سرگذشت میراژ f-1

[Joseph Goebbels]

سرگذشت میراژ F-1 :
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه .

منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12




داسو میراژ ۳






داسو میراژ اف‌۱


جنگنده های بال دلتای " میراژ – 3" ( Mirage – III ) برای مدتها به عنوان جنگنده ای با ضریب پسای پایین و ظرفیت قابل توجه مهمات توجه زیادی را به خود جلب کرد . میراژ – 3 پرشمارترین جنگنده صادراتی اروپا با 22 کاربر مختلف بود که از دید کلی بازار صادراتی مطلوبی برای شرکت " هواپیمایی داسو – برگه " ( Dassault – Breguet Aviation ) اماده کرده بود . اما بال های دلتا در کنار تمامی مزایای خود ، بدون اشکال هم نبود . طرح بال دلتای بدون دم ( سکان افقی ) اساسا پیکره بندی مناسبی برای ایفای نقش دفاع هوایی به شمار می رفت ، چرا که به علت سرعت اوج گیری بالا و شتاب مناسب ، امکان رهگیری سریع بمب افکن های بلند پرواز را اماده می کرد . اما تجربه نشان داده بود که این پیکره بندی برای رزم نزدیک هوایی مناسب نیست . زیرا در چرخش های تند ، بال های دلتا پسای زیادی ایجاد می کردند و به دلیل نسبت " منظری پایین " ( Aspect Ratio ) بال ها ، الوان ها فشار زیادی را متحمل می شدند . این موضوع در عین حال ، باعث افزایش سرعت فرود هواپیمای جنگنده نی شد . ساختار بال های دلتا همچنین در هنگام فرود جنگنده در زوایای حمله بالا ، تمایل خاصی به پیچ و تاب خوردن یا به بیان ساده نوسانات عرضی نامطلوب داشت .

مشکل دیگر جنگنده هایی مانند میراژ -3 این بود که در صورت استفاده از این جنگنده در عملیات تهاجم زمینی ، بارگذاری کم بال ها موجب می شد تا خلبان پروازی سخت را تحت شرایط پرواز ارتفاع پایین با سرعت بالا تجربه کند . برخی از مشکلات میراژ -3 بعدها با استفاده از کانارد ( پیش بال ) برای کاستن از بارهای وارد به الوان ها ، طی مطالعات مشترک داسو با صنایع هوایی اسراییل برطرف شدند . با این حال بدیهی بود که داسو برای سری بعدی میراژهایش به دنبال راه حلی بنیادی تری است .


ادامه دارد...


نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه .

منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

اولین مطالعات :
در طول سال های اول دهه 1960 ( 1340 خورشیدی ) ، نیروی هوایی فرانسه ، هنوز هیچ اعلام نیازی برای جنگنده ای جدید ارائه نداده بود . با این حال ، داسو با سرمایه داخلی شرکت مطالعات خود را برای طراحی جانشینی مناسب برای میراژ -3 اغاز کرد . هدف اصلی این مطالعات که از حدود سال 1962 ( 1341 ) شروع شد ، طراحی جنگنده چند منظوره ای بود با شعاع عمل رزمی 346 مایل ( 560 کیلومتر ) که می بایست توانایی انجام عملیات از باندهای ناهموار را نیز داشته باشد . به عنوان یک جنگنده رهگیر ، این هواپیما می بایست قادر به دستیابی به سرعتی ، حداقل برابر با 2/2 ماخ در ارتفاع 50000 پایی ( 15000 متری ) – توانایی رسیدن به سرعت 2/5 ماخ ترجیح داشت – می بود . در ضمن ، این هواپیما به عنوان یک جنگنده تاکتیکی ، لازم بود که قادر به پرواز پیمایشی و حمله به اهدافی در فاصله 0/7 تا 0/9 ماخ ، قابلیت تحمل 12G شتاب و حمله به اهدافی در فاصله 80 ناتیکال مایلی ( 150 کیلومتری ) باشد . درعین حال ، این هواپیمای جدید می بایستی همانند جنگنده های پیشین داسو ، مسلح به 2 توپ داخلی 30 میلی متری به عنوان سلاح ثابت سازمانی می بود . توان حمل سلاح هسته ای نیز یکی دیگر از نیازهای پیش بینی شده برای ان بود . در فاصله میان سال های 1964 تا 1967 ( 1342 تا 1346 ) شرکت داسو 4 پیش نمونه کاملا متفاوت را ساخت و به پرواز دراورد که هریک از انها توان پاسخگویی به نیازهای برنامه را داشتند . از میان این 4 پیش نمونه ، یکی بال متغیر و دیگر بال های پسگرا داشت و 2 نمونه دیگر نیز بال دلتا بودند که یکی از این دو عمود پرواز بود . شرکت داسو ، برنامه را اول با پیش نمونه ای برگرفته از میراژ -3 موسوم به " میراژ – 3 تی " با همان فرمول قدیمی دلتای بدون دم ، اما یک موتور توربوجت قدرتمند 18000 پوندی ( 8165 کیلوگرم ) TF-106 اغاز کرد . این هواپیما اولین بار در ژوئن 1964 ( تیر 1343 ) به پرواز درامد . با این حال ،" میراژ – 3 تی " چیز چندانی برای ارائه نداشت ؛ ضمن اینکه تمامی مشکلات بال های دلتا در میراژ – 3 را نیز همچنان به دوش می کشید . دومین پیش نمونه ، برگرفته از میراژ – 3 در قالب جنگنده ای عمود پرواز در فوریه 1965 ( بهمن 1343 ) پرواز کرد .


Mirage IIIV


نمونه عمود پرواز میراژ – 3 موسوم به " بالزاک " یا " میراژ – 3 وی " همانند نمونه قبلی برای پرواز معمولی به یک موتور TF-106 مجهز بود . این هواپیما در ضمن ، از یک مجموعه هشت تایی موتورهای RB-162-2 ساخت شرکت بریتانیایی رولزرویس برای پرواز و فرود عمودی ، استفاده می کرد . این نمونه عمود پرواز نیز با وجود تمام مزایا ، از اضافه وزن شدید رنج می برد و سرعت اوج گیری پایینی هم داشت . این مشکل حتی با جایگزینی موتور جنگنده با موتوری قویتر در نمونه ازمایشی دوم نیز برطرف نشد . از نظر داسو بر اساس استنتاج نهایی هزینه و کارایی ، نمونه متغیر و پس گرا به ترتیب به نام های Mirage III F2 و Mirage G ، ضمن براورده کردن تمامی نیازهای برنامه ، در عمل کارایی بالاتری هم داشتند . یک فروند از هر یک از سه طرح پایانی همچنین به موتورهای قدرتمند TF-30-6 ساخت شرکت امریکایی Pratt & Whitney با نیروی پیشرانش 23000 پوند ( 10400 کیلوگرم معادل 102/24 کیلونیوتن ) مجهز شدند تا نیازمندی های اشاره شده در بالا را براورده سازند .


Dassault Mirage G


پس از مطالعه پارامترهای اصلی ، مشخص شد که نمونه عمود پرواز وزن برخاستنی در حدود 28000 پوند ( 12900 کیلوگرم ) دارد حال انکه این مقدار برای Mirage F2 برابر 30000 پوند ( 14000 کیلوگرم ) و برای Mirage G به 31000 پوند ( 14100 کیلوگرم ) بالغ می شد . داسو پس از مطالعات گسترده به این نتیجه رسید که یک جنگنده بال متغیر می تواند به تمامی نیازها به بهترین شکل ممکن پاسخ گوید .



همچنین به عقیده داسو ، شانس صادراتی این جنگنده نیز می توانست بیشتر باشد . هر چند هنوز در فرانسه اعتماد کافی به این ایده وجود نداشت .



