اسب( بیماری-معرفی-پرورش و ...)

[بهـمن]

رفتارشناسی اسب

رفتار شناسی اسب: بنظر می رسد گله های رمیده و یا در حال چرای اسب نقاشی شده در دشت های دور دست ، آنچنان قرابتی با اسبهای اهلی درون اصطبلها که ایام را به خوردن ، کارکردن و یا چریدن در پادکها می گذرانند را نداشته باشند . علی رغم اینکه تا چه اندازه این اسبها اهلی و رام شده باشند، اعمال و رفتارشان را از اجداد وحشی خود به ارث برده و حفظ کرده اند .
اگر با اسب سر و کار داریم باید بر رفتار او اشراف داشته باشیم تا از واکنش های او در قبال محرک های خاص آگاه بوده و زبان گویای اندام او و اصوات هشدار دهنده اش را هم بدانیم . عمده دلیل بر این آگاهی ، ایمنی است برای اجتناب از هر گونه خطر و یا آسیب احتمالی. دیگر ویژگی این آگاهی حفظ سلامت جسم و روان اوست که به موقع از بیماری و یا ناخشنودی او مطلع شده در پی رفع آن برآییم .
روش طبیعی زندگی اسب : امروزه گله های اندکی آنهم در دور افتاده ترین نقاط کره زمین به زندگی ادامه می دهند . در این روش زندگی طبیعی و آزادانه ، آنها چراگاهها ، سبزینه زارها ، بوته زارها را برای پیدا کردن آب و غذا درمی نوردند . زندگی در گله حافظ امنیت آنها است و این گله را سیلمی برتر محافظت می کند و احتمال خطر قریب الوقوع را هشدار می دهد .
اسب وحشی باید واکنش های سریعی داشته باشد تا بتواند به زندگی ادامه دهد . کره های نو زائیده شده باید به سرعت سرپا بایستند تا اگر گله رمید ، آنرا همراهی کنند . اسب فقط به هنگامی که گیر می افتد با لگد ؤ سر دست زدن و یا گاز گرفتن به دفاع بر می خیزد. ضامن تنازع بقا در اسب شنوائی خوب ، دید وسیع و سرعت در فرار به هنگام لزوم است .
هنوز هم بسیاری از ویژگی های و غرایز اسب های وحشی در اهالی های امروزی به چشم می خورد برای اطلاع از واکنش های خاص اسب باید این غرایز و ویژگی را بشناسیم .
وجوه تمایز – مشخصات: اسب دارای وجوه تمایز و مشخصاتی است که بخشی از طبیعت او هستند . رفتار و روش متمایز زندگی اش او را از سایر موجودات متمایز می کند .
اجتماعی بودن : اسبها به زندگی در کنار یکدیگر و گاهی در کنار دیگر حیوانات نیازمندند. از زمانی که اسبها به وسیله شکارچیان شکر می شدند. زندگی گله وار امنیت آنها را ضمانت می کرده است چرا که تعدد ، شانس بقاء را بیشتر کرده ، امنیت بخش بوده و فرار را تسریع می کرده است .
ممکن است در اغلب اوقات اسبها را در حال نزاع و درگیری با یکدیگر ببینیم . که این ناشی از خصیصه اجتماعی بودنش است و تنهائی او را خمود و کج خلق می کند . اگر اسبی در محوطه ای محصور به تنهائی رها شود ، به وضوح دیده می شود که سرآسیمه و شیهه کشان به این طرف و آن طرف دویده و حتی از نرده ها می پرد تا خود را به دیگران و در کنارشان برساند . بعضی از اسبها از بودن در کنار حیواناتی مثل گاو و گوسفند هم راضی به نظر می رسند ولی به ندرت تنهائی را دوست دارند .
این خصیصه اجتماعی بودن ، گاهی موجب دردسر سوارکاران سوار بر اسب های جوان و یا به خوبی تربیت نشده می شود. ممکن است اسب میل به سواری دادن نداشته و یا سوارآنچنان قاطع نباشد که او را وادار به ترک گروه و یا خروج از محوطه اصطبل نماید . از طرف دیگر ممکن است از این خصیصه در جهت خواسته سوار بهره برداری کرد ، یعنی جوانی نه آنچنان مشتاق را سوار بر اسبی پیر و آموخته به حرکت در مسیری از مسابقه پرش واداشت .
پرسه زنی : اسب ها در طبیعت به دنبال غذا از مرتعی به مرتع دیگر پرسه زده و چرا می کنند. بیشتر اسب ها امروزه در حصارها نگهداری می شوند ولی این خصیصه را همچنان حفظ کرده اند. ممکن است اسبی در حال چریدن در محلی ناگهان به محل دیگری نقل مکان کند. نکته جالب ، غریزه میل به منزل است که در اسبهای اهلی همچنان به قوت خود باقی است . چه بسا اتفاق افتاده که اسبی رم کرده باسوار یا بدون سوار راهی منزل شده و حتی اگر سوار راه را گم کرده باشد اسب او را به طرف آن رهنمون کرده است . اسبها همیشه با شلنگهای کشیده تری به طرف منزل حرکت می کنند.
چرنده: اسب چرنده ایست که از هر نوع سبزینه ای تغذیه می کند . او در ۲۴ ساعت بین ۱۶ تا ۲۰ ساعت بطور پیوسته و کم کم می چرد و زمان استراحتش کوتاه است . این نحوه چرای کم کم ، پیوسته خوردن نامیده می شود که در این صورت نحوه تغذیه اسبهای اهلی که علوفه مخصوص و در دفعات خاص چرانده می شوند با این غریزه متفاوت است .
ساز و کار دفاعی : بیشتر واکنشهای اسبها بازتاب این حقیقت است که آنها قربانی شکارچیان بوده اند. وسیله دفاعی آنها به ترتیب اولویت فرار و سپس جنگ است. اولین واکنش فرار است و در صورت گیر افتادن به لگد پرانی ، جفتک اندازی و الاکلنگ و سردست زدن می پردازند ، که در این حالت از ضربات دست همانند پا استفاده می شود .
کنجکاوی: اسبها شدیدا کنجکاوند و اغلب برای کشف غیر معمول ها به این طرف و آنطرف سر می زنند ، از این خصیصه می توان برای به دام انداختن اسبهای دست نیافتنی در مزارع استفاده کرد .
قانون سلسله مراتب : به طریق اولی اسبها آزادی خواه نیستند و به همین دلیل به هنگام زندگی آرام و در صورت هجوم دسته ای گرگ وقت را برای شور درباره فرار کردن یا نکردن تلف نمی کنند. در این حالت به تبعیت از رهبری سیلمی قالب ، پا به فرار می گذارند. این سیلمی محافظ گله و راهنمای آنها به طرف آب و علوفه است . در بیشتر اوقات این نقش رهبری را برای اسبهای اهلی ، انسان عهده دار می شود. در گله اسبهای وحشی سیلمی و یا مادیان قالب عهده دار رهبری است که این رهبریت تحت قانون اطاعت از برتر یا سلسله مراتب قدرت صورت می پذیرد و برای عهده دار شدن این نقش قدرت و قاطعیت نقش اساسی ایفا می کند .
قانون اطاعت از برتر یا سلسله مراتب برداشته شده از قانون حاکم بر جوامع ماکیان هاست که با نوک زدن به یکدیگر برتری خود را به رخ کشیده و ضعیف تر تسلیم شده و تمکین می کند.
تقلید: اسبها از یکدیگر تقلید کرده و از همین طریق عادات بد از قبیل تیک و این پا و آن پا کردن را فرا می گیرند .
حافظه قوی: حافظه اسب به خصوص در مورد تنبیه ها دردناک بسیار قوی است . اگر در مقاطعی از طول عمر تربیتی با او بد رفتاری شود ، در شرایط مشابه او تبدیل به موجودی ناخوشایند خواهد شد و بنابراین خوش رفتاری با او از همان بدو شروع به کار و نوجوانی دارای اهمیت بسزائی است .
فهرست صفات ویژه برای به خاطر سپاری: زندگی اجتماعی (گله) ، چرنده ، پرسه زن ، تقلید کننده ، کنجکاوی ، حافظه برتر ، فرار کننده و جنگنده ، تابع قانون اطاعت برتر .
غرایز: اسبها دارای رفتارهای غریزی قوی ای هستند . این غرایز ارثی اند ، که بصورت بازتاب های احساسی به شرائط و عوامل تاثیرگذار تجلی می کنند . این بازتاب ها را می توان در اندام یا بینی آنها مشاهده کرد.
ترس: در فضای باز اسب ترسیده رم میکند. او به سرعت به دور خود می چرخد و بعد فرار می کند . گاهی دیده می شود که پدیده ای باعث فرار او شده او رمیده و سپس بازگشته و به آن خیره شده است. اگر پدیده آنچنان تهدید کننده نباشد . او با سر به پائین کشیده شده و فرنه کنان در حالیکه همچنان خود را آماده فرار کردن نگه می دارد ، به موضوع نزدیک می شود .
در حال سواری ممکن است صدائی و یا حرکتی ناگهانی اسب را به جهیدن به طرف مخالف آن وادارد که اگر خطر ادامه داشته باشد ممکن است به سرعت چرخیده و رم کند.
در اصطبل اسب تا حد ممکن خود را از موضوع مورد ترس دور نگه می کند و به گوشه ای از آن پناه می برد. سر را بالا میگیرد ، مورد ترسناک را با چشمانی از حدقه درآمده و خیره می نگرد ، پره های بینی باز شده و فرنه می کند ، گوشهایش سیخ و جنبنده اند تا هر صدائی را با سرعت بشنوند. بدن خود را در امتداد موضوع ترسناک نگه داشته و تا می تواند آن را بالا کشیده و عضلات خود را منقبض می کند .
عصبیت : سر را بالا گرفته چشمان را از حدقه بیرون زده و هوشیارند. پره های بینی باز شده و فرنه می کشد یا صدائی خرخر گونه از بینی خارج می کند. گوشهای سیخ ، جنبان و حساسند. اندام کشیده شده و منقیض آماده فرار. اسب ممکن است بلرزد ، رعشه بگیرد و یا عرق کند. ضربان قلبش تندتر می شود و به تناوب پهن می اندازد.
خشم: اسب عصبانی سرش را کمی پائین می گیرد . گوش ها را به عقب می خواباند. گردن را به جلو می کشد. چشمان تنگ می شوند ، لب ها را برای نشان دادن دندان ها از هم باز می کند. حالت پرخاش جویانه به خود می گیرد و عقب خود را به طرفین می چرخاند. ممکن است سعی کند لگد زده و یا گاز بگیرد.
درد: ضربات دردناک اسب را می رماند . اگر گیر بیافتد ، گردنش افراشته چشمان تنگ و ممکن است سردست زده لگد بزند و یا گاز بگیرد .
مهمترین بازتاب ضربه های دردناک ماندگاری و خاطره ناخوشایند آنست که ممکن است نه فقط رم کند بلکه با الاکلنگ و یا سردست زدن سوار را به زمین بزند. الاکلنگ واکنشی است در قبال خطری از پشت ، که ممکن است ناشی از پریدن گرگی درند بر پشت اسبی بوده باشد. الاکلنگ را می توان نشانی از شادی یا هیجان هم دانست .
خوشنودی: اسب در این حالت در آرامش کامل و راحت ، عضلاتش شل ، پوستش شفاف است . گوشهایش به آرامی در جستجوی صدا می جنبند.
ناخشنودی : اسب در این حالت در خود فرو رفته ، خمود ، بی روحیه ، بی حال است و یا برخوردی خصمانه دارد. سرش پائین ، چشمان بی حال و نگاه خسته ، گوشها افتاده و پوستش کدر است . ادامه این حالت اسب را به ناهنجاری های درون اصطبل و یا پرخاش جوئی مبتلا می کند.
توجه جلب شده: گردن کمانی ، پره های دماغ گشاد ، گوشها جنبان ، بدون انقباض ، چشمان براق ، پوزه به جلو کشیده شده و کنجکاو .
هیجان زده : سر بالا گرفته می شود ، تنفس تند ، پره های بینی باز و فرنه کنان ، گوشها سیخ و چشمان براقند. اسب ورجه ورجه کرده و احتمالا الاکلنگ می کند ، بدن هوشیار ، دم سیخ و ممکن است عرق کند .
شرارت: گوشها به عقب ولی نه کاملا خوابیده ، چشمان تنگ با نگاههای معنی دار ، پره های دماغ بسته ، اسب ممکن است لگد گاوی و یا از عقب بزند .
بازیگوشی: ممکن است با دست زمین را بکند . به سرعت حرکت کرده ، دویده شلنگاهیش کوتاه باشد و الاکلنگ کند کره ها بیشتر بازی می کنند ولی اسبهای مسن هم گاهی از بازیگوشی غافل نیستند.
هوشیاری: گوشها سیخ و جنبان ، چشم ها شفاف و هشیار ، بدن بدون انقباض ولی آماده است .
نبرد بر سر قلمرو: ممکن است ، با گردن کشیده شده ، به پائین باشد و یا با گردن کمانی به بالا نگه داشته شود. دندان ها ممکن است نمایان و لب ها تهدید کننده باشند ، گوشها کاملا به عقب خوابیده ، چشمها تنگ و تهدید کننده . بدن کشیده و تهدید کننده ، گاهی با دست زمین را می کنند . یا عقب خود را به طرفین می چرخانند و آماده لگد زدن هستند .
اصوات: صدای اسب می تواند مبین احساسات درونی او و یا عملی باشد که در شرف انجام آن است .
شیهه: برای دعوت اسب های دیگر و یا وسیله ایست برای جلب توجه ، اغلب این صدا به هنگام جدا شدن کره از مادر شنیده می شود .
شیهه ملایم : این نوع صدا به هنگام هیجان و یا ایجاد تنشی شنیده می شود .
هرهر: دعوت از اسبی در نزدیک . اظهار آشنائی با شخص نزدیک شونده و اظهار خوشحالی . به خصوص به هنگام دادن خوراک لذیذ.
صدای خارج شده از دماغ: نشان دهنده هیجان ، خوشحالی است . ممکن است به عنوان اولین علائم ترس هم شنیده شود و یا اسب خواسته باشد دماغ خود را تمیز کند .
شیهه جیغ مانند: نشان دهنده خشم ، پرخاش جوئی ، ترس و درد است .
فرنه: به هنگام تعیین قلمرو و بو کردن پهن به گوش می رسد.
Below: نسق گیری ، معمولا به هنگام درگیری سیلمی ها شنیده می شود.
جیغ: صدای مادیان به هنگام فحلی و کره ها به هنگام بازی است و ممکن است مادیانی به هنگام تنبیه کره اش هم این صدا را خارج کند .
آه: صدائی که می تواند نشان دهنده رضایت کامل و یا خستگی باشد .
سوارکاران ، پرستاران و اسبداران پس از مدتی که با اسب سر و کار داشته باشند با این صداها به خوبی آشنا شده و آن را به عنوان زبان و بیان اسب تلقی می کنند . به عنوان مثال مراقبی با شنیدن صدای جیغ از داخل پادوک اطمینان پیدا می کند که درگیری اتفاق افتاده است

