اموزش برنامه نویسیJava Script

["golbarg"]

حلقه for...in در جاوا اسکريپت :



از حلقه for ... in در جاوا اسکريپت ، برای حرکت در درون اعضای يک آرايه يا مجموعه خواص يک شی استفاده می شود . به ازای خواندن هر يک از اعضا آرايه يا يکی از خواص شی مورد نظر ، يکبار دستورات درون حلقه اجرا خواهد شد .
تعداد دفعات تکرار دستورات حلقه ، برابر با تعداد اعضای آرايه و يا تعداد خواص شی مورد نظر است . در اين حلقه معمولا از يک متغير به عنوان شمارنده يا انديس آرايه استفاده می شود .
شکل کلی تعريف يک حلقه for...in به صورت زير است :
for ( متغير in نام يک آرايه / مجموعه خواص يک شی )
{
دستورات بدنه حلقه
}

مثال : در مثال زير ابتدا يک آرايه به نام Lesson برای نگهداری نام دروس کامپيوتر با 5 عضو ايجاد و مقدار دهی شده است . وظيفه حلقه for...in حرکت در درون اعضای آرایه Lesson و چاپ نام تک تک آنها به عنوان خروجی است . به کد مثال دقت کنيد :

Example
< script type="text/javascript" > var n = 0 ; var i = 1 ; var Lessons = new Array( 5 ) ; Lessons[0] = "HTML" ; Lessons[1] = "CSS" ; Lessons[2] = "Visual Basic" ; Lessons[3] = "Java Script" ; Lessons[4] = "ASP.NET" ; for ( n in Lessons ) { document.write ( "Lesson " + i + " = " + Lessons [n] + "<br / >") ; i++ ; } < /script >	کد
Lesson 1 = HTML Lesson 2 = CSS Lesson 3 = Visual Basic Lesson 4 = Java Script Lesson 5 = ASP.NET	خروجی

- يک مثال مرتبط با دستور continue و حلقه for...in
مثال : فرض کنيد که در مثال بالا فقط می خواهيم نام دروسی از آرايه Lesson چاپ شود ، که شماره انديس آنها در آرایه زوج باشد . بنابراين در بدنه دستورات حلقه يک دستور continue با اين شرط که باقی مانده حاصل از تقسيم شماره انديس آرايه بر 2 برابر صفر نباشد را به قبل از دستور چاپ حلقه اضافه می کنيم . در اين صورت نام اعضايي از آرايه که شماره انديس آنها فرد است چاپ نمی شود و حلقه به انديس بعدی می رود :

Example
< script type="text/javascript" > var n = 0 ; var i = 1 ; var Lessons = new Array( 5 ) ; Lessons[0] = "HTML" ; Lessons[1] = "CSS" ; Lessons[2] = "Visual Basic" ; Lessons[3] = "Java Script" ; Lessons[4] = "ASP.NET" ; for ( n in Lessons ) { if ( n % 2 != 0 ) continue ; document.write ( "Lesson " + i + " = " + Lessons [n] + "<br / >") ; i++ ; } < /script >	کد
Lesson 1 = HTML Lesson 2 = Visual Basic Lesson 3 = ASP.NET	خروجی

---

["golbarg"]

دستورات break و continue


دستور break :



از دستور break برای خروج کامل از ادامه اجرای دستورات يک حلقه در صورت بر قرار بودن شرط تعيين شده برای آن استفاده می شود .
دستور break را بايد در بدنه دستورات يک حلقه تعريف کرد . در هر بار اجرای حلقه ، برنامه با رسيدن به شرط دستور break ، آنرا چک کرده و در صورت برقراری شرط از ادامه اجرای دستورات حلقه به طور کامل جلوگيری کرده و به طور کامل از حلقه خارج می شود .