در واقع ، از همان ابتدا مشخص بود که دو پیش نمونه اول برنامه تنها منظوری تحقیقاتی را دنبال می کنند و Mirage F2 و Mirage G رقبای اصلی برای تولید خواهند بود . در مقام مقایسه ، Mirage F2 به 4 دقیقه و 48 ثانیه برای رسیدن به سرعت 2/2 ماخ نیاز داشت ؛ در حالی که Mirage G در حدود 1 دقیقه کمتر یعنی ظرف 3 دقیقه و 36 ثانیه به این سرعت می رسید .


Dassault Mirage F2


در ضمن مدل بال متغیر Mirage G درست زمانی پرواز کرد که فرانسه خود را از برنامه جنگنده بال متغیر مشترک با بریتانیا که در 1965 امضا شده بود کنار کشید . با این حال نیروی هوایی بودجه مورد نیاز این پیش نمونه را تامین کرد .




ادامه دارد...
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

خانواده میراژ – اف :
فرمول بال های متغیر مشخصا خود را بهتر از حدس و گمان ها نشان داده بود .



به خصوص که این نمونه به باند فرود کوتاه تری نیاز داشت و مقدورات پروازی بهتری را در سرعتهای بالا و مسیرهای دور فراهم می کرد . اما هزینه بالای این برنامه و پیچیدگی های بال متحرک ، داسو را به انتخاب ساده تری سوق داد که با سیاست دغاعی ان زمان فرانسه نیز سازگارتر بود .



همانطور که اشاره شد ، چهارمین پیش نمونه مورد مطالعه موسوم به جنگنده دو سرنشینه Mirage III F2 یا به صورت ساده همان Mirage F2 ، جنگنده ای با بال های پس گرا بود که در حقیقت یک Mirage G8 با بال ثابت به شمار می رفت . Mirage F2 درست همزمان با توسعه بمب افکن تاکتیکی TSR-2 در بریتانیا ساخته شد . همین موضوع تا حدودی به برنامه جنبه رقابتی می داد .



بعدها داسو دو نمونه تک سرنشینه کوچکتر شده از Mirage F2 موسوم به Mirage F-3 مجهز به موتور TF-30-6 و نمونه چند ماموریته سبک وزن F-1 با موتور فرانسوی Atar 9K را هم تامین هزینه کرد . اولین پیش نمونه میراژ اف – 2 با موتور TF-30 در 12 ژوئن 1966 ( 22 خرداد 1345 ) پرواز کرد . در ان زمان نیروی هوایی فرانسه به این نتیجه رسید با وجود ناوگان جنگنده های تهاجمی Mirage – 4 و میراژ – 5 خود نیازی به F – 2 نداشت . ولی در عوض ، به شدت نیازمند سیک جنگنده رهگیر خوب بود .



در نتیجه ، در ابتدا به نظر می رسید که نمونه F – 3 پیروز میدان خواهد بود ؛ اما در نهایت نیروی هوایی فرانسه مدل F – 1 را برگزید . موضوعی که هیچ گاه دلیل ان به درستی مشخص نشد ؛ اما به نظر می رسد که توان بالقوه صادراتی بیشتر F – 1 بر این موضوع تاثیر ویژه ای داشته است .



جنگنده های بال ثابت سری F میراژ بدون استثنا در زمینه مانورپذیری بر تمامی نمونه های پیشین میراژ برتری داشتند . در عین حال مسافت برخاستن جنگنده هم محدود به 750 متر تا 700 متر و سرعت نشستن هم به 330 تا 277 کیلومتر محدود شده بود . میراژ اف همچنین ساده تر بود و قیمت تمام شده پایین تری هم نسبت به سری G داشت ؛ در حالی که وزن برخاستن دو هواپیما هم تقریبا مشابه بود .




