اهميت دندان شيري

[ارمين]

حال به اهميت اين دندانها و نقش آنها در حفظ و سلامتي دندانهاي دائمي مي پردازيم :
دندانهاي شيري علاوه بر وظايف معمولي ( جويدن ، تكلم ، حفظ شكل و زيبايي چهره ) وظيفه خاص و مهم ديگري نيز دارند و آن حفظ فضاي لازم براي رويش دندانهاي دائمي مي باشد . هر گاه دندانهاي شيري نتوانند اين وظيفه را بخوبي انجام دهند رويش دندانهاي دائمي زيرين دچار اشكال مي شود ، به عبارت ديگر رويش صحيح دندانهاي دائمي ارتباط نزديكي به وجود دندانهاي شيري تا سني خاص دارد بطوريكه هرگاه دندانهاي شيري زودتر از زمان طبيعي كشيده شوند يا آنكه بيشتر از مدت لازم در دهان باقي بمانند ، ممكن است رويش دندانهاي دائمي زيرين دچار اشكال شود.
بهتر است بدانيد كه جوانه هاي سازنده دندان از قبل از تولد كودك در داخل استخوان فك شروع به تشكيل شدن مي نمايد و پس از تولد كودك و با گذشت زمان، اين جوانه ها كاملتر شده و دندانهايي را بوجود مي آورند كه به آنها دندانهاي شيري ميگويند ، در زير اين دندانها معمولاً جوانه هاي ديگري نيز وجود دارد كه وظيفه آنها بوجود آوردن دندانهاي دائمي است . پس از رويش دندانهاي شيري ، اين جوانه ها همچنان به رشد خود ادامه داده ، ابتدا تاج و بعد از مدتي ريشه دندانهاي دائمي را در داخل استخوان فك بوجود مي آورند . همزمان با تشكيل ريشه ، اين جوانه ها شروع به حركت مي كنند . جالب است بدانيم كه حركت جوانه دندانهاي دائمي همراه با از ميان رفتن ريشه دندانهاي شيري است . از بين رفتن ريشه هاي دندانهاي شيري سبب لق شدن اين دندانها مي شود ، هنگامي كه دندانها لق شده و مي افتند معمولاً نوك سفيد دندان دائمي را در زير آن ميتوان مشاهده نمود.
افتادن دندانهاي شيري به اين نحو ، حالتي طبيعي است ولي در مواردي كه به دليل پوسيدگي شديد، اين دندانها زودتر از زمان خود كشيده شوند ، يا هنگاميكه در زمان مقرر لق نشده و همچنان در جاي خود باقي بمانند ، اشكالاتي در رويش دندانهاي دائمي بوجود خواهند آورد .

[ارمين]

زود افتادن و يا كشيدن دندانهاي شيري باعث پوسيدگي زودرس دندانهاي دائمي ميشوداز طرفي به علت خالي بودن جاي دندان، اين فضا توسط دندانهاي اطراف كه معمولاً حركت مي كنند اشغال ميشود و جايي براي رويش دندان دائمي نخواهد ماند لذا اين دندان يا كج در آمده و يا در نمي آيد . دير افتادن دندانهاي شيري نيز باعث كج يا دير روئيدن ويا در مواردي نروئيدن دندانهاي دائمي ميشود.
بنابراين برخلاف تصور عده زيادي از پدر و مادرها كه براي دندانهاي شيري اهميتي قائل نيستند و كوششي جهت تميز نمودن و حفظ و نگهداري آنها نميكنند ، مراقبت از دندانهاي شيري از ابتداي رويش آنها در دهان الزامي و مهم مي باشد .
تنها با مراقبت از دندانهاي شيري كودكان ميتوان انتظار رويش صحيح دندانهاي دائمي را داشت در غير اينصورت هيچ تضميني براي رشد صحيح دندانهاي دائمي بجاي دندانهاي شيري كودك وجود ندارد .
بنابراين به اين نتيجه مهم ميرسيم كه از لحاظ زير نگهداري و حفظ دندانهاي شيري داراي اهميت فراواني است:
1- به لحاظ اقتصادي : والدين اگر بدانند با كشيدن زودتر از موعد دندان شيري چه هزينه سنگين اقتصادي ،در آينده به خود و خانواده تحميل خواهند كرد هرگز اينكار را نميكنند.شما والدين محترم اگر بدانيد امروز بخاطر صرفه جوئي ده درصد از درآمد ماهانه خود و عدم درمان دندان شيري فرزندتان، در آينده بايد درآمد ده ماه خود را صرف ارتدنسي و رديف نمودن دندان فرزندتان كنيد و يا درآمد چهار ماه خود را صرف كاشت دندان براي او كنيد، آيا باز هم به راحتي نسبت به كشيدن دندان شيري فرزند خود تصميم ميگيريد؟ مسلما خير.