شکل کلی تعريف يک دستور break به صورت زير است :
نکته : عملکرد و استفاده از دستور break در تمام حلقه ها يکسان است . در مثال زير فرض می کنيم ، حلقه ما while است :
while ( شرط حلقه )
{
دستورات حلقه
if ( شرط حلقه ) break ;
ادامه دستورات حلقه
}
مثال : مثال چاپ شماره خطوط را که در حلقه های قبل به کار برده بوديم را در اين قسمت ، با دستور break باز نويسی کرده ايم . در اين حلقه شرط دستور break ، برابر شدن متغير شمارنده حلقه يعنی n با مقدار 3 است ، که در هنگامی که n برابر 3 می شود ، برنامه از اجرای ادامه دستورات حلقه جلوگيری کرده و از حلقه خارج می شود . بنابرين شماره خطوط تا شماره 3 چاپ شده و 4 و 5 چاپ نمی شود :

Example
نکته : توجه شود که دستورات قبل از دستور break در بدنه حلقه ، به طور کامل اجرا می شوند و تاثير دستور break بر دستورات بعد از خود می باشد .
< script type="text/javascript" > var n ; for ( n = 1 ; n <= 5 ; n++ ) { document.write ("Line number is " + n + "<br />") ; if ( n == 3 ) break ; } < /script >	کد
Line number is 1 Line number is 2 Line number is 3	خروجی

---

دستور continue :
از دستور continue ، برای خارج شدن از ادامه اجرای يکبار دستورات حلقه و پرش به گام بعدی حلقه استفاده می شود .
دستور continue را بايد در بدنه دستورات حلقه تعريف کرد . در هر بار اجرای حلقه ، برنامه با رسيدن به شرط تعيين شده برای دستور continue آن دستور را بررسی کرده و در صورت درست بودن ، از ادامه اجرای دستورات حلقه در آن مرحله جلوگيری کرده و مجددا به ابتدای حلقه باز می گردد . در اين حالت ، گام حرکت حلقه يکبار اجرا خواهد شد .
شکل کلی تعريف يک دستور continue ، به صورت زير است .
نکته : عملکرد و استفاده از دستور continue در تمام حلقه ها يکسان است . در اين مثال ، ما فرض کرده ايم که حلقه while است :
while ( شرط حلقه )
{
دستورات حلقه
if ( شرط حلقه ) continue ;
ادامه دستورات حلقه
}
مثال : مثال چاپ شماره خطوط را که در حلقه های قبل به کار برده بوديم را در اين قسمت ، با دستور continue باز نويسی کرده ايم . در اين حلقه شرط دستور continue ، برابر شدن متغير شمارنده حلقه يعنی n با مقدار 3 است ، که در هنگامی که n برابر 3 می شود ، برنامه از اجرای ادامه دستورات حلقه در مرحله ای که 3 = n است جلوگيری کرده و به گام بعدی حلقه يعنی 4 = n پرش می کند . بنابرين شماره خطوط تا شماره 2 چاپ شده و شماره 3 چاپ نشده و به ادامه اجرای حلقه در خط 4 پرش می شود .

Example
نکته : توجه شود که دستورات قبل از دستور continue در بدنه حلقه ، به طور کامل اجرا می شوند و تاثير دستور continue بر دستورات بعد از خود می باشد .
< script type="text/javascript" > var n ; for ( n = 1 ; n <= 5 ; n++ ) { if ( n == 3 ) continue ; document.write ("Line number is " + n + "<br />") ; } < /script >	کد
Line number is 1 Line number is 2 Line number is 4 Line number is 5	خروجی

---

- - - به روز رسانی شده - - -

ساختار دستوری try ... catch :




در برنامه نويسی و طراحی صفحات وب ، گاهی اوقات ممکن است خطاهايي رخ دهد . اين خطاها می تواند دلايل مختلفی داشته باشد ، از قبيل :

• اشتباه تايپی در متن دستورات صفحه از سوی طراح صفحه .
• واردنمودن اطلاعات اشتباه يا نادرست از سوی کاربر .
• انواع خطاهای ممکن زمان اجرای مرورگر .

