*بهداشت دهان و دندان*

[MR_Jentelman]

نكاتي در مورد بهداشت دهان و جرم‌گيري دندانها

مطالعات دانشمندان چيني نشان مي‌دهد بيش از ‪ ۶۰‬درصد كساني كه براي اولين بار به دندان‌پزشك مراجعه مي‌كنند تا قبل از آن از جرم‌گيري و تميزكردن دندان‌ها توسط دندانپزشك به طور كاملا تخصصي بهره نبرده‌اند.
به گزارش پايگاه اينترنتي ‪ ، xinhua.com‬بسياري از افراد در حفظ بهداشت دهان و دندان تنبلي مي‌كنند و بسياري از اقدامات انجام شده براي حفظ سلامت دهان و دندان از نظر علمي صحيحي نيست.
كاربرد روش‌هاي غلط بيشتر به لثه آسيب مي‌رساند و بين دندان‌ها فاصله ايجاد مي‌كند. بسياري از اقدامات غير علمي بيشتر باعث درد دندان و تخريب لثه مي‌شود.
جرم‌گيري و تميز كردن دندان توسط دندان پزشك نه تنها آسيبي به دندان نمي رساند بلكه باعث تقويت دندان و پيشگيري از بيماري‌هاي دندان و لثه مي شود.
هر شش ماه يك بار بايد با مراجعه به دندان پزشك دندانها را بطور كامل جرم‌گيري كرد.
تميز كردن ناقص دندان‌ها مي‌تواند سلامت دندان و لثه را به مخاطره اندازد و حتي زمينه را براي ابتلا به عفونت‌هاي دهاني آماده سازد.


منبع:خبرگزاری جمهوزی اسلامی

[Mina_Mehr]

یک فوق تخصص گوارش و کبد:
مصرف مواد نشاسته دار به رفع بوی بد دهان کمک می‌کند
یک فوق تخصص گوارش و کبد گفت:«برای رفع بخشی از بوی بد دهان باید استفاده از مواد غذایی حاوی قندهای غیرساده و ترکیبی چون مواد نشاسته دار را جایگزین قندهای ساده کنیم.»

شهرام آگاه در گفتگو با سلامت نیوز با اشاره به دغدغه افراد روزه‌دار برای رفع بوی نامطلوب دهانشان در ماه رمضان اظهار داشت:«بیماری‌های حفره دهان و دندان و سینوسها، اختلالات دستگاه گوارش، بیماری‌های عضوی مانند نارسایی کلیه و کبد و برخی اختلالات متابولیک موجب ایجاد بوی بد دهان می‌شوند.»
وی افزود:«زمانی که فردی با مشکل بوی بد دهان به پزشک معالج خود مراجعه می‌کند در مرحله نخست به بررسی سابقه بیماری‌های عضوی این شخص چون نارسایی‌های کبد و کلیه پرداخته می‌شود و پس از آن نیز بیماری‌های حفره دهان و دندان چون سینوزیت وعفونت های مزمن دندان و لثه مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
این فوق تخصص گوارش و کبد اظهار داشت:«البته در برخی از موارد استعمال سیگار و مصرف الکل نیز در ایجاد بوی بد دهان موثر است.»
وی با بیان این مطلب که رفلاکس معده و یا کیسه صفرا نیز در تولید بوی نامطلوب دهان بی تاثیر نیست،تصریح کرد:«پزشک معالج افرادی که از بوی بد دهان در هنگام گرسنگی ابراز نارضایتی می‌کنند باید ابتدا به بررسی سابقه احتمالی بیماری‌های ذکر شده بپردازد که ارزیابی شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و انجام برخی تست‌های آزمایشگاهی کمک موثری به صحت این ارزیابی می‌کند.»
آگاه ادامه داد: «بدن افراد روزه‌دار چند ساعت پس از صرف سحری اقدام به استفاده از قندهای موجود در خون این افراد می‌کند و پس از اتمام این قندها به سراغ چربیها و پروتیئنهای موجود در بدن می‌روند.»
وی گفت:«شیوه مصرف چربیها و پروتینها در بدن موجب تولید ماده‌ای با عنوان کتون می‌شود که مقداری از این ماده در حین پدیده بازدم دفع می‌شود و بوی بد دهان نیز از این فعل و انفعالات ناشی خواهد شد.»
این فوق تخصص گوارش و کبد اظهار داشت:«البته تولید ماده کتون در افرادی که سابقه ابتلا به بیماری‌های مورد اشاره را نداشته باشند تا حدودی طبیعی است اما می‌توان با استفاده از روش‌های علمی و استفاده از یک رژیم غذایی مناسب تولید آن را تا حدودی کاهش داد.»
وی تاکید کرد:«قندهای ساده در فعل و انفعالات بدن به سرعت سوخته می‌شوند و روند تولید کتون از چربیها و پروتینها تسریع پیدا می‌کند این در حالی است که روند سوختن مواد قندی ترکیبی دیرتر صورت می‌پذیرد و فرد علاوه بر احساس گرسنگی کمتر، مشکل چندانی با بوی بد دهان خود نیز نخواهد داشت.»

[MR_Jentelman]