ادامه دارد...
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

تولید میراژ F – 1 :
نیروی هوایی فرانسه در اولین گام پس از جمع اوری اطلاعات به دست امده از اولین پیش نمونه میراژ اف – 1 ، سه فروند پیش نموونه را به شرکت داسو سفارش داد که به ترتیب در 20 مارس ، 18 سپتامبر 1969 و 17 ژوئن 1970 ( 29 اسفند 1347 تا 27 خرداد 1349 ) به پرواز درامدند . در مقایسه با میراژ – 3 ، هواپیمای میراژ اف – 1 کوچکتر و سبکتر بود و بال های کوچکتری هم داشت . میراژ اف – 1 حدودا 40 درصد سوخت داخلی بیشتر ( 4280 لیتری سوخت ) حمل می کرد و به خاطر استفاده از مخزن سوخت داخلی بزرگتر ، حدود 200 درصد به مدت زمان گشت رزمی جنگنده در ارتفاع پایین اضافه شده بود . به لطف نسبت منظری بیشتر بال ، Mirage F-1 می توانست تا 80% ، سرعت گردش بیشتری داشته باشد .


بال ها با پسگرایی 45 تا 50 درجه در نیمه بالایی بدنه قرار گرفته بود و ورودی هوای موتورها را نیز مشخصا میراث Mirage III بود . کابین این هواپیما ، از نظر محل قرارگیری تجهیزات و به منظور راحتی مشتریان قدیمی داسو ، همانند Mirage III طراحی شده بود . به علاوه رادار " سیرانو – 4 " ( Cyrano IV ) مورد استفاده در Mirage F-1 ، 40% برد رهگیری بیشتر نسبت به رادار نصب شده در جنگنده Mirage III داشت .


F-1 در مقایسه با Mirage III برتری های قابل ذکر دیگری نیز داشت که شامل 28% مسافت کمتر برای برخاستن با بیشترین وزن و 22% مسافت کمتر برای فرود ، همچنین محدوده فشار قابل تحمل هواپیما همانگونه که خواسته شده بود ، 12 G برای پرواز مادون صوت و 10 G برای پرواز مافوق صوت ( 1/2 ماخ ) بود . شاید مهمترین تغییر Mirage F-1 نسبت به سلف ان ، استفاده از یک موتور پیشرفته تر نسبت به Mirage III بود . Mirage F-1 از یک موتور Atar 50-9K با نیروی رانش 150 پوند ( 7200 کیلوگرم تا 70 کیلونیوتن ) با پس سوز ، نیرو می گرفت .
موتوری که در حقیقت نمونه ارتقا یافته ای شده ای از موتور جنگنده های میراژ -3 و 5 با تغییراتی در کمپرسور و توربین ان ، به شمار می رفت . این پیشران قوی ترین موتور فرانسوی در دسترس تا ان زمان نیز به شمار می رفت .


تفکر پشت لغو برنامه برای تولید تحت امتیاز موتور TF-30-6 شرکت پرات اند ویتنی که پیش نمونه ها با ان ازمایش شدند ، این بود که در چنین حالتی دولت امریکا می توانست صاحب حق نظارت در صادرات این جنگنده فرانسوی شود . موضوعی که از دید سیاست صادراتی فرانسوی ها قابل قبول نبود . در عین حال ، قیمت Mirage F-1 برای نیروی هوایی فرانسه از راه تولید زیاد برای صادرات ، می بایست پایین نگه داشته می شد . این موضوع ( استفاده از موتور ضعیف تر فرانسوی به جای موتور امریکایی ) کمی از چالاکی جنگنده می کاست ، ولی در عوض ، هزینه ها را محدود می کرد و نیاز به اموزش خدمه زمینی را نیز کم می کرد .


ادامه دارد...
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

تولید و توسعه :
همانگونه که اشاره شد ، اولین پیش نمونه Mirage F-1 با عنوان رسمی Super Mirage F-1 در 23 دسامبر 1966 ( 2 دی 1345 ) به خلبانی " رنه بیگاند " به پرواز درامد و در پانزدهمین پرواز خود ، به سرعت 2/12 ماخ دست یافت . اما پیش نمونه 01 در 19 مه سال بعد ( 29 اردیبهشت 1346 ) دچار سانحه شد و از دست رفت . اولین سفارش برای نمونه تولیدی ، شامل 30 فروند اول برای نیروی هوایی فرانسه در 18 سپتامبر 1969 ( 27 شهریور 1348 ) به ثبت رسید .