[ارمين]

- به لحاظ رواني ::والدين محترم بايد بدانند كودكي كه يك وضعيت غير عادي در بين كودكان ديگر داشته باشد همواره ميتواند در معرض آزار واذيت هم سن و سالان خود و متاسفانه حتي بزرگترها نيز قرار گيرد.چه بسيار افراد مسن يا جوانان منزوي هستند كه با بررسي روانكاوانه علت منزوي بودن و گوشه گيري آنان همينگونه تفاوتهاي غيرعادي دوران كودكي بوده كه براي فرار از شوخيهاي نابجا و مسخره شدن توسط اطرافيان در كودكي گوشه گيري و فرار از گروه و اجتماع را ترجيح داده و ناخودآگاه اين اخلاق ريشه در روان آنها دوانيده و از آنها جدا نميشود و ضربات مهمي در زندگي شخصي و اجتماعي به آنها ميزند.اين وضع براي كودكي كه زودتر از موعد دندانهاي خود را در اثر سهل انگاري والدين از دست داده نيز ميتواند پيش بيايد.و يا كودكي كه با دندانهاي بهم ريخته يا شكسته و يا تغير رنگ يافته بخواهد در جمع شيرين زباني كند ولي به خاطر مسائل فوق مورد تمسخر قرارگيرد.مهمتر از همه بوي بد دهان كه غالباً در اثر وجود دندانها يا لثة خراب پديد مي آيد باعث فرار اطرافيان در معاشرتها و ارتباطات روزمره ميشود كه ميتواند سرنوشت يك شخص را تغيير دهد.نكتة بسيار مهم اينست كه بسياري از بيماران خود از بوي بد دهان خود خبر ندارند.
3- به لحاظ زيبائي: مسلماً هيچ كودك و نوجواني دوست ندارد از جانب اطرافيان زشت يا حتي (كم زيبا و معمولي) بنظر برسد و همه ميدانند كه بيشتر زيبائي انسان در داشتن دندانهاي مرتب، تميز ، زيبا و با رنگ و شكل طبيعي ميباشد و لبخند نيز تمام نازيبائيهاي دندان را نمايان ميكند.بويژه دندانهاي جلوي دهان نقش اساسي تري در اين زمينه دارند.
4- به لحاظ سلامت عمومي كل بدن: داشتن دندانهاي كامل و سالم ضامن خوب جويدن غذا و انجام مراحل اوليه هضم ميباشد .بسياري از مشكلات دستگاه گوارش ناشي از بلعيدن غذاي نجويده حادث ميگردد كه شخص بعلت نداشتن دندان و يا خرابي و درد آنها نميتواند غذا را خوب بجود.در كودكاني كه مرتب مشكلات دل درد و دلپيچه دارند والدين بيشتر بايد دندانهاي او را بررسي كنند كه غالباً از ديد متخصصين كودكان هم پنهان ميماند.اين مشكل مختص كودكان نيست و بزرگترها هم بسيار با آن دست به گريبانند.
از اهميت دندانهاي شيري هر چه برايتان بنويسم كم است خلاصه اينكه براي صرفه جوئي در هزينه باعث خسارات سنگين مالي و جسمي و رواني به خود و فرزندانتن نشويد.
در جلسه بعدي به روشهاي مراقبت از دندانهاي شيري خواهيم پرداخت .