[بهـمن]

تاریخچه چوگان



آغاز و سرمنشاء پیدایش این ورزش به عهد باستان تعلق دارد . طبق اسناد تاریخی این ورزش از ۵۲۵ سال قبل از میلاد مسیح تا کنون دارای قدمت می باشد
بر اساس تحقیقات و مطالعات انجام شده ، مهد و زادگاه این ورزش ایران باستان می باشد ونام چوگان نیز از آن دوران به یادگار مانده است .
به مرور و چرخش زمان ، این ورزش به سایر ممالک نیز شناسانده شد ، از جمله این کشورها ، شبه قاره هند می باشد که در مناطق Assam , Manipur این ورزش رایج بوده است
در زمان سلطه انگلستان بر شبه قاره هند ، این کشور بعنوان یکی از محلهای نکهداری اسبهای چوگان ومرکز برگزاری این مسابقات بود و این روند تا شروع جنگ جهانی ادامه داشت .
در این میان یکی از مشکلات چوگان قد نسبتا بلند اسبهای موجود بود که آرژانتینی ها با پرورش دادن پونی هائی با ارتفاع مناسب این معزل را مرتفع کرده وبه تدریج خود نیز بعنوان یکی از مدعیان این رشته در آمدند .
مشخصه های زمین چوگان
ابعاد زمین چوگان به شرح زیر است :
- طول : ۲۷۴ متر.
- عرض : ۱۴۶ متر .
( البته در کشور آمریکا و آرژانتین این ابعاد کمی از استاندارد رایج بزرگتر می باشد ).
- طول دروازه : ۷ متر .
مدت زمان مسابقه : یک دوره بازی چوگان به ۶ قسمت زمانی ( چوکه ) که هر کدام ۷ دقیقه می باشد نقسیم می شود .البته این استاندارد مربوط به کشور انگلستان می باشد ولی در آرژانتین و آمریکا این مدت زمانی به هشت قسمت تقسیم شده و بین هر چوکه استراحتی معادل۳ دقیقه و بین دو نیمه ۵ دقیقه در نظر گرفته می شود .
اسبهای چوگان : در ورزش چوگان معمولا از اسبهای کوتاه قد استفاده می شود ، بدین منظور پونی ها از جایگاه ویژه ای برخوردارند و در یک بازی معمولا از یک اسب حداکثر در دو چوکه استفاده می شود ، البته باید بین آنها یک چوکه استراحت به اسب داده شود و سپس چوکه دوم خود را آغاز کند .
خلاصه ای از قوانین ورزش چوگان : پایه گذار این قوانین در سه کشور انگلستان ، آمریکا و آرژانتین به ترتیب Harlingham club ، انجمن چوگان آمریکا و انجمن چوگان آرژانتین می باشند که همگی آنها در مبنا و اصول اولیه مشترک می باشند و فرق چندانی با هم ندارند .
خطاهای ورزش چوگان :
۱- قطع مسیر سوارکاری که در طول مسیر خود در حال گوی زدن است و با این حرکت حریف را به مخاطره بیاندازد
۲- ضربه زدن از جهت مخالف .
۳- سوارکاری و یا زدن ضربه به شکلی خطرناک که برای سایر سوارکارها ایجاد خطر نماید .
انواع جریمه های بازی چوگان :
۱- احتساب یک گل برای تیم مقابل درصورت برخورد خطرناک و یا خطای عمد در نزدیکی دروازه .
۲- زدن یک ضربه آزاد از فاصله ۲۷ متری در جهت مخالف دروازه و قرار گرفتن مدافعین در پشت خط دروازه و قابل به ذکر است که زمانی مدافعین حق دخالت دارند که ضربه زده شود .
۳- زدن یک ضربه آزاد از فاصله ۳۶ متری با همان شرایط .
۴- زدن یک ضربه آزاد از فاصله ۵۴ متری با این شرایط که هیچ مدافعی تا فاصله ۲۷ متری نقطه زدن توپ نباید قرارداشته باشد.
۵- زدن یک ضربه آزاد از وسط زمین بدون وجود قانونی مانند آفساید و … مانند فوتبال .
۶- زدن یک ضربه آزاد از محل وقوع خطا که در این شرایط هیچ مدافعی نباید تا فاصله ۲۷ متری از نقطه زدن ضربه قرار داشته باشد .
۷- کورنر مانند فوتبال وجود ندارد ولی حرکتی مشابه به شکل زیر انجام می گیرد : یک ضربه آزاد از فاصله ۵۴ متری دروازه به این شرط که مدافعین در فاصله ۲۷ متری از زدن ضربه قرارداشته باشند .
داوری در چوگان : بازی چوگان توسط دو سر داور و یک داور قضاوت می شود که سرداورها برای اینکه در کم و کیف بازی قرار داشته باشند سوار بر اسب می باشند در صورت توافق بین کاپیتانهای تیمها می تواندقضاوت را به دو سرداور واگذار کرد ولی اگر داور سوم حضور داشته باشد حکم قطعی در صورت عدم توافق دو داور در تصمیم گیری ، به عهده اوست.
چیدمان بازیکنان در چوگان : رایجترین آرایش یک تیم چوگان بدین قرار است که ۲ نفر در خط حمله ، یک نفر هافبک و یک نفر نیز در موقعیت بک قرار دارد که با توجه به تاکتیک تیمی این چیدمان قابل تغییر می باشد .
شروع مسابقه چوگان : در ابتدای شروع مسابقه ، هر دو تیم در میانه زمین و پشت خط میانی صف آرائی کرده و چیدمان مخصوص بخود را می گیرند و سپس داور توپ را از فاصله ۶/۴ متری به میان آنها پرتاب می کند و سپس بازی با تصاحب توپ از طرف یکی از دو تیم شروع می شود .
توقف بازی و شرایط خاص نگهداشتن بازی : توقف مسابقه چوگان در شرایط معمولی فقط در زمان پایان یک چوکه و آنهم به دستور داور جهت استراحت و تعویض اسبها صورت می گیرد ولی اگر در میان یک چوکه یکی از اتفاقات زیر رخ دهد داور می تواند دستور توقف بازی را صادر نماید :
- زمین خوردن یکی از اسبها در حین مسابقه .
- مصدوم شدن یک اسب بر اثر سانحه و یا اتفاقی غیر مترقبه برای یکی از اسبها .
- قابل به ذکر است که در صورت زمین خوردن سوار کار از اسب بطوری که اتفاق جدی برای سوارکار رخ نداده باشد ، بازی همچنان ادامه خواهد داشت .
نحوه ثبت امتیازات در مسابقه چوگان : زمانی یک امتیاز برای تیمی ثبت می شود که توپ از خط دروازه آشکارا گذشته باشد و داور نیز صحت آن را تصدیق نماید ، در صورتیکه توپ به قسمت فوقانی دروازه برخورد کند ثبت امتیاز مشروط به تائیدیه داورخواهد بود.
وسائل ضروری اسب و سوار در حین مسابقه چوگان :
۱- بانداژ و یا بوت برای حفاظت چهار ساق اسب بمنظور عدم برخورد ضربات توپ و یا عصای (چوب) چوگان به ساقها و تامین امنیت سلامت اسب
۲- انتخاب دهنه (لگام) مناسب از دسته Pelham و یا دو دست جلو جهت کنترل هرچه بهتر اسب در حین مسابقه
۳- تعلیمی ثابت .
وسائل ضروری سوارکار :
۱- کلاه ایمنی مخصوص چوگان .
۲- دستکش .
۳- شلاق چوگان که اندازه آن تقریبا معادل ۱۰۶ سانتیمتر می باشد و علت آن نیز سهولت استفاده از آن حین مسابقه است .
۴- چکمه سوارکاری بدون بند .
اندازه عصای (چوب) چوگان و توپ چوگان : چوب چوگان دارای طولی معادل ۱۲۹ سانتیمتر می باشد که انتهای آن بصورت استوانه ای است و معمولا برای ساخت آن ا ز امبو یا چوبهای سبک و مقاومی همچون چوب درخت خرمالو استفاده می گردد .
اندازه قطر توپ حدود ۲۵/۸ سانتیمتر است و در حدود ۱۴۱-۱۲۷ گرم وزن دارد ، جنس توپ نیز از چوب بید و یا بامبو می باشد که در شرایط بازی های تمرینی از نوع پلاستیکی و فومی آن هم تفاده می شود.
مدیریت اصطبل چوگان
ترجمه: فرشته معروفخانی
برداشته شده از مجله اسب شماره ۳۸ , آذر ماه ۱۳۵۶
اگر چه ممکن است چوگان را با « کرایه » کردن اسب شروع کرده باشید ولی وقتی اولین اطلاعات را راجع به اسب اول خود کسب میکنید احساس جدید ی به شما دست میدهد . احساس مالکیت در حقیقت روزهای غیر چوگان شما را نیز مانند روزهای چوگان لذتبخش میکند وقطعاً علاقه پیدا میکنید بدانید بعد از توجه و مراقبت از اسب ا و تاچه اندازه تغییر خواهد کرد و شما شخصا” در این مراقبت سهیم خواهد بود .
مطالب زیر اطلاعات کافی برای اداره اصطبل بشما نمیدهد ولی شما را راهنمائی میکند با مشاهدات و تجربیات شخصی مدا ر اصلی مدیریت اصطبل خود را پایه گذاری کنید . ضمنا“ کتابهای مفیدی در اینمورد چاپ شده که در صورتیکه مایلید ا صطبل خود را شخصا” اداره کنید پیشنهاد میکنم مطالعه کنید :
First Aid Hints for the Horse Ower. Horse by Horse A Guide to Equincare. Know Your Horse, A Guide to Selection and Care Stable Management and Exercise Veterinary Notes for Horse Owners.
The Hors mans Vade Mecum. T . V Veterinary Horse Book : Recognition and Treatement .
چگونگی
چگونگی اسب شما بستگی زیادی به مدیریت اصطبل دارد که عبارتست از تمرینات برای سلامتی , تیمار خوب , آب و غذای بموقع و باندازه و طرز سلوک شایسته با اسب که موجب آرامش خاطر ا و را فراهم میآ ورد .
اگر شما هیچگونه تجربه ای راجع به مدیریت اصطبل ندارید , اولین کاری که باید انجام دهید اینست که با اسب بعنوان یک آفریده معقول و هوشیار رفتار کنید ،دراینصورت خیلی اشتباه نخواهید کرد . یک اسب مناسب چوگان بوسیله علائم زیر شناخته میشود :
بدن
نرم باشد و اعضای خوبی داشته باشد و بدن ا و یا گوشت وعضلات پوشیده باشد ولی شکم نداشته باشد .
پوست
پوست اسب باید شفاف و نرم باشد و بتوانید با دست آنرا بگیرید نه اینکه به دنده ها چسبیده باشد .
چشم
روشن باشد .
اشتها
اشتهای اسب خوب باشد و همیشه برای خوردن غذایش آماده باشد .
ترکیب
اسب خوش ترکیب قلمی است ولی باید خیلی یک لائی و لاغر نباشد .
بدن
بدنش باید گرم باشد .
پاها و دستها
میبایستی سرد باشد .
تمرینات
برای تدارک بازی چوگان یک اسب خوب باید سه ساعت در روز به روش قدم و یورتمه کوتاه ا زتپه بالا وپا ئین برود تا عضلاتش رشد کا فی بکند. ( هیچوقت اجازه ندهید هیچ اسبی با وزن یک سوارکار یورتمه بلند برود زیرا مفاصلش تکانها ی غیر ضروری خواهد خورد ) .
در صبح بین غذای اول و دوم دو ساعت و در بعد از ظهر یکساعت با او تمرین کنید . در ضمن تمرین بعد از ظهر , بمدت پنج دقیقه چهار نعل بروید و بعدها این زمان را تا ده دقیقه افزایش دهید , میتوانید گوی بزنید ولی باز تأکید میکنیم یورتمه کوتاه و طولانی د رتپه و ماهورها به اسب شما کمک زیادی خواهد کرد .
البته وقتی اسب شما مناسب شد ودر هفته پنج یا شش چوگه بازی کرد یک ساعت یورتمه و قدم در روزبرای او کافیست ولی بعد از یک تورنمنت سخت میتوانید این زمان را تا سه ربع یا نیمساعت در روز تقلیل دهید .
تیمار
علاوه برغذا و تمرین , اسب در اصطبل احتیاج به تیمار دا رد . تیمار او باید سریع , تمام و کمال و با حرارت انجام شود . اگر چه اسب هر روز احتیاج به تیمار دارد ولی بنظر میرسد یک وعده تیمار خوب و دقیق در هفته بهتر ا ز اینست که هر روز او را بطور ناقص تیمار کنید . برای تیمار اسب به نکات زیر توجه نمائید :
الف ـ پاها و دستها ی اسب را بلند کرده و با زدیدکنید ببینید تمیز هستند یا نه ؟
ب ـ ببینید آیا قسمت قورباغه سالم است و بوی بد نمیدهد ؟ زیرا بوی بد غالباً بعلت یک بیماری ( قارچ ) بوجود میآید ؟
ج ـ چشمها , بینی و پاردم ( قسمتی گوشتی دم اسب ) او را با اسفنج بشوئید , و جاهائی که چین خورده هستند مثل زیر گلو , آرنج , مفصل خرگوشی , زانوها و غیره را با انگشت بر خلاف خواب مو لمس کنید .
د ـ آخور اسب را بازدید کرده و ببینید چقدر ا د را ر کرده است و در صورتیکه آلت و مقعد او کثیف است با آب گرم و صابون بشوئید .
آب دادن
یک اسب روزانه بین ۵ تا ۱۵ لیتر آب نیاز دارد . باید قبل از هر غذا به او آب بدهید . بهتر است همیشه سطل آبی در کنار او قرار دهید ولی سه ساعت قبل از شروع بازی آب را ا ز کنار او بردارید .
اسب سالم آب بیشتری میخورد که بسیار خوب است ولی هرگز بعد از غذا به اسب آب ندهید . در صورتیکه سطل آب در اصطبل باشد و بعد ا ز غذا مقدار بسیار کمی بنوشد ضرری ندارد .
غذادادن