این سری به صورت رسمی و خیلی ساده ، بر اساس سیستم شماره گذاری معمول داسو تحت عنوان Mirage F-1C ( حرف C به نشانه واژه فرانسوی chasse به معنی جنگنده ) تحویل داده شدند . پس از سفارش اول ، نیروی هوایی این کشور ، مجددا 55 فروند دیگر از این هواپیما را در سال 1971 ( 1350 ) به شرکت داسو سفارش داد .

اولین Mirage F-1C تولیدی ، در 15 فوریه 1973 ( 26 بهمن 1351 ) از خط تولید خارج شد و تا 14 مه ( 24 اردیبهشت ) تحویل نیروی هوایی گردید .



اولین و پنجمین نمونه تولیدی این هواپیما برای تکمیل ازمایشات پروازی روانه Istres شدند در حالیکه 3 نمونه میانی برای ازمایش تجهیزات و توسعه تسلیحات به مرکز تحقیقات نظامی نیروی هوایی در " مونت دورسان " ( Mont – de – Marsan ) انتقال یافتند . اما 7 فروند بعدی به صورت مستقیم با تحویل به نیروی هوایی برای اموزش پرسنل و تشکیل اولین یگان رزمی اختصاص یافتند .



البته تا پیش از این در میانه راه تحویل جنگنده ها به نیروی هوایی ، امکان سوخت گیری هوایی برای Mirage F1 در تمامی انواع صادراتی را فراهم گردید . سیستم سوختگیری هوایی Mirage F1 ، همانند سایر سیستم هایی که در جنگنده هایی پیشرفته تر فرانسوی نیز ، نصب شدند ، قابل جمع شدن نبود . در حالیکه نیروی هوایی فرانسه تازه داشت با جنگنده جدید خود اشنا می شد ، شرکت داسو مشغول توسعه نمونه های جدید برای بازار صادراتی خود گردید .



ذاسو ابتدا با توسعه نمونه محدود شده Mirage F-1A ، جنگنده کوچک خود را به عنوان جنگنده تهاجمی ارزان قیمت که به جای رادار Cyrano IV تنها به رادار ساده Ada-2 مجهز بود ، برای افریقای جنوبی تولید کرد . سپس به توسعه نمونه پیشرفته ای را تحت عنوان Mirage F-1E را همراه با ارتقا یافته رادار Cyrano – IV - M پرداخت .
داسو Mirage F1 – E را به عنوان گونه تهاجمی پیشرفته مجهز به سیستم ناوبری ساخت شرکت ساژم ، نمایشگر " هد آپ " با امکان حمل تمامی انواع تسلیحات فرانسوی به علاوه غلاف های جنگ الکترونیک ، چف و" فلر " ( شراره ) تکمیل کرد که بسیاری از کشورهای خاورمیانه نسبت به این گونه علاقه نشان دادند .



داسو در ان زمان این مدل را حتی به شاه ایران نیز پیشنهاد کرد ، اما سایه جنگنده های جدید امریکایی F-16 و F-18 این پیشنهاد چندان به چشم نیامد .



داسو ساخت نمونه دو سرنشینه Mirage F1 را در میانه دهه 70 پس از درخواست نیروی هوایی کویت اغاز کرد که اولین نمونه ان تحت عنوان Mirage F-1 B در 26 مه 1976 ( 5 خرداد 1355 ) به پرواز درامد . کمی پس از ان ، 2 پیش نمونه اول این مدل برای ازمایشات مقدماتی به کویت تحویل شدند . با توسعه ازمایشات ، نمونه دو نفره رفته رفته خواهان بیشتری نه تنها میان مشتریان خارجی که حتی داخل نیروی هوایی فرانسه پیدا کرد . تفاوت اصلی نمونه 2 نفره با مدل اصلی 1 نفره ان بود که برای جای دادن کابین دوم ، در حدود 30 سانتی متر به طول این نمونه افزوده شده بود . داسو در ضمن برای تامین فضای کافی ، ناچار شد که هر 2 توپ هواپیما را حذف کرده و حجم سوخت داخلی ان را نیز به میزان 450 لیتر کاهش دهد . در ضمن کابین جلو برای باز کردن میدان دید سرنشین عقب در حدود 20 سانتی متر پایین اورده شد .