اگر کاربر که در حال مشاهده يک صفحه است ، در هنگام کار با خطا مواجه شود و عملا راهی برای رفع آن اشکال برايش وجود نداشته باشد ، مطمًننا از ادامه مشاهده و کار با صفحه صرف نظر خواهد کرد . اين وظيفه برنامه نويس است که با برنامه ريزی صحيح ، خطاهای احتمالی را پيدا کرده و راه حل های مناسب را برای آنها طراحی کند .
از ساختار کنترلی try ... catch در جاوا اسکريپت ، برای پيدا کردن خطاها و error های احتمالی و تعيين اقدامات اصلاحی در صورت بروز خطا ، استفاده می شود .
اين ساختار از 2 بخش try و catch تشکيل شده است . کد اصلی برنامه که می خواهيم اجرا شود و احتمال می دهيم دارای خطا باشد ، را در قسمت try قرار داده و اقدامات اصلاحی را که می خواهيم در صورت بروز خطا انجام شود ، را در قسمت catch می گذاريم .
برنامه در هنگام رسيدن به ساختار ، دستورات قسمت try را انجام می دهد و در صورت مواجه با خطا در دستورات ، بخش catch را اجرا خواهد کرد .
نکته مهم : در صورت عدم برخورد با خطا ، دستورات قسمت catch به هيچ وجه اجرا نخواهد شد .
نکته مهم 2 : در قسمت catch ، می توان در پرانتز مقابل واژه کليدی catch ، يک عبارت يا متغير تعريف کرد ، که اين متغير خصوصيات error به وجود آمده را در خود نگهداری کرد . يکی از اين خواص ، شرح يا description خطا است ، که می توان به شکلی که در مثال 2 نشان داده شده است ، به شرح خطا دسترسی داشته و آنرا به کاربر اطلاع داد .
شکل کلی تعريف يک ساختار try ... catch به صورت زير است :
try
{
دستورات مورد نظر برای اجرا که احتمال خطا دارد
}
catch ( نام يک متغير )
{
اقدامات اصلاحی مورد نظر در صورت وقوع خطا
}
مثال 1 : در مثال زير ، يک تابع به نام show_error قرار داده شده است . اين تابع توسط دکمه فرمان click me فراخوانی شده و قصد دارد تا يک پيغام خوش آمد به کاربر اعلام کند . اما در متن دستور يک اشتباه تايپی وجود دارد و آن اينکه به جای عبارت documnet.write ، نوشته شده است document.wriet ، به همين دليل پيغام خروجی چاپ نشده و در صفحه error رخ می دهد . اگر دقت کنيد در نوار پايين مرورگر ( Status Bar ) علامت Error on page قرار گرفته است . برای مشاهده error ، بر روی آيکون خطا کليک کنيد . در اينجا به دليل عدم پيش بينی خطا هيچ واکنشی از سوی مرورگر انجام نمی شود :

Example
< script type="text/javascript" > function show_error() { document.wriet ( "Welcome User!" ) ; } < /script > < input type="button" id="Button1" value="click me !" onclick="show_error()" />	کد
	خروجی

مثال 1 : در مثال زير ، تابع show_error2 قرار داده شده است . اين تابع نيز همانند تابع قبلی می خواهد يک پيام خوش آمد به کاربر اعلام کند . اين تابع نيز دارای اشتباه تايپی در دستور document.write است ، با اين تفاوت که با ساختار try ... catch قرار داده شده ، تعيين شده است در صورت بروز خطا يک پيام هشدار به کاربر اعلام شود . توسط متغير err که در پرانتز مقابل واژه کليدی catch تعريف شده است ، متن پيام error در خاصيت description ذخيره شده و سپس به کاربر اعلام می شود . به کد مثال دقت کنيد :

Example
< script type="text/javascript" > function show_error2 ( ) { try { document.wriet ( "Welcome User!" ) ; } catch ( err ) { alert ( "There was an error on this page . \n\n" + "Error Description : " + err.description +"\n\nClick Ok for continue" ) ; } } < /script > < input type="button" id="btnclick2" value="click me ! to see error report" onclick="show_error( )" />	کد
	خروجی

