مشخصات فنی سد کرخه (قسمت اول)

[امید عباسی]

بدنــــه ســــد

● مشخصات بدنه سد
نوع : خاكي با هسته رسي
حجم كل بدنه سد : 5/32 ميليون مترمكعب
تراز تاج سد : 234 متر از سطح دريا
ارتفاع سد از پي : 127 متر
طول تاج سد : 3030 متر
عرض تاج سد : 12 متر
حداكثر عرض سد در پي : 1100 متر
حجم مصالح پوسته : 6/19 ميليون مترمكعب
حجم مصالح هسته: 65/3 ميليون متر مكعب
حجم خاكبرداري بدنه و سرريز : 15/9 ميليون مترمكعب
شيب پوسته بالادست از رقوم 234 تاج سد با شيب 25/2 : 1 تا رقوم 192 و در اين رقوم برمي به عرض 10 متر ايجاد و سپس با شيب 25/2: 1 تا رقوم 163 و در اين رقوم برمي بطول 30 متر و سپس با شيب 5/2 : 1 كه شيب پوسته بالادست فرازبند مي باشد به پي مي رسد. (قابل ذكر است كه پوسته بالادست از رقوم 234 تا رقوم 192 داراي پوشش ريپ راپ و از رقوم 192 تا 163 و همچنين تا رقوم 140 داراي پوشش خاك سيمان ميباشد)
شيب پوسته پايين دست بدنه در مقطع عرضي كيلومتر 400+1 از رقوم 234 تاج سد با شيب 8/1 : 1 تا رقوم 200 و در همين رقوم برمي به عرض 5 متر سپس با همين شيب تا رقوم 170 به برمي به عرض 84 متر و سپس با شيب 8/1:1 تا رقوم 160 و 135 كه بترتيب به دو برم به عرضهاي 14 و 75 متر خواهد رسيد و سپس تا انتهاي پنجه بدنه سد با شيب 1:2 به رقوم 116 مي رسد.

سيستم انحراف آب●

سيستم انحراف آب سد كرخه شامل يك آبراهه بتني چهار دهانه (كالورت)، سازه هاي آبگير ورودي، حوضچه آرامش انتهائي، پيش فرازبند، فراز بند و نشيب بند مي باشد

● پيش فرازبند وفرازبند

به منظور ممانعت از تأثير مستقيم آب در فصول سيلابي رودخانه در دوران اجراي بدنه اصلي سد، مي بايست قسمتهاي بالا دست و پائين دست محل اجراي سد توسط فرازبند و نشيب بند مسدود گرديده تا محوطه بين اين دو خشك و سازه اصلي اجرا گردد. از آنجا كه فرازبند سد كرخه نهايتا جزئي از بدنه اصلي سد خواهد شد، از يك پيش فراز بند استفاده شده است تا فرازبند نيز در محيط خشك و با مشخصات فني مناسب اجرا گردد.
رقوم تاج پيش فرازبند ، براي سيلاب با دوره بازگشت 20 ساله در دوره خشك، معادل دبي حداكثر 860 مترمكعب در ثانيه، در تراز 5/122 متر از سطح دريا طراحي شده است.
طراحي فرازبند سيستم انحراف كرخه براي سيلاب با دوره بازگشت 100 ساله (m3/s 7240) در رقوم 163 بوده كه در اين رقوم بخشي از سيل 100 ساله (حدود m3/s 3680) قادر به عبور از داخل گالريهاي انحراف مي باشد و باقيمانده آن در درياچه فرازبند مستهلك ميگردد

● مشخصات فرازبند
- طول : 950 متر
- حجم بدنه : 5/4 ميليون متر مكعب
- عرض تاج : 20 متر
- بيشترين عرض در پي: 495 متر
- ارتفاع از كف رودخانه : 52 متر
- حداكثر حجم ذخيره : 433 ميليون مترمكعب

● نشيب بند
براساس منحني دبي - اشل رودخانه براي دبي 150 مترمكعب در ثانيه ، سطح آب در پايين دست نشيب بند در رقوم 115 متر و براي دبي سيل 4570 مترمكعب در ثانيه سطح آب در رقوم 5/120 متر و بنا براين رقوم تاج نشيب بند 5/121 متر از سطح دريا در نظر قرار گرفته شده است.

● كالورت انحراف آب
عمليات انحراف آب از مسير اوليه خود معمولا اولين اقدامي است كه در پروژه هاي سد سازي به عمل مي آيد. در سد مخزني كرخه براي انحراف آب، استفاده از يك آبراهه بتني (كالورت)و چهار دهانه بهترين روش شناخته شده است. مشخصات اين آبراهه بتني به شرح ذيل ميباشد:
- شكل: چهار دهانه با مقطع هشت ضلعي
- ابعاد هر دهانه : 5/10×5 (ارتفاع × عرض) متر
- طول : 790 متر (با احتساب سازه هاي ورودي و خروجي)
- نوع پوشش : بتن مسلح
- حجم خاكبرداري : حدود 5/1 ميليون مترمكعب
- حجم بتن مصرفي : 223 هزار مترمكعب
- تراز كف دهانه ورودي: 113 متر از سطح دريا
- تراز كف حوضچه آرامش: 100 متر از سطح دريا
- ظرفيت تخليه : 3680 مترمكعب در ثانيه در تراز 70/161 متر از سطح دريا (قبل از تبديل به تخليه كننده عمقي)

● سازه ورودي
سازه ورودي آبراهه سيستم انحراف، بطول 32 و عرض 6/30 متر شامل چهار دهانه آبگير، برج آبگير، شيار دريچه ها و دريچه هاي انسداد ميباشد.
براي انسداد مسير آب در دهانه هاي اول و دوم كالورت، از دو دريچه انسداد رأس (Bulk head Gate) هر يك به وزن 32 تن، و براي انسداد مسير آب در دهانه سوم از يك دريچه چرخ ثابت (Fixed-wheel Gate) به وزن 62 تن و براي انسداد مسير آب در دهانه چهارم از يك دريچه غلطكي (Roller Gate) به وزن 82 تن استفاده شده است.
براي بالابردن قطعات و جايگذاري دريچه هاي كالورت از يك جرثقيل دروازه اي طره دار (Gantry Crane) به ظرفيت 120 تن كه در تراز تاج برج آبگير (160 متر)، نصب شده بود استفاده شده است. جرثقيل مزبور پس از آبگيري و انسداد دائم دريچه ها، از محل خود دمونتاژ گرديد.
در قسمت فوقاني برج آبگير، مجاري و پنجره هائي در نظر گرفته شده است كه پس از تبديل كالورت به تخليه كننده عمقي، از آنها به عنوان مسيرهاي ورود آب به تخليه كننده، استفاده ميشود.
● سازه خروجي
جهت استهلاك انرژي آب خروجي از كالورت، در انتهاي آن حوضچه آرامشي به عرض 35، طول 5/128 و تراز كف 100 متر نسبت به سطح دريا احداث شده است.
در خروجي هر يك از آبراهه ها نيز شيارهائي براي نصب دريچه هاي استاپ لاگ تعبيه شده است تا در مواقع لازم بتوان با نصب دريچه ها از بازگشت آب به داخل آبراهه ها جلوگيري كرد. براي اين منظور از سه سري دريچه استاپ لاگ استفاده ميشود.

