Atlas Cheetah هواپيماي جنگنده اي است كه از سال 1986 الي سال 2008 در نيروي هوايي افريقاي جنوبي(SAAF) مشغول به خدمت بوده است.

اين جنگنده بر اساس اعمال تغييرات و اپگريد هاي زيادي كه در جنگنده فرانسوي داسو میراژ ۳ و توسط شركت Atlas Aircraft Corporation در كشور افريقاي جنوبي صورت گرفت به وجود امده است.
تا به حال سه گونه از اين جنگنده ساخته شده است:

Cheetah D : مدل دو سرنشين

Cheetah E : مدل تك سرنشين

و Cheetah C كه پيشرفته ترين گونه انها ميباشد.

Cheetah هاي مدل E در سال 1992 همگي از خدمت بازنشسته شدند و SAAF تا سال 2008 از گونه هاي C ,D استفاده مينمود كه سرانجام با ورود جنگنده هاي جديد و پيشرفته JAS 39 Gripen به خدمت همگي گونه هاي Atlas Cheetah بازنشسته گرديدند.

پروژه ساخت جنگنده Atlas Cheetah بنا بر درخواست نيروي هوايي افريقاي جنوبي مبني در نياز به يك هواپيماي جنگنده تهاجمي مدرن در اوايل دهه هشتاد اغاز شد.

انها نياز به جنگنده اي داشتند كه از هر لحاظ نسبت به جنگنده هاي ساخت اتحاد جماهير شوروي از قبيل ميگ هاي 23 كه در نيروي هوايي انگولا و توسط خلبانان كوبايي به كار گرفته ميشدند برتري داشته باشد.زيرا دو كشور افريقاي جنوبي و انگولا در ان سالها درگيري هاي مرزي زيادي با يكديگر داشتند. بعلاوه در ان زمان اكثر جنگنده هاي نيروي هوايي افريقاي جنوبي فرسوده بوده و هزينه نگهداري زيادي را به ان كشور تحميل مينمودند و در ان سالها به دليل سياست هاي تبعيض نژادي كه دولت افريقاي جنوبي اجرا ميكرد براي خريد جنگنده هاي مدرن از سوي جامعه جهاني ان كشور با محدوديت هاي زيادي روبرو بود و اپگريد كردن جنگنده هاي موجود تنها راه حل نيروي هوايي افريقاي جنوبي بود.

در ان زمان صنايع هوايي افريقاي جنوبي به حدي از توانايي و تكنيك هاي فني براي ايجاد تغييرات اساسي در جنگنده هاي موجود خود رسيده بود.

در ان سالها نيروي هوايي افريقاي جنوبي از جت هاي جنگنده سريع Mirage III (EZ/CZ/BZ/DZ/D2Z/RZ/R2Z) و Mirage F1 (AZ/CZ) تشكيل شده بود.كه ميراژ اف 1 ها مدرن ترين جنگنده هاي انها بودند كه از سال 1977 به بعد وارد خدمت شده بودند و ستون اصلي نيروي هوايي افريقاي جنوبي را براي دفاع از اسمان افريقاي جنوبي تشكيل ميدادند و خارج كردن انها از سرويس براي اعمال اپگريد بر روي انها ميتوانست تا حدود زيادي قدرت تهاجمي و تدافعي نيروي هوايي افريقاي جنوبي را كاهش داده و انرا فلج نمايد.بنا براين جنگنده هاي میراژ ۳ نيروي هوايي براي اعمال تغييرات اساسي انتخاب شدند.



اين پروژه توسط شركت Atlas Aviation و با كمك هاي فني متخصصين اسراييلي اغاز گرديد.