؛بي توجهي به بهداشت دهان و دندان زمينه ساز ابتلا به انواع بيماري هاست
؛ بيش از٩٥ درصد ايرانيان به بهداشت دهان و دندان اهميت نمي دهند. دكتر علي يزداني، رئيس انجمن دندان پزشكي ايران، با اعلام اين مطلب در آستانه روز دندان پزشكي مي گويد: با رويه موجود،در صورت بي توجهي به فرهنگ سازي در اين مورد حتي صرف بودجه كل كشور براي اين منظور بي نتيجه خواهد بود.دهان به عنوان دروازه ورود به بدن تاثير بسيار مهمي در سلامت كلي انسان دارد، در واقع طبق يافته هاي علمي، يكي از دلايل عمده افزايش بيماري هاي قلبي، كلسترول بد خون و بيماري هاي گوارشي در ايران ناشي از پوسيدگي دندان و بيماري هاي لثه است.در واقع بايد با يك برنامه ريزي درازمدت در راستاي اصلاح بنيادي رژيم غذايي از مصرف نوشابه، چيپس، موادقندي و فست فودها به سمت استفاده از موادغذايي سالم، سبزيجات و ميوه جات حركت كرد.متاسفانه رژيم غذايي رايج شده در جامعه كه تلفيق نامناسبي از غذاهاي داخلي و خارجي و نيز غذاها و خوراكي هاي حاوي نشاسته و قند مي باشد، باعث شيوع پوسيدگي دندان و التهاب و ناراحتي لثه در كشور شده است تا حدي كه بر اساس آمارهاي موجود، پوسيدگي دندان در كودكان زير ١٢ سال در ايران ٢ برابر ديگر كشورهاست.علت ايجاد پوسيدگي، تخمير مواد قندي به وسيله ميكروب هاي موجود در دهان و توليد اسيد مي باشد. به گفته دكتر يزداني، با وجود آن كه در كشورهاي پيشرفته استاندارد زمان مراجعه به دندان پزشك هر ٦ ماه يك بار است، در كشور ما، مردم به طور متوسط هر ٣ سال يك بار آن هم به دليل مشكلات پيش آمده به دندان پزشك مراجعه مي كنند. متخصص ترميمي دندان مي افزايد: با توجه به رژيم غذايي نامطلوب و استفاده نكردن از مسواك و نخ دندان در ايران، حتي اگر تمام بودجه مملكت نيز به اين امر اختصاص يابد، بازهم مشكل بيماري هاي دهان و دندان در كشور رفع نخواهد شد. مردم اعتقاد دارند كه هزينه خدمات دندان پزشكي بسيار بالاست ولي با اين وجود از دندان هايشان محافظت نمي كنند؛ در حالي كه تنها با استفاده درست و به موقع از مسواك و نخ دندان، به ميزان ٧٠ تا ٨٠ درصد از ابتلا به بيماري هاي دهان و دندان كاسته مي شود. دكتر يزداني توضيح مي دهد: ما در زمينه دندان پزشكي نياز به آزمون و خطا نداريم، چرا كه الگوهاي بسياري در كشورهاي پيشرفته در اين زمينه وجود دارد. بيشتر مردم ما بعد از سن ٣٠ سالگي به نحوي سعي مي كنند با مشكل پوسيدگي دندان خود كنار بيايند و به جاي برطرف كردن ريشه اي مشكل، با مصرف قرص هاي مسكن به هنگام درد، درمان آن را به عقب بيندازند. هر كودك ايراني در پايان ٣سالگي، ٢ دندان پوسيده دارد؛ در حالي كه دندان هاي شيري علاوه بر اين كه در عمل جويدن و تسهيل كار دستگاه هاضمه، زيبايي و نحوه حرف زدن در دوران كودكي تاثير مي گذارد تا حد زيادي تضمين كننده سلامت، نظم و زيبايي دندان هاي دائمي مي باشد. رئيس انجمن دندان پزشكي ايران با اشاره به اين مسئله مي گويد: دندان هاي شيري به اندازه دندان هاي دائمي مهم است. همچنين اولين دندان دائمي كه در مي آيد و به دندان ٦ معروف است، به نوعي الگوي ديگر دندان ها در رويش محسوب مي شود و بر هورمون رشد ديگر دندان ها تاثير مي گذارد. در نتيجه پوسيدگي آن در الگوي رويش ديگر دندان ها هم ايجاد اشكال مي كند و موجب رويش نامناسب دندان ها مي شود و بعدها در جويدن غذا و حتي نحوه حرف زدن تاثير خواهد گذاشت. اگر به دنبال بهداشت دهان و دندان به طور اصولي نرويم و رژيم غذايي رايج شده در جامعه را اصلاح نكنيم، حتي اختصاص بودجه و صرف هزينه هاي بالا نيز نمي تواند وضعيت را بهبود ببخشد. آمار dms در ايران ( وجود دندان پرشده يا پوسيده) بيش از ٢برابر آمار جهاني است. اين آمار در ايران بيش از ٤ درصد و در كشورهاي پيشرفته كمتر از ٢درصد مي باشد كه اين مسئله براي كشور يك فاجعه محسوب مي شود.ما حتي به عنوان مسلمان اگر معمولي ترين دستور بهداشتي اسلام را در اين زمينه رعايت كنيم، سلامت دندان هايمان تضمين خواهد شد. بايد توجه داشت كه صرفا توجه به مسواك زدن هنگام صبح و بي توجهي به لزوم مسواك زدن پيش از خواب شبانه، هيچ فايده اي براي سلامت دندان نخواهد داشت. به گفته دكتر يزداني، پوسيدگي دندان و عفونت لثه از جمله عوامل مهم در ايجاد بيماري هاي دريچه اي قلب،گوارشي و روماتيسم قلبي مي باشد؛ حتي تحقيقات علمي ثابت كرده است كه ناراحتي ها و عفونت هاي لثه باعث بالا رفتن كلسترول بد خون مي شود كه رسوب آن ها در ديواره رگ ها به بروز سكته قلبي مي انجامد. دكتر اميررضا ركن، عضو هيئت علمي دانشگاه تهران و متخصص جراحي لثه، در مورد پلاك هاي ميكروبي و ايجاد جرم دندان مي گويد: اگر به طور مداوم و صحيح مسواك زده نشود، روي دندان ها را لايه اي از ميكروب ها و موادغذايي باقي مانده مي گيرد كه درصورت تميز نشدن، اين پلاك ها محكم و سخت مي شود و جرم را به وجود مي آورد.پلاك ميكروبي نه تنها باعث پوسيدگي دندان مي شود، بلكه فعاليت ميكروب هاي موجود در آن باعث آسيب به لثه و التهاب در ناحيه لثه نيز خواهد شد.پلاك هاي ميكروبي ضخيم شده تحت تاثير كلسيم بزاقي مي تواند به موادمعدني موجود در دندان اتصال يابد. جرم هاي تشكيل شده به حدي قوي است كه فقط با ابزار دندان پزشكي قابل جدا شدن مي باشد و مسواك نمي تواند آن ها را از بين ببرد. برخلاف تصور عامه جرم گيري نه تنها مشكلي براي ميناي دندان ايجاد نمي كند، بلكه براي جلوگيري از پوسيدگي توصيه مي شود. به گفته دكتر ركن، علت تجمع جرم درپشت دندان هاي فك پاييني وجود غده ترشح كننده بزاق در زير زبان است كه اين غده بيشتر بزاق مولكولي و چسبنده ايجاد مي كند و در صورتي كه مسواك اين بخش از دندان ها را به درستي تميز نكند، تجمع پلاك ميكروبي و درنتيجه جرم بيشتر خواهد شد.وي مي افزايد: استفاده از سفيدكننده هاي دنداني براي دندان هاي سالم توصيه نمي شود، زيرا رنگ دندان داراي تنوع زيادي است.بهتر است افرادي از اين سفيدكننده ها استفاده كنند كه داراي مشكل مادرزادي خاصي هستند. از سوي ديگر بايد توجه داشت كه اين سفيدكننده ها تاثير دائمي ندارد بلكه پس از مدتي اثر آن از بين مي رود و شخص به استفاده مجدد از ماده سفيدكننده نياز پيدا مي كند.به گفته دكتر ركن، هر چند هنوز در ايران به دستاورد دندان پزشكي قابل توجهي كه در جهان مطرح شود، نرسيده ايم ولي بهترين و پيشرفته ترين درمان هاي دندان پزشكي،ترميمي و زيبايي در كشورمان انجام مي شود كه حتي باعث جذب بيمار از كشورهاي ديگر شده است.رئيس انجمن دندان پزشكي ايران نيز علت سالم بودن دندان هاي اجدادمان تا سنين كهولت را رژيم غذايي صحيح آن هاعنوان مي كند و مي گويد: شكر و قند دشمن اصلي دندان هاست كه در حال حاضر با مصرف انواع شكلات و شيريني ها به وفور وارد بدن مي شود. در حالي كه قديمي ترها علاوه بر استفاده از كربوهيدرات ها و سبزيجات و مصرف ميوه ها وسبزيجاتي مثل هويج و سيب، از شيريني بسيار كم استفاده مي كردند و فشار عصبي كمتري را نيز متحمل مي شدند. چرا كه استرس نيز بر سلامت دندان تاثير مي گذارد. دكتر يزداني مي افزايد: اگر در ابتداي هر سال به دانش آموزان مسواك وخميردندان داده شود و والدين نيز هر شب قبل از خواب مسواك بزنند، كودكان به استفاده از مسواك ترغيب مي شوند و فرهنگ رعايت بهداشت دهان و دندان نهادينه مي شود. در حال حاضر با گريزان بودن مردم ما از مسواك زدن، وضعيت بهداشت دهان و دندان در كشورمان بحراني و آمار پوسيدگي دندان بسيار بالاست. البته اكنون بحث بهداشت دهان و دندان بيش از گذشته از سوي مردم جدي گرفته مي شود. در واقع مردم اغلب مسواك مي زنند ولي مدت آن به حدي كوتاه است كه تاثير بسيار كمي دارد و متاسفانه نخ دندان هم به ندرت استفاده مي شود. تجمع پلاك ميكروبي بدترين دشمن دندان است كه با همين وسايل مكانيكي بسيار پيش پا افتاده قابل رفع است. استفاده از محلول هاي شست وشو و نمك خوب است ولي بايد توجه داشت كه هيچ كدام جاي مسواك را نمي گيرد و از اين مواد بايد بعد از مسواك زدن استفاده كرد. يك مسواك خوب بايد نرم و يك خمير دندان خوب بايد داراي فلورايد وميزان بسيار كمي مواد ساينده باشد.به عبارت ديگر مواد ساينده نبايد به صورت شن ريز در زير دندان حس شود.دكتر يزداني مي گويد: در حال حاضر از ليزر در سفيد كردن، برش لثه، تراش دندان و ترميم ضايعات دنداني استفاده مي شود ولي كاربرد آن بيشتر در حد تحقيقاتي است.وي مي افزايد: ليزر عاملي براي كسب درآمد بيشتر توسط بعضي دندان پزشكان شده است و جنبه تبليغاتي دارد، چون مي توان به جاي آن، از وسايل بسيار ساده تر با همان كاركرد و هزينه پايين تر استفاده كرد. دكتر يزداني تاثير رعايت بهداشت دهان و دندان بر سلامت روح و جسم را بسيار مهم مي داند و مي افزايد: دهان دروازه بدن است و بسياري از عفونت ها وضايعات در محيط دندان مي تواند براي ديگر اعضاي بدن، مشكلات متعددي ايجاد كند، به عنوان مثال عفونت هاي دهان و لثه مي تواند بر كاركرد قلب و به ويژه دريچه هاي آن تاثير بسيار نامطلوبي داشته باشد. باكتري استرپتوكوك كه عامل عفونت هاي دنداني است مي تواند روي دريچه هاي قلب بنشيند و باعث بروز ضايعات شديد در اين ناحيه شود.
مسئله مهم ديگر آن است كه عفونت ناشي از آبسه دندان مي تواند در ناحيه سر و گردن منتشر و منجر به بروز بيماري در اين ناحيه شود؛حتي در مواردي خفگي يا مننژيت (عفونت پرده هاي مغز) هم ديده شده است.
در مجموع نگهداري ومراقبت از دندان ها مي تواند در طولاني شدن عمر و داشتن بدن سالم موثر باشد.دكتر يزداني در مورد نوع تغذيه مناسب براي حفظ سلامت دندان ها مي گويد: غذاها و موادخوراكي نرم به دندان ها مي چسبد و صدمات زيادي به دندان ها وارد مي كند بنابراين گنجاندن غذاها و ميوه جات سخت مثل سيب و هويج در رژيم غذايي روزانه در سلامت دندان بسيار موثر است ولي بايد توجه داشت جاي مسواك و نخ دندان را نمي گيرد.به عنوان مثال شيريني موجود در چاي شيرين به تنهايي مي تواند در طول يك روز تاثيرات بسيار مخربي بر دندان ها بگذارد.استفاده از آدامس هاي بدون قند پس از خوردن غذا نيز براي جلوگيري از پوسيدگي توصيه مي شود.

[MR_Jentelman]