---

دستور throw :
توسط دستور throw در جاوا اسکريپت می توان يک خطايابی کامل تر را انجام داد . با استفاده از اين دستور به همراه ساختار try ... catch ، می توان روند اجرای برنامه و بروز خطا را کاملا تحت کنترل داشت و يک پيغام خطا دقيق طراحی کرد .
نکته : دستور throw به تنهايي کاربردی نداشته و بايد آنرا با ساختار دستوری try ... catch به کار برد .
در مثال زير سعی شده است ، تا چگونگی استفاده از يک دستور throw را در قالب ساختار try ... catch توضيح داد .
مثال : در مثال زير يک اسکريپت ساده برای دريافت ورودی از کاربر طراحی شده است . تابع Enter_Num که توسط دکمه فرمان Enter Number فراخوانی می شود ، در ابتدا يک کادر متن برای دريافت ورودی از کاربر ، نمايش می دهد . مقدار دريافتی از کاربر در متغير Num ذخيره می شود . سپس در يک ساختار try ... catch ، مقدار دريافتی از کاربر بررسی می شود .
در حالت اول ، چنانچه کاربر مقداری را در کادر وارد نکرده و آنرا خالی ارسال کرده باشد ، برنامه خطای 1 را شناسايي و يک پيام هشدار مبنی بر وارد کردن عدد نمايش داده و سپس مجددا تابع Enter_Num را برای دريافت مقدار صحيح اجرا می کند . در حالت دوم اگر کاربر عددی بزرگتر از 100 را وارد کرده باشد ، برنامه خطای دوم را شناسايي کرده و يک پيغام هشدار مبنی بر بزرگ بودن عدد وارده را نمايش داده و مجددا تابع Enter_Num را اجرا می کند . به کد مثال و نحوه استفاده از دستور throw دقت کنيد :

Example
< script type="text/javascript" > function Enter_Num ( ) { var Num = prompt ( "Enter a number please : " , "" ) ; try { if ( !Num ) throw "Error1" else if ( Num > 100 ) throw "Error2" } catch ( er ) { if ( er == "Error1" ) { alert ( "Plese enter a number !" ) ; Enter_Num ( ) ; } if ( er == "Error2" ) { alert ( "Number too big . Enter a smaller number !" ) ; Enter_Num( ) ; } } } < /script > < input type="button" id="BtnEnter" value="Enter Number " onclick="Enter_Num( )" />	کد
	خروجی

---

- - - به روز رسانی شده - - -

ساختار دستوری try ... catch :



در برنامه نويسی و طراحی صفحات وب ، گاهی اوقات ممکن است خطاهايي رخ دهد . اين خطاها می تواند دلايل مختلفی داشته باشد ، از قبيل :

• اشتباه تايپی در متن دستورات صفحه از سوی طراح صفحه .
• واردنمودن اطلاعات اشتباه يا نادرست از سوی کاربر .
• انواع خطاهای ممکن زمان اجرای مرورگر .