پروژه اپگريد نمودن ميراژ ها شامل بازسازي كلي بدنه هواپيما(بيش از 50 دصد از بدنه اصلي هواپيما مجددا ساخته و جايگزين كرديد)،نصب كاناردهاي ثابت بر روي ورودي هاي موتور(كمي متفاوت با جنگنده كفير)، نصب دو پايلون جديد در ريشه بالها، افزودن قابليت سوختگيري هوايي، صندلي هاي اجكت جديد، نصب موتور قدرتمند تر(SNECMA Atar 9K50C-11 اپگريد شده توسط افريقاي جنوبي) در گونه هاي C,D و ، طراحي لبه حمله جديد ،مجهز شدن به سيستم هاي نمایشگر سربالا، تجهيز به سيستم مدرن كامپيتوري كنترل ارتفاع ، بهبود عملكرد جنگنده در زاويه حمله بالا،كاهش حداقل سرعت جنگنده به ميزان 100kt و افزايش حداكثر وزن برخاست به ميزان 700kg را شامل ميشد.اما در عين حال به دليل افزايش وزن جنگنده در حدود %5 از ميزان شتاب و حداكثر سرعت جنگنده نيز كاسته شد.

به علاوه اويونيك جديد و پيشرفته،نصب رادار داپلر جديد و سنسور هاي هشدار دهنده شليك موشك و قفل راداري و سيستم جنگ الكترونيك پيشرفته از ديگر موارد قابل ذكر است كه باعث گرديده است طول دماغه جنگنده تا ميزاني افزايش يابد.
از ساير سيستم هاي حفاظتي اين جنگنده ميتوان به سيستم جمينگ رادار و قابليت پرتاب چف/فلير اشاره نمود.



تاريخچه عملياتي

هيچ يك از چيتا هاي افريقاي جنوبي در جنگ مرزي با انگولا شركت نكردند بنابريان توانايي هاي انها در يك نبرد واقعي در برابر ميگ 23 هيچگاه ازمايش نشد و فقط چيتاهاي گونه E تا پايان جنگ مرزي در نقش هواپيماهاي شناساييي ظاهر گرديدند و همواره در مناطق مرزي به گشت زني مشغول بودند بصورتيكه در هر زمان حداقل دو فروند از انها در حالت اماده باش (Alert) به سر ميبردند.

ويژگيهاي اصلي(Cheetah C):

خدمه : 1 نفر
طول : 15.55 متر
طول بال(عرض هوايما): 8.22 متر
ارتفاع : 4.50 متر
مساحت بال‌ : 35 متر مربع
وزن خالي : 6,600 كيلوگرم
حداكثر وزن برخاست : 13,700 كيلوگرم
پيشران : 1* موتور توربو جت با پس سوز مدل Snecma Atar 9K50C-11
مساحت كانارد : 1.66 متر مربع

كارايي:

حداكثر سرعت:
در ارتفاع بالا: 2.2 ماخ
در سطح دريا : 1.13 ماخ
شعاع عملياتي :1,300 كيلومتر(قابليت سوختگيري هوايي دارد)
حداكثر برد : 2,600 كيلومتر
نرخ صعود : 14 كيلومتر در دقيقه
كشش موتور با پس سوز : 70.1 كيلو نيوتن

تسليحات :

2 قبضه توپ 30 ميلي متري DEFA 552 با 125 گلوله در هر توپ
4 قبضه راكت انداز Matra rocket هر كدام با 18 راكت 68 ميلي متري SNEB و يا 2 راكت انداز Matra rocket بعلاوه 2 مخزن سوخت خارجي هر كدام با ظرفيت 250 ليتر سوخت.



موشكها:

2 فروند موشك Python، V4 R-Darter (BVR missile),، U-Darter, V3C Darter

بمب ها:

4,400 كيلوگرم در 5 جايگاه خارجي حمل مهمات ، شامل 250 كيلوگرم بمب هدايت ليزري(LGB) و بمبهاي هدايت با GPS و 250 كيلوگرم بمب Booster و مقدار زيادي بمب هاي غير هدايت شونده و تجهيزات شناسايي.

ترجمه از Hexman.military.ir