ادرس دهی
ادرس های ip که برای شناسایی سیستم های یک شبکه به کار میرود برجسته ترین ویژگی این پروتکل هستند. این ادرس ها یکتا هستند و هر بسته از دیتاگرام ip که بر روی شبکه tcp/ip ارسال میشود در سرایند ip خود حاوی ادرس ip سیستم مبدا که ان را تولید کرده است و سیستم مقصد که باید ان را دریافت کند میباشد طول هر ادرس ip معادل 32 بیت است و به صورت 4 عدد دهدهی هشت بیتی که با نقطه از هم جدا میشوند نمایش داده میشوند 120.168.2.35 این عدد به نمایش دهدهی نقطه دار معروف است و هریک از اعداد هشت بیتی را گاهی کواد مینامند . از انجا که هر کواد معادل دهدهی یک عدد باینری 8 بیتی است مقادیر ممکن ان از صفر تا 255 میباشد به این ترتیب محدوده کامل ادرس های ip ممکن از 255.255.255 تا 0000000 است .
نکته : ادرسهای ip به خودی خود نماینده کامپیوتر ها نیست بلکه نماینده واسط شبکه میباشد به طور مثال رایانه ای که دو کارت واسط شبکه یا یک nic و یک اتصال مودم به یک سرویس دهنده tcp/ip دارد دارای دو ادرس ip میباشد . سیستمی که دارای دو یا چند واسطدارد را چند میزبانی گویند . حال اگر این واسط ها رایانه را به شبکه مختلف وصل کنند و سیستم چنان پیکربندی شده باشد که بار را بین شبکه ها منتقل میکند این سیستم عمل مسیریاب را انجام میدهد.
نکته : مسیریاب میتواند یک رایانه معمولی باشد با دو واسط شبکه و نرم افزاری با قابلیت مسیریابی و یا یک وسیله سخت افزاری اختصاصی باشد که مخصوصا برای مسیر دهی بار شبکه طراحی شده باشد.
نکته : هر ادرس ip حاوی بیت های است که یک شبکه را متمایز میکند و بیت های که یک واسط (میزبان) را روی ان شبکه را مشخص میکنند . برای اشاره به یک شبکه سیستم ها فقط از بیتهای شبکه استفاده میکند و به جای بیتهای میزبان صفر قرار میدهند مسیریاب ها نیز برای فرستادن بسته ها به مسیریاب دیگری که به شبکه مقصد وصل است از بیتهای شبکه استفاده میکند و او داده را برای سیستم میزبان مقصد ارسال میکند .
ماسک زیر شبکه
همیشه بعضی از بیتهای ادرس ip برای شناسایی شبکه و بعضی برای شناسایی میزبان اختصاص داده میشود اما تعداد بیتهای که همیشه برای این مقاصد به کار میرود یکی نیست . در بسیاری از ادرس ها 24 بیت برای شبکه و 8 بیت برای میزبان به کار میرود ولی مرز بین بیتهای شبکه و میزبان میتواند هر جای از ادرس باشد . برای دانستن اینکه برای هر منظور کدام بیتهای به کار رفته هر سیستم tcp/ip به همراه ادرس ip خود یک ماسک زیر شبکه هم دارد . ماسک زیر شبکه یک عدد باینری 32 بیتی است که بیتهای ان متناظر با بیتهای ip است . هر بیت از ماسک که مقدار ان 1 باشد نشان میدهد که بیتهای متناظر از ادرسهای ip بخشی از شناسه شبکه نیز است و هر بیت 0 نشان میدهد که بیت ادرس متناظر بخشی از شناسه میزبان میباشد . مثل ادرس ip ماسک زیر شبکه نیز با نمایش دهدهی نقطه دار نشان میدهد بنابراین این هر چند ممکن است ماسک در ظاهر مثل ادرس ip باشد ولی عملکرد ان متفاوت است .
ادرس ip : 192.168.2.45
ماسک زیر شبکه : 255.255.255.255
در این مثال 192.168.2 ادرس ip شبکه و 45 میزبان را مشخص میکند شکل دهدهی ان به صورت زیر است .
ادرسip
11000000.10101000.00000010.00101101
ماسک زیر شبکه
11111111.11111111.11111111.00000000
نکته : همان طور که در این مثال دیده میشود مرز بین بیتهای شبکه و میزبان مخل بین سومین و جهرمین کواد است اما این خط مرزی الزاما بین کوادها نیست . مثلا ماسک زیر شبکه 12.255.255.240 بیت را ادرس میزبان اختصاص میدهد.
نکته : خط مرزی بین بیتهای شبکه در هر جایی از 32 بیت ماسک قرار بگیرد اما هرگز بیتهای شبکه با بیتهای میزبان در امیخته نمیشود و همیشه خط مشخصی بیتهای شبکه در چپ را از بیتهای میزبان در راست جدا میکند .