[ارمين]

سلام عزيزان،امشب ادامه بحث دندانهاي شيري را داريم و اين مقوله ادامه دارد زيرا من معتقدم يك حركت صحيح حركتي است كه از پايه و اساس شروع شود و هميشه پيشگيري بهتر از درمان است.در ضمن ميخواهم از خانم عليزاده كه بسيار مرا مورد لطف قرار دادند تشكر كنم.ايشان سوالات ارزشمندي نمودند كه مطمئن هستم پاسخ آنها بدرد همه شما ميخورد.ايشان راجع به بيماري لثه، دهانشويه هاي كودكان ، درمان و پيشگيري از پس روي يا تحليل لثه سوالاتي نمودند كه در همين هفته صفحه اي مخصوص پاسخ به اين سوالات اختصاص ميدهم.ايشان وبلاگ جالبي با نام يك زندگي - يك ترانه - يك رقص با آدرس ۱۲۳۴۵۶۷۸.persianblog.ir دارند كه علاقمندان به شعر ميتوانند ار آن لذت ببرند.منتظر سوالات شما عزيزان هستم.
قبلاً تا حدودي با وظايف دندانهاي شيري و نقش آنها در رويش صحيح دندانهاي دائمي آشنا شديم و حال لازم است پيرامون نگهداري از دندانهاي شيري نكاتي را متذكر شويم :
1-تا حد امكان كودك خود را از مصرف مواد قندي و شيريني باز داريد و اين جمله را از دوست خودتان دكتر رمـضـانـي بخاطر بسپاريد:؛ اگر شكلات و آبنبات و تافي براي سلامت و ادامه حيات انسان لازم و ضروري بود و زندگي بدون آن سپري نميشد ، خداوند عالم و حكيم حتماً درخت شكلات و تافي و آبنبات را مي آفريد.؛
2- با نظافت دندانهاي شيري مانع از خرابي و پوسيدگي آنها شويد .
3- كودك را هر 6 ماه يكبار بطور منظم براي معاينه نزد دندانپزشك برده و از سلامت دندانهاي وي مطلع شويد .
4- در صورت بروز پوسيدگي فوراً به ترميم و پر نمودن دندانهاي شيري اقدام نمائيد ، بخصوص پوسيدگي هايي كه در لابلاي دندانهاي آسياي شيري بوجود مي آيد .( اين مسئله بجز ايجاد درد و ناراحتي و خطر كشيده شدن زود هنگام دندان شيري ، ميتواند سبب نزديكتر شدن آسياهاي شيري به يكديگر و كاهش فضاي مورد لزوم براي رويش دندانهاي دائمي گردد .)
5- هر گاه به دليل پوسيدگي بيش از حد ، كشيدن دندان شيري لازم باشد ، بهتر است قبل از هر گونه اقدامي با يك دندانپزشك مشورت كنيد .
در اين مورد دندانپزشك شما را راهنمايي مي كند كه بعد از خارج شدن دندان شيري فاسد آيا نيازي به حفظ فضاي خالي وجود دارد يا خير؟
دندانپزشك در صورت لزوم با ساخت وسيله اي بنام (فضا نگهدار ) مانع از حركت دندانهاي پشت سري بداخل فضاي خالي مي شود و فضا براي رويش دندان دائمي حفظ مي گردد .
6- هر شش ماه يكبار فرزند خود را براي فلورايد تراپي نزد دندانپزشك برده و دندانهاي وي را فلورايد تراپي نماييد ( كه در مورد آن در جلسات قبلي توضيح داده شده ).

[ارمين]