اسب معده بسیار کوچکی دارد . پس باید بدفعات غذ ا بخورد . به اسب خود در روز چهار بار غذا بدهید البته پنج یا شش دفعه بهتراست . سعی کنید در ساعات معینی باو غذا بدهید و برای اینکه معده اش در شب خالی نباشد. یکبار آخر شب و یکبار هم صبح زود حتماً به او غذا بدهید .
یک اسب ۱۵۵ سانیمتر ی را با ۱۲ تا ۱۴ کیلو خود آب حتی د رمسابقه هم شرکت می دهند .
« جو » غذای اصلی اسبها را تشکیل میدهد و مانند گوشت د رانسان عضلات را محکم میسازد .
« سبوس » در صورت لزوم میتوانیم سبوس را بجا ی غله بدهیم . ( کاه را بعنوان یک غذای حجیم میتوانیم بدهیم ولی زیاد مغذی و مقوی نیست ) .
اگر شخص دائماً با گوشت تغذیه شود جریان کار دستگاه گردش خونش مختل شده وپوستش جوش میزند . ذرت زیادهم همان اثر را در اسب میگزارد و سبب میشود اسب حالش بد شود , و همانطور که ا نسان میتواند خود را با خوردن دارو معالجه نماید اسب راهم میتوان با تخلیه و پاک کردن معده بوسیله سولفات دو منیزی یا کپسول مسهل معالجه کرد .
سبوس یک غذای چاق کننده است و اگر با جو بطور مخلوط به اسب دا ده شود . در تنظیم کار دستگاه گوارش بسیار مفید است و اگر اسب شما اسهال دارد و با فشار زیادی تخلیه میکند سبوس خشک باعث قیض شدن میگردد , در حالیکه اگر دچار بیوست باشد سبوس خیس بصورت ملین عمل میکند . در صورتیکه هفته ای یکبار در شب تعطیل چوگان به اسب سبوس خمیر شده بدهید و تمام روز بعد در اصطبل آزاد باشد برا ی او بسیار مفید خواهد بود.
تهیه خمیر نرم سبوس بدین شرح است :
یک و نیم کیلو سبوس خشک د ر۵/۱ لیتر آب جوش بریزید و هم بزنید تا اینکه سبوس خوب خیس شود بعد از اینکه سرد شد ۶ تا ۸ اونس ( هر اونس معادل ۲۸ گرم است ) . تخم کتان ( بزرگ ) که قبلاً ۲۴ ساعت خیس خورده و یکساعت جوشیده است و همچنین دو تا چهار اونس سولفات دومیزی بآن اضافه کرده و با آخرین غذای شب باو بدهید .
خمیر نرم سبوس ملین دا ده میشود و اگر بدن سولفات دو میزی بدهید یک ملین ملایم است که بد نیست بعد از یک بازی سخت به اسب بدهید . ممکنست با هر غذا کاه خرد شده، به غله اضافه کنید با اینکه کاه وغله را با آب نمک مخلوط کنید تا مرطوب شود . ضمناً مقداری نمک آشپزخانه و یک قطعه سنگ نمک در آخور بگذارید تا همیشه در دسترس اسب باشد . میزان تقریبی غذای یک اسب بشرح زیر است :
۶ صبح ۱کیلو جو نیم کیلو خوراک
۵/۱۰ صبح ۵/۱ کیلو جو نیم کیلو خوراک
۳ بعد از ظهر ۱ کیلو جو نیم کیلو خوراک
۵ بعد از ظهر ۱ کیلو جو نیم کیلو خوراک
۸ شب ۵/۱ کیلو جو نیم کیلو خور ا ک
بنابر این ۴ کیلو دیگر خوراک باقی ماند که میتوانید ۱ کیلو آنرا هنگام تیمار اسب و ۳ کیلو بقیه را بعد از آخرین غذا در شب باو بدهید , یا تمام ۴ کیلو را متناوباً در شب بدهید . در روزهای چوگان نباید غذای ساعت ۲ را به اسب بدهید و اصولاً حیوان برای یک بازی سریع , از پنج ساعت قبل نمی بایستی غذا بخورد بنابر این میزان غذای نوبتهای دیگر را افزایش دهید . اگر اسب در بازیهای سبک و یورتمه تنها یک ساعت قبل از هر بازی غذا نخورده باشد اشکالی نخواهد داشت .
هر موقع که امکانش هست غذای اسب خود را متنوع کنید تا خون او همیشه خوب باشد « بز رک » برا ی یبوست خوب است ولی خون را گرم میکند . خوراک تازه , هم برای خون و هم برای بیوست خوب است .
جو پخته چاق کننده است و برای اسبهای لاغر فوق العاده خوب است ولی لذت بخش است . اگر اسبی کلش خود را میخورد به او پوزه بند بزنید یا اینکه زیر او را خاک ا ره بریزید .
آرامش فکری
اسب از سروصدای زیا د و اینکه سر او داد بکشند و با اسب دیگری از آخور او غذا بخورد متنفر است , ولی با وجود تنفر از صدا و مهمتر بد اخلاق , به اخطارهای آرام کسی که باو علاقمند است و از ا و مراقبت میکند توجه دارد و میفهمد . اگر اسب شما بد شده است بمدت نیم ساعت در بین غذا خوردن بطوریکه مزاحم او نباشید در اصطبل بایستید تا شاید شانش اینرا داشته باشد که علت آنرا در یابید . دلائل مختلف از قبیل تیزی زیاد دندانها , نجویده فورت دادن غذا و یا مزاحمت اسبهای دیگر و ترس از مهتر ممکنست علت آن باشد .
برای راحتی اسب نهایت سعی خود را بعمل آورید زیرا او مجبور است ۲۰ ساعت از ۲۴ ساعت را در اصطبل باشد و به یک نقطه نگاه کند . بنابراین اگر میتوانید او را در باکس بزرگتری قرار دهید فوراً اینکار را بکنید . وقتی اسب شما در باکس هست او را گرم نگهدارید و خصوصاً جریان هوا و وزش باد برای پاهایش بسیار بد است و البته باید از محیطی که هوای آلوده دارد پرهیز کنید .
مراقبت از دهان
از شخص مطلعی بخواهید که طرز نگاه کردن به دندانهای اسب را بشما نشان دهد . هر روز بعد از بازی شخصاً دهان اسب خود را بازدید کنید . بریدگی غالباً در جلوی دهنه اسب حدود یک اینچ زیر دندان آسیای زیرزمین بوجود میآید و اسبی که دهانش در محل قرار گرفتن دهنه ز خم باشد هرگز نمیتواند بهترین بازی را ا را ئه دهد . زیرا هر چرخش و ضربه ای بر روی زخم اثر میگذارد و هیچوقت التیام نخواهد پذیرفت . بنابر این تا وقتی که بریدگی جوش نخورده بهتر است ا ز دهنه متحرک استفاده کنید تا بجای زیر دندان آسیا بروی لبهایش اثر بگذارد .
وقتی دهان اسب شما بریده، بعد از هر بازی و هر غذا دهان او را بشوئید ولی بهترین کار که در صورت امکان میتوانید انجام دهد اینست که بمدت یک هفته اسب خود را در چراگاه رها بکنید . اگر لب اسب از داخل پاره شده باشد احتمال دارد علت آن دهنه , دهنه دوبل و ندرتاً « GAG » باشد پس میبایستی قدری بدون آبخوری و مثلاً با « PELHAM » بازی کنید تا اینکه بریدگی التیام پیدا کند .
دهان بعضی اسبها برای نگهداری دهنه دوبل بسیار کوچک است وبعضی دیگر نیز از « PELHAM » نفرت دارند و ازاین قبیل بسیار است پس شما باید به آزمایشات خود ا دامه دهید تا مطمئن شوید اسب شما واقعاً برای بکار بردن دهنه آماده است .
سلامتی
بخاطر بسپارید تنها راهی که اسب بخواهد بشما بفهماند که حالش خوب نیست غذا نخوردن , لگد زدن و در موقع قولنج شدن نگاه کردن به شکمش است . چنانچه اسب شما ازخوردن غذا امتناع کرد اولین کاری که باید انجام دهید اینست که درجه حرارت بدن او را بگیرید مگر اینکه دلایل قابل رویت دیگری مثل جراحت دهان و غیره داشته باشد . اگر متوجه شدید تمام جو در پهن اسب باقی مانده روشن است غذای خود را نجویده فرو برده و ممکنست علت آن تیزی دندانها باشد بنابر این باید دندانها فوراً سوهان شوند .
هر روز به تندونها، بندها و مفاصل اسب خود دست بکشید تا چنانچه بعضی از قسمتهای پا گرم شده است . قبل ا ز اینکه بطور جدی توسعه پیدا کند آنرا معالجه کنید .
بعد از بازی د ر زمین سخت ممکنست پای اسب شما ورم کند که با بعضی آزمایشات خواهید فهمید و دامپزشک نیز احتمالاً قا در است دستور العمل مناسبی بشما بدهد . چنانچه اسب شما لنگ است و شما علت این لنگش را ازدست و پای اسب میدانید نعل اسب را بکشید و از یک نعلبند بخواهید دستها وپاهای او را امتحان کند . اگر پاهای اسب شما در شب متورم شده معمولاً به عدم آمادگی بدنی ا و ارتباط دارد ( بنابر این بهترین کار اینست که به اویک خوراک مسهل بدهید . اینکار در بیشتر مواقع مؤثر واقع میشود .
وقتی کره اسبی می لنگد نباید از اصطبل خارج شود و یا غذای ساده مثل سبوس خیس شده ونصف جو همیشگی ا ز او پذیرایی کنید . در صورتیکه کره اسبی صدمه ببیند حتی ا گر عمیق باشد و به عضله , مفصل ها و بندها آسیب رسیده باشد برای بهبود سریع و کامل او میتوان انقباض عضلانی ایجاد کرد .
سیستم S.E.V.A عضله محل جراحت و بالا و پائین انرا با اصول فیزیولوژیکی بکار ورزش وا میدارد . چنانچه اینکار به محض آسیب دیدن و یا درهمان روز انجام شود مؤثرتر است زیرا اگردش خون در قسمت مجروح تندتر شده و معالجه سریعتر صورت گیرد و گرنه ممکن است در اثر استراحت زیاد و باندازه کردن حالت فلج پیدا کند , ضمناً استفاده صحیح از روش S.E.V.A بمحض شروع عارضه از مزمن شدن زخم ها نیز جلوگیری می کند .
نعلبندی
دقت کنید استوک های نعلهای اسب شما سالم باشد ( نعل اسبهای چوگان دارای نوک برگشته ای است تا توقف اسب را خصوصاً در چمن سریع و آسان کند ) بهر حال نعلها بهتر است با قوانین زمین بازی شما مطابقت داشته باشند بنابر این وقتی کهنه شدند میتوانید بدون تعویض آن ها را اندازه کنید . اسبهائی که در جاده ها سواری میدهند هر سه هفته یکبار احتیاج به نعل جدید دارند , زیرا برگشتگی سر نعل بین هفت تا ده روز صاف میشود .
بدون نعل سر برگشته اصطلاحاً به آن نعل روسی میگویند از اسبتان انتظار بازی خوبی نداشته باشید . نعل سر برگشته برای توقف به اسب کمک زیادی میکند ولی اگر قرارباشد در هر توقف یاگردش سر بخورد، اینکار را صحیح نمی تواند انجام دهد و کم کم در توقف به جای پاها به دستهای خود اتکاء میکند و علاوه بر اینکه سواری بدی بشما میدهد این عادت نیز در او باقی خواهد ماند .
در چوگان
اگر اسب شما در مسابقه ای بیش از دو چوکه قراراست بازی کند بین دو چوکه باید ماساژ زیادی به او بدهید , البته در روزهای سرد با شال خشک و در روزهای خیلی گرم در صورتیکه اسب شما عادت داشته باشد و مطمئن هستید که سردش نمیشود میتوانید با آب او را بشوئید . یک مهتر خوب میتواند ظرف ۵ دقیقه با سرعت اسب را بشوید، اگر اینکار بخوبی انجام شود برای چوکه بعدی اسب شما بسیار سرحال و تازه نفس خواهد بود .
قبل از هر چیز دهان حیوان را بااسفنجی که با آب خنک خیس شده بشوئید سپس پیشانی بند او را بعقب زده و ا طرا ف آنرا نیز تا پشت گوش اسفنج بکشید . بعد زین را بردارید و با اسفنج خیس همه جای اورا بشوئید , و با وسیله ای پلاستیکی که یکسر آنرا اسفنج و سر دیگرش لاستیک است و برای تمیز کردن شیشه بکار برده میشونذ آب بدن اسب را بگیرید بعد با یک تکه چرم بز کوهی یا لاستیک اصطبل پشت اسب را خشک وپاک کنید ومحکم ماساژ دهید و دوباره زین را پشت حیوان بگذارید ولی تنگ آنرا محکم نبندید و در روزهای گرم جل تابستانی و در هوای سرد وبادی باجل زمستانی روی او را بپوشانید .
در زمستان
د رآخر فصل چوگان برای سه یا چهار روز اسب را تیمار نکنید و ا ز دادن ذرت باو خودداری کنید . به او مسهل بدهید و نعلهای او را د ربیاورید سپس در زمستان او را دریک چراگاه رها کنید . چنانچه غذای چراگاه مغذی است غذای دیگری به او ندهید ولی ا گر کافی نبود میتوانید هر بعد از ظهر ۵/۱ کیلو جو باو بدهید .
چنانچه هوا خیلی سرد شد ۵/۱ کیلو بهتراست او را در باکس بزرگی نگهداری کنید و روزانه ۵/۱ کیلو جو و مقداری خوراک باو بدهید که در اینصورت احتیاج به تیمار و تمرین پیدانخواهد کرد . وقتی سرما تمام شد دوباره به او مسهل بدهید و سپس ا ز دوماه قبل از شروع مسابقات و بازیهای سریع , تمرین و غدای کامل روزانه را که قبلاً میزان آن گفته شده است آغاز کنید .
در صورت موفق نشدن WHITENING را با PASTE و سرکه مخلوط کنید و بروی تندونها بمالید مؤثر خواهد بود. منحصراً از مهتر بخواهید تا هر صبح با اسب یورتمه برود و فوراً هر گونه لنگش را به اطلاع برساند .