نقش تغذیه در سلامت دهان
آشامیدنى ها و تعداد وعده هاى غذایى با تاثیرى که بر روى میکروب هاى موجود در محیط دهان مى گذارند، نقش مهمى را درتکامل دندان و لثه و همین طور نسوج و ساختار استخوانى محیط دهان و همچنین پیشگیرى از انواع بیمارى هاى دهاندارند که عمدتاً این تاثیرات به شکل سیستمیک است. کمبود ویتامین هاى b ،b12، c، ریبوفلاوین، فولات ها و مواد معدنى چون روى، آهن و در کاهش روند ترمیم نسوج دهانى موثرند. به همان نسبت که کمبود مواد یادشده در شکل گیرى و سلامت دهانموثر است متقابلاً شکل و سلامت حفره دهان نیز در دریافت مواد فوق و استفاده از آنها نقش دارند یا به عبارتى مى توان گفت این دو وضعیت به گونه اى به هم وابسته اند. بیمارى هاى دهان عمدتاً در پى پوسیدگى دندان ها ایجاد مى شود. فقدان یک یا چند دندان و یا بى دندانى کامل در بیماران بالاى ۶۵ سال رایج است که این خود تاثیر بسزایى در تغذیه این دسته از افراد دارد که علاوه برآن باعث اخلال در رشد، تکامل، بقا و ساختار حفره دهانى مى شود. جزئیات اشاره شده در ذیل بخشى از این مشکلات را مطرح مى سازد. بیمارى هاى پریودنتال به صورت یک بیمارى موضعى و سیستمیک محسوب مى شود. کمبود موادى مانند ویتامین هاى a ،c، e، فولات ها و بتاکاروتن و املاح معدنى چون کلسیم، فسفر و روى در ایجاد بیمارى یادشده نقش موثرى دارند. سرطان هاى دهان که اغلب در اثر استفاده بیش از حد در مصرف تنباکو و الکل رخ مى دهد با اینکه از سویى باعث افزایش نیاز به کسب انرژى و مصرف مواد غذایى در بیمار مى شود از طرف دیگر مشکل توانایى در خوردن و تغذیه را براى وى به ارمغان مى آورد که این عمدتاً مى تواند ناشى از روش هاى درمانى مانند جراحى ها، رادیوتراپى، شیمى درمانى و سایر موارد درمانى باشد. از بیمارى هاى حاد و مزمن دیگرى که مى توانند در توانایى خوردن تاثیر منفى داشته باشند مى توان به دیابت کنترل نشده اشاره کرد که توام با سندرم سوزش زبان، برفک و خشکى دهان است همچنین مشکلات دهانى ناشى از نقص سیستم ایمنى از قبیل سندرم اکتسابى نقص ایمنى (ایدز) است.
• نقش تغذیه در تکامل دندان
تکامل دندان هاى شیرى در ماه دوم و سوم جنینى آغاز مى شود و معدنى شدن آنها در ماه چهارم جنینى تا دهه اول زندگى فرد ادامه دارد. مواد غذایى که جنین از مادر دریافت مى نماید نقش موثرى در تشکیل و تکامل ساختار دندان ها در مرحله قبل از رویش آنها دارد. تشکیل دندان ها با معدنى شدن ماتریکس پروتئینى آنها همراه است. در عاج، پروتئین به صورت الیاف کلاژن هستند که براى ساخت آنها وجود ویتامین c ضرورى است و یتامین d جزء اساسى جهت تشکیل بلور هاى هیدروکسى آپاتیت از کلسیم و فسفر است، فلوراید نیز با اضافه شدن روى بلور هاى هیدروکسى آپاتیتیک لایه مقاوم به پوسیدگى را روى دندان ها ایجاد مى کند. تغذیه و رژیم غذایى در تمام مراحل تکامل، رویش و بقاى دندان موثر است. پس از رویش تغذیه نقش موثر و مداومى در تکامل و تقویت و معدنى شدن مینا و بقیه اجزاى دندان دارد. نقش موضعى مواد غذایى مصرفى به ویژه از طریق کربوهیدرات هاى تخمیرشدنى و تعداد دفعات مصرف غذا که در پى آن تولید اکسید هاى آلى توسط باکترى هاى دهان از این مواد موجب پوسیدگى مى شود را نباید فراموش کرد که در طول زندگى فرد رژیم غذایى نقش موثرى را در دندان ها، استخوان ها، پایدارى نسوج دهان و مقاومت در مقابل عفونت و افزایش عمر دندان ها دارد.
• پوسیدگى دندانى
پوسیدگى دندان یکى از رایج ترین بیمارى هاى عفونى است و براساس گزارشات پنج برابر رایج تر از آسم است. در نتیجه تقریباً ۲۰درصد تا ۵۰درصد بچه هاى ایالات متحده ۸۰درصد دندان هایشان پوسیده است. بررسى پوسیدگى دندان ها نشان مى دهد که بچه هایى که والدین آنها حداقل تا لیسانس تحصیل کرده اند کمتر از بچه هایى که والدین آنها کمتر از لیسانس هستند به پوسیدگى دندان ها مبتلا هستند. ایجاد پوسیدگى به عواملى چون ترکیبات مینا و عاج، محل قرارگیرى دندان ها، نوع و میزان بزاق، وجود شیارها و حفرات در تاج دندان بستگى دارد و ترکیبات بزاق را هم باید به آن اضافه کرد. بزاق هاى الکالوئیدى اثر پیشگیرانه دارند به همان میزان که بزاق اسیدى موجب افزایش خطر پوسیدگى مى شود روش زندگى نیز در این پدیده موثر است. اینکه نقش جداگانه اى براى عوامل تغذیه خانوادگى، الگوى تغذیه با عوامل ژنتیکى در عین مطرح بودن قائل باشیم کار دشوارى است. باکترى ها عامل اساسى در ایجاد پوسیدگى هستند.
• عوامل تغذیه اى موثر بر ایجاد پوسیدگى
تعداد دفعات مصرف کربوهیدرات هاى قابل تخمیر، نوع تغذیه، تعداد دفعات غذا خوردن، ترکیبات مواد غذایى و آشامیدنى، مدت زمان تماس دندان با مواد غذایى و آشامیدنى. کربوهیدرات هاى قابل تخمیر ماده ایده آل براى باکترى ها هستند و فرآورده هاى اسیدى ناشى از آنها موجب کاهش ph بزاق به پایین تر از ۵/۵ مى شوند که زمینه مناسب را براى تولید پوسیدگى فراهم مى آورند. مواد قندى تخمیر شونده در چهار گروه از شش گروه مواد غذایى موجود هستند. ۱- حبوبات۲- میوه ها۳ - فرآورده هاى لبنى۴ - مواد قندى. با وجود اینکه بعضى سبزیجات نیز شامل مواد قندى تخمیر شدنى هستند ولى گزارشى مبنى بر پوسیدگى زایى آنها ارائه نشده است. موادى چون نشاسته که بالقوه داراى قابلیت تخمیر هستند موجب کاهشph بزاق به کمتر از ۵/۵ مى شود. بیسکویت، کراکر، چیپس، نان و انواع میوه ها (تازه، خشک و کمپوت) و همچنین آب میوه ها نیز پوسیدگى زا هستند.

تمایز بین مواد پوسیدگى زا، متوقف کننده پوسیدگى و ضدپوسیدگى بسیار بااهمیت است. نتایج مطالعات نشان داده است که میزان اسیدى که از تخمیر مواد غذایى توسط باکترى ها ایجاد مى شود به اندازه قندى که در آن ماده وجود دارد بستگى دارد. پوسیدگى زایى همچنین مى تواند تحت تاثیر عوامل دیگرى مانند حجم و میزان بزاق تولید شده در فرد، تعداد وعده هاى مصرف غذا، ترکیبات مواد غذایى مورد استفاده، میزان تشکیل پلاک میکروبى و میزان استعداد ژنتیکى فرد قرار گیرد. مواد غذایى متوقف کننده پوسیدگى یا آن دسته که توسط میکروب هاى پلاک قابل سوخت و ساز نیستند ph بزاق را به پایین تر از ۵/۵ کاهش نمى دهند این مواد شامل پروتئین هایى چون تخم مرغ، ماهى، گوشت، بعضى سبزیجات و آدامس هاى بدون قند هستند. شیرین کننده هاى غیرکربوهیدراتى از قبیل ساخارین، سیکلامات ها و اسپارتام نیز جزء این گروه هستند. بعضى از شواهد دال بر این است که گروه اخیر به علت اینکه مواد مورد نیاز را در اختیار استرپتوکوک قرار نمى دهند متوقف کننده پوسیدگى هستند.مواد غذایى ضدپوسیدگى، موادى هستند که هنگام استفاده از آنها جذب غذا هاى اسید و ژنتیک توسط باکترى ها مختل مى شود. الکل هاى پنج قندى جزء این دسته محسوب مى شوندزیرا توسط آمیلاز بزاق تجزیه نمى شوند. مکانیسم عمل آنها شامل فعالیت هاى ضدمیکروبى علیه استرپتوکوک موتان است. تاثیر آدامس از طریق ترشح بزاق است که منجر به افزایش فعالیت خنثى سازى بزاق و در پى آن افزایش زدودن کربوهیدرات هاى تخمیر شونده از سطح دندان مى شود. آدامس هاى بدون قند از طریق افزایش جریان بزاق در کاهش پوسیدگى موثر هستند. توصیه مى شود پس از غذا هاى حاضرى یا وعده هاى غذایى مورد استفاده قرار گیرند تا احتمال پوسیدگى را کاهش دهند در عین حال امکان معدنى شدن مجدد بخش هاى تخریب شده دندان نیز افزایش مى یابد. در واقع مکانیسم ضدپوسیدگى گزیلیتول موجود در آدامس جایگزین شدن آن به جاى کربو هیدرات هاى تخمیرشونده رژیم غذایى است. استرپتوکوک موتان قادر به متابولیزه کردن گزیلیتول نیست. از دیگر مواد ضدپوسیدگى پنیرها مى توان از پنیرچدار و سوئیسى نام برد.
• عوامل موثر بر پوسیدگى زایى مواد غذایى
مواد حاوى کربوهیدرات هاى تخمیر شونده نقش عمده اى در عملیات تخریبى باکترى ها در تولید پوسیدگى دارند. پوسیدگى زایى به اجزاى تشکیل دهنده ماده غذایى وابسته است به عبارتى به شکل ترکیبات ماده غذایى و اینکه همراه با چه ماده دیگرى مورد استفاده قرارگیرد و مدت زمان تماس آن با دندان و تعداد دفعات مورد استفاده بستگى دارد.
شکل و فرم ماده غذایى و پایدارى آن نقش مهمى در میزان پوسیدگى و کاهش ph دارد. شکل و فرم ماده غذایى مشخص کننده مدت زمان تماس آن در دهان با دندان ها است که تاثیرگذار بر مدت کاهش ph یا روند تولید اسید است. مایعات به سرعت از دهان شسته مى شوند و قابلیت چسبندگى کمترى دارند و بالعکس مواد غذایى جامد مانند کراکر، چیپس، شیرینى ها و دانه هاى خوشبو کننده دهان که حاوى قند هستند موجب افزایش زمان تماس دهان با قند مى شود. قوام ماده غذایى بر چسبندگى آن موثر است. مواد جویدنى مانند آدامس گرچه حاوى میران قند بالایى است ولى تحریک تولید بزاق، چسبندگى کم نسبت به مواد جامد یا غذا هاى چسبنده مثل اسنک ها و کراکرها و چیپس ها که ساکاروز کمى دارند، از ضرر کمترى برخوردارند. مواد غذایى حاوى درصد فیبر بالا به علت اینکه کربوهیدرات تخمیر شونده کمى دارند نیز متوقف کننده پوسیدگى هستند مانند پاپ کورن (ذرت بوداده) و سبزیجات خام.
مواد نشاسته اى که توسط آمیلاز بزاق قابل تخمیر هستند هرچه مدت ماندگاریشان در دهان بیشتر شود میزان پوسیدگى زایى آنها افزایش مى یابد. هنگامى که این مواد بین دندان ها گیر مى کنند فرصت بیشترى دارند تا توسط آمیلاز بزاق هیدرولیز شوند. تکنیک هاى بررسى شده بیانگر آن است که برخى از باکترى ها نشاسته ها را سریعاً تخمیر مى کنند و از طریق هیدرولیز ناقص یا با کوچک کردن اندازه قطعات آنها باعث ایجاد پوسیدگى مى شوند. اگر چه آب نبات هاى حاوى قند باعث افزایش سریع در میزان قند حفره دهانى مى شود که توسط باکترى ها هیدرولیز مى شود، ولى اثر اینها کوتاه مدت است. مواد غذایى حاوى کربوهیدرات ساده و دسرها (مانند چیپس سیب زمینى، نان خشک، شیرینى، کیک، نان روغنى شیرین )براى مدت طولانى غلظت قند دهان را به مرور افزایش مى دهند زیرا این غذاها اغلب به سطوح دندان ها مى چسبند و نسبت به آب نبات ها مدت طولانى ترى دردهان باقى مى مانند.
در ترکیبات غذایى محصولات لبنى به خاطر کلسیم، فسفر، قابلیت پوسیدگى پایینى دارند. مطالعات نشان داده است که پنیر و شیر وقتى با موادپوسیدگى زا مصرف مى شود به بافر کردن ph اسید کمک مى کند. پنیر بخصوص پنیر چدار خصوصیات ضد پوسیدگى زایى دارد و ترشح بزاق را تحریک مى کند که پلاک راکم کند. خوردن پنیر با کربوهیدرات هاى قابل تخمیر مثل دسر در انتهاى یک وعده غذا ممکن است پوسیدگى زایى غذا را کم کند. حبوبات که مقدار قابل ملاحظه اى کربوهیدرات قابل تخمیر ندارند و چربى و فیبر آنها زیاد است پوسیدگى را متوقف مى کنند. غذا هاى پروتئینى مثل غذا هاى دریایى ماهى، گوشت و تخم مرغ و مرغ، همچنین چربى هایى مثل روغن مارگارین و کره نباتى پوسیدگى را متوقف مى کنند.
ترتیب خوردن و ترکیبات غذایى روى پتانسیل ایجاد پوسیدگى موثر است. موز به علت اینکه حاوى کربوهیدرات قابل تخمیر است با توجه به چسبنده بودن آن پوسیدگى زا است ولى وقتى با غلات و شیر خورده مى شود کمتر ایجاد پوسیدگى مى کند. شیر قابلیت چسبندگى میوه را کمتر مى کند. کلوچه خشک وقتى با پنیر خورده مى شود کمتر پوسیدگى زا است تا زمانى که به تنهایى خورده مى شود. مصرف پنیر و شیر در انتهاى وعده غذایى و یا چنانچه توام باکربوهیدرات استفاده شود به علت قابلیت بافرى آنها ضمن مطبوع کردن غذا موجب کاهش پوسیدگى مى شود. مصرف مواد غذایى پوسیدگى زا توام با نوشابه احتمال تولید اسید را افزایش مى دهد. زمانى که یک کربوهیدرات قابل تخمیر مصرف مى شود کاهش ph باعث تسریع در فعالیت تخریبى مى شود که در ظرف ۱۵-۵ دقیقه شروع شده و تا ۳۰دقیقه اثر آن باقى مى ماند. وعده هاى خوراکى بین غذایى عمدتاً حاوى کربوهیدرات هاى قابل تخمیر بالایى است که این امر احتمال میزان پوسیدگى زایى آنها را به مراتب بیشتر از وعده هاى اصلى غذا در بردارد. خوردن چندین شیرینى در یک زمان که به دنبالش مسواک بزنید و دهان را با آب شست وشو دهید کمتر پوسیدگى زاست تا این که در طول روز چندین بار و هر بار یک شیرینى بخورید.