● تخليه كننده عمقي
از مجاري كالورت انحراف در زمان بهره برداري به عنوان تخليه كننده عمقي استفاده ميشود. بدينمنظور در 50 متر مياني هر يك از آبراهه هاي اول، دوم و سوم كالورت انحراف و لوله و شير آلاتي نصب شده است كه ضمن محدود كردن سطح مقطع عبور آب در آنها از 48 متر مربع به 14/3 متر مربع، مجموع دبي خروجي آنها را به 360 متر مكعب در ثانيه (در تراز نرمال مخزن) محدود كرده اند.
دهانه چهارم كالورت انحراف نيز بطور كامل مسدود شده و به عنوان راه دسترسي به موقعيت تخليه كننده و شير آلات دهانه هاي ديگر استفاده ميشود.
در سيستم تخليه كننده براي كنترل دبي آب خروجي از دو دريچه اضطراري و سرويس استفاده ميشود كه هر يك بوسيله سرووموتوري به قدرت 175 تن باز و بسته ميشوند.

● سيستم آب بندي پي
به منظور نفوذ ناپذير نمودن پي و جلوگيري از زه آب، در پي سد ديواره يا غشائي نفوذ ناپذير اجرا ميگردد. به علت هزينه زياد حفاري و تزريق نا پذيري پي سد كرخه و براي آب بندي مطمئن تر پي، بجاي اجراي پرده آب بند، از ديوار آب بند با بتن پلاستيك استفاده شده است.
اين ديواره آب بند كه با بدنه سد هم محور ميباشد، در زير پي و در مركز هسته رسي اجرا شده است. ساير مشخصات ديوار آب بند به شرح ذيل ميباشد:
- طول ديواره : 2930 متر
- عرض ديواره : 80 /0 تا 1 متر
- حجم كل بتن ديواره : 147370 مترمكعب
- حداقل عمق : 18 متر
- حداكثر عمق : 78 متر

بدليل اهميت تكيه گاه چپ سد و قرارگيري نيروگاه در اين منطقه و با توجه به تأثيري آبگيري و تراوش در لايه هاي مختلف كنگلومرائي، جهت محافظت و پايداري شيبهاي محدوده نيروگاه و كاهش تراوشات، اجراي ديوار آب بند در شرق نيروگاه در نظر گرفته شد. جهت اتصال اين ديوار آب بند به ديوار آب بند اصلي سد، از پرده تزريق در گالري دسترسي كيلومتر 950+0 استفاده ميشود و بدينوسيله عملا جلوي نفوذ آب به محدوده نيروگاه گرفته خواهد شد.

مشخصات ديوار آب بند شرق نيروگاه
طول : حدود 750 متر
تعداد پانل : حدود 300
عمق ديواره : 20 تا 70 متر
حجم تقريبي بتن ديواره : 30 هزار متر مكعب

● گالري بازرسي پی
بمنظور دسترسي به پي بدنه واقع در زير هسته رسي، ديوار آب بند، رفتار نگاري ديوار آب بند و برطرف نمودن نقاط ضعف احتمالي در دوران بهره‌برداري، يك گالري بتني به فاصله كمي از ديوار آب بند و در پائين دست آن طراحي و ساخته شده است.
موارد استفاده اين گالري عبارتند از:
- امكان رفتار نگاري و اطلاع از فشار پيزومتري آب در لايه هاي مختلف زير پي سد
- امكان افزايش عمق و يا ترميم آب بندي پي سد
- امكان رفتار نگاري و كنترل نشست پي سد
- امكان زهكش نمودن و كاهش دادن فشار آب هر يك از لايه هاي زمين شناسي زير پي سد
- امكان بازرسي و مشاهده ظاهري وضعيت زير پي

مشخصات گالري بازرسي
- موقعيت: زير هسته رسي به فاصله 5/7 متر، از محور ديوار آب بندپی در پائين دست
- ابعاد: 2/3*6/2 (ارتفاع*عرض) متر
- طول گالري بازرسي: حدود 1300 متر
- تعداد گالري هاي دسترسي: سه عدد به ترتيب در كيلومترهاي 950+0 و 450+1 و 160+2
- طول گالريهاي دسترسي: جمعاً 465 متر
- حجم كل بتن ريزي: 46000 متر مكعب

● ابزار دقيق
ابزاردقيق در تاسيسات وپروژه‌هاي حساس و مهم همچون سدهاي بزرگ نقش شريانهاي اطلاعاتي و آگاه‌كننده از عكس‌العمل‌ها و رفتارهاي اين سازه‌ها در برابر شرايط مختلف بارگذاري در مراحل ساخت و بهره‌برداري را بر عهده دارند. به همین منظور برای بررسي رفتار پي و بدنه سد کرخه در حين اجرا و علی الخصوص در زمان بهره برداري، از نقطه نظر فشار منفذي آب، فشار خاك، نشت ها و انحرافات احتمالي بدنه، از نهصد و بیست قطعه ابزار دقيق استفاده شده است . ابزار فوق در 23 مقطع از بدنه و متناسب با وضعيت پي و ارتفاع سد توزيع شده اند.