[بهـمن]

پرش با اسب



بخش اول« محل جهش»

محل جهش چیست ؟ مناسب ترین محلی را که اسب از آن ، جهش برای پریدن از روی مانعی را شروع می کند وبه راحتی بدون اصابت دست و پایش به تیرها و یا خود مانع ، و با صرف حداقل انرژی از روی آن با زیباترین حالت عبور می کند ، محل جهش نامیده می شود . محل جهش در کجا قرار گرفته ؟ محل جهش همواره در جلوی هر مانعی متناسب با ارتفاع عرض ، یا عرض و ارتفاع آن مانع قرار گرفته است . به طور کلی ارتفاع ، عرض و یا عرض و ارتفاع با هم تعیین کننده محل جهش می باشند . به عنوان مثال ، برای مانعی به ارتفاع ۱۰۵ سانتیمتر محل جهش تقریبا ۱۲۰ سانتیمتر در جلوی آن می باشد .
بطور کلی موانع بر دو نوعند
موانعی که فقط دارای ارتفاع و یا عرض هستند ، موانع ساده .
موانعی که دارای عرض و ارتفاع هستند ، موانع مرکب .


تمامی انواع بقیه موانع مانند نردبانی ، بادبزنی و …… مشتقی از این دو نوعند .
تیرهائی که برای ساختن موانع به کار می روند باید ۴ متر طول و ۱۰ سانتیمتر قطر داشته باشند و برای ساختن موانع با عرض کم نباید طول تیر از دو متر کمتر باشد . یادآوری : اسب در صورتی ، روی دو نوع مانع ساده و مرکب حالتی زیبا همراه قوس کامل بدن را به نمایش می گذارد ، که برای پرش از روی مانع ساده (عمودی) از محل جهش مناسب ، جهیدن را شروع کند و برای پرش از روی مانع مرکب ( داری عرض و ارتفاع ) محل جهش او کمی به مانع نزدیک تر می شود .
اسب چگونه از محل جهش پرش را شروع می کند ؟ اسبی که به خوبی تربیت شده ، در حال حرکت با گام چهار نعل منظم ، متعادل ، با تحرک کافی در حالیکه به دهنه است (گوش به فرمان) در رسیدن به مانعی ساده با ارتفاع ۱۰۵ سانتیمتر حدود ۱۸۰ سانتیمتری مانع در مرحله دوم چهار نعل یعنی اوریب پای داخل و دست خارج ، در محل جهش قرار خواهد گرفت .
اولین مرحله از مراحل پرش اسب: گردن خود را به جلو می کشد و سر را پائین می آورد و دست داخل را در حدود ۶۰ سانتیمتری جلوتر از دست خارج روی زمین می گذارد . بعد ، برای حفظ تعادل گردن خود را جمع می کند ، سر را بالا می آورد و از فاصله ۱۲۰ سانتیمتری دستهای خود را بلند ، و آنها را جمع ، با کمک پاها که به زیر بدن کشیده شده اند و مفاصل خرگوشی جمع شده خود را جهانده و به هوا پرتاب می کند .
یادآوری : برای عبور از مانع بیش از ۱۲۰ سانتیمتری اسب دیگر سر و گردن خود را پائین نمی اندازد بلکه خود را جمع می کند .
دومین مرحله ، تعلیق بر روی مانع (روی هوا): اسب گردن خود را کشیده ، به پائین می آورد تا شانه ها را آزاد کرده ، با استفاده از ستون فقرات قوس کمانی شکل کاملی از سر تا به دم تشکیل می دهد ، در حالیکه هر چهار دست و پای او جمع و به زیر بدن کشیده می شوند .
سومین مرحله ، فرود: اسب دستهای خود را به جلو می کشد ، سر را بالا می گیرد تا مجددا متعادل شده و با چهار دست و پا روی زمین فرود می آید . این محل فرود ۱۲۰ سانتیمتر بعد از مانع می باشد ، سپس سرو گردن را پائین می کشد تا پاها بیشتر به زیر کشیده شده و خود را بیشتر جمع کند . اسب ها تمایل بیشتری دارند که روی دست چپ فرود بیایند.
یادآوری: اسب به هنگام جهش دو حرکت کاملا متمایز از یکدیگر انجام می دهد
• اول ، هر دو دست با هم از زمین کنده می شود .
• دوم ، هر دو پا ، اغلب ، روی جای دستها از زمین کنده می شوند . ولی دیده شده که گاهی پا ها جلوتر قرار گرفته و نزدیک تر به مانع از روی زمین جدا می شوند .
طول و عرض محل جهش : اسبها ، برای پرش از روی هر مانعی ، از محل جهش مناسب برای همان مانع جهش را شروع می کنند. به عنوان مثال ، برای عبور از مانعی عمودی به ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر محل های جهش می توانند بین ۱۲۰ سانتیمتر تا ۱۸۰ سانتیمتر باشد. پس طول محل پرش در حدود ۶۰ سانتیمتر و عرض آن به اندازه عرض بدن اسب است . که این محل باید همواره در وسط و عمود بر مانع باشد .
اسب برای جهیدن باید بتواند هر دو دست خود را تقریبا هم زمان روی زمین قرار دهد ، یعنی باید مرحله دوم چهار نعل را کامل کرده و وارد سومین مرحله شده باشد.
پس با توجه به این نکات اساسی ، سوارکار باید قادر باشد طول شلنگهای اسب خود را قبل از مانع بصورتی تنظیم کرده باشد که دستهای اسب او به هنگام شروع پرش به درستی در محل جهش قرار گرفته باشد .