در مقابل Mirage F1- B با تحمل افزایش 250 کیلوگرم وزن صندلی و تجهیزات اضافی ، رادار Cyraon – IV خود را حفظ کرد . در نتیجه میتوانست تقریبا تمامی تسلیحات نمونه تک سرنشینه را با خود حمل کند .
در عین حال کابین عقب تمامی تجهیزات هدایت هواپیما را همانند کابین جلو در اختیار داشت . البته این تجهیزات توسط یک سامانه امنیتی حفاظت می شدند تا از دریافت دستورات هدایتی مخالف هم از دو کابین جلوگیری کند .
با این حال روشن کردن جنگنده ازروی زمین تنها توسط کابین جلویی ممکن بود . به منظور افزایش کاربرد اموزشی این جنگنده ، داسو امکان نظارت سرنشین عقب ( استاد خلبان ) به تمامی اقدامات خلبان کابین جلو ( کاراموز ) ، و حتی مشاهده تصویر نمایشگر سربالا را فراهم کرده بود .



Avec ce F-1B aux couleurs "spécial Alsace" et volant au 2/33, on réalise que l'avenir du "Savoie" est aux côtés des escadrons FAFL



از سوی دیگر ، نمونه دو نفره امکان سوخت گیری هوایی را نداشت و این موضوع از ارزش تاکتیکی ان می کاست . زمانی که موفقیت صادرات Mirage F-1 برای داسو مشخص شد ، با توجه به نیاز نیروی هوایی فرانسه به نمونه شناسایی ان ، تحقیقاتی برای توسعه چنین نمونه ای صورت گرفت .



اما داسو خیلی زود به این نتیجه رسید که توسعه هر نوع گونه شناسایی از Mirage F-1 می تواند هزینه زیادی به همراه داشته باشد . در حالی که استفاده از غلاف های شناسایی به مراتب ارزانتر بود . بر این اساس ، داسو اولین جنگنده تغییر یافته Mirage F-1 CR-200 را در نوامبر 1981 ( اذر 1360 ) به پرواز دراورد که از دماغه و راداری تغییر یافته استفاده می کند .


F-1CR 112-CD dans sa hangarette de la BA 112 "Marin La Meslée


مدل شناسایی این هواپیما از رادار Cyraon IV-MR با توان نقشه برداری دقیق به همراه یک دوربین عکسبرداری دید گسترده استفاده کرده و توان حمل انواع غلاف های جمع اوری و جاسوسی اطلاعات را نیز دارا می باشد .

ادامه دارد...
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

رادار و تسلیحات :
Mirage F1 در نمونه یک نفره خود ، به عنوان سلاح ثابت سازمانی به دو توپ 30 م م DEFA – 553 هر یک با 135 تیر که در میانه بدنه در زیر هواپیما نصب شده اند ، مسلح است . این توپ با وزن 179 پوند ( 81 کیلوگرم ) دارای نواخت اتش 1300 تیر در دقیقه است که ان را هم برای رزم هوایی و نیز ، عملیات پشتیبانی نزدیک هوایی مناسب می سازد .


مهم ترین سلاح کوتاه برد Mirage F1 برای نبردهای هوایی ، موشک های گرمایاب Matra -550 Magic با برد موثری بین 200 متر تا 10 کیلومتر ( 650 فوت تا 6/2 مایل ) است . با این حال ، مشتریان خارجی امکان استفاده از موشک های امریکایی سایدوایندور بر روی ریل های نوک بال میراژ را دارند . برای درگیری میان برد میراژ اف -1 در ابتدا از موشک های قدیمی R-530 با کنترل نیمه فعال راداری استفاده می کرد که کارایی چندانی نداشت . همین موضوع تکمیل موشک مشهور Matra Super – 530 را به دنبال داشت که Mirage F1 برای درگیری هوایی فراتر از میدان دید ، عمدتا بر ان تکیه دارد .