اگر کاربر که در حال مشاهده يک صفحه است ، در هنگام کار با خطا مواجه شود و عملا راهی برای رفع آن اشکال برايش وجود نداشته باشد ، مطمًننا از ادامه مشاهده و کار با صفحه صرف نظر خواهد کرد . اين وظيفه برنامه نويس است که با برنامه ريزی صحيح ، خطاهای احتمالی را پيدا کرده و راه حل های مناسب را برای آنها طراحی کند .
از ساختار کنترلی try ... catch در جاوا اسکريپت ، برای پيدا کردن خطاها و error های احتمالی و تعيين اقدامات اصلاحی در صورت بروز خطا ، استفاده می شود .
اين ساختار از 2 بخش try و catch تشکيل شده است . کد اصلی برنامه که می خواهيم اجرا شود و احتمال می دهيم دارای خطا باشد ، را در قسمت try قرار داده و اقدامات اصلاحی را که می خواهيم در صورت بروز خطا انجام شود ، را در قسمت catch می گذاريم .
برنامه در هنگام رسيدن به ساختار ، دستورات قسمت try را انجام می دهد و در صورت مواجه با خطا در دستورات ، بخش catch را اجرا خواهد کرد .
نکته مهم : در صورت عدم برخورد با خطا ، دستورات قسمت catch به هيچ وجه اجرا نخواهد شد .
نکته مهم 2 : در قسمت catch ، می توان در پرانتز مقابل واژه کليدی catch ، يک عبارت يا متغير تعريف کرد ، که اين متغير خصوصيات error به وجود آمده را در خود نگهداری کرد . يکی از اين خواص ، شرح يا description خطا است ، که می توان به شکلی که در مثال 2 نشان داده شده است ، به شرح خطا دسترسی داشته و آنرا به کاربر اطلاع داد .
شکل کلی تعريف يک ساختار try ... catch به صورت زير است :
try
{
دستورات مورد نظر برای اجرا که احتمال خطا دارد
}
catch ( نام يک متغير )
{
اقدامات اصلاحی مورد نظر در صورت وقوع خطا
}
مثال 1 : در مثال زير ، يک تابع به نام show_error قرار داده شده است . اين تابع توسط دکمه فرمان click me فراخوانی شده و قصد دارد تا يک پيغام خوش آمد به کاربر اعلام کند . اما در متن دستور يک اشتباه تايپی وجود دارد و آن اينکه به جای عبارت documnet.write ، نوشته شده است document.wriet ، به همين دليل پيغام خروجی چاپ نشده و در صفحه error رخ می دهد . اگر دقت کنيد در نوار پايين مرورگر ( Status Bar ) علامت Error on page قرار گرفته است . برای مشاهده error ، بر روی آيکون خطا کليک کنيد . در اينجا به دليل عدم پيش بينی خطا هيچ واکنشی از سوی مرورگر انجام نمی شود :

Example
< script type="text/javascript" > function show_error() { document.wriet ( "Welcome User!" ) ; } < /script > < input type="button" id="Button1" value="click me !" onclick="show_error()" />	کد
	خروجی

مثال 1 : در مثال زير ، تابع show_error2 قرار داده شده است . اين تابع نيز همانند تابع قبلی می خواهد يک پيام خوش آمد به کاربر اعلام کند . اين تابع نيز دارای اشتباه تايپی در دستور document.write است ، با اين تفاوت که با ساختار try ... catch قرار داده شده ، تعيين شده است در صورت بروز خطا يک پيام هشدار به کاربر اعلام شود . توسط متغير err که در پرانتز مقابل واژه کليدی catch تعريف شده است ، متن پيام error در خاصيت description ذخيره شده و سپس به کاربر اعلام می شود . به کد مثال دقت کنيد :

Example
< script type="text/javascript" > function show_error2 ( ) { try { document.wriet ( "Welcome User!" ) ; } catch ( err ) { alert ( "There was an error on this page . \n\n" + "Error Description : " + err.description +"\n\nClick Ok for continue" ) ; } } < /script > < input type="button" id="btnclick2" value="click me ! to see error report" onclick="show_error( )" />	کد
	خروجی