15- بهترين تشويق براي انجام مسائل بهداشتي ، همكاري و همگامي والدين در انجام اين امور است . اگر كودك مشاهده كند والدين هر روز دندانهاي خود را مسواك كرده و با نخ تميز ميكنند ، او نيز به انجام اين اعمال تشويق ميشود .در مواردي كه كودك تمايلي به انجام اين امور نشان نمي دهد ، قاطعيت والدين ميتواند سبب از بين رفتن مقاومت كودك شود .
16- با وجود رعايت كامل موازين بهداشت دهان و دندان ، كودك خود را هر 6 ماه يكبار نزد دندانپزشك برده و با ديدن پوسيدگي در دندانهاي كودك خود چاره را در كشيدن آن ندانيد و به پر كردن و ترميم آن اقدام كنيد .
17- مهم ترين اصل اساسي، تغذيه درست و سالم كودكان ميباشد .
محققين بر اين عقيده اند كه تغذيه با شير مادر سبب حفاظت دندانهاي كودك در مقابل پوسيدگي ميشود . همچنين برخلاف بعضي از شيرخشكها كه حاوي مقاديري از قندهاي پوسيدگي زا مي باشند ، قند موجود در شير مادر توانايي پوسيدگي زائي كمي دارد .بنابراين بهتر است تغذيه كودك همواره با شير مادر صورت گيرد
منظور از تغذيه سالم، رساندن كلسيم كافي به بدن كودك مي باشد كه با خوردن شير كافي تأمين ميگردد . وجود كليسم كافي در بدن استحكام دندانها را بالا ميبرد و لازم است براي داشتن تني سالم تغذيه سالمي داشته باشيد .اين مورد فقط شامل كودكان نمي شود و در مورد بزرگسالان هم صدق ميكند .
منظور از تغذيه درست ، پرهيز كردن از اضافه نمودن شكر و مواد قندي به غذاي كودكان ميباشد . هرگز اجازه ندهيد كودك به خوردن قند و شيريني عادت كند . بسياري از پوسيدگي هاي دنداني به خاطر خوردن همين مواد قندي و شيرينيجات و شكلات بي رويه مي باشد . در اكثر موارد والدين از اينكه كودكشان شكلات يا قند زيادي مي خورد شكايت دارند و از اينكه نميدانند و نميتوانند كودك را از اين عمل باز دارند اظهار ناتواني ميكنند ، بايد والدين محترم بدانند كه خوردن مواد قندي تنها يك عادت است كه از دوران سنين بسيار پايين،خود والدين
{ بويژه مادر بزرگان و پدربزرگان (راستي عمه ها و خاله ها فراموش نشوند)} در كودكان ايجاد ميكنند و بعدها كه تبديل به عادت ميشود ، گرفتن آن از كودك كار بسيار دشواري ميشود . پس از همان ابتدا كودكان را به استفاده از اين مواد عادت ندهيد .

[ارمين]

همانطوريكه قول داده بودم، در پاسخ به پرسشهاي فراوان شما عزيزان ،خارج از برنامه، برايتان در مورد لثه و بيماريهاي آن مينويسم .
لثه سالم ،صورتي رنگ و كاملاً بر روي استخوان چسبيده و همچنين در محل تماس با دندان كاملاُ صاف و تيز بوده و داراي قوامي محكم است و اگر به آن دست بزنيم مي بينيم كه شل نيست . حال اگر رنگ يا فرم و يا قوام لثه ها در محل تماس با دندان تغييري پيدا نموده و يا بوي بد دهان و خونريزي از لثه ها ، مخصوصاً هنگام مسواك كردن يا گاز گرفتن ميوه جات سفت ، شما را آزار ميدهد، دليل آن است كه لثه دچار بيماري شده است و در اينگونه موارد بايد هر چه سريعتر اقدام به درمان نمود . كوتاهي در اين امر منجر به سرايت بيماري به استخوان دور دندان و خرابي آن مي گردد.
بهتر است بدانيد ، استخوان دور دندان عامل اصلي مقاومت دندان در مقابل فشارهاست و به عبارت ديگر استخوان دور دندان سبب محكم ايستادن دندان در سر جاي خود است . همچنين لثه به صورت فرش و لايه نازكي بر روي اين استخوان قرار گرفته است و سطح آن را در گرداگرد دندانها پوشانيده است .به اين ترتيب ميتوان پيش بيني كرد كه هر گاه لثه ها بيمار شوند و بيماري آنها درمان نشود ، دير يا زود اين بيماري از لثه عبور كرده و به نواحي زيرين سرايت مي كند .
سرايت بيماري به استخوان دور دندان سبب تحليل و از بين رفتن آن ميگردد . با شروع تحليل استخوان ، دندانها بتدريج لق ميشوند و هر چه اين تحليل زيادتر باشد، لقي دندانها نيز بيشتر خواهد بود .از آنجا كه پس از شروع بيماري به هنگام مسواك زدن مقداري خون از لثه ها جاري مي شود، بتدريج شخص بيمار مجبور به ترك مسواك كردن مي شود ، كه اين خود باعث پيشرفت بيماري مي گردد. با پيشرفت بيماري روز به روز لقي دندانها ، خروج چرك و خون از دور دندانها و بالاخره بوي بد دهان بيشتر و بيشتر مي شود به گونه اي كه در مراحل پاياني ممكن است دندانها با كوچكترين ضربه يا حتي به هنگام خوردن غذا در اثر فشار لقمه ، كنده شوند .