پروسه پوسیدگى با تولید اسید شروع مى شود و ناشى از متابولیسم باکترى ها در پلاک دندانى است. پلاک یک توده بى رنگ و چسبناک از میکروارگانیسم ها و پلى ساکاریدها است که در اطراف دندان تشکیل مى شود و به دندان ها و لثه ها مى چسبد و این خود باکترى تولید کننده اسید را مى پرورد و محصولات آلى ناشى از سوخت و ساز آنها را در تماس با سطح دندان نگه مى دارد. چندین دسته از نوشیدنى ها شامل نوشیدنى هاى سبک، نوشابه هاى انرژى زا، آب میوه و نوشابه هاى حاوى مکمل هاى حاوى ویتامین c داراى میزان بالایى از اسید است. بنابراین مى تواند یک ph اسیدى ایجاد کند.
• انواع پوسیدگى
اگر چه در کل شیوع پوسیدگى در ایالات متحده کاهش یافته ولى با این حال بیش از ۱۷ درصد بچه هاى سنین ۲ تا ۴ سال پوسیدگى دندان دارند. مطابق بررسى هاى تغذیه اى و معاینات ادوارى بیش از ۵۰ درصد کودکان تا ۸ سالگى پوسیدگى داشتند. از پوسیدگى هاى ریشه روى سطح ریشه دندان هاى دائمى به دنبال عقب نشینى لثه رخ مى دهند که این مسئله در معاینات افراد مسن به چشم مى خورد. فاکتور اولیه در ایجاد پوسیدگى ریشه عقب نشینى لثه است که اغلب ناشى از بیمارى لثه است که در این حالت ریشه هاى عریان بسیار مستعد به پوسیدگى هستند. فاکتور هاى دیگرى که به افزایش شیوع این پوسیدگى ارتباط دارد، سن، فقدان فلوراید موجود در آب، بهداشت ضعیف دهان و خوردن مکرر کربوهیدرات هاى قابل تخمیر است. درمان پوسیدگى ریشه شامل ترمیم دندان و مشاوره تغذیه است. پوسیدگى ریشه یک بیمارى عفونى دندان است که در بالغین مسن تر بیشتر مشاهده مى شود زیرا این جمعیت دندان هاى طبیعى خود را در مدت بیشترى نگه داشته اند.
• فلوراید
فلوراید ماده اولیه ضد پوسیدگى است که به صورت سیستمیک و موضعى به کار مى رود و به عنوان یک معیار مطمئن و موثر جوامع بشربراى کاهش شیوع و وقوع پوسیدگى هاى دندان است. در سال ۱۹۴۶تا ۱۹۷۹ افزودن فلوراید به آب به تنهایى ۴۰ درصد تا ۶۰ درصد موجب کاهش شیوع پوسیدگى در افرادى که از این آب استفاده کرده اند، شد. افزودن فلوراید به آب از سال ۱۹۷۹تا ۱۹۸۹ ۳۰،درصد شیوع پوسیدگى را کاسته است. به کارگیرى فلوراید روى پیشگیرى از پوسیدگى به صورت افزودن فلوراید به آب، خمیر دندان ها و دهانشویه ها همچنین استفاده ازنوشیدنى هایى با آب داراى فلورید انجام مى شود.
سه مکانیسم اولیه عمل فلوراید روى دندان ها به این قرار است. اولاً وقتى با مینا و عاج تماس مى یابد با کلسیم و فسفر موجود در آنها فلوروآپاتیت را تشکیل مى دهد و این ترکیبى است که نسبت به هیدروکسى آپاتیت به اسید مقاوم تراست. فلوراید همچنین ترمیم و معدنى شدن مجدد سطح دندان هاى پوسیده را تسریع مى کند و کمک مى کند که روندتخریب معکوس شود و موجب افزایش مقاومت سطح دندان در برابر پوسیدگى شود. در نهایت، فلوراید موجب کاهش اثر تخریبى باکترى ها در حفره دهان از طریق تداخل در تشکیل و عملکرد میکرو ارگانیسم ها مى شود. فلوراید ممکن است به صورت موضعى و سیستمیک به کار رود. وقتى در غذا و نوشیدنى مصرف مى شود فلوراید وارد جریان خون سیستمیک مى شود و در استخوان ها و دندان ها تجمع مى کند. گردش خون سیستمیک با فراهم کردن فلوراید در بزاق اثر موضعى هم دارند. مقدار کمى از فلوراید وارد بافت نرم مى شود و باقى مانده آن در بزاق ترشح مى شود. منبع اولیه فلوراید سیستمیک آب فلوریده شده است. غذا و نوشیدنى ها مقدار کمترى فلوراید دارند. منابع فلوراید موضعى شامل خمیر دندان، ژل ها، دهانشویه که روزانه توسط مصرف کننده ها استفاده مى شود و فلوراید غلیظ شده توسط متخصصان دندان بیشتر به صورت هاى ژل ها _ خمیرهابه کار مى رود.
• افزودن فلوراید به آب
افزودن فلوراید به عنوان یک اقدام بهداشت عمومى توسط انجمن دندان پزشکان آمریکا و انجمن تغذیه آمریکا مورد تائید قرار گرفته است. این انجمن ها بهداشت دهانو نیز ارزش افزودن فلوراید به آب را در زمینه پیشگیرى از بیمارى هاى دندانى و حفاظت از دندان ها مورد تاکید قرار مى دهند. اما به رغم این حمایت، استفاده گسترده از فلوراید مورد مخالفت ضدفلورایدافزاها، واقع شده است که آنها مدعى اند فلوراید افزایى آزادى انتخاب هر فرد را محدود کرده و خطر ابتلا به ایدز و سرطان را افزایش مى دهد. خطر هاى مربوط به بیمارى ناشى از فلوراید بى پایه و اساس است.
• مراقبت هاى پیشگیرانه
در برنامه هاى پیشگیرى از پوسیدگى دندان، رژیم غذایى متعادل، اصلاح منابع و مقادیر کربوهیدرات هاى قابل تخمیر و تلفیق اعمال بهداشت دهانبا شیوه هاى زندگى افراد مورد توجه قرار مى گیرند. بعد از وعده هاى غذایى و غذاى سبک باید مسواک زد، دهان را با آب شست یا آدامس(بدون قند) را به مدت ۲۰- ۱۵ دقیقه جوید. عادات مثبت شامل خوردن خوراک هاى سبک، جویدن آدامس بدون قند بعد از خوردن یا آشامیدن موادى که موجب پوسیدگى مى شوند.
با برنامه ریزى مناسب و بهداشت مناسب دهانو یک رژیم غذایى متعادل، خطر پوسیدگى زایى به شدت کاهش مى یابد. اعمالى که باید از آنها پرهیز کرد عبارتند از استفاده از نوشیدنى هاى گازدار طى دوره هاى ممتد، خوردن متناوب غذا هاى سبک و نگه داشتن مقادیر زیادى از مواد قندى یا آب نبات هاى خوشبو کننده دهان طى دوره هاى ممتد. دارو هاى جویدنى یا مایع بدون نسخه پزشک و ترکیبات ویتامینه هم ممکن است مواد قندى داشته باشند مانند ویتامین c که قند موجود در اسید آن موجب پوسیدگى دندان مى شود و خواندن دقیق برچسب به منظور جلوگیرى یا کاهش استفاده از چنین محصولاتى مهم است. کربوهیدرات هاى قابل تخمیر مانند آب نبات، بیسکویت ها، کلوچه، چوب شور و چیپس بایستى همراه وعده هاى غذایى خاصى خورده شود. یک تکه پنیر در یک وعده غذایى نمونه اى از تدبیر هاى کاهش پوسیدگى دندان است. چیپس ها و بیسکویت هاى سبک، میوه ها و آب میوه ها احتمالاً نسبت به همتا هاى چربى دار خود از تراکم قندى بیش ترى برخوردارند. اعمال مربوط به بهداشت دهاناز قبیل مسواک زدن و دهان شویى و جویدن آدامس بدون قند بعد از خوردن غذا مى تواند خطر پوسیدگى دندان را کاهش دهد. ترکیب کردن میوه ها و پنیر در وعده هاى غذایى موجب کاهش پوسیدگى زایى غذا هاى مذکور مى شود.

