مثلث فساد: ساختنِ سازمانی سالم

[b_r]

افراد سه دسته هستند:

درصد کمی از افراد، هر چقدر هم فرصت داشته باشند یا فشار اقتصادی بر آنها باشد، دچار فساد نمی شوند.

درصد دیگری از افراد فاسد و دزد هستند و باید به این دید به آنها نگاه کرد. تعداد این افراد نیز کم است.

اما اکثریت افراد در وضعیت مناسب، دچار فساد می شوند، و اگر آن وضعیت به وجود نیاید، نمی شوند. این فساد می تواند در انواع کوچک و بزرگ ظاهر شود، از امضای دروغِ یک فرمِ حضور و غیاب گرفته تا دستکاریِ گزارش های مالی.

زنجیرۀ علت و معلولیِ فساد در هر شکل و حالت آن به سه عامل منتهی می شود:



چند نمونه:

توجیه:

اگر از دفتر کاغذ بردارم برای کسی مشکلی پیش نمی آید.

امروز که سر کارم نبودم ساعت می زنم بقیه هم همین کار را می کنند.

چه اشکالی دارد اگر خودش می خواهد بابت این کار به من پول بدهد.

فشار:

اگر این پول را نگیرم اجاره خانه ام را نمی توانم پرداخت کنم.

مشتریان زیاد هستند و وقت کم است و باید برای تحویل دادن به موقع، به جای کالایی که قول داده بودیم جایگزینِ چینی استفاده می کنیم وگرنه جریمه می شویم.

این خانم دوست همسرم است نمی توانم جریمه اش کنم.

فرصت:

هیچ کس اینجا سر نمی زند و و قتی پول می گیریم آب از آب تکان نمی خورد.

هیئت مدیره فقط صفحه اول را می خوانند و بعد امضا می کنند

این انبار حساب و کتاب ندارد می توانم هر چه که می خواهم بردارم.

برای شناسایی این عوامل خوب است با کارکنان مصاحبه کنید. اعضای تازه کارِ سازمان این عوامل را راحت تر از افراد باسابقه شناسایی و بازگو می کنند؛ می توانید با نظر خواهی از این افراد در حین مصاحبه و بررسی عملکرد، که افراد به طور معمول پس از چند هفته و یک ماه کار در سازمان انجام می دهند، با آنها در مورد فرصت ها، فشارها و توجیه های منطقی فساد را که در سازمان احتمال آنها می رود صحبت کنید. این کار به کارکنان نیز نشان می دهد که به مسئله فساد توجه می کنید و به کارکنان اجازه می دهد آینده خود را در راستای سازمان ترسیم کنند و نه در راستای عوامل فساد، که فرهنگ سازمانی شما کمک می کند.

مقایسه تطبیقی سطح درآمد و مخارج زندگی و افزایش منطقی حقوق نیز باعث کاهش فساد می شود. با ارائه بهترین مزایا مانند بیمه خدمات درمانی، عضویت در اتحادیه های مالی، ارائۀ وام های مسکن و اتومبیل و مواردِ مشابه، هزینۀ فرصت از دست رفتۀ فساد را در سازمان برای کارکنان افزایش دهید.

هم زمان در روابط عمومی نیز مثلثِ فساد را از هم باز کنید و هم زمان، توجه سازمان را به اقداماتی که در راستای اعضا انجام می شود جلب کنید و نظر افراد را به نفع همگانی معطوف کنید.

تمرین: عوامل فساد را در محل کار یا زندگی خود شناسایی کنید. در سازمان شما چه اقداماتی در راستای رفع آنها انجام می شود؟ چه پیشنهادی برای رفع این عوامل دارید؟


منبع