ســـرريــــز

● مشخصات سرريز
با در نظر گرفتن پارامترهائي از قبيل ارتفاع سد، حجم مخزن، نوع سد و اهميت آن در تأمين نيازهاي كشاورزي، توليد انرژي برقابي، موقعيت قرارگيري سد نسبت به مناطق مسكوني پائين دست و خسارات اقتصادي و اجتماعي ناشي از شكست سد، سرريز سد كرخه براي تخليه مطمئن حداكثر سيلاب محتمل (P.M.F) و با در نظر گرفتن ارتفاع آزاد مناسب طراحي گرديده است. مشخصات اين سرريز به شرح ذيل ميباشد:
نوع : اوجي با شوت دريچه دار
موقعيت : جناح راست بدنه
ظرفيت تخليه : 18260 متر مكعب در ثانيه (در حالت وقوع سيلاب P.M.F)
طول كل سرريز: 1118 متر (با احتساب طول حوضچه آرامش و كانال خروجي)
عرض سرريز: 110 متر (بدون احتساب پايه هاي مياني 90 متر)
طول حوضچه آرامش : 164 متر
عرض حوضچه آرامش: 110 متر
بار آب طراحي اوجي سرريز : 17 متر
تراز آستانه سرريز: 209 متر از سطح دريا
حجم خاكبرداري : 5/5 ميليون مترمكعب
حجم بتن مصرفي : 758 هزار متر مكعب

بخشهای مختلف سرريز

● کانال تقرب
طول اين کانال حدود 90 متر و تراز کف آن 201 متر از سطح دريا در نظر گرفته شده است. اين کانال وظيفه هدايت آب به سرريز را به عهده دارد.
● سازه ورودي
سازه ورودي سرريز يك سازه بتني حجيم به ابعاد 59×110 متر مي باشد كه شامل اوجي سرريز ، پايه هاي مياني و كناري، دريچه هاي قطاعي و تعميراتي، پل دسترسي در تاج سد، پل جرثقيل دروازه اي و تجهيزات هيدرومكانيكي مانور دريچه‌ها مي باشد.
تاج سازه ورودي سرريز در تراز 209 متر از سطح دريا قرار دارد كه نسبت به رقوم كانال سرريز (تراز 201 از سطح دريا) داراي اختلاف ارتفاع 8 متر مي باشد.
رويه بالادست تاج سرريز با شيب 1:1 و عرض پايه هاي مياني سرريز معادل 4 متر مد نظر قرار گرفته است.
جهت كنترل عبور آب از سرريز از شش سري دريچه قطاعي استفاده ميشود كه هر يك داراي 18 متر ارتفاع ، 15 متر عرض، 22 متر شعاع و 170 تن وزن ميباشند و در نوع خود از بزرگترين دريچه هاي قطاعي ساخته شده در ايران ميباشند. عملكرد هر دريچه قطاعي توسط دو سرووموتور هر يك به ظرفيت 126 تن و با كورس 11 متر انجام ميشود.
جهت تعميرات دريچه هاي قطاعي نيز از 4 قطعه دريچه استاپ لاگ استفاده ميشود كه هريك داري 15 متر عرض، 3 متر ارتفاع و 30 تن وزن ميباشند عمل جابجائي و جايگذاري دريچه هاي استاپ لاگ با استفاده از يك جرثقيل دروازه اي 35 تن و با طول ريل 130 متر استفاده ميشود.

● شوت
شوت سرريز با طولی حدود 600 متر ، از دو دهانه 54 متری که توسط يک ديوار ميانی به ضخامت 2 متر از يکديگر جدا شده اند، تشکيل شده است.
اين شوت ، در 170 متر اوليه با شيب طولی معادل 25 درصد و در 320 متر بعدی با شيب طولی معادل 5 درصد و در انتها با قوس سهموی محدب به طول تقريبی 100 متر، تا نقطه اتصال به حوضچه آرامش ادامه مي يابد.
برای جلوگيری از بروز پديده کاويتاسيون در شوت، از سه هواده در ايستگاههای 230 (محل اتصال شوت 25% به 5% ) ، 550 (محل اتصال شوت 5% به سهمی ) و 614 (در طول قوس سهمی) استفاده شده است.
● سيستم استهلاك انرژي و مشخصات آن ( حوضچه آرامش )
جهت استهلاك مطمئن انرژي جريان خروجي از حوضچه آرامش استفاده شده است . حوضچه آرامش از نوع U.S.B.R نوع يك مي باشد. رقوم كف حوضچه آرامش با توجه به ارتفاع ثانويه پرش هيدروليكي و رقوم سطح آب پاياب ، در تراز 95 متر از سطح دريا در نظر گرفته شده است . طول حوضچه آرامش معادل 164 متر و عرض حوضچه برابر 110 متر در نظر گرفته شده است . در قسمت انتهايي ، كف حوضچه با شيب 1:5 (V:H) از رقوم 95 متر در طول 65 متر به تراز 108 متر مي رسد. رقوم تاج ديواره هاي كناري حوضچه بر اساس حداكثر رقوم سطح آب در حال وقوع سيل 1000 ساله با احتساب ارتفاع آزاد معادل تراز 5/122 متر از سطح دريا در نظر گرفته شده است.

● منابع قرضه و مشخصات آن

منبع قرضه

سطح منبع قرضه

(كيلومتر مربع)

عمق منبع قرضه

(متر)

فاصله تا ساختگاه سد

(كيلومتر)

مقدار حجم مفيد

(ميليون متر مكعب)

نوع مصالح

محل استفاده

* درشت دانه

G1

4

10-5

8-4

20

GW-GP

پوسته، زهكش، فيلترها، لايه هاي انتقالي و مصالح بتن

G2

8/0

متوسط 2

14-11

75/1

GW-GP و مقداري GC

G3

8

متوسط 3

12-9

5/2

GW-GP

** ريزدانه

C1

5/2

5-3

13-10

2/6

گل سنگ هوا زده CH

هسته رسي سد

معدن چناره

57

سنگ آهك

ريپ رپ شيرواني بالا دست

ملاحظات:
GP = شن ماسه دار با دانه بندي نا مطلوب GC = شن ماسه دار مخلوط با خاك رس
GW = شن ماسه دار با دانه بندي مطلوب CH = رس غير آلي با درجه خميري زياد
* بر پايه نتايج آزمايشات اين مصالح جهت تراكم مساعد ميباشند و بيشينه دانسيته خشك آنها بيش از ((g/cm3 08/2 ميباشد.
** نتايج آزمايشات تراكم ناپذيري برجا، نشان ميدهد امكان استفاده از اين مصالح بعنوان هسته رسي وجود دارد

منبع:معین عمران

[امید عباسی]

نيروگاه

● مشخصات كلي نيروگاه

ظرفيت نيروگاه : 400 مگاوات
تعداد واحدها:3 واحد و ظرفيت هريك 3/133 مگاوات
متوسط انرژي توليد سالانه : 934 گيگاوات ساعت

● مشخصات تجهيزات نيروگاه
● جرثقيلها
جرثقيلهاي اصلي نيروگاه
نيروگاه كرخه داراي دو دستگاه جرثقيل سقفي (Ovr Had) است كه ظرفيت هر كدام 225 تن و ظرفيت مجموع آنها 450 تن ميباشد. اين دو جرثقيل با كمك يك تيربالابر (Lifting Bam) كه داراي وزني حدود 20 تن ميباشد، امكان نصب و جابجائي سنگين ترين تجهيز نيروگاه يعني روتور ژنراتور به وزن 420 تن را فراهم مي آورند.
هر يك از اين جرثقيلها داراي يك وينچ كمكي به ظرفيت 40 تن ميباشد كه براي جابجائي و نصب تجهيزات سبك تر از 40 تن مورد استفاده قرار ميگيرد.