تمایز بین مواد پوسیدگى زا، متوقف كننده پوسیدگى و ضدپوسیدگى بسیار بااهمیت است. نتایج مطالعات نشان داده است كه میزان اسیدى كه از تخمیر مواد غذایى توسط باكترى ها ایجاد مى شود به اندازه قندى كه در آن ماده وجود دارد بستگى دارد. پوسیدگى زایى همچنین مى تواند تحت تاثیر عوامل دیگرى مانند حجم و میزان بزاق تولید شده در فرد، تعداد وعده هاى مصرف غذا، تركیبات مواد غذایى مورد استفاده، میزان تشكیل پلاك میكروبى و میزان استعداد ژنتیكى فرد قرار گیرد. مواد غذایى متوقف كننده پوسیدگى یا آن دسته كه توسط میكروب هاى پلاك قابل سوخت و ساز نیستند ph بزاق را به پایین تر از ۵/۵ كاهش نمى دهند این مواد شامل پروتئین هایى چون تخم مرغ، ماهى، گوشت، بعضى سبزیجات و آدامس هاى بدون قند هستند. شیرین كننده هاى غیركربوهیدراتى از قبیل ساخارین، سیكلامات ها و اسپارتام نیز جزء این گروه هستند. بعضى از شواهد دال بر این است كه گروه اخیر به علت اینكه مواد مورد نیاز را در اختیار استرپتوكوك قرار نمى دهند متوقف كننده پوسیدگى هستند.مواد غذایى ضدپوسیدگى، موادى هستند كه هنگام استفاده از آنها جذب غذا هاى اسید و ژنتیك توسط باكترى ها مختل مى شود. الكل هاى پنج قندى جزء این دسته محسوب مى شوندزیرا توسط آمیلاز بزاق تجزیه نمى شوند. مكانیسم عمل آنها شامل فعالیت هاى ضدمیكروبى علیه استرپتوكوك موتان است. تاثیر آدامس از طریق ترشح بزاق است كه منجر به افزایش فعالیت خنثى سازى بزاق و در پى آن افزایش زدودن كربوهیدرات هاى تخمیر شونده از سطح دندان مى شود. آدامس هاى بدون قند از طریق افزایش جریان بزاق در كاهش پوسیدگى موثر هستند. توصیه مى شود پس از غذا هاى حاضرى یا وعده هاى غذایى مورد استفاده قرار گیرند تا احتمال پوسیدگى را كاهش دهند در عین حال امكان معدنى شدن مجدد بخش هاى تخریب شده دندان نیز افزایش مى یابد. در واقع مكانیسم ضدپوسیدگى گزیلیتول موجود در آدامس جایگزین شدن آن به جاى كربو هیدرات هاى تخمیرشونده رژیم غذایى است. استرپتوكوك موتان قادر به متابولیزه كردن گزیلیتول نیست. از دیگر مواد ضدپوسیدگى پنیرها مى توان از پنیرچدار و سوئیسى نام برد.


منبع: پزشکان ایران

[Mina_Mehr]

نقش تغذيه در سلامت دهان و دندان(بخش سوم)

کتر رضا آمری نيا: پروسه پوسيدگى با توليد اسيد شروع مى شود و ناشى از متابوليسم باكترى ها در پلاك دندانى است. پلاك يك توده بى رنگ و چسبناك از ميكروارگانيسم ها و پلى ساكاريدها است كه در اطراف دندان تشكيل مى شود و به دندان ها و لثه ها مى چسبد و اين خود باكترى توليد كننده اسيد را مى پرورد و محصولات آلى ناشى از سوخت و ساز آنها را در تماس با سطح دندان نگه مى دارد. چندين دسته از نوشيدنى ها شامل نوشيدنى هاى سبك، نوشابه هاى انرژى زا، آب ميوه و نوشابه هاى حاوى مكمل هاى حاوى ويتامين C داراى ميزان بالايى از اسيد است. بنابراين مى تواند يك PH اسيدى ايجاد كند.
• انواع پوسيدگى
اگر چه در كل شيوع پوسيدگى در ايالات متحده كاهش يافته ولى با اين حال بيش از ۱۷ درصد بچه هاى سنين ۲ تا ۴ سال پوسيدگى دندان دارند. مطابق بررسى هاى تغذيه اى و معاينات ادوارى بيش از ۵۰ درصد كودكان تا ۸ سالگى پوسيدگى داشتند. از پوسيدگى هاى ريشه روى سطح ريشه دندان هاى دائمى به دنبال عقب نشينى لثه رخ مى دهند كه اين مسئله در معاينات افراد مسن به چشم مى خورد. فاكتور اوليه در ايجاد پوسيدگى ريشه عقب نشينى لثه است كه اغلب ناشى از بيمارى لثه است كه در اين حالت ريشه هاى عريان بسيار مستعد به پوسيدگى هستند. فاكتور هاى ديگرى كه به افزايش شيوع اين پوسيدگى ارتباط دارد، سن، فقدان فلورايد موجود در آب، بهداشت ضعيف دهان و خوردن مكرر كربوهيدرات هاى قابل تخمير است. درمان پوسيدگى ريشه شامل ترميم دندان و مشاوره تغذيه است. پوسيدگى ريشه يك بيمارى عفونى دندان است كه در بالغين مسن تر بيشتر مشاهده مى شود زيرا اين جمعيت دندان هاى طبيعى خود را در مدت بيشترى نگه داشته اند.
• فلورايد
فلورايد ماده اوليه ضد پوسيدگى است كه به صورت سيستميك و موضعى به كار مى رود و به عنوان يك معيار مطمئن و موثر جوامع بشربراى كاهش شيوع و وقوع پوسيدگى هاى دندان است. در سال ۱۹۴۶تا ۱۹۷۹ افزودن فلورايد به آب به تنهايى ۴۰ درصد تا ۶۰ درصد موجب كاهش شيوع پوسيدگى در افرادى كه از اين آب استفاده كرده اند، شد. افزودن فلورايد به آب از سال ۱۹۷۹تا ۱۹۸۹ ۳۰،درصد شيوع پوسيدگى را كاسته است. به كارگيرى فلورايد روى پيشگيرى از پوسيدگى به صورت افزودن فلورايد به آب، خمير دندان ها و دهانشويه ها همچنين استفاده ازنوشيدنى هايى با آب داراى فلوريد انجام مى شود.
سه مكانيسم اوليه عمل فلورايد روى دندان ها به اين قرار است. اولاً وقتى با مينا و عاج تماس مى يابد با كلسيم و فسفر موجود در آنها فلوروآپاتيت را تشكيل مى دهد و اين تركيبى است كه نسبت به هيدروكسى آپاتيت به اسيد مقاوم تراست. فلورايد همچنين ترميم و معدنى شدن مجدد سطح دندان هاى پوسيده را تسريع مى كند و كمك مى كند كه روندتخريب معكوس شود و موجب افزايش مقاومت سطح دندان در برابر پوسيدگى شود. در نهايت، فلورايد موجب كاهش اثر تخريبى باكترى ها در حفره دهان از طريق تداخل در تشكيل و عملكرد ميكرو ارگانيسم ها مى شود. فلورايد ممكن است به صورت موضعى و سيستميك به كار رود. وقتى در غذا و نوشيدنى مصرف مى شود فلورايد وارد جريان خون سيستميك مى شود و در استخوان ها و دندان ها تجمع مى كند. گردش خون سيستميك با فراهم كردن فلورايد در بزاق اثر موضعى هم دارند. مقدار كمى از فلورايد وارد بافت نرم مى شود و باقى مانده آن در بزاق ترشح مى شود. منبع اوليه فلورايد سيستميك آب فلوريده شده است. غذا و نوشيدنى ها مقدار كمترى فلورايد دارند. منابع فلورايد موضعى شامل خمير دندان، ژل ها، دهانشويه كه روزانه توسط مصرف كننده ها استفاده مى شود و فلورايد غليظ شده توسط متخصصان دندان بيشتر به صورت هاى ژل ها _ خميرهابه كار مى رود.
• افزودن فلورايد به آب
افزودن فلورايد به عنوان يك اقدام بهداشت عمومى توسط انجمن دندان پزشكان آمريكا و انجمن تغذيه آمريكا مورد تائيد قرار گرفته است. اين انجمن ها بهداشت دهان و دندان و نيز ارزش افزودن فلورايد به آب را در زمينه پيشگيرى از بيمارى هاى دندانى و حفاظت از دندان ها مورد تاكيد قرار مى دهند. اما به رغم اين حمايت، استفاده گسترده از فلورايد مورد مخالفت ضدفلورايدافزاها، واقع شده است كه آنها مدعى اند فلورايد افزايى آزادى انتخاب هر فرد را محدود كرده و خطر ابتلا به ايدز و سرطان را افزايش مى دهد. خطر هاى مربوط به بيمارى ناشى از فلورايد بى پايه و اساس است.
• مراقبت هاى پيشگيرانه
در برنامه هاى پيشگيرى از پوسيدگى دندان، رژيم غذايى متعادل، اصلاح منابع و مقادير كربوهيدرات هاى قابل تخمير و تلفيق اعمال بهداشت دهان و دندان با شيوه هاى زندگى افراد مورد توجه قرار مى گيرند. بعد از وعده هاى غذايى و غذاى سبك بايد مسواك زد، دهان را با آب شست يا آدامس(بدون قند) را به مدت ۲۰- ۱۵ دقيقه جويد. عادات مثبت شامل خوردن خوراك هاى سبك، جويدن آدامس بدون قند بعد از خوردن يا آشاميدن موادى كه موجب پوسيدگى مى شوند.
با برنامه ريزى مناسب و بهداشت مناسب دهان و دندان و يك رژيم غذايى متعادل، خطر پوسيدگى زايى به شدت كاهش مى يابد. اعمالى كه بايد از آنها پرهيز كرد عبارتند از استفاده از نوشيدنى هاى گازدار طى دوره هاى ممتد، خوردن متناوب غذا هاى سبك و نگه داشتن مقادير زيادى از مواد قندى يا آب نبات هاى خوشبو كننده دهان طى دوره هاى ممتد. دارو هاى جويدنى يا مايع بدون نسخه پزشك و تركيبات ويتامينه هم ممكن است مواد قندى داشته باشند مانند ويتامين C كه قند موجود در اسيد آن موجب پوسيدگى دندان مى شود و خواندن دقيق برچسب به منظور جلوگيرى يا كاهش استفاده از چنين محصولاتى مهم است. كربوهيدرات هاى قابل تخمير مانند آب نبات، بيسكويت ها، كلوچه، چوب شور و چيپس بايستى همراه وعده هاى غذايى خاصى خورده شود. يك تكه پنير در يك وعده غذايى نمونه اى از تدبير هاى كاهش پوسيدگى دندان است. چيپس ها و بيسكويت هاى سبك، ميوه ها و آب ميوه ها احتمالاً نسبت به همتا هاى چربى دار خود از تراكم قندى بيش ترى برخوردارند. اعمال مربوط به بهداشت دهان و دندان از قبيل مسواك زدن و دهان شويى و جويدن آدامس بدون قند بعد از خوردن غذا مى تواند خطر پوسيدگى دندان را كاهش دهد. تركيب كردن ميوه ها و پنير در وعده هاى غذايى موجب كاهش پوسيدگى زايى غذا هاى مذكور مى شود.