---

دستور throw :
توسط دستور throw در جاوا اسکريپت می توان يک خطايابی کامل تر را انجام داد . با استفاده از اين دستور به همراه ساختار try ... catch ، می توان روند اجرای برنامه و بروز خطا را کاملا تحت کنترل داشت و يک پيغام خطا دقيق طراحی کرد .
نکته : دستور throw به تنهايي کاربردی نداشته و بايد آنرا با ساختار دستوری try ... catch به کار برد .
در مثال زير سعی شده است ، تا چگونگی استفاده از يک دستور throw را در قالب ساختار try ... catch توضيح داد .
مثال : در مثال زير يک اسکريپت ساده برای دريافت ورودی از کاربر طراحی شده است . تابع Enter_Num که توسط دکمه فرمان Enter Number فراخوانی می شود ، در ابتدا يک کادر متن برای دريافت ورودی از کاربر ، نمايش می دهد . مقدار دريافتی از کاربر در متغير Num ذخيره می شود . سپس در يک ساختار try ... catch ، مقدار دريافتی از کاربر بررسی می شود .
در حالت اول ، چنانچه کاربر مقداری را در کادر وارد نکرده و آنرا خالی ارسال کرده باشد ، برنامه خطای 1 را شناسايي و يک پيام هشدار مبنی بر وارد کردن عدد نمايش داده و سپس مجددا تابع Enter_Num را برای دريافت مقدار صحيح اجرا می کند . در حالت دوم اگر کاربر عددی بزرگتر از 100 را وارد کرده باشد ، برنامه خطای دوم را شناسايي کرده و يک پيغام هشدار مبنی بر بزرگ بودن عدد وارده را نمايش داده و مجددا تابع Enter_Num را اجرا می کند . به کد مثال و نحوه استفاده از دستور throw دقت کنيد :

Example
< script type="text/javascript" > function Enter_Num ( ) { var Num = prompt ( "Enter a number please : " , "" ) ; try { if ( !Num ) throw "Error1" else if ( Num > 100 ) throw "Error2" } catch ( er ) { if ( er == "Error1" ) { alert ( "Plese enter a number !" ) ; Enter_Num ( ) ; } if ( er == "Error2" ) { alert ( "Number too big . Enter a smaller number !" ) ; Enter_Num( ) ; } } } < /script > < input type="button" id="BtnEnter" value="Enter Number " onclick="Enter_Num( )" />	کد
	خروجی

---

- - - به روز رسانی شده - - -

ساختار دستوری onerror :



استفاده از ساختار onerror ، روش قديمی خطا يابی در صفحات وب در زبان جاوا اسکريپت است .
در صفحه قبل ، نحوه استفاده از ساختار دستوری try ... catch را توضيح داديم . از ساختار دستوری onerror نيز برای خطايابی در صفحات وب ، ولی با روشی متفاوت استفاده می شود .
رويداد onerror ، هر زمان که خطايي در يک اسکريپت در صفحه به وجود بيايد ، تحريک شده و اتفاق می افتد . برای استفاده از رويداد onerror ، برنامه نويس بايد تابعی را طراحی کند که خطا به وجود آمده در صفحه را مديريت ( Handle ) کند . رويداد onerror در زمان بروز خطا ، تابع مديريت خطا ( Event Handler Function ) را فراخوانی خواهد کرد ، که در اين صورت دستورات پيش بينی شده برای مواجه با خطا اجرا خواهد شد .
تابع مديريت خطا با 3 پارامتر ( آرگومان ) ، به شرح زير فراخوانی خواهد شد :

1. msg : متن پيام خطايي که توسط مرورگر توليد شده و شامل توضيحاتی راجع به error رخ داده است ، را ارائه می دهد .
2. url : مسير کامل صفحه ای که خطا در آن اتفاق افتاده را شامل می شود .
3. l : شماره خط کدی که خطا در آن اتفاق افتاده است ، را نگهداری می کند .

شکل کلی تعريف يک ساختار onerror ، به همراه تابع مديريت خطا به صورت زير است :
onerror = نام تابع مديريت خطا