موشک های بزرگ " سوپر – 530 " با سیستم هدایت نیمه فعال راداری مونوپالس ، حدود 37 کیلومتر برد دارند که 2/5 برابر با 3/5 متر طول و 250 کیلوگرم وزن ، در نوع خود یکی از بزرگترین موشک های هوا به هوای اروپایی به شمار می رود . برنامه توسعه این موشک بزرگ تقریبا همزمان با تایید توسعه برنامه Mirage F1 اغاز شد و در سال 1971 ( 1350 ) به تولید انبوه رسید .
هدف اصلی از طراحی سوپر -530 در ان زمان ، رهگیری هواپیماهای بلند پرواز و سریع به شمار می رفت . به این ترتیب ، بر اساس ادعای شرکت ماترا ، ترکیب Mirage F1 با رادار Cyrano-IV و موشکهای Super-530 ، قادر بود جنگنده سریع Mig – 25 را در هنگام پرواز با سرعت 2/5 ماخ در ارتفاع 21000 متری شکار کنند . تنها مشکل اینجا بود که با توجه به توانایی محدود نگاه به پایین رادار Cyrano – IV ، ترکیب Cyraon-IV / Super-530 برای درگیری در ارتفاع پایین توان محدودی داشت .


هر چند امکان درگیری موشک از حداقل چند صد متری ، امکان استفاده موثر از ان ، حتی در نبردهای نزدیک هوایی را نیز فراهم می کرد . در عین حال ماترا اعلام کرده بود که سوپر – 530 در ارتفاع بالا به مراتب از موشک بریتانیایی ( Sky Flash )- نمونه بریتانیایی ارتقا یافته موشک اسپارو AIM-7 Sparrow III - و حتی مدل جدید ، در ان زمان ، مدل F اسپارو کارامدتر است . لازم به ذکر است که عمر عملیاتی این موشکها ، بدون نیاز به تعمیر و نگهداری ، به 10 تا 15 سال می رسید .


برای عملیات تهاجم زمینی ، به عنوان ماموریت ثانویه ، Mirage F1 توان حمل دو لانچر F-4 ساخت شرکت ماترا ، هر کدام با 18 راکت 68 م م را زیر هر یک از بال های خود داشت . از دیگر تسلیحات استاندارد جنگنده ، می توان به بمب لیزری 400 کیلوگرمی ( 882 پوندی ) و استحکام شکن Surandel به علاوه موشک های هوا به سطح لیزری AS-30L و موشک های ضد رادار AS-37 و طیف گسترده ای از بمب های سقوط ازاد اشاره کرد . هر چند داسو به انتخاب مشتریان خارجی ، انواع مختلفی از تسلیحات خارجی را نیز با این جنگنده های کوچک هماهنگ کرده بود . وزن قابل تحمل برای جایگاه مهمات زیر بدنه به 4500 پوند ( 2040 کیلوگرم ) و جایگاه های زیر بال ها 1100 پوند ( 500 کیلوگرم ) محدود میشد . علاوه بر این ، ریل های نوک بال هم توانایی حمل موشک هایی تا وزن 280 پوند ( 127 کیلوگرم ) را داشتند . همه اینها روی هم به Mirage F1 امکان حمل 9920 پوند ( 4500 کیلوگرم ) مهمات را می دهد . رادار Cyrano-IV ساخت شرکت Thomson CSF برای میراژ اف – 1 نسبت به گونه های قدیمی خود که در Mirage III استفاده می شدند ، عملکرد بهتری داشت .


این رادار به یک سیستم جستجو ، رهگیری و کنترل اتش خودکار مجهز است که در شرایط مختلف می تواند تا حدودی بار کاری خلبان را کمتر کند . Cyrano-IV راداری است مونوپالس در فرکانس باند I/J که با توانمندی محدودی برای نگاه به پایین . به جز رادار ، Mirage F1 از گیرنده های اخطار و اخلالگر الکترونیکی ساخت شرکت تامسون نیز استفاده می کند .