منبع:.iran4me

د

[MR_Jentelman]

بعد از صبحانه مسواك نزنيد!

اغلب مردم كه به حفظ سلامتي دندان‌هاي خود اهميت مي‌دهند، روزي ۳بار - پس از هر وعده غذايي- مسواك مي‌زنند. اما تحقيقات دانشمندان در انگليس نشان داده است كه مسواك زدن بلافاصله پس از صرف صبحانه سلامت دندان‌ها را تهديد مي‌كند.
به گفته پزشكان در هنگام خواب باكتري و پلاك روي دندان‌ها تشكيل مي‌شود. از سوي ديگر اسيد و شكر موجود در غذا خاصيت محافظتي ميناي دندان را تضعيف مي‌كند به اين ترتيب مسواك زدن پس از خوردن صبحانه زمان لازم براي ترميم ميناي دندان را از بين مي‌برد.
به همين دليل پزشكان توصيه مي‌كنند قبل از صبحانه يا حداقل يك ساعت پس از آن مسواك زده شود.
علاوه بر اين استفاده از خمير‌دندان‌هاي حاوي فلورايد، پوششي روي دندان‌ها ايجاد كرده و از آنها در مقابل تاثيرات مخرب اسيد و شكر، محافظت مي‌كند. در ضمن در هنگام مسواك زدن بايد از فشار بيش از حد بر دندان‌ها خودداري كرد.

منبع: همشهری آنلاین

[MR_Jentelman]

رابطه بهداشت دهان و دندان با بیماری‌های دیگر

جمله بیماری‌ها و عوارضی که ممکن است با بهداشت دهان ارتباط داشته باشند، اینها هستند:
بیماری قلبی - عروقی: پژوهش نشان می‌دهد که بیماری قلبی، انسداد شریان‌‌ها، سکته مغزی و عفونت باکتریایی پوشش داخلی دریچه‌های قلب (اندوکاردیت عفونی) با بهداشت دهانی شما ارتباط دارد.
برخی از پژوهشگران اعتقاد دارند که باکتری‌هایی که از دهان وارد جریان خون می‌شوند و به شریان‌های قلب می‌رسند، بر دستگاه قلبی- عروقی تاثیر می‌گذارند. در حال حاضر در مورد چگونگی این ارتباط چند نظریه وجود دارد:
یک نظریه است که باکتری‌های دهانی که وارد جریان خون می‌شوند، به پلاک‌های چربی در شریان‌های کورونر (رگ‌های تغذیه کننده عضله قلب) متصل می‌شوند و ایجاد لخته بر روی آنها را تحریک می‌کنند. در نتیجه رگی که به علت وجود پلاک دیواره آن ضخیم و سفت شده و فضای داخلی آن از قبل تنگ شده، مسدود می‌شود و حمله قلبی رخ می‌دهد.
یک احتمال دیگر این است که التهاب ناشی از بیماری‌های لثه خود باعث افزایش تولید پلاک می‌‌شود. بررسی‌ها نشان‌داده اند که افرادی که دچار بیماری‌ بافت‌های اطراف دندانی هستنند، دو برابر بیش از افراد بدون بیماری‌ لثه دچار بیماری شریان‌های کورونر قلب می‌شوند.
عفونت‌های لثه ممکن است یک بیماری قلبی از پیش موجود را هم بدتر کنند. بیمارانی که در معرض ابتلا به اندوکاردیت عفونی هستند، باید پیش از اعمال دندانپزشکی آنتی‌بیوتیک دریافت کنند. متخصص قلب و دندانپزشک شما می‌توانند تعیین کنند که آیا عارضه قلبی شما مصرف آنتی‌بیوتیک را پیش از اعمال دندانپزشکی را ضروری می‌کند یا نه.
در مورد سکته مغزی تاشی از کاهش خونرسانی به مغز به علت انسداد شریان‌ها هم به زور مشابهی بررسی‌ها رابطه‌ای با عفونت‌های دهانی را نشان داده است.
در مجموع گرچه به نظر می‌رسد که رابطه‌ای میان بیماری‌های بافت‌های اطراف دندانی (پریودنتال) و بیماری‌های قلبی- عروقی وجود داشته باشد، تحقیقات بیشتری برای اثبات قطعی این رابطه لازم است.
بیماری‌های تنفسی: عفونت‌های باکتریایی تنفسی از طریق آسپیراسیون (استنشاق) قطرات ریز مایع از دهان و گلو به درون ریه‌ها به وجود می‌آید. این قطرک‌ها حاوی باکتری‌هایی هستند که می‌توانند درون ریه‌ها تکثیر کنند و به آن صدمه بزنند.
باکتری‌ها یی که درون حفره دهان رشد می‌کنند، به این ترتیب می‌توانند به خصوص در افرادی که دچار بیماری‌های بافت اطراف دندانی هستند، باعث عفونت‌های تنفسی مانند ذات‌الریه شوند.
افراد دچار برونشیت مزمن و سایر بیماری‌های انسدادی مزمن ریه که از قبل از جمله به علت سیگار کشیدن مداوم، دچار آسیب‌ ریوی هستند، از همین طریق ممکن است دچار حملات عفونت شوند.
رعایت بهداشت دهان و دندان در این مورد نیز احتمالا می‌تواند به سلامت تنفسی کمک کند.
بارداری و زایمان: بیماری‌ لثه با زایمان زودرس ارتباط داده شده است. برخی از پژوهش‌ها نشان داده است که باکتری‌های بیماری‌زا درون دهان زن باردار میتوانند به جفت یا مایع آمنیونی وارد شوند و احتمالا با افزایش میزان عوامل زیست‌شناختی القا کنند زایمان، باعث زایمان زودرس شود.
زنان بارداری که دچار بیماری پریودنتال هستند، ممکن است تا 7 برابر با احتمال بیشتر نوزادی به دنیا آورند که زودرس باشد یا وزن کمی داشته باشد. همچنین زنان بارداری که بیماری پریودنتال آنها در جریان بارداری بدتر می‌شود، در معرض خطر بیشتر داشتن نوزاد نارس هستند.
متاسفانه درمان بیماری‌های بافت‌های اطراف دندانی (پریودنتال) در جریان بارداری ممکن است دیگر بیش از حد دیر شده باشد، زیرا عفونت ممکن است از قبل در بدن زن منتشر شده باشد.
به همین علت است که داشتن سلامت دهان و دندان وارزیابی دندانپزشکی پیش از باردارشدن ضروری است.
دیابت: دیابت خطر بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان، از دست دادن دندان، خشکی دهان و انواع مختلف عفونت‌‌های دهانی را افزایش می‌دهد. بنابراین بیماری‌های دهان و دندان را یکی از عوارض دیابت می‌شمارند.
از طرف دیگر، بهداشت نامناسب دهانی و عفونت شدید لثه می‌تواند باعث شود کنترل دیابت مشکل‌تر شود. عفونت‌ باعث می‌شوند که قند خون بالا رود و نیاز به انسولین بیشتری برای کنترل قند خون باشد.
بنابراین دیابتی‌هایی که دچار بیماری‌های پریودنتال هستند، باید مورد معالجه قرار گیرند تا عفونت دهانی آنها ریشه‌کن شود.
ایدز: در برخی از موارد ممکن است یکی از اولین نشانه‌های ایدز در دهان به صورت عفونت شدید لثه ظاهر شود. همچنین ممکن است لکه‌های سفید مداوم یا ضایعات غیرمعمول بر روی زیان یا در هان به وجود آید.
پوکی استخوان: اولین مرحله کاهش تراکم استخوانی ممکن است در دندان‌ها خود را نشان دهد. دندانپزشک شما ممکن است در جریان یک رادیوگرافی معمول دندان متوجه این عارضه شود. اگر کاهش تراکم استخوان سال به سال بدتر شود، دندانپزشک شما ممکن است شما برای مشاوره به نزد سایر متخصصان بفرستد.
همچنین پوکی استخوان ممکن است باعث از دست دادن دندان شود. کاهش تراکم استخوان فک، پشتیبانی استخوان از دندان را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که دندان‌ها دیگر پایه محکمی نداشته باشند.
البته درمان جایگزینی هورمونی ممکن است بتواند جلوی این عارضه را بگیرد.
سایر بیماری‌ها: سایر بیماری‌ها نیز ممکن است پیش از هر جای دیگر در دهان تظاهر کنند. سندروم شوگرن، یک بیماری خود ایمنی که غدد تولیدکننده بزاق را هدف قرار می‌دهد ، برخی از سرطان‌ها، سیفیلیس، سوزاک و نیز اعتیاد به مواد مخدر از جمله این بیماری‌ها هستند.
اگر پیش از این دلایل کافی برای مراقبت از دهان‌، دندان و لثه‌های‌تان نداشتید، رابطه میان سلامت دهان ودندان و سلامت سایر اعضای بدن دلیل خوب دیگری برای این کار است. با حفظ روزانه بهداشت دهان و دندان سرمایه‌گذاری پرسودی را نه تنها برای اکنون خود بلکه برای آینده خود نیز انجام می‌دهید.