function نام تابع مديريت خطا ( )
{
دستورات مديريت خطا
return false Or true
}
نکته مهم : تابع مديريت خطا دارای يک مقدار بازگشتی است ، که توسط طراح و به وسيله دستور return تعيين می شود . اين مقدار می تواند يکی از 2 حالت True يا False باشد .اين مقدار تعيين می کند که آيا مرروگر در هنگام بروز خطا ، علامت خطا را در نوار پايين مرورگر ( Status Bar ) نشان داده و گزارش استاندارد راجع به خطا به وجود آمده اعلام کند يا خير .
در صورت تعيين و باز گرداندن مقدار True ، مررورگر در هنگام وقوع يک error ، در نوار Status Bar علامت و گزارش خطا را اعلام نمی کند ولی در صورت بازگرداندن مقدار False ، مرورگر در نوار پايين علامت خطا را نمايش داده و يک گزارش کامل از خطا را به صورت استاندارد اعلام می کند .
مثال : در مثال زير يک تابع مديريت خطا با نام ErrorHandler برای واکنش در زمان بروز خطا طراحی شده است . اين تابع قرار است در هنکام بروز خطا يک کادر پيام حاوی توضيح نوع خطا ، آدرس کامل صفحه ای که خطا در آن روي داده و شماره خط کد اشتباه را به کاربر اعلام کند .
از طرف ديگر در تابع PageEroor ، يک اشتباه تايپی وجود دارد و به جای عبارت alert نوشته شده است alertt . اين اشتباه باعث بروز خطا در صفحه شده که در نتيجه تابع مديريت خطا فراخوانی شده و پيغام خود را نمايش می دهد . همچنين به علت باز گرداندن مقدار true توسط تابع مديريت خطا ، مرورگر علامت خطا را در نوار Status Bar نشان نمی دهد :

Example
<script type="text/javascript"> onerror = ErrorHandler function ErrorHandler ( msg , url , l ) { alert ( "Error Discription : " + msg + "\nPage URL : " + url + "\nLine Number : " + l ) ; return true ; } </script> <script type="text/javascript"> function PageError ( ) { alertt ( "developer" ) ; } </script> <input type="button" id="BtnError" value="Click to view error report" onclick="PageError()" />	کد
	خروجی

---

["golbarg"]

مبحث شی گرايي در جاوا اسکريپت

مقدمه ای بر مبحث شی گرايي :



جاوا اسکريپت ، يک زبان برنامه نويسی شی گرا يا ( Object Oriented Programming ) است . اين زبان به برنامه نويس ، قابليت استفاده از اشيای پيش ساخته و يا تعريف و ايجاد اشيای جديد مورد نياز خود را می دهد .
توجه : در اين قسمت ، مروری کوتاه بر مفهوم برنامه نويسی شی گرا در جاوا اسکريپت و نحوه استفاده از آن خواهيم داشت . در قسمت های بعدی به معرفی انواع اشيا پيش ساخته در Java Script می پردازيم .

---

مفهوم کلاس :
کلاس ( class ) ، اساسی ترين مفهوم شی گرايي است . يک کلاس يک الگو يا چهارچوب از پيش تعريف شده است که اشيا ( objects ) از روی آن ساخته می شوند . هر کلاس مجموعه ای از خواص ( Properties ) و متدها ( Methods ) است ، که کلاس آنها را به اشيايي که از رویش ساخته می شوند ، به ارث می دهد .
يک کلاس همانند يک دستورالعمل يا نقشه برای ايجاد اشيای جديد مشتق شده از آن است . برای مثال موجوديت دانشجو در مجموعه دانشگاه يک کلاس است ، که هر دانشجو يک شی ساخته شده از روی آن است .
مثال 2 : متغيرهای متنی يا string ، يکی از کلاس های پيش ساخته در جاوااسکريپت است . در قسمت بعد با تمام خواص و متدهای آن آشنا خواهيد شد .

---

مفهوم شی :
هر شی ، يک نمونه ساخته شده از روی کلاس مادر است . شی خصوصيات و متدهای خود را از کلاس مادر به ارث می برد .
هر يک از خصوصيات يک شی ، در برگيرنده مقدار مختص به آن خاصيت برای آن شی است . به عبارت ديگر ، از هر يک از خواص يک کلاس ، يک نسخه يا کپی منحصر به فرد به هر شی اختصاص می يابد ، که مقدار آن با مقدارش برای ساير اشيای آن کلاس ، متمايز و منحصر به فرد است .
مثال : برای مثال ، هر دانشجو که از روی کلاس دانشجو ايجاد می شود ، دارای خاصيت های نام ، نام خواندگی ، شماره دانشجويي و ... غيره مخصوص به خود است . گرچه مقدار اين خواص در نمونه های مختلف دانشجوها ممکن است در برخی از آنها مثل نام يکسان و در برخی مثل شماره دانشجويي يکتا باشد ، ولی مقدار آن برای هر دانشجو جدا و متمايز است .