[بهـمن]

درساژ چیست ؟



این‌ لغت‌ فرانسوی‌، و معنی‌ آن‌ در لغت‌نامه‌، نظم‌ دادن‌ و مرتب‌ و منظم‌ کردن‌ است‌. پس‌ در حقیقت‌، نظم‌ دادن‌ به‌ حرکت‌های‌ طبیعی‌ اسب‌ را می‌توان‌ درساژ نامید. درساژ، مادر ورزشهای‌ سوارکاری‌ است‌ و اگر به‌ آن‌ بها داده‌ نشود و اسب‌ به‌ درستی‌ تربیت‌ نشود هیچگاه‌ قادر نیست‌ از تمام‌ توان‌ برای‌ اجرای‌ حرکتهایش‌ بهره‌ بگیرد. هراسبی‌، حتی‌ اسبی‌ که‌ به‌ گاری‌ بسته‌ می‌شود، نیاز دارد تا بطور اصولی‌ وپایه‌ای‌ برای‌ آن‌ کار آموزش‌ ببیند. اسبی‌ که‌ برای‌ سواری‌ آزاد در نظر گرفته‌ می‌شود و صرفاً وظیفه‌ای‌ تفریحی‌ و سرگرم‌ کننده‌ای‌ را عهده‌دار است‌، هم‌ نیاز دارد آموزش‌ ببیند. یعنی‌ حرکتهایش‌ نظم‌ و تربیت‌ داشته‌ باشد، به‌ عنوان‌ مثال‌ اگر سوارش‌ در بیابان‌ از او پیاده‌ شد، به‌ آرامی‌ در کنارش‌ ایستاده‌ و اجازه‌ بدهد دوباره‌ به‌ راحتی‌ سوارش‌ شود. همین‌ خود می‌تواند درساژ باشد. پس‌ می‌توان‌ گفت‌ درساژ در ابتدا یعنی‌، آشنا کردن‌ کره‌ به‌ گلگیر و نظافت‌ و بلند کردن‌ دست‌ و پا تا آخرین‌ مراحل‌ هنر نمایشی‌ که‌ خرامش‌ و یورتمه‌ در جا و… باشد. یک‌ سوارکار باید خود به‌ درستی‌ آموزش‌ دیده‌ باشد مثل‌ طفلی‌ که‌ وارد دبستان‌ می‌شود و تا به‌ دکتری‌ رسیدن‌ زحمت‌ و مرارت‌ و دود چراغ‌ خوردن‌ لازم‌ دارد، طی‌ مراحل‌ ابتدایی‌ تا دکترای‌ این‌ رشته‌ هم‌ مرارت‌ دارد. گامهای‌ انتقالی‌: در شروع‌ آموزش‌ اسب‌ درساژ، باید نحوة‌ صحیح‌ حرکت‌ با گامهای‌ طبیعی‌ – متعادل‌ و آهنگین‌ – همان‌ روشی‌ که‌ در یورتمه‌ به‌ آن‌ رسیده‌، به‌ او آموخته‌ و اسب‌ یاد بگیرد به‌ نرمی‌ و زیبائی‌ هرچه‌ تمامتر از گامی‌ به‌ گامی‌ دیگر حرکت‌ انتقالی‌ مستقیم‌ و یا معکوس‌ انجام‌ دهد. نیم‌ توقف‌: نیم‌ توقف‌ از با اهمیت‌ترین‌ اصول‌ سوارکاری‌ است‌ و باید خیلی‌ زود به‌ اسب‌ آموخته‌ شود. با اجرای‌ نیم‌ توقف‌ اسب‌ را به‌ تعادل‌ مجدد یا متعادل‌تر شدن‌ دعوت‌ می‌کنیم‌. نیم‌ توقف‌ به‌ مثل‌ مبتدائی‌ برای‌ خبر، اسب‌ را برای‌ اجرای‌ حرکت‌ بعدی‌ هشیار و آماده‌ می‌کند. پس‌، ابتدا باید نیم‌ توقف‌ داد و سپس‌ حرکت‌ بعدی‌ را با اجرای‌ اثرهای‌ مناسب‌ آن‌ حرکت‌، از اسب‌ خواست‌. برای‌ آموزش‌ نیم‌ توقف‌ سوار باید وضعیت‌ خود راروی‌ اسب‌ تصحیح‌ کند. با فشار ساقها، اسب‌ را به‌ جلو رانده‌، انگشتان‌ دستهایش‌ به‌ آرامی‌ جمع‌ شوند. نشست‌ خیلی‌ جزئی‌ سبک‌ شده‌ و به‌ محض‌ دریافت‌ جواب‌ مساعد از اسب‌، انگشتان‌ دستها باز می‌شوند تا اسب‌ با استفاده‌ از پاها، خود را جمع‌ کند. سوار بعد از این‌ او را با گام‌ معمولی‌ یا هرگام‌ دلخواه‌ دیگری‌ به‌ حرکت‌ وامیدارد. پس‌ از آموزش‌ نیم‌ توقف‌ به‌ اسب‌، از مزایای‌ بیشمار همکاری‌ او با خود بهره‌مند خواهید شد. برای‌ آموزش‌ نیم‌ توقف‌ به‌ اسب‌ جوان‌، قدم‌ بروید در وسط‌ خط‌ حصار، تکرار رو کرده‌ بطرف‌ مرکز میدان‌ حرکت‌ کنید، در مرکز اثرهای‌ ایست‌ را اجرا کنید. این‌ تمرین‌ را حداقل‌ ۲۰ بار تکرار کنید تا اسب‌ خود را با اثر وفق‌ داده‌ و ایست‌ کند، پس‌ از مکثی‌ کوتاه‌ دوباره‌ حرکت‌ کنید. به‌ گام‌ یورتمه‌ برویدو با اجرای‌ اثرهای‌ حرکت‌ انتقالی‌ معکوس‌ او را به‌ قدم‌ بیاندازید. همزمان‌ با اثرهای‌ نشیمن‌، ساِق و دست‌ از صدا هم‌ استفاده‌ کنید. هنگامیکه‌ اسب‌ به‌ اثرهای‌ بازدارنده‌ و انتقالی‌ معکوس‌ جواب‌ داده‌ با استفاده‌ مجدد از اثرهای‌ نشیمنی‌ و ساِق و آزاد شدن‌ انگشتان‌ دستها، مجدداً او را در همان‌ گام‌ قبلی‌ به‌ جلو برانید. پس‌ از اینکه‌ مطمئن‌ شدید اسب‌ روی‌ خط‌ وسط‌ به‌ اثرهای‌ انتقالی‌ معکوس‌ و مستقیم‌ جواب‌ می‌دهد، اثرهای‌ نیم‌توقف‌ را در جای‌ جای‌ محوطه‌ تمرین‌ به‌ اجرا بگذارید تا، اسب‌ در گام‌ یورتمه‌ و پی‌در پی‌ به‌ اثرهای‌ نیم‌ توقف‌ به‌ درستی‌ جواب‌ بدهد. پس‌ از اینکه‌ اسب‌ در گامهای‌ سه‌ گانه‌ قدم‌، یورتمه‌ و چهارنعل‌ متعادل‌ شد، می‌توانید نیم‌ توقف‌ را در این‌ گامها هم‌ به‌ اجرا بگذارید.

[بهـمن]

اصول کلی رفتار با اسب

رفتار خوش ، ارتباط و انضباط اصول ، خوش رفتاری ، ارتباط و انضباط ، به همان اندازه که در رفتار انسان با دیگر انسانها دارای اهمیت است درمورد رفتار با اسب نیز دارای جایگاه خاص خود می باشد

خوش رفتاری

همانگونه که بازتاب رفتاری انسان ها نمودار تربیت آنها ست رفتار اسب ها نیز نشان دهنده نوع تربیت آنهاست . اسب ها به طور کلی نه فقط به پرستارشان وابسته هستند بلکه نسبت به رفتار و خصوصیات اخلاقی پرستار ، مراقب یا سوارکارشان نیز از خود حساسیت نشان می دهند.
به عنوان مثال ، مالک یا مراقب یا سوارکار بد اخلاق اسبی شرور تحویل می دهد که بد نام شده و طالب همانگونه رفتار است .

اسب برای خوش رفتاری باید آموزش داده شود و ساده ترین این آموزش ها عبارتند از :آرامش کامل به هنگام تیمار ، بلند کردن دست و پاها با آرامش برای نظافت و اگر سوار خواست سوار شود ، ایست و بی حرکت ماندن پس از استقرار کامل سوار روی زین و به فرمان او حرکت کند . هر آنکس که با اسب سرو کار دارد باید خود بیاموزد که چگونه خوش رفتاری را به اسب آموزش دهد .

ارتباط

آنهائی که با اسب سرو کار دارند باید بیاموزند که در امر آموزش مثبت بوده و کارشان تداوم داشته باشد اگر خواسته های آموزش دهنده مبهم و متغییر باشد اسب به سرعت سردرگم می شود . بنابر این لازم است بدانیم که چه نکته ای را چگونه بیاموزیم و این امکان پذیر نیست مگر روش صحیح کار با اسب را آموخته و به هنگام کار با او کاملا متکی به نفس باشیم .