منبع:همشهری آنلاین

[Mina_Mehr]

سلامت :دهان‌شويه‌ها به دهان حس تازگي و طراوت مي‌بخشند، به برطرف شدن بوي بد دهان كمك مي‌كنند و در درمان بيماري‌هاي لثه و دندان نقش دارند


دهانشويه‌ها از جمله فرآورده‌هايي هستند كه مظلوم و بي‌سروصدا، در گوشه‌اي رها شده‌اند و توجه كمي به سمت آن معطوف است.
دكتر فرين ميزانيان
در ميان گروه انبوهي از محصولات كه براي بهداشت دهان و دندان پيشنهاد مي‌شوند، در ميان خيل عظيم مسواك‌ها و انواع و اقسام نخ‌دندان‌ها و گروه‌هاي مختلف خميردندان‌ها، دهانشويه‌ها از جمله فرآورده‌هايي هستند كه مظلوم و بي‌سروصدا، در گوشه‌اي رها شده‌اند و توجه كمي به سمت آن معطوف است. شايد تعداد كمي از اطرافيان خود را بشناسيم كه در طول برنامه‌هاي بهداشتي روزانه كه براي دهان و دندان خود ترتيب داده‌اند، جايي براي دهانشويه‌ها هم بازگذاشته باشند. و البته شايد اگر از بعضي‌ها بپرسيم: <ببخشيد، آيا شما از دهانشويه‌اي استفاده مي‌كنيد؟> اين‌طور جواب دهند: <اي بابا، براي مسواك زدن و نخ‌دندان كشيدن هم فرصت نداريم چه برسد به دهانشويه‌ ...>
دهانشويه‌ها، هر چند نقش اصلي را در بهداشت و نظافت دهان و دندان بازي نمي‌كنند، اما استفاده از آنها به بهبود سلامت دهان و دندان كمك زيادي مي‌كند. اغلب دهانشويه‌ها به دهان حس تازگي و طراوت مي‌بخشند، گروهي از آنها به برطرف شدن بوي بد دهان كمك مي‌كنند و بسياري از آنها كه به منظورهاي خاص درماني تهيه مي‌شوند، در بهبود بيماري‌هاي لثه و جلوگيري از پوسيدگي‌هاي دنداني موثرند. با تمام تاثيرات مثبتي كه دهانشويه‌ها در سلامت دهان و دندان دارند، به ياد داشته باشيد كه استفاده از دهانشويه‌ها هيچگاه جاي مسواك و نخ‌دندان را نخواهد گرفت و مسواك و نخ‌دندان همچنان سربازان رديف اول مبارزه با بيماري‌هاي دهان و دندان هستند.

انتخاب كدام يك از هزاران ؟
گونه‌هاي مختلف دهانشويه‌هايي كه در بازار وجود دارند به دو گروه تقسيم مي‌شوند: دهانشويه‌هاي خوشبو كننده و دهانشويه‌هاي درماني
دهانشويه‌هاي خوشبو كننده: اين دهانشويه‌ها كه بدون نسخه از داروخانه قابل خريداري هستند، براي خوشبو كردن دهان و ايجاد حس تازگي و رفع بوي بد دهان استفاده مي‌شود. انواعي از اين دهانشويه‌ها هم وجود دارند كه باكتري‌هاي دهان را كاهش مي‌دهند. اثر اين دهانشويه‌ها كوتاه‌مدت است و بيش از 10 تا 15 دقيقه باقي نمي‌ماند.
دهانشويه‌هاي درماني: اين دهانشويه‌ها، علاوه بر آثاري كه دهانشويه‌هاي خوشبو كننده در دهان ايجاد مي‌كنند، اجزائي دارند كه در درمان بيماري‌هاي دهان و دندان موثر هستند. اين دهانشويه‌ها بايد توسط پزشك تجويز شوند و استفاده بيش از حد و بي‌موقع اين نوع دهانشويه‌ها ممكن است خطرناك باشند. دهانشويه‌هاي درماني معمولا به دو گروه تقسيم مي‌شوند. يك گروه از اين دهانشويه‌ها كه ضدباكتري است، براي درمان بيماري‌هاي لثه و پس از جراحي‌هاي دهان تجويز مي‌شود. گروه دوم از اين دهانشويه‌ها كه به منظور پيشگيري استفاده مي‌شوند، دهانشويه‌هاي فلورايد هستند. فلورايد يك ماده معدني است كه با نفوذ در ساختمان دندان به استحكام آن كمك مي‌كند. دهانشويه‌هاي فلورايد با قرار دادن موضعي فلورايد بر روي دندان‌ها باعث استحكام دندان‌ها مي‌شوند، استفاده مرتب از فلورايد، همچنين مي‌تواند پوسيدگي‌هاي بسيار كوچكي را كه هنوز در دندان حفره ايجاد نكرده است، متوقف كند.

من هم لازم دارم؟
اين سوال كه كدام يك از افراد به دهانشويه‌ احتياج دارند، معمولا به كمك دندانپزشكان، پاسخ داده مي‌شود. اگر جزء افرادي هستيد كه به مصرف يكي از انواع دهانشويه‌هاي خوشبو كننده عادت كرده‌ايد، نوع و مواد تشكيل دهنده آن‌را با دندانپزشك خود مطرح كنيد تا مطمئن شويد استفاده مرتب از آن، آثار سوئي بر ‌جاي نخواهد گذاشت. افرادي با پوسيدگي‌هاي شديد و زياد و يا افرادي كه بيماري‌هاي حاد لثه دارند نيز، با نظر پزشك مي‌توانند از دهانشويه‌هاي درماني براي بهبود بيماري خود استفاده كنند. در مجموع استفاده مرتب از دهانشويه‌هاي ملايم بدون عارضه به بهبود سلامت دهان و حفظ تازگي و رفع بوي بد دهان كمك مي‌كند.
اول مسواك يا دهانشويه؟
از آنجا كه استفاده از دهانشويه‌، قرار نيست جاي مسواك زدن و نخ دندان كشيدن را بگيرد، بايد اين ترتيب براي مراحل بهداشتي دهان و دندان رعايت شود: )1 مسواك زدن )2 استفاده از نخ دندان )3 استفاده از دهانشويه. به اين ترتيب به كمك مسواك و نخ‌دندان، محيط تا حد امكان از خرده‌هاي غذايي و پلاك ميكروبي تميز مي‌شود و سپس دهانشويه‌ اثر ضدباكتري و ساير آثار درماني خود را بر جاي مي‌گذارد. براي استفاده از دهانشويه‌ به اين روش عمل كنيد:
)1 ابتدا، مقدار كافي از دهانشويه كه معمولا به‌صورت پيمانه بردر بطري دهانشويه‌ ذكر مي‌شود (يا توسط دندانپزشك ذكر شده) داخل دهان ببريد.
)2 سپس، در حالي كه لب‌ها به هم چسبيده است و دندان‌ها كمي از هم فاصله دارد، دهانشويه را با فشار به تمام نقاط دهان از جمله لاي دندان‌ها، زبان و گونه‌ها هدايت كنيد.
)3 مطمئن شويد كه دهانشويه‌ به تمام نقاط دهان شما رسيده است. دهانشويه را به زمان لازم (بسته به دستورالعمل روي جعبه يا نظر پزشك) در دهان نگهداريد. معمولا زمان 30 ثانيه مدت مناسبي است.
)4 دهانشويه‌ را از دهان خود خارج كنيد و ترجيحا دهان خود را نشوئيد.