جرثقيل دروازه اي 32 تن
اين جرثقيل به منظور نصب و جايگذاري دريچه هاي انسداد لوله هاي مكش در دهانه خروجي آن بكار ميرود.


● دريچه هاي انسداد لوله مكش
نوع دريچه: استاپ لاگ (Stoplog)
تعداد دريچه ها: 4 سري (مجموعا 8 قطعه كه ميتوانند لوله مكش دو واحد از نيروگاه را بطور همزمان مسدود نمايند)
وزن قطعه تحتاني: 12924 كيلو گرم (وزن طراحي)
وزن قطعه فوقاني: 13022 كيلوگرم (وزن طراحي)
وزن كلي مجموعه 4 سري دريچه: 104 تن
شرايط عملكرد: فشار متعادل آب كه توسط شيرهاي By Pass تأمين ميگردد
ارتفاع طراحي دريچه ها: 48/24 متر
تراز نشيمنگاه قطعه تحتاني دريچه: 1/98 متر از سطح دريا
آب بندها: آب بند لاستيكي 85 mm *JØ32 در قسمت جانبي و بالائي و آب بند 70mm Flat- 12 در قسمت پائين
موقعيت آب بندها: پائين دست
زمان لازم براي پر شدن مجرا: حدود 70 دقيقه
دريچه ها بواسطه يك تير بالابر توسط جرثقيل دروازه اي به محل خود انتقال داده شده و استقرار مي يابند و يا از موقعيت خود خارج ميگردند


● مشخصات شيرهاي ورودي (Inlt valvs)
نوع: شير پروانه اي (Biplan Buttrfly Valv)
تعداد: 3 دستگاه
قطر: 3/5 متر
فشار طراحي: 15 بار (5/1 مگا پاسكال)
فشار تست هيدرواستاتيك: 5/22 بار(25/2 مگا پاسكال)
دبي عبوري حد اكثر: 54/159 متر مكعب در ثانيه
تراز نصب محور شير: 6/110 متر از سطح دريا
زمان بسته شدن شير: 60 تا 90 ثانيه
زمان باز شدن شير: كمتر از 120 ثانيه
ميزان نشتي مجاز در فشار تست نشتي (154/1 مگا پاسكال): حد اكثر 13 ليتر در دقيقه
تعداد سرووموتورهاي هر شير: 2 دستگاه
قطر سرووموتورها: 700 ميليمتر
كورس كاري سرووموتورها: 1655 ميليمتر
فشار كاري روغن سرووموتورها: 60 بار(4 مگا پاسكال)
وزن مجموعه كامل شير پروانه اي هر واحد: 223 تن (شامل بدنه ، وزنه تعادل ريسک ،لوله هاي بالادست و پائين دست آن، مجموعه باي پاس، شير هوا، و تجهيزات كنترلي آن شامل مخازن روغن، و هوا–روغن، الكترو پمپها و سرووموتورها)

● اوزان قطعات اصلي شير پروانه اي
بدنه شير: 1/55 تن
ديسك: 59 تن
لوله بالادست: 86/13 تن
لوله پائين دست: 52/21 تن
مجموعه لوله هاي باي پاس: 32/3 تن
شير پروانه اي تحت اثر نيروي وزن وزنه هاي تعادل (Countr Wight) كه توسط بازوهائي به محور شير متصل شده اند، بسته ميشود و براي باز شدن آن از نيروي سرووموتوري استفاده ميگردد. براي متعادل نمودن فشار دو طرف شير در زمان باز شدن، از دو مسير باي پاس كه قسمت بالادست و پائين دست شير پروانه اي را به يكديگر ارتباط ميدهد، استفاده ميشود.

● توربين ها
نوع : فرانسيس با محور عمودي (HLA696-LJ-450)
تعداد : 3 دستگاه
ارتفاع نامي (Ratd Had): 93 متر
ارتفاع كاركرد حد اكثر (Max. Had): 5/106 متر
حد اقل ارتفاع كاركرد (Min. Had): 62 متر
تراز پاياب در حالت كاركرد سه واحد: 115 متر از سطح دريا
حد اقل تراز پاياب (وقتي كه يك واحد با 50 درصد قدرت نامي كار كند): 5/113 متر از سطح دريا
نراز نصب محور توربين: 6/110 متر از سطح دريا

قدرت خروجي توربين
در ارتفاع نامي و دبي 42/158 متر مكعب در ثانيه: 136 مگا وات
در ارتفاع حداكثر و دبي 54/159 متر مكعب در ثانيه: 156 مگا وات
در ارتفاع حد اقل و دبي 95/127 متر مكعب در ثانيه: 70 مگا وات
سرعت چرخش توربين: 150 دور در دقيقه
سرعت فرار: 288 دور در دقيقه
جهت چرخش توربين: در جهت عقربه هاي ساعت (در ديد از بالا)
حد اكثر نيروي تراست محوري توربين: 6038 كيلو نيوتن
تراست هيدروليكي در محدوده طراحي شده Labyrinth gap: 3748 كيلو نيوتن
هد مكش: منهاي 4/4 متر (وقتي كه سه واحد در حد اكثر قدرت نامي خود با ارتفاع 93 متر كار ميكنند)
قطر چرخ توربين: 5/4 متر
تعداد پره هاي چرخ توربين: 13 عدد
تعداد دريچه هاي تنظيمي (Wickt Gats) مجموعه توزيع كننده Distrubutor) 24 عدد)
فشار طراحي محفظه حلزوني توربين: 15 بار (5/1 مگا پاسكال)
فشار تست هيدرواستاتيكي محفظه حلزوني: 5/22 بار (25/2 مگا پاسكال)
ميزان نشتي مجاز از دريجه هاي تنظيمي (Wickt Gats): 560 ليتر در ثانيه (در ارتفاع حد اكثر)
سرووموتورهاي توربين: دو دستگاه با قطر 420 ميليمتر و كورس كاري 420 ميليمتر
زمان مقرر شده براي بسته شدن دريچه هاي تنطيمي: 13 ثانيه
راندمان توربين: 1/94 درصد (در شرايط كار كرد توربين در ارتفاع نامي و دبي 42/158 متر مكعب در ثانيه و قدرت خروجي 136 مگا وات)
وزن كلي تجهيزات توربين هر واحد: حدود 700 تن
وزن تجهيزات اصلي: مربوط به توربين هر واحد: 560 تن (وزن طراحي)
وزن مونتاژ شده مجموعه Stay Ring: 72 تن
وزن مجموعه مونتاژ شده محفظه حلزوني: 7/146 تن
وزن مجموعه پوشش فلزي لوله مكش: 86/54 تن
وزن زانوئي لوله مكش: 8/42 تن
وزن مخروطي لوله مكش: 06/12 تن
وزن پوشش فلزي اتاقك توربين (Pitlinr): 14 تن
وزن مجموعه مونتاژ شده درپوش توربين (Had Covr Assmbly.): 5/45 تن
وزن مجموعه مونتاژ شده چرخ توربين: (Runnr Assmbly): 75/44 تن
وزن محور توربين (Shaft): 9/26 تن