انضباط و تشویق

به هنگام کار با اسب انضباط اهمیت خاصی دارد . اگر حرکتی غلط را اصلاح کرده و حرکت صحیح را پاداش بدهیم ، اسب به زودی در می یابد که کدامین حرکت ها صحیح است و سعی در تداوم آنها خواهد داشت . به این نحو اسبی خوش رفتار خواهید داشت که به داشتن او افتخار می کنید و نتیجه اش زندگی بهتر برای اسب است . اسب نیازمند پرستاری مسئولانه و مهربانانه همراه با قاطعیت است تا نظم پذیر شود .
این موجودات وحشی ، علی رغم اینکه هزاران سال است که اهلی شده و تحت تربیت قرار گرفته اند ، همچنان غرایز اجدادی خود را حفظ کرده اند. اسب نه فقط می تواند تو سری خور و عصبی با شد بلکه می تواند به موجودی کاملا شرور و موذی تبدیل شود . چه بسا که پی آمد نگهداری و تربیت غلط و عدم انضباط واکنش های خطرناکی باشد .
اسب نباید اجازه داشته باشد رفتار غلط را ادامه دهد که در این صورت به سرعت چگونگی تداوم آن را آموخته و آنرا جزو عادات خود قرار می دهد .
حرکت غلط اسب یابد قاطعانه و با صدائی کمی بلند سرزنش شود . اغلب این روش موثر می افتد ، ایجاد کمی تفاوت در صدا و قاطعانه بیان شدن آن کافی به نظر می رسد . اگر تربیت کننده ای به طور دائم بر سر اسبش فریاد بکشد فقط او را ناراحت کرده و خودش هم به نظر می رسد احمق و یا بد اخلاق باشد . خلاصه اینکه سرزنش مداوم بیهوده است و اسب به صدای بلند خو گرفته و برایش عادت می شود .
اگر صدای قاطع و کمی بلند موثر نیافتد ، ضربه های کف دست روی گردن ، کپل و در صورتی که گاز می گیرد روه پوزه لازم است. تنبیه باید بلافاصله باشد تا اسب دریابد که از او چه می خواهند .
به محض اینکه اسب درسش را آموخت دادن پاداش واجب می شود که می تواند ضربه های ملایم کف دست روی گردن ، صدائی مهربان و یا حبه ای قند باشد .در این صورت او پی می برد که پی آمد رفتار صحیحش خوش رفتاری است . اسبها موجوداتی دوست داشتنی هستند که براحتی با انسان دوست شده و خوش رفتاری اعتماد آنها را جلب کرده و متکی به نفس می شوند و خوش رفتارتر شده و به موجوداتی دوست داشتنی تبدیل می شوند .
روان اسب ها در کره گی نسبتا پاک است و رفتار آنها در آینده پی آمد چگونگی خوش و یا بد رفتاری آنها در طول دوران نگهداری آنها است .

چگونگی رفتار با اسبهمانگونه که گفته شد ، این روش هدفش استحکام پایه های ایمنی است ولی در این مقوله و ضمائم آن هدف روش برخورد ، کار کردن با اسب و نحوه رفتار با اوست .
اسب موجودی زنده دارای صفات ویژه و غرایزی است که بر روی واکنش ها اثر می گذارد . اسب ها همانند انسانها رابطه علت و معلولی برقرار نکرده و منطق خاصی حاکم بر رفتارشان نیست . از آنجا که اسب از ابتدا شکار بوده نه شکارچی زمینه های رشد غرایز و احساسات آنها بیشتر در سمت مظلوم واقع شدن بوده است تا موجودی مهاجم .
هنوز هم بیشتر سازه کارهای اسب دفاعی است که اغلب در زمینه کار با اسب بازدهی مفیدی دارد. با این وجود باید به خاطر بسپاریم که همواره رفتارهای اسب غیر قابل پیش بینی است که امکان دارد به جراحت و یا مرگ منتهی شود . حتی در کنار اسب کاملا قابل اعتماد احتیاط را از دست ندهید .
نگهداری صحیح در توسعه شخصیت اسب از اهمیت خاصی برخوردار است . به عنوان مثال اگر تنگ اسبی به ناگهان و یکباره سفت کشیده شود ، پوستش را به درد آورده و نمی تواند برگردد و به شما بگوید که ببخشید ، تنم درد گرفت ، او می تواند دندان قروچه ای کرده و یا دست و پایش را بلند کند . روش ارتباطی او منحصر به تظاهرات اندامی اوست . اگر رفتاری خشونت آمیز با او تداوم داشته باشد او نا امید شده و قدرت خود برای جلوگیری و یا رفع آن استفاده خواهد کرد . چگونگی نزدیک شدن به اسب در اصطبل
می بایست به صراحت گفت که اسب درون اصطبل حالت به تله افتادن را دارد اگرچه نمی توان گفت که همگی هم این چنین برداشتی دارند ولی امکان دارد که اسبی عصبی ، شرور و یا به شدت عصبانی در چنین شرایطی واکنش از خود نشان دهد. حتی ممکن است اسبی بسیار خوش اخلاق هم به خصوص به هنگام خوراک دادن نخواهد که خلوتش آشفته شود . همواره به آرامی از طرفین و سمتی که فضا باز تر است به اسب نزدیک شوید. فریاد کنان و دوان دوان و جست و خیز کنان به اسب نزدیک شدن فقط او را سرآسیمه می کند . به آرامی با اوصحبت کرده و ترجیحا نامش را صدا کنید .
در نزدیک شدن به اسب غریبه از حمله ناگهانی او بر حضر باشید . خوشبختانه این عمل از تعداد کمی اسب سر می زند ولی بهتر است در برخورد با اسب غریبه نکات ایمنی را رعایت کرد تا متاسف نشد . دست دراز کردن از روی درب اصطبل برای نوازش اسب برایش تعجب برانگیز است و ممکن است واکنش او نسبت به این حرکت حمله به طرف در و یا فرار به طرف دیگر اصطبل باشد .

[بهـمن]

حرکتهای پیشرفته اسب

این حرکتها مهیج و لذت بخش ترین مراحل آموزش و سوارکاری هستند . اگر تمام مراحل اولیه ، مقدماتی و متوسط آموزش موفقیت آمیز باشد . می توان آموزش را در این مرحله شروع کرد و همواره سوار باید اول از خود و پس از آن اسبش را بی طرفانه مورد انتقاد قرار دهد
گام برداری اسب باید منظم و آزادانه ، همواره با آنچنان تعادلی باشد که به راحتی و سبک بارانه حرکت ها را اجرا کند . قسمت عقب او باید کاملا فعال بوده و حداکثر تحرک ممکن را تولید کند . او باید در تمام قسمتها از عقب ، کمر ، آرواره های پائینی و …. نرم بوده ، اثرهای تعادلی و تحرکی ساق ، نشست و دستهای سوار را قبول کند . این اثرها باید به قدری نرم و روان باشد که بنظر برسد این خود اسب است که همه کارها را انجام می دهد. تحرک ، فعالیت و نرمی مفاصل باید عاری از هرگونه درگیری باشند ، وقتی اسب با آرامش و بدون عجله به اثرها جواب داد ، حرکت را با دقت لازم که ناشی از تعادل جسمی و روانی اوست انجام می دهد .
تلاش اسب و سوار برای اجرای حرکت های مشکل
اسبی که به درستی آموزش دیده باشد ، تا حد ممکن تلاش می کند حرکتهای مشکل را اجرا کند و از ارضاء سوارکار خود لذت می برد. اسبهای درساژ هم مانند اسبهای پرش ، ارابه ، و …. از اجرای حرکت های صحیح لذت می برند واضح است اسبی که به درستی آموزش ندیده و شاهد رفتار صحیحی با خود نبوده بهنگام پرش بطرف موانع حمله کرده ، و هیچ گاه در نمی بابد که از او چه می خواهند. این گونه عکس العملها ممکن است ناشی از حرکتهای سوارکاری زیاده خواه و از خود راضی باشد که نمی تواند قابلیتهای اسبش را درک کند. ممکن است اسب احساس کند ، آنچه از او خواسته شده ، انجام داده ، ولی بدون تشویق و بها دادن به تلاش او ، پریشان ، منقبض و ناخشنود می شود .
انتقاد از خود و صرف زمان برای تربیت برای تربیت اسب از اهمیت به سزائی برخوردار است .
هیچ کسی کامل نیست و نمی توان سوارکاری را پیدا کرد که از حرکتی عجولانه و یا ناتوانی در تفهیم مطلبی در طول آموزش متاسف نشده باشد. اگر اشتباهی رخ داده باشد ابتدا اسب واکنش نشان می دهد و سپس سوارکار در پی رفع آن برآمده و جبران مافات خواهد کرد . بعنوان مثال ممکن است از اسب خواسته شود تعویض دست به هنگام چهار نعل روی هوا انجام دهد . او چندین بار اشتباه می کند . ممکن است سوار بیش از حد روی اثرها پافشاری کرده به خشونت روی آورده، اسب را پریشان کند و نتیجه ای هم عایدش نشود . واضح است که مشکلی پیش آمده و باید بلافاصله حرکت قطع شود و موقعیت مورد بررسی قرار گیرد .
بخصوص وضعیت سوار به عقب برگشته ، از نو تعادل و تجمع نرمش و حرکت نوسانی اسب را کامل کنیم . در این مرحله تمرین تعویض دست روی هوا را چند روزی کنار گذارده ، تعویض ساده دست و کار روی دو محور را تمرین کنیم ، تا تجمع اسب بهبود پیدا کند .وقتی به تعادل حقیقی خود و اسب اطمینان پیدا کردید ، دوباره تمرین تعویض دست روی هوا را از سر بگیرید ، دقت کنید فقط چند بار حرکت را تمرین کرده و در صورت جواب مساعد اسب ، او را کلافه نکنیم و حتی در صورت پیشرفتی جزئی راضی شده و هدف بهبود تدریجی باشد .
آگاهی از مشکلات بسیار مهمتر از خود مشکل است . موضوع حیاتی شعور سوارکار است و اینکه تا چه حد اسبش را احساس می کند . اسب موجودی است زنده ، متحرک و حساس که امکان دارد همانند طفلی از کار دل زده شود . به هنگام کار درساژ با اسب باید سوار در حداکثر تمرکز بوده و تمامی حواس اسب را به خود جلب کند . اسب فقط قادر است آنچه از او خواسته می شود انجام دهد و تعادل ، توجه و نظم گامهای او زمانی به اوج می رسند که نشست ، ساقها ، دستها و بطور کلی تمامی اندام و نحوه حرکت سوار در هماهنگی کامل با حرکتهای اسب باشند

[بهـمن]