دهانشويه خانگي بسازيم
اگر توانايي مالي خريدن دهانشويه‌هاي كارخانه‌اي را نداريد و يا از آن گروه افرادي هستيد كه محصولات خانگي را بيشتر از كارخانه‌اي‌ها مي‌پسنديد، چند جور دهانشويه خانگي را به شما پيشنهاد مي‌كنيم:
)1 دهانشويه آب نمك: مخلوط يك قاشق چايخوري نمك در يك ليوان آب ولرم، يكي از ايده‌آل‌ترين دهانشويه‌ها براي ضدعفوني كردن محيط دهان است. البته مراقب باشيد كه اگر فشارخون بالا داريد اين دهانشويه‌ را رقيق‌تر تهيه كنيد يا آن‌را با نوعي ديگر از دهانشويه‌ جايگزين كنيد.
)2 دهانشويه جوش‌شيرين: اين دهان‌شويه كه به خنثي كردن محيط‌ دهان كمك مي‌كند، براي ايجاد حس تازگي و طراوت در دهان و رفع بوي بدن دهان هم بسيار موثر است .براي تهيه اين دهان شويه كافي است يك‌چهارم قاشق چايخوري جوش‌شيرين را در يك ليوان آب حل كرده و چند قطره عصاره نعنا يا مقداري عرق نعنا را به آن اضافه كنيد. عصاره نعنا براي رفع بوي بد دهان و شاداب كردن دهان موثر است.
)3 دهانشويه رزماري و نعنا: براي تهيه اين دهانشويه به موارد زير نياز داريد: 2/5 ليوان آب ، 1 قاشق چايخوري برگ نعناي خرد شده، 1 قاشق چايخوري برگ رزماري خرد شده ، 1 قاشق چايخوري رازيانه.
روش تهيه اين دهانشويه به اين ترتيب است كه بايد تمام مواد را پس از آنكه آب به جوش آمد، به مدت 20 دقيقه با شعله كم حرارت دهيد. سپس مايع باقي مانده را صاف كنيد و از آن به عنوان يك دهانشويه عالي استفاده كنيد.

مراقب باشيد
دهان‌شويه‌ها براي استفاده خارجي هستند و بلعيدن آنها براي بدن مضر است. دهان‌شويه‌ها را از دسترس اطفال زير 6 سال دور نگه داريد و به كودكان بالاي 6 سال هم استفاده صحيح از آن را آموزش دهيد و مطمئن شويد كه آن را نمي‌بلعند. مصرف دهانشويه براي كودكان زير 6 سال ممنوع است.
فلورايد به صورت موضعي جذب دندان‌ها مي‌شود و تماس طولاني‌تر فلورايد با دندان به جذب بيشتر آن كمك مي‌كند. بنابراين دهان‌شويه فلورايد را لااقل يك دقيقه در دهان نگه داريد و بعد از استفاده از آن دست كم به مدت يك ساعت دهان خود را نشوييد و چيزي نخوريد.چند سالي است كه عمل فلورايد‌تراپي به صورت گروهي و در مدارس انجام مي‌شود، اما اگر در تعطيلات، دهانشويه‌ها براي ادامه انجام طرح به خانه‌ها فرستاده شد، بايد سعي كنيم كه طبق برنامه‌اي كه از سوي مدرسه براي استفاده از اين دهانشويه طراحي شده است، كودكانمان را به استفاده صحيح از آن راهنمايي كنيم و در حفظ سلامت خانواده خود گام بلندي برداريم.
گروهي از دهان‌شويه‌ها در استفاده طولاني‌مدت ممكن است اثرات جانبي مثل تغيير رنگ دندان‌ها و زبان و تغيير حس چشايي را ايجاد كنند، بنابراين دهانشويه‌ها را بدون تاييد پزشك، طولاني‌مدت مصرف نكنيد.
اگر بعد از مصرف نوع خاصي از دهانشويه، حالت‌هايي مثل جوش‌هاي كوچك، كهير و خارش و قرمزي در دهان و لب‌هاي شما به وجود آمد، استفاده از دهانشويه را قطع كرده و با پزشكتان مشورت كنيد زيرا ممكن است به اين نوع از دهانشويه‌ آلرژي داشته باشيد

[MR_Jentelman]

توصيه دندانپزشكان: مسواک زدن با خانواده

مسلماً بهترین راه و شاید تنهاراه برای بهداشت دندان‌های کودکان، مسواک زدن است. اما مسواک زدن کودکان باید از چه زمانی آغاز شود و كودکان چگونه باید مسواک زدن را یاد بگیرند؟
تحقيقات نشان داده است والدین باید بر مسواک زدن کودکانشان نظارت داشته باشند، چرا که طبق بررسی‌هایی که در انگلستان صورت گرفته بیش از ۲۰ درصد کودکان زیر ۵ سال که بدون نظارت والدین مسواک می‌زنند بعد از مدتی مسواک زدن را رها می‌کنند.
ناآگاهی و تصورات غلط والدین در مورد مسواک زدن کودکان یکی از مهم‌ترین عوامل مسواک نزدن کودکان است.
بررسی‌های موسسه بهداشت دندان انگلستان که در میان هزار خانواده انجام شده‌است نشان می‌دهد یک‌چهارم والدین انگليسي اشتباها فکر می‌کنند که کودکان نیازی به ۲ بار مسواک زدن در روز را ندارند و ضمنا بیش از ۶۷ درصد آنان یک دقیقه مسواک زدن را کافی می‌دانند.
به گفته كارشناسان، این مسئله باعث شده است وضعيت نگران کننده ای در انگلستان به‌وجود بیاید؛ اين‌كه نیمی از کودکان زیر ۵ سال دندان‌هایشان پوسیده است، اما دلیل پوسیدگی دندان‌های کودکان انگليسي تنها به مسواک نزدن مربوط نمي‌شود.
یکی از مسائلی که می تواند موجب پوسیدگی دندان‌ها شود مصرف نوشیدنی های گازدار است. ۲۳ درصد از والدین انگليسي تصور می‌کنند مصرف نوشیدنی‌های گازدار ضرری برای دندان‌های کودکان به همراه ندارد.
به گفته كارشناسان، آموزش کودکان برای به‌وجود آوردن عادت‌های مثبت در مسواک زدن بسیار حیاتی به نظر می‌رسد.
تحقیقات نشان داده است عادت‌های مثبت در کودکان به مراتب راحت تر از بزرگسالی شکل می گیرد و از طرف دیگر، عادت های بد در میان بزرگسالان می توانند باعث بیماری شود، اما برای جلوگیری از این مشکلات چه باید کرد و مسواک زدن از چه زمانی باید آغاز شود؟
پزشکان معتقدند شروع مسواک زدن کودکان زمان مشخصی ندارد و مسواک زدن دندان‌ها همزمان با ظاهر شدن آنها در دهان کودکان باید شروع شود.
مسواک زدن کودکان تا ۳ سالگی باید توسط خود والدین انجام شود و در سنین ۳ تا ۶ سالگی والدین باید کودکان را به مسواک زدن تشویق کنند تا خود آنها مسواک زدن را یاد بگیرند، اگرچه مسواک زدن هرگز نباید بدون نظارت والدین صورت بگیرد زیرا در غیر این صورت ممکن است کودکان مسواک زدن را کنار بگذارند.
در واقع این نظارت تا به‌وجود آمدن یک عادت مثبت در کودک باید ادامه پیدا کند.
مسواک کودکان نیز باید برس کوچک و البته نرمی داشته باشد تا مسواک زدن برای کودکان سخت و ناخوشایند نباشد و مسواک زدن کودکان باید ۲ بار در روز و با خمیر دندان فلوراید انجام شود.
پزشکان می‌گویند رعایت این نکات و آموزش مسواک زدن به کودکان و تشويق آنان به اين كار نقشی حیاتی را در بهداشت دندان‌ها دارد که والدین در این زمينه نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد ۲۰ در صد از بزرگسالان در انگلستان از خونریزی لثه دنج می‌برند که نیمی از آنها به سادگی آن را نادیده می‌گیرند و تمامی این بیماری ناشی از عادت‌های بد در مسواک زدن در دوران کودکی است.

منبع: همشهری آنلاین

[MR_Jentelman]

ماست شايد مانع بیماری‌های لثه شود

پژوهشگران ژاپنی می‌گویند خوردن مرتب ماست و سایر محصولات غذایی حاوی اسید لاکتیک ممکن است برای بهداشت دهان شما مفید باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز دکتر یاشیرو شیمازاکی و همکارانش در بررسی خود نشان دادند که خوردن ماست و نوشیدنی‌های حاوی اسید لاکتیک به طور قابل‌ توجهی با سلامت بهتر بافت‌های اطراف‌دندانی همراه است. اما شیمازاکی می‌گوید: "شیر و پنیر چنین خاصیتی ندارند."
بیماری‌ بافت‌های اطراف دندانی (پریودنتال) یک عارضه باکتریایی مزمن است که با عقب‌روی لثه‌ها و از دست دادن دندان‌ها در افراد بزرگسال همراه است.
شیمازاکی از دانشگاه فوکواوکای ژاپن و همکارانش در شماره اخیر نشریه پریودنتولوژی می‌نویسند به جز مسواک زدن و نخ‌دندان کشیدن مرتب، شیوه‌های موثر برای مقابله با این بیماری‌ محدود هستند.
این پژوهشگران می‌نویسند بررسی‌های قبلی نشان داده‌ بودند که بیماری پریودنتال در میان افرادی که مقادیر زیادی لبنیات می‌خورند، کمتر بروز می‌کند، اما معلوم نبود که کدام یک از مواد لبنی بیشترین سودمندی را از این لحاظ دارند.
گروه شیمازاکی شدت بیماری پریودنتال را در 492 مرد و زن 40 تا 79 ساله و میران مصرف شیر،پنیر، و لبنیات حاوی اسیدلاکتیک مانند ماست مورد ارزیابی قرار دادند.
آنها دریافتند که افراد مبتلا به شکل عمومی (پیشرفته‌تر) بیماری پریودنتال مصرف کمتر غذاهای حاوی اسیدلاکتیک نسبت افراد دارای بیماری موضعی (کمتر پیشرفته) داشتند.
در مقایسه با افرادی که غذاهای حاوی اسیدلاکتیک نمی‌خوردند، افرادی که در روز 55 گرم یا بیشتر ماست و نوشیدنی‌های حاوی اسید لاکتیک می‌خوردند، به طور قابل‌‌توجهی شاخص‌های کمتری از بیماری پریودنتال شدید داشتند.
شیمازاکی در این باره گفت: "اثر مفید این فراورده‌ها بر روی بیماری پریودنتال ممکن است ناشی از اثر پروبیوتیکی باکتری‌های لاکتوباسیل باشد که در این مواد غذایی حاوی اسید لاکتیک وجود دارند.
پروبیوتیک‌ها جانداران میکروسکوپی مانند باکتری‌ لاکتوباسیلوس هستند که در مواد غذایی مانند ماست وجود دارند و برای سلامتی فرد مفید هستند.

منبع:همشهری آنلاین