● سيستم گاورنر
نوع: ديجيتال VGC211
تعداد: 3
حد اقل فشار بعد از توقف توربين: 40 بار
ظرفيت پمپ روغن گاورنر:380 ليتر در دقيقه
تعداد پمپهاي روغن گاورنر: 2
ظرفيت پمپ خنك كننده روغن: 40 ليتر در دقيقه
زمان بسته شدن سرووموتور دريچه: 11.5 ثانيه
زمان باز شدن سرووموتور دريچه: 13.5 ثانيه
حجم كل مخزن روغن تحت فشار: 5500 ليتر
فشار نرمال در مخزن تحت فشار: 40 تا 60 بار
فشار حد اكثر عملكرد: 64 بار
فشار طراحي مخزن روغن تحت فشار: 128 بار
قطر مخزن روغن تحت فشار: 1900 ميليمتر
ارتفاع مخزن روغن تحت فشار (همراه با شير اطمينان): تقريبا 3200 ميليمتر

● ژنراتور
تعداد و نوع: 3 دستگاه سنكرون عمودي
قدرت خروجي حداكثر : 160 مگا ولت آمپر (MVA)
قدرت خروجي نامي : 140 مگا ولت آمپر (MVA)
تعداد فاز: 3
ضريب قدرت نامي : 95/0
راندمان : 98 درصد (در شرايط نامي و درجه حرارت 40 درجه سانتي گراد)
ولتاژ نامي : 8/13 كيلو ولت
فركانس : HZ 50
تعداد قطبها: 40
سرعت : 150 دور در دقيقه (r.p.m)
سرعت فرار: 282 دور در دقيقه (r.p.m)
اثر چرخ طيار (GD2) : 18000 تن در متر مربع t.m2
كلاس عايقي سيم پيچ استاتور و روتور: كلاس F
افزايش مجاز درجه حرارت سيم پيچ استاتور و روتور در شرايط خروجي نامي: كمتر از 80 درجه (دماي محيط 40 درجه سانتيگراد)
افزايش مجاز درجه حرارت سيم پيچ استاتور و روتور در شرايط خروجي حداكثر: كمتر از 100 درجه (دماي محيط 40 درجه سانتيگراد)
وزن روتور: حدود 420 تن
وزن استاتور: حدود 164 تن
وزن شفت: شفت بالائي 7/4 تن و شفت پائيني 8/21 تن)
وزن مجموعه ژنراتور: 775 تن
قطر روتور: 8462 ميليمتر
قطر استاتور: 5/10 متر
تعداد كفشكهاي ياتاقان كفگرد: 16
بار كلي اعمال شده بر ياتاقان كفگرد در بار كامل: 900،119،1 كيلوگرم
سيستم خنك كنندگي: هواي خنك شده (Aircooling) با مبدل حرارتي (Air watr cooling)
ظرفيت كندانسور سنكرون: 100 مگا وار (MWAR)

● سيستم تحريك
نوع سيستم تحريك، استاتيك بوده ومشخصات ترانس آن عبارتست از
نوع ترانس:خشک رزيني
نحوه اتصالات اوليه و ثانويه: Yd5
ظرفيت نامي: 1005 كيلو ولت آمپر
ولتاژ اوليه : كيلو ولت
ولتاژ ثانويه: 350 ولت

● يكسو كننده (ركتي فاير)
جريان DC در ظرفيت نامي ژنراتور: 1659 آمپر
جريان DC در ظرفيت حداكثر ژنراتور: 1781 آمپر
ولتاژ DC نامي: 182 ولت
نوع تنظيم کننده ولتاژ: ديجيتالي

● تجهيزات ميدان
كنتاكتهاي اصلي
جريان نامي: 2000 آمپر
جريان ماكزيمم: 18000 آمپر
زمان باز شدن: 06/0 ثانيه
زمان بسته شدن: 30/0 ثانيه
ولتاژ نامي: 550 ولت

كنتاكتهاي تخليه
جريان نامي: 500 آمپر
جريان ماكزيمم: 800 آمپر

ترانس ترمز
ظرفيت: 300 كيلو ولت آمپر
نوع اتصالات: Yd5
ولتاژ: 140/400 ولت
امپدانس اتصال كوتاه: 6%

● شينه هاي حفاظ دار (Bus duct)
ولتاژ نامي: 8/13 كيلو ولت
حداكثر ولتاژ: 5/17 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه: 38 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل ضربه اي: 95 كيلو ولت
جريان نامي باسداكت اصلي: 8000 آمپر براي هادي و 7600 آمپر براي محفظه
جريان نامي انشعاب ترانس مصرف داخلي: 1200 آمپر براي هادي و 1140 آمپر براي محفظه
افزايش درجه حرارت براي هادي: 65 درجه سانتيگراد (دماي محيط 40 درجه سانتيگراد)
افزايش درجه حرارت براي پوسته: 40 درجه سانتيگراد (دماي محيط 40 درجه سانتيگراد)
قطر هادي اصلي: 300 ميليمتر
قطر محفظه اصلي: 825 ميليمتر
قطر هادي فرعي: 7/148 ميليمتر
قطر محفظه فرعي 615 ميليمتر
مقطع هادي اصلي: دايره
مقطع هادي فرعي: مربع
سيستم رطوبت گير: هواي خشك
سيستم زمين: اتصال به زمين يكطرفه از طرف ژنراتور
طول باسداكت اصلي: حدود 30 متر
طول باسداكت فرعي حدود 7 متر
وزن كل مقره هاي اتكائي براي سه فاز: 4800 كيلو گرم
وزن هر متر باسداكت اصلي براي سه فاز: 245 كيلو گرم
وزن هر متر باسداكت فرعي براي سه فاز: 144 كيلو گرم