چگونه اسب انتخاب کنیم ؟

اسب‌هایی‌ که‌ اشکال‌ اندام‌ و یا اخلاقی‌ دارند: درچندین سال‌ گذشته‌ تولید اسب‌ پیشرفت‌ شایانی‌ کرده‌ است‌. اسب‌های‌ ورزشی‌ امروزه‌ از کمیت‌ قابل‌ توجهی‌ برخوردارند. علیرغم‌ این‌ نکات‌ باید بدانیم‌ که‌ هیچ‌ اسبی‌ کامل‌ نیست‌. همه‌ آرزوی‌ داشتن‌ اسبی‌ کامل‌ داریم‌، ولی‌ پیدا کردن‌ آن‌ چندان‌ هم‌ ساده‌ نیست‌. هنر تربیت‌ اسب‌ پی‌ بردن‌ به‌ توانایی‌های‌ بالقوه‌ اسب‌ و پرورش‌ آن‌ تا حد ممکن‌ است‌ .باید بدانیم‌ که‌ چگونه‌ و تا چه‌ اندازه‌ای‌ می‌توانیم‌ به‌ نقائص‌ اخلاقی‌ و اندامی‌ اسب‌ پی‌ ببریم‌. این‌ آگاهی‌ نیاز به‌ تجربه‌ای‌ گران‌ و کار کردن‌ سال‌های‌ متمادی‌ با اسب‌های‌ مختلف‌ دارد.
باید بدانیم‌ که‌ تربیت‌ هر اسب‌ با اسب‌ دیگر متفاوت‌ و دارای‌ راز و رمز خاصی‌ است‌. ولی‌ چهارچوب‌ کلی‌ آن‌ همین‌ اصول‌ اولیه‌ تربیت‌ اسب‌ است‌ که‌ درباره‌اش‌ بحث‌ کردیم‌. به‌ هرحال‌ روش‌هایی‌ وجود دارند که‌ درباره‌ نحوه‌ کار با اسب‌هایی‌ که‌ خوش‌ اخلاِق نیستند و نقصی‌ در اندامشان‌ وجود دارد، بحث‌ می‌کنند. معنی‌ این‌ بحث‌ این‌ نیست‌ که‌ مبانی‌ اصول‌ اولیه‌ نادیده‌ گرفته‌ می‌شوند بلکه‌ علیرغم‌ مشکلات‌، فقط‌ ممکن‌ است‌ این‌ اصول‌ جابه‌جا شوند.بداخلاقی: اسب‌ با خصوصیات‌ اخلاقی‌ و اندام‌ خاصی‌ خود به‌ دنیا می‌آید. با استفاده‌ از اصول‌ صحیح‌ آموزش‌ و محیط‌ سالم‌ می‌تواند اسب‌ را برای‌ سواری‌ دادن‌ به‌ کار کشید. از طرف‌ دیگر چنانچه‌ روش‌ آموزش‌ و نگهداری‌ غلط‌ در پیش‌ گرفته‌ شود، نتیجه‌ عکس‌ آنچه‌ گفته‌ شد خواهد بود. اصلاح‌ مشکلات‌ طبیعی‌ اسب‌ مشکل‌ است‌. تجربه‌ ثابت‌ کرده‌ است‌ که‌ علیرغم‌ صرف‌ وقت‌ و تلاش‌ مضاعف‌ چنانچه‌ موفقیتی‌ مناسب‌ به‌وجود آید مشکل‌ نهفته‌ خودنمایی‌ خواهد کرد. اسب‌ عصبی: ‌این‌ گونه‌ اسب‌ها در روبرو شدن‌ با موقعیت‌های‌ غیرمعمول‌ از قبیل‌ صدای‌ غریب‌، و حرکت‌های‌ سریع‌ و یا پرچم‌ رم‌ می‌کنند: این‌ گونه‌ اسب‌ها در اثر کار دقیق‌ و نگهداری‌ صحیح‌ و حوصله‌ آرام‌ می‌شوند. اگر اسب‌ در حرکت‌ عصبی‌ است‌ و یا از اشیاء روی‌ زمین‌ رم‌ می‌کند، کار بسیار مشکل‌ خواهد شد. تجربه‌ من‌ نشان‌ داده‌ که‌ این‌ گونه‌ اسب‌ها هرگز کاملاً آرامش‌ پیدا نمی‌کنند. مربی‌ فقط‌ باید محدودیت‌ها را در نظر بگیرد و برعکس‌ حساسیت‌های‌ زیادی‌ و یا عصبیت‌های‌ خاصی‌ می‌تواند مورد استفاده‌ قرار بگیرد. خود من‌ ترجیح‌ می‌دهم‌ با اسبی‌ سرحال‌، اگر چه‌ کمی‌ عصبی‌ و نگران‌ کار کنم‌ تا اسبی‌ تنبل‌. اسب‌ عصبی‌ برای‌ سوارکاری‌ با حوصله‌ بدون‌ حرکت‌ اضافه‌ و آرام‌ روی‌ اسب‌، هدیه‌ای‌ آسمانی‌ است‌. چنین‌ اسبی‌ کمترین‌ اثرها را نیاز دارد و سوار هم‌ که‌ آرامش‌ خود را روز او حفظ‌ می‌کند و زمانی‌ می‌رسد که‌ اسب‌ اثر ساِق را پذیرفته‌ و به‌ جلو رانده‌ می‌شود. در این‌ بازی‌ برنده‌ سوارکار با حوصله‌ است‌ ولی‌ سوار کار بی‌حوصله‌ هیچ‌گاه‌ نباید اسب‌ عصبی‌ سوار شود.
اسب‌ تنبل‌: اسب‌ تنبل‌ سوار را به‌ جنون‌ می‌کشد. در ابتدا می‌بایست‌ پی‌برد که‌ اسب‌ ذاتاً تنبل‌ است‌ یا این‌ که‌ دلائلی‌ باعث‌ این‌ تنبلی‌ است‌. به‌ عنوان‌ مثال‌، ممکن‌ است‌ اسب‌ به‌ آمادگی‌ مطلوب‌ نرسیده‌ باشد. مثلاً چاقِ یا لاغر باشد، بیمار بوده‌ و یا اثرهای‌ سوار را نمی‌فهمد. بهتر است‌ اسب‌ تنبل‌ را همراه‌ با اسبی‌ چالاک‌ به‌ صحرا ببریم‌. اگر او همچنان‌ میل‌ به‌ حرکت‌ نداشت‌، سوار اثرها را قوی‌تر کند. و در موقع‌ مناسب‌ او ضربات‌ مقطع‌ و شدید شلاِق را به‌ کار خواهد گرفت‌ و اگر اسب‌ به‌ جلو پرید باید او را نوازش‌ کرد. این‌ تمرین‌ باید تا آن‌ جا که‌ تکرار شود تا اسب‌ منظور سوار را دریافته‌ به‌ سادگی‌ به‌ اثرها جواب‌ دهد. مهم‌ این‌ است‌ که‌ سوار اسب‌ را به‌ حرکت‌ به‌ جلو وادار کند. او می‌بایست‌ این‌ فشارها را به‌ مرور کاهش‌ دهد تا اسب‌ را نسبت‌ به‌ آنها بی‌تفاوت‌ نشود.
اسب‌ کله‌ شق‌: این‌ گونه‌ اسبی‌ قادر به‌ تحرک‌ و اعمال‌ قدرت‌ است‌ و مایل‌ نیست‌ آنها را در خدمت‌ سوار کار بی‌تفاوت‌ بگذارد. و نکته‌ این‌ جاست‌ که‌ اسب‌ پی‌ ببرد سوار آنقدرها خبره‌ و مصمم‌ نیست‌. اسب‌ به‌ سرعت‌ به‌ این‌ موضوع‌ پی‌ برده‌ و سردست‌ می‌زند و مشکل‌ بتوان‌ این‌ حرکت‌ را از سرش‌ انداخت‌. برای‌ حل‌ این‌ مشکل‌ سواری‌ مورد نیاز است‌ که‌ به‌ زین‌ چسبیده‌ و بدون‌ این‌ که‌ اسب‌ اجازه‌ نافرمانی‌ بدهد او را به‌ جلو هدایت‌ کند. به‌ محض‌ اطاعت‌ اسب‌ سوار باید او را نوازش‌ کرده‌ و اطمینان‌ اسب‌ را جلب‌ کند. به‌ محض‌ این‌ که‌ سوار احساس‌ کند اسب‌ می‌خواهد رم‌ کند و یا سردست‌ بزند، باید یکی‌ از دستجلوها را کشیده‌ و مانع‌ حرکت‌ او شود و دقت‌ کند که‌ حرکت‌ طولانی‌ نباشد، چه‌ ممکن‌ است‌ اسب‌ روی‌ سوارکار به‌ غلطد.
نامتناسب‌ بودن‌ اندام:‌ امروزه‌ اسب‌هایی‌ که‌ دارای‌ مشکلاتی‌ در اندام‌ هستند به‌ ندرت‌ برای‌ فروش‌ به‌ عنوان‌ اسب‌ ورزشی‌ ارائه‌ می‌شوند. اگر این‌ عدم‌ تناسب‌ فقط‌ مربوط‌ به‌ ضعف‌ دست‌ و پاها و مفاصل‌ باشد، با مراقبت‌ و پیگیری‌ و حفاظت‌ می‌توان‌ این‌ نقاط‌ ضعیف‌ آنها را همراه‌ با پرورش‌ سایر اندام‌ها پروراند. البته‌ گفتن‌ این‌ مطلب‌ بسیار ساده‌ و عمل‌ آن‌ بسیار مشکل‌ است‌.
نامتناسب‌ بودن‌ گردن: امروزه‌ این‌ اسب‌ها کمتر برای‌ فروش‌ ارائه‌ می‌شوند. اگر علاوه‌ برنامتناسب‌ بودن‌ گردن‌ فک‌ پایین‌ هم‌ سنگین‌ و بزرگ‌ باشد، احتمال‌ درست‌ کردن‌ چنین‌ اسبی‌ خیلی‌ ضعیف‌ است‌. بزرگی‌ و سنگینی‌ فک‌ پایین‌ به‌ اسب‌ اجازه‌ نمی‌دهد به‌ آبخوری‌ شود. چرا که‌ استخوان‌ بزرگ‌ فک‌ پایین‌ روی‌ گردن‌ فشار آورده‌ و اجازه‌ فعالیت‌ را از آن‌ می‌گیرد. من‌ پیشنهاد می‌کنم‌ با چنین‌ اسبی‌ کار نشود.
شکل‌ غلط‌ گردن‌. (چپ‌) گردن‌ قوئی‌ (راست‌) عضلات‌ قوی‌ زیر گردن‌ و گردن‌ گوزنی‌
بعضی‌ از اشکالات‌ گردن‌ مثل‌ شکستگی‌ از مهره‌ سوم‌ ناشی‌ از دست‌های‌ خشن‌ سوارکار است‌، به‌ هنگام‌ تربیت‌ اسب‌ جوان‌ یا اسبی‌ که‌ در اثر بدسواری‌ خراب‌ شده‌ است‌، باید پیرو همان‌ اصولی‌ بود که‌ اسب‌ از عقب‌ به‌ جلو درست‌ می‌شود، نه‌ این‌ که‌ روی‌ سر و گردن‌ او فشار آورده‌ و آنها را از کار بیاندازیم‌.
اسب‌هایی‌ که‌ دارای‌ گردن‌ قوی‌ مانندی‌ هستند معمولاً برقرار تماس‌ با دهان‌ آنها مشکل‌ است‌. برای‌ تربیت‌ این‌ گونه‌ اسب‌ها باید تلاشی‌ مضاعف‌ داشت‌ و برنامه‌ آموزشی‌ طولانی‌ مدت‌ و سخت‌ از جهت‌ سوارکار – برای‌ آنها در نظر گرفت‌. و اگر قصد داشته‌ باشیم‌ آنها را زود به‌ بهره‌برداری‌ برسانیم‌ موجب‌ شکستن‌ گردن‌ از مهره‌ سوم‌ می‌شویم‌. وقتی‌ که‌ اسب‌ سرو گردن‌ خود را جلو و پایین‌ کشیده‌ به‌ دنبال‌ آبخوری‌ می‌رود می‌توان‌ آموزش‌ او را ادامه‌ داد. اگر از اسبی‌ با این‌ خصوصیات‌ خیلی‌ زود بخواهیم‌ سرو گردن‌ را افراشته‌ کند، عضلات‌ ناحیه‌ جدوگاه‌ او لق‌تر شده‌ و دیگر اصلاح‌ نمی‌شود.
این‌ نوع‌ گردن‌ انعطاف‌پذیر است‌ می‌تواند آن‌ را جمع‌ کرد و یا به‌ طرفین‌ انحناء داد که‌ باعث‌ جابجائی‌ گردن‌ شده‌ و شانه‌ خارج‌ را به‌ طرف‌ خارج‌ متمایل‌ می‌کند. راندن‌ این‌ گونه‌ اسب‌ها به‌ جلو بسیار مهم‌ است‌. اگر اسب‌ آبخوری‌ را قبول‌ نمی‌کند، آبخوری‌ کلفت‌تری‌ استفاده‌ کنید. در حرکت‌ روی‌ قوس‌ها اثرهای‌ دست‌ و وزن‌ و پای‌ خارج‌ قوی‌تر باشند. برای‌ ریشه‌کنی‌ این‌ نقیصه‌ باید عضلات‌ زیرین‌ گردن‌ را قوی‌ کرد و با راندن‌ اسب‌ به‌ جلو و واداشتن‌ او برای‌ کشیدن‌ سرو و گردن‌ به‌ جلو و پایین‌ این‌ امر میسر است‌.
گردن‌ گوزنی‌: عضلات‌ زیرین‌ این‌ گونه‌ گردن‌ بسیار بزرگ‌ هستند. برای‌ اسبی‌ این‌ چنین‌ کشیدن‌ گردن‌ بسیار مشکل‌ است‌. باید عضلات‌ زیرین‌ گردن‌ را آب‌ کرده‌ و عضلات‌ بالائی‌ را پرورش‌ دهیم‌ و می‌توان‌ اسب‌ را با بغل‌ بندهایی‌ که‌ پایین‌تر بسته‌ شده‌اند و یا تعلیمی‌ ثابت‌ که‌ سر او را پایین‌ نگه‌ می‌دارد سوار شد. این‌ گونه‌ اسب‌ها کمر منقبض‌ دارند. کار روی‌ کاوالتی‌ و پرشهای‌ ژیمناستیکی‌ برای‌ نرم‌ کردن‌ کمر آنها بسیار مفیداند.
شکل‌ غلط‌ کمر: اسب‌هایی‌ که‌ طول‌ کمر آن‌ها – کوتاه‌ یا بلند – غلط‌ است‌ همواره‌ از آن‌ دسته‌ای‌ نیستند که‌ برای‌ کار مشکل‌ داشته‌ باشند. اسب‌هایی‌ که‌ کمر آنها بلند است‌ معمولاً خوش‌ سواری‌ هستند. اگر عضلات‌ کمر آنها بین‌ جدوگاه‌ و تهی‌گاه‌ به‌ خوبی‌ پرورانده‌ شده‌ باشند، مشکلی‌ برای‌ کار نخواهند داشت‌ و برعکس‌ کمربلند و نرم‌ مزیتی‌ است‌ برای‌ تربیت‌ او. به‌ هرحال‌ اگر کمر آنقدر بلند باشد که‌ پاها نتوانند خود را به‌ مرکز ثقل‌ برسانند، طول‌ گام‌ها کوتاه‌ شده‌ و این‌ گونه‌ اسبها برای‌ درساژ مناسب‌ نیستند، ولی‌ برای‌ پرش‌ و سه‌ روزه‌ مناسب‌ترند، چرا که‌ در صورت‌ ارتکاب‌ اشتباهی‌، از کمر خود به‌ عنوان‌ ستونی‌ متعال‌ کننده‌ کمک‌ می‌گیرند. باید به‌ هنگام‌ شروع‌ آموزش‌ چنین‌ اسبی‌ در نظر داشت‌ که‌، کمربلند را نمی‌توان‌ با آموزش‌ کوتاه‌ کرد، فقط‌ می‌توان‌ با نیم‌ توقف‌ و حرکت‌های‌ انتقالی‌ متوالی‌ در تمرین‌ها شلنگ‌های‌ او را کشیده‌تر کرد.
اسبی‌ که‌ کمر و ساق پای‌ – فاصله‌ بین‌ زانو و مفصل‌ خرگوشی‌ – بلند دارد
کمر کوتاه‌: بدیهی‌ است‌ که‌ پای‌ این‌ گونه‌ اسب‌ها به‌ راحتی‌ به‌ زیرآمده‌ و تجمع‌ آنها ساده‌تر است‌. از طرف‌ دیگر آنها همواره‌ با مشکل‌ کمر مواجه‌اند. کمر کوتاه‌ نیازمند گردن‌ بلند است‌ تا به‌ نرمش‌ آن‌ کمک‌ کند. اگر طول‌ گردن‌ اسب‌ بلند نباشد در عمل‌ مشکل‌ بتوان‌ پاهای‌ اسب‌ را به‌ زیر کشید. این‌ گونه‌ اسب‌ها خوش‌ سواری‌ نیستند. اسب‌های‌ کمر کوتاه‌ فقط‌ زمانی‌ به‌ حداکثر توان‌ ورزشی‌ می‌رسند که‌ سوار توجه‌ خاصی‌ به‌ تمرین‌های‌ به‌ جلو و پایین‌ کشنده‌ مبذول‌ کرده‌ و دست‌های‌ بسیار نرمی‌ داشته‌ باشد.
اسب‌ کمر کوتاه‌
اسبی که‌عقبش‌ بلندترازجلوست‌:از آن‌ جا که‌ اسب‌های‌ جوان‌ هنوز به‌ کاملترین‌ مرحله‌ رشد نرسیده‌اند، معمولاً عقبشان‌ بلندتر از جلویشان‌ است‌ و در نتیجه‌ وزن‌ روی‌ دستهایشان‌ می‌افتد. اگر پس‌ از رشد کامل‌ این‌ نقیصه‌ برطرف‌ نشود این‌ چنین‌ اسبی‌ برای‌ درساژ مناسب‌ نیست‌. برای‌ پرش‌ نمی‌توان‌ آن‌ را نقص‌ به‌ حساب‌ آورد، چرا که‌ اسب‌های‌ «هالاوآلا» برنده‌ مدال‌های‌ المپیک‌ شده‌اند.
در تمرین‌ها نباید از این‌ اسبها خواسته‌ شود که‌ در زمان‌ طولانی‌ با سر پایین‌ و کشیده‌ حرکت‌ کننده‌، حتی‌ در زمان‌ استراحت‌ هم‌ باید برای‌ حفظ‌ تعادل‌ سرو گردن‌ را کمی‌ بالاتر بگیرند.
اسبی‌ که‌ عقبش‌ بلندتر از جلوست‌
کپل‌های‌ افتاده‌ یا بُز کپل: زاویه‌ مفاصل‌ خرگوشی‌ این‌ گونه‌ اسب‌ها حاده‌ است‌ و نمی‌توان‌ آنها را آنقدر پرورش‌ داد که‌ قوی‌ شده‌ و نهایت‌ فعالیت‌ را داشته‌ باشند. آنها مناسب‌ پرش‌ نیستند و برای‌ درساژ هم‌ باید با احتیاط‌ به‌ طرف‌ آنها رفت‌. این‌ چنین‌ اسب‌هایی‌، پاهای‌ خود را به‌ راحتی‌ به‌ زیر می‌کشند ولی‌ فشار مضاعفی‌ روی‌ کمر خود وارد می‌کنند که‌ مشکل‌ زاست‌. آنها را همواره‌ باید با قدرت‌ و حداقل‌ تجمع‌ به‌ جلو حرکت‌ داد.
اسب کپل‌‌ افتاده‌ – یا بُز کپل
نقص‌ در پاها: آموزش‌ این‌ اسب‌ها محتاطانه‌ است‌. سوار کار باید چگونگی‌ کار با این‌ اسب‌ها را دقیقاً برنامه‌ریزی‌ کرده‌ باشد. هر دو نقیصه‌ به‌ یکسان‌ فشار بیش‌ از اندازه‌ برروی‌ مفاصل‌ خرگوشی‌ وارد می‌کنند.
هر دو گونه‌ باید تمرین‌های‌ تجمعی‌ محدود داشته‌ باشند. تجربه‌ به‌ من‌ نشان‌ داده‌ که‌ با اسب‌ مفصل‌ گاوی‌ می‌توان‌ بیشتر کار کرد، چرا که‌ فرسایش‌ این‌ نوع‌ مفاصل‌ کمتر از بقیه‌ انواع‌ مفاصل‌ خرگوشی‌ هستند.
با تمرین‌های‌ روی‌ دو محور و شانه‌ به‌ داخل‌ می‌توان‌ تعادل‌ برقرار کرد، اما مشکل‌ بتوان‌ به‌ درجاتی‌ از موفقیت‌ اطمینان‌ داشت‌. در جائی‌ که‌ می‌توان‌ با اسب‌ سالم‌ کار کرد، بهتر است‌ از کار کردن‌ یا خریدن‌ اسب‌هایی‌ که‌ مشکل‌ اندامی‌ و اخلاقی‌ دارند بپرهیزیم‌.