ادامه دارد...
نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

معامله ای برای قرن :
مصادف با اواسط دهه 70 بسیاری از کشورهای اروپایی نیازمند گزینه ای مناسب برای جایگزینی جنگنده های قدیمی F-5A و F-100 و نیز F-104 خود بودند . در این زمان شرکت داسو ، نمونه ارتقا یافته Mirage F1 را برای رقابتی که در ان سال های معامله قرن لقب گرفته بود و سفارش دست کم 320 جنگنده را به دنبال داشت ، ارائه کرد .

ان هم در حالیکه در هما نسال ها طرح پیشنهادی شرکت مکدانل داگلاس برای نمونه یک نفره جنگنده F-4 Phantom و طرح شرکت " ووت " موسوم به V-1000 ( بر مبنای جنگنده ناونشین F-8 ) و CL-1200 Lancer ) شرکت لاکهید از دور رقابت حذف شده بود . لذا در این مرحله ، جنگنده داسو می بایستی با هواپیماهای YF-16 ساخت شرکت جنرال داینامیکز ، YF-17 ساخت شرکت نورث روپ و Saab-37 Viggen رقابت می کرد .



شرکت داسو در ان زمان تصور می کرد که این شرکت در این رقابت از شانس بالایی برخوردار است . بخصوص که هلند و بلژیک ، دوتا از مشتریان این مناقصه ، صاحب یکی از مهم ترین شرکت های تولید کننده برخی از قطعات Mirage F1 به شمار می امدند . با طولانی شدن مراحل انتخاب جنگنده منتخب ، داسو طرح پیشنهادی خود را دستخوش تغییر کرد .



در 1973 داسو خبر از توسعه نمونه بروز شده ای از Mirage F1 با موتور جدیدی را داد که کارایی بسیار بیشتر از نمونه ابتدایی داشت . نمونه جدید قرار بود از یک موتور قدرتمند M-53 ساخت شرکت اسنکما با حداکثر نیروی رانش 12380 پوند ( 5615 کیلوگرم معادل 88/2 کیلونیوتن ) استفاده کند که به میراژ اف-1 امکان پرواز تا سرعت 2/5 ماخ را می بخشید . M-53 در عین حال 14% از موتور استاندارد میراژ ، سبکتر و 18/5 % کوتاه تر بود و حدودا 55% مصرفسوخت کمتری هم داشت ؛ ضمن انکه رانش ان 18% بیشتر بود . داسو همچنین نوید تکمیل مجموعه ای از تجهیزات الکترونیکی پروازی جدید را برای این جنگنده داده بود . به این دلیل ، بدنه این نمونه 5 فوت ( 1/5 متر ) کشیده تر می شد . با وجود تمامی امتیازات Mirage F1 مجهز به موتور M-53 ، نیروی هوایی فرانسه نسبت به برنامه داسو هیچ اشتیاقی از خود نشان نداد . تنها به صورت ضمنی از سفارش دست کم 20 فروند از این مدل ، به جای سری اخر تولیدی Mirage F1 برای نیروی هوایی فرانسه خبرهایی شنیده شد ، اما در نهایت داسو تنها 3 پیش نمونه از جنگنده Mirage F1 با موتور M-53 شامل دو نمونه یک نفره و یک نمونه دو نفره را ساخت که از این میان ، تنها یکی از انها در دسامبر 1974 ( دی 1353 ) به پرواز درامد .



ماقصه معامله قرن در برابر چشمان بهت زده داسو با انتخاب F-16 به جنرال الکتریک رسید و Mirage F1 را دست خالی به فرانسه بازگرداند . اما این پایان Mirage F1 نبود هرچند داسو دیگر تلاشی برای توسعه بیشتر این مدل Mirage F1 نکرد ، اما با چرخشی اشکار عمده تلاش خود را این بار بیشتر متوجه مشتریان سنتی خود در خاورمیانه و افریقا کرد که.....


نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه .

منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12

[Joseph Goebbels]

[Joseph Goebbels]

[Joseph Goebbels]