[امید عباسی]

● تجهيزات کليد ژنراتور(Generator Circuit Braker)
مشخصات الکتريکی کليد اصلی ژنراتور
نوع: SF6-HC3
ولتاژ نامي: 24 كيلو ولت (rms)
ولتاژ حداكثر: 3/25 كيلو ولت (rms)
جريان نامي: 8000 آمپر
جريان اتصال كوتاه: 100 كيلو آمپر
ولتاژ قابل تحمل ضربه (پيك): 125 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل در فركانس شبكه: 60 كيلو ولت

مشخصات مکانيکی كليد اصلی ژنراتور
مكانيسم: هيدروليكي: (با فنر شارژ و ذخيره)
افزايش درجه حرارت (كنتاكت): 65 درجه سانتيگراد
افزايش درجه حرارت محفظه: 30 درجه سانتيگراد
زمان قطع در جريان اتصال كوتاه:‌ 57 ميلي ثانيه
حداكثر زمان بسته شدن كنتاكت:‌ 48 ميلي ثانيه
حداكثر زمان باز شدن كنتاكت: 32 ميلي ثانيه
حداكثر زمان خاموش شدن جرقه: 60 ميلي ثانيه

● كليدها
کليد سكسيونر (DisconctorSwitch)
مكانيسم: موتوري
زمان باز شدن: 2 ثانيه
زمان بسته شدن 2 ثانيه
جريان باز و بسته شدن: 6 امپر
ولتاژ عملكرد: 380 ولت سه فاز

كليد زمين (arthing Switch)
نوع: چاقوئي
مكانيسم: موتوري
جريان باز و بسته شدن: 4 آمپر
زمان باز شدن: 2 ثانيه
زمان بسته شدن 2 ثانيه
ولتاژ عملكرد: 380 ولت سه فاز

كليد اتصال كوتاه
نوع: موتوري
زمان بازشدن: 2 ثانيه
زمان بسته شدن: 2 ثانيه
جريان باز و بسته شدن: 4 آمپر

● تجهيزات برقگير
نوع: Polim/ICAR
جريان تخليه: 20 كيلو آمپر
ولتاژ نامي: 25/21 كيلوو لت
ماكزيمم ولتاژ عملكرد: 17 كيلوو لت

● ترانس ها
ترانس ولتاژ
نوع: خشك
افزايش درجه حرارت: 65 درجه سانتيگراد
ولتاژ نامي اوليه: 8/13 كيلو ولت
ولتاژ ماكزيمم: 24 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل ضربه: 125 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه: 60 كيلو ولت در يك دقيقه
تعداد ترانسهاي ولتاژ (PT) در طرف ژنراتور: 2 عدد ( ) ولت
تعداد ترانسهاي ولتاژ (PT) در طرف ترانسفورماتور اصلي: 1 عدد ( ) ولت
كلاس ترانسهاي ولتاژ طرف ژنراتور : (25VA, cl 0.5 , 15VA, cl 3P) و (15VA, cl 0.5 , 25VA, cl 0.5)
كلاس ترانسهاي ولتاژ طرف ترانسفورماتور اصلي: KA25/2/0 و VA15/P3

ترانس جريان
نوع: خشك
تعداد ترانسهاي جريان CT در طرف ژنراتور: 2 عدد 1/1/8000
تعداد ترانسهاي جريان CT در طرف ترانس اصلي: 1 عدد 1/8000
كلاس ترانسهاي جريان طرف ژنراتور: 2*(SP20/30VA)
كلاس ترانسهاي جريان طرف ترانسفورماتور اصلي: 0.5M5/30VA

● سيستم حفاظت واحد
نوع: عددي RG 216 (Numrical)
تعداد مجموعه رله ها: دو مجموعه رله براي هر واحد
مجموعه A: حفاظت هاي اوليه
مجموعه B: حفاظت هاي ثانويه

● سيستم كنترل نيروگاه
نوع سيستم كنترل: توزيع شده DCS (Distributd control systm)
كنترل واحد: توسط يك كنترلر صنعتي (PLC)
نوع كنترلر: VM-BUS
نوع شبكه: شبكه Star دوبل (Rdundant)
كنترل مركزي: اتاق كنترل نيروگاه و از طريق دو سيستم كامپيوتري و تابلوي كنترل مركزي

● سيستم جريان مستقيم (DC) و تغذيه غير قابل قطع (UPS) نيروگاه
باتري: دو سري موازي
ظرفيت باتري: Ah 2000
شارژر: دو سري
جريان خروجي هر شارژر: V 266-220
اينورتر (UPS): دو سري
ظرفيت هر اينورتر: KVA 16

● تجهيزات ولتاژ فشار ضعيف DC و UPS
تابلوي توزيع اصلي 220 VDC: از نوع ثابت ايستاده يك دستگاه
تابلوهاي توزيع فرعي 220VDC: از نوع ثابت ايستاده سه دستگاه
تابلوي توزيع UPS: از نوع ديواري يك دستگاه
كابلهاي فشار ضعيف: از نوع XLP

● سيستم جريان متناوب (AC) نيروگاه
ترانس مصرف داخلي
نوع ترانس: خشک رزينی
تعداد: 2 دستگاه
ظرفيت: 1600 كيلو ولت آمپر
ولتاژ: 13.8/0.4 KV
گروه برداري: Dyn1
جريان اتصال كوتاه در سيم پيچ اوليه: 75 كيلو آمپر
كلاس عايقي طرف فشار قوي: كلاس F
كلاس عايقي طرف فشار ضعيف: كلاس H
افزايش مجاز درجه حرارت: 100 درجه سانتيگراد
ديزل ژنراتور اضطراري
نوع ديزل: پركينز 12 سيلندر مدل 3012/CV12
نوع ژنراتور: لوري – سومر
ظرفيت نامي: 600 كيلو ولت آمپر
سرعت نامي: 1500 دور در دقيقه
تعداد فاز: 3
ولتاژ نامي: 5%± 400
ضريب قدرت: 85/0 پيش فاز
وزن: حدود: 4600 كيلو گرم
تجهيزات فشار ضعيف
تابلوهاي اصلي توزيع: از نوع ثابت با ولتاژ نامي 380 ولت
كابلهاي فشار ضعيف: كليه كابلها از نوع XLP
باسداكتهاي فشار ضعيف
نوع: Compact
جريان نامي: 2500 آمپر
ولتاژ نامي: 380 ولت
ولتاژ حداکثر : 1000 ولت
ولتاژ قابل تحمل در فركانس شبكه: 3 كيلو ولت
جريان اتصال كوتاه: 80 كيلو آمپر
كلاس عايقي: B
افزايش مجاز درجه حرارت : 50 درجه سانتيگراد (دماي محيط 40 درجه سانتيگراد)

● ترانسفورماتور اصلي
تعداد : 3 دستگاه
تعداد فاز: 3
قدرت نامي : 160 مگا ولت آمپر (MVA)
ولتاژ نامي اوليه : 8/13 كيلو ولت
ولتاژ اوليه ماكزيمم: 5/17 كيلو ولت
ولتاژ نامي ثانويه : 5/2%×2 410 كيلو ولت (در بي باري)
ولتاژ ثانويه ماكزيمم: 420 كيلو ولت
امپدانس اتصال كوتاه: حدود 14 درصد
گروه برداري : Ynd 11
سيستم خنك كن :گردش اجباري آب و هدايت شده روغن (ODWF)
وزن هر ترانسفورماتور با تجهيزات جانبي و روغن: 154 تن
كلاس عايقي سيم پيچ: كلاس A
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه در سيم پيچهاي ولتاژ بالا: 630 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه در سيم پيچهاي ويتاژ پائين: 38 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه در نقطه زمين ولتاژ بالا: 50 كيلو ولت
ولتاژ كليد زني: 1050 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل ضربه اي جهت ولتاژ بالا: 1425 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل ضربه اي جهت ولتاژ پائين: 95 كيلو ولت
ولتاژ قابل تحمل ضربه اي جهت زمين ولتاژ بالا: 125 كيلو ولت
افزايش درجه حرارت روغن: 50 درجه سانتيگراد
افزايش درجه حرارت سيم پيچ (در مناطق گرمسير): 68 درجه سانتيگراد
افزايش درجه حرارت سيم پيچ (در مناطق معتدل): 55 درجه سانتيگراد
فاصله خزش بوشينگهاي فشار قوي: 11000 ميليمتر
ارتفاع كامل ترانس با بوشينگ: 4/9 متر
ارتفاع ترانس تا بالاي تانك روغن: 8/4 متر
فاصله اينتر فيس بين پست و نيروگاه حدود 1 کيلومتر بوده و هر ترانس واحد با خط 400 کيلو ولت به پست متصل گرديده است.

● كليد خانه
نوع : متعارف روباز (Convntional – OutdoorTyp)
ولتاژ نامي: 400 كيلو ولت
نحوه شينه بندي: سيستم يك و نيم كليد ناقص
تعداد فيدر ورودي: 3
تعدادفيدر خروجي: 2
ولتاژ قابل تحمل با فركانس شبكه: 520 كيلو ولت (rms)
ولتاژ قابل تحمل ضربه اي ناشي از صاعقه: 1425 كيلو ولت (پيك)
ولتاژ قابل تحمل ناشي از كليد زني: 1050 كيلو ولت (پيك)
تعداد ونوع كليدها: 5 دستگاه از نوع SF6
حجم عمليات خاكبرداري: 200 هزار متر مكعب
حجم عمليات خاكريزي: 95 هزار متر مكعب
ابعاد محوطه: 165*225 متر
نوع ساختمان كنترل: تيپ I به هابعاد 5/20*5/20 متر
حجم بتن ريزي: 3700 متر مكعب

● خطوط انتقال
نوع خط انتقال : دو باندل با سيم كرلو (MCM-Curlw 1033)
تعداد : دو خط خروجي
طول خط: حدود 25 كيلومتر تا محل اتصال به خطوط شوشتر – خرم آباد
ولتاژ : 400 كيلو ولت
مقصد : اتصال به خط شوشتر – خرم آباد

● مشخصات ساختمان نيروگاه
محل استقرار : آبراهه جناح چپ پاياب سد در فاصله حدود 290 متري از محور سد
نوع نيروگاه : سطحي
طول سالن اصلي واحدها و بار انداز: 5/97 متر
طول كل با ساير سازه ها و ساختمان جنبي: 5/117 متر
عرض سالن اصلي واحدها و بار انداز : 5/26 متر
عرض كل با ساير سازه ها و ساختمان جنبي: 53 متر
ارتفاع از زير لوله مكش تا بالاي سقف : 55 متر

● مشخصات پاياب نيروگاه
پاياب نيروگاه شامل يك كالورت 6 دهانه و يك كانال روباز مي باشد.
طول كالورت: 60 متر
طول كانال: 300 متر
عرض كالورت در خروجي نيروگاه : 6/63 متر
ارتفاع كف تا سقف كالورت: 4/23 متر در ابتدا و 5/11 متر در انتها
نوع پوشش: بتن مسلح
تراز آب پاياب : 115 متر از سطح دريا (در حالت كار كرد هر 3 واحد با هم)
تراز كف دهانه ورودي كالورت پاياب : 1/98 متر از سطح دريا
تراز كف دهانه خروجي كالورت پاياب: 110 متر از سطح دريا


● مشخصات تونلهاي آب بر نيروگاه
سه رشته تونل كه مستقل از يكديگر ميباشند، وظيفه انتقال آب به نيروگاه كرخه را دارند. در فاصله حدود 61 متري ورودي هر يك از اين تونلها، شفت قائمي به ارتفاع 80 متر وجود دارد كه از آن براي نصب دريچه و انسداد كامل جريان در مواقع تعمير و نگهداري، استفاده ميشود. براي دسترسي به اين شفتها از پلي بطول 60 متر استفاده ميگردد كه به تاج سد متصل ميگردد.
سازه ورودي اين تونلها نيز داراي شش دهانه ميباشد كه هر دو دهانه به يك تونل منتهي ميشود. در هر دهانه ورودي شبكه اي آشغالگير با عرض 5/6 و ارتفاع 20 متر قرار دارد.
طول تونلها: 436 و 446 و 457 متر
قطرداخلي:بين 30/5 و20/7 متر(قطر حفاري 6/8 متر)
نوع پوشش : بتن مسلح و پوشش فلزي
مقدار پوشش بتني: از دهانه ورودي تا 15 متر مانده به ديوار آب بند بطول حدود 125 متر در هر تونل
مقدار پوشش فلزي در تونلها : از 15 متري بالادست محور سد تا محل نيروگاه جمعا بطول 970 متر و وزن كل 3722 تن
نوع پوشش فلزي: ST52
فشار طراحي : 1450 كيلو پاسكال
تراز كف دهانه ورودي: 162 متر از سطح دريا
تراز كف دهانه خروجي : 20/107 متر از سطح دريا
فاصله محور تونلها از يكديگر : 19 متر
حجم كل بتن ريزي : 120 هزار متر مكعب
حد اكثر دبي خروجي از هر تونل : 175 متر مكعب در ثانيه
نوع دريچه هاي اضطراري : غلطكي هم محور با مركز دوران
سيستم بالا بر دريچه ها: سروموتور
تعداد دريچه ها : سه سري هر كدام متشكل از سه قطعه 22 تني
ابعاد هر دريچه : 5/4*5/8 متر . به وزن 126 تن
نوع جرثقيل : دروازه اي به ظرفيت 25 تن
نوع ورق فلزی آشغالگيرها : ST37
وزن كل آشغالگيرها : 400 تن
سيستم بالابر هر يك از دريچه ها سرووموتوري با ظرفيت 300 تن و طول كورس 2/10 متر ميباشد كه در قسمت فوقاني شفتهاي ورودي قراردارند و بااستفاده از 6 قطعه تير 5/8 متري به دريچه متصل شده اند.

● تونل انتقال آب دشت عباس
● مشخصات تونل
به منظور تامين آب مورد نياز دشت عباس و دشتهاي فكه، عين خوش و موسيان يک رشته تونل در فاصله 21 کيلومتر از محور سد احداث شده است که مشخصات آن به شرح زير مي باشد:
- نوع رژيم جريان آب در تونل: تحت فشار
- تراز كف دهانه ورودي تونل : 5/176 متر از سطح دريا
- تراز كف دهانه خروجي تونل : 175 متر از سطح دريا
- شيب تونل : 5/2 در ده هزار
- قطر داخلي تونل : 5/5 متر (قطر حفاري 8/6 متر)
- طول تونل : 6097 متر
- طول تونلهاي دسترسي: 498 متر
- حجم كل خاكبرداري: 325 هزار متر مكعب
- حجم كل بتن ريزي: 82 هزار متر مكعب
- ضخامت پوشش بتني : 55/. متر
- طول پوشش فلزي: 50 متر انتهائي تونل
- جنس پوشش فلزي: فولادي از نوع ST52
- دبي طراحي تونل: 80 متر مكعب در ثانيه در تراز 195 در ياچه سد(دبي ماكزيمم 120 متر مكعب در ثانيه)

● سازه هاي ورودي تونل دشت عباس
اين سازه ها شامل آشغالگيرها، شيار نصب دريچه هاي استاپ لاگ، شافت و دريچه هاي اضطراري ميباشند. آشغالگيرهاي اين تونل، بتني و دهانه هاي آن 5/1*5/1 متر ميباشند. بلافاصله بعد از اين آشغالگيرها، شياري براي نصب دريچه استاپ لاگ در نظر گرفته شده است. در فاصله 285 متري از دهانه ورودي شفتي به ارتفاع 50 متر قرار دارد كه دريچه‌ اضطراري در آن قرار گرفته اند و در مواقع اضطراري عمل انسداد تونل را انجام ميدهد.
دريچه اضطراري از نوع غلطكي به ابعاد 5*3 متر و وزن كل 60 تن ميباشد. عملكرد اين دريچه با استفاده از سرووموتوري به ظرفيت 160 تن و طول كورس 5/6 متر انجام ميشود. اين سرووموتور در بالاي شفت و در تراز 234 نصب ميگردد و از طريق تيرهائي به دريچه اضطراري متصل ميگردد.
قاب دريچه اضطراري بصورت فلزي ميباشد كه از فاصله 14 متري بالادست دريچه آغاز شده و مقطع تونل را از دايره به چهار ضلعي تغيير داده و سپس تا 14 متري پائين دست دريچه مجددا به حالت دايره باز ميگردد.

● سازه خروجي تونل دشت عباس
تونل دشت عباس در انتها بعد از 50 متر پوشش فلزي، به دو شاخه مساوي به شکل ( Y - BRANCH) تقسيم مي شود. پوشش اين شاخه ها نيز فلزي و از جنس ST52 ميباشد. در هر يك از اين شاخه ها يك دريچه سرويس و يك دريچه قطاعي قرار دارد. دريچه قطاعي وظيفه تنظيم آب خروجي را به عهده دارد و در مواقع تعميرات، دريچه سرويس اين وظيفه را به عهده ميگيرد.
باز و بسته شدن دريچه هاي قطاعي با سرووموتوري به ظرفيت 20 تن و دريچه سرويس با سرووموتوري به ظرفيت 40 تن انجام ميشود.
تعمير و نگهداري سرووموتورهاي هر دو شاخه كه در اتاق كنترل واحدي قرار ميگيرند با استفاده از يك جرثقيل ثقفي 12 تن انجام ميشود.
براي موقغ تعميرات و بازديد، در انتهاي هر شاخه نيز يك سري دريچه استاپ لاگ طراحي شده است.
ابعاد دريچه هاي سرويس: 6/2*8/1 متر
ابعاد دريچه هاي قطاعي: 5/2*7/1 متر

● جاده هاي دسترسي و پلها
- جاده L1- به طول 7/11 كيلومتر از جاده اصلي انديمشك – دهلران جداشده و در نهايت از ساحل چپ به تاج سد متصل مي شود.
- جاده L2- به طول 8/21 كيلومتر از جاده اصلي انديمشك- اهواز منشعب شده و در ساحل چپ رودخانه به جاده L1 متصل مي شود.
- جاده دسترسي به پل ارتباطي به طول 4/3 كيلومتر كه از جاده L1 منشعب شده و از طريق پل ارتباطي به جاده موجود در جناح راست منتهي مي گردد.
- جاده موجود بطول 19 كيلومتر در جناح راست سد كه از جاده اصلي انديمشك – دهلران و پس از عبور از پل نادري منشعب مي شود. اين جاده ارتباط بين منابع قرضه G1 و C1 به محل سد را نيز برقرار مي كند.
- به منظور دستيابي راههاي دسترسي L2,L1 به جناح راست رودخانه كرخه ، پلي به طول 205 متر و بعرض 13 متر در پايين دست محور سد ساخته شده است . تابليه فلزي آن با سه دهانه 60 متري و يك دهانه 25 متري برروي سرشمعهاي بتن مسلح قرار دارد.
- به منظور دسترسي به تونل دشت عباس، جاده ایمنشعب از جاده انديمشك – دهلران به طول 15 كيلومتر و عرض 8 متر ايجادشده است.