نوشته: مهدی کیانی

[بهـمن]

نکاتی پیرامون تولید مثل در اسب
تولید مثل
بهتر است که همة اسبداران تا حدی از تولید مثل اسب آگاهی داشته باشند. بی‌تردید امروزه بر شمار علاقمندان به پرورش اسب بویژه پونی، افزوده می‌شود. اغلب، پس از اینکه فرزندان خانواده دوران خردسالی را پشت سر می گذارد، این پرسش مطرح می‌شود که با پونی چه باید کرد. پونی را می توان فروخت، ولی معمولاً تا آن موقع به صورت عضوی از خانواده درآمده و هیچکس تمایلی به فروش آن ندارد. اگر ماده باشد، نخستین کار بارور کردن اوست.
نخستین سؤال این است که باید از چه سیلمی استفاده کرد؟ طبیعی است شما نریانی خوش ترکیب و خوش رکاب را بر می‌گزینید، ولی مهمتر از هر چه دیگری خلق و خوی نریاد است. هیچگاه نباید از یک نریان بداخلاق برای این کار استفاده کرد؛ چرا که تقریباً همواره این عیب بزرگ از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. یک پونی بدخلق و شرور نه تنها باعث دردسر است، بلکه می‌تواند خطری جدی برای مربیان و همچنین بچه‌ها به شمار آید.
پس از انتخاب نریان مناسب، این سؤال پیش می‌آید که جفتگیری چه زمانی باید صورت بگیرد؟ در مورد اسبهای اصیل که به منظور شرکت در مسابقات اسب دوانی پرورش داده می‌شوند، بهتر است کره اسب تا حد امکان نزدیک به آغاز سال میلادی (دی ماه) به دنیا آمده باشد این بدان علت است که در اسبهای تروبرد سن کره را از دی ماه هر سال حساب می‌کنند. (در ایران بهار مبنای محاسبه است)، اگر اسب شما در گروه اسبهای دو ساله در مسابقه شرکت کند، همواره این یکی دو ماه بالاتر بودن سن اسب یک مزیت می باشد.
اما در مورد پونی‌ها و اسبهایی که به منظور کار در مزرعه و یا شکار از آنها استفاده می‌شود، این موضوع مصداق نداشته بهتر است کرة آنها زمانی متولد شد که هوا خوب و چراگاه سرسبز است؛ یعنی بسته به اینکه در جنوب یا شمال کشور هستید، کره در فاصلة بین نیمة اول اردیبهشت ماه تا اوایل تیرماه به دنیا بیاید.
طول دورة آبستنی، یعنی مدتی که کره در رحم مادر قرار دارد (فاصلة بین جفتگیری مادیان و تولد کره اسب)، تقریباً یازده ماه است، هر چنئ که موارد معدودی ممکن است کره یک یا دو هفته زودتر یا تا یک ماه دیرتر متولد شود. بنابراین اگر می‌خواهید کره در اردیبهشت ماه به دنیا بیاید، باید جفتگیری در خردادماه انجام شود.
مادیان هر سه هفته یک بار فحل می‌شود و به مدت دو یا سه روز فحل می‌ماند و تمایل به جفتگیری با نریان را از خود نشان می‌دهد. طی این مدت، در بدن مادیان، سلول جنسی ماده یا تخمک از تخمدان آزاد می‌شود. آبستنی مستلزم ترکیب این تخمک با اسپرم نریان است.
سلولهای جنسی نر تقریباً بیست و چهار ساعت زنده می مانند؛ چنانچه آنها در این مدت با تخمک برخورد نکنند، جفتگیری بی‌حاصل خواهد بود.
بهترین زمان جفتگیری مادیان، ساعتهای پایان دورة فحلