند. بنا بر این برای ایجاد یک یاخته بنیادی سرطانی از یک سلول پروژنیتور نیاز به جهش هائی داریم که باعث شود این یاخته ها ویژگی خود نوسازی سلولهای بنیادی را بدست آورند.