---

مفهوم متد :
متدها ، عمليات يا رفتارهايي است که اشيا يک کلاس می توانند انجام دهند .
مثال : برای مثال هر دانشجو که از روی کلاس دانشجو ساخته می شود ، دارای عمليات های يکسانی مثل ثبت نام ، انتخاب واحد و ... است .

---

نحوه تعريف يک کلاس و ايجاد يک شی جديد در جاوا اسکريپت :
در اينجا ، به معرفی يکی از روش های تعريف يک کلاس و ايجاد شی جديد از روی آن می پردازيم . سپس با نحوه دسترسی به خواص . متدهای اشيا ، آشنا خواهيم شد .
برای ايجاد يک کلاس ، از واژه کليدی function به شکل کلی زير استفاده می شود :
function نام کلاس ( Parameter1 , Parameter2 , ... )
{
this.نام خاصيت 1 = Parameter1 ;
this.نام خاصيت 2 = Parameter2 ;
.
.
.
}
توضيح : ابتدا واژه کليدی function را نوشته ، پس از آن نام کلاس ، که در سطح برنامه برای شناسايي و دسترسی به کلاس مورد نظر از آن استفاده می شود را تعيين می کنيم . به تعداد خواص مورد نظر برای اشيای کلاس ، در پرانتز جلوی نام کلاس ، پارامتر تعريف کرده ، تا در هنگام فراخوانی کلاس برای ايجاد شی جديد در برگيرنده مقادير لازم برای خواص شی باشند .
سپس در بدنه دستورات کلاس برای تعريف و مقدار دهی هر يک از خواص اشيای کلاس ، از وايه کليدی this به شکل کلی زير استفاده می شود :
this.نام پارامتر = نام خاصيت
واژه کليدی this ، در هر لحظه به شی جاری از کلاس که در آن لحظه در حال ساخت يا ويرايش است ، اشاره می کند .
پس از تعريف ساختار کلاس ، برای ايجاد يک شی جديد از حالت کلی زير استفاده می شود :
var نام شی جديد = function نام کلاس ( Parameter1 Value , Parameter2 Value , ... ) ;
برای دسترسی و مقدار دهی هر يک از خواص يک شی از روش کلی زير استفاده می شود :
نام خاصيت . نام شی
مثال : در مثال زير يک کلاس به نام student ايجاد کرده ايم . هر شی اين کلاس 3 خاصيت نام ( Name ) ، نام خواندگی ( Family ) و شماره دانشجويي ( ID ) را خواهد داشت . در هنگام فراخوانی کلاس برای ايجاد يک شی جديد ، مقادير اين 3 خاصيت به ترتيب به پارامترهای n , f و i ارسال خواهند شد .
در مثال ، پس از تعريف کلاس به ايجاد يک شی جديد به نام St1 و مقدار دهی خواص آن پرداخته ايم . سپس توسط سه دستور چاپ در خروجی مشخصات کامل دانشجو جديد را در خروجی چاپ کرده ايم . در انتها هم شماره دانشجويي ، دانشجو مذکور را دوباره مقدار دهی کرده و مقدار جديد آن را چاپ کرده ايم :

Example
<script type ="text/javascript"> function Student ( n , f , i ) { this.Name = n ; this.Family = f ; this.ID = i ; } var St1 = new Student ( "Mehrdad" , "Fattahi" , 122092 ) ; document.write ( "Name :" + St1.Name +"<br />"); document.write ( "Family : " + St1.Family +"<br />"); document.write ( "Studnet ID : " + St1 .ID +"<br />" ); St1.ID = 299302 ; document.write ( "New Student ID : " + St1.ID ) ; </script>	کد
Name :Mehrdad Family : Fattahi Studnet ID : 122092 New Student ID : 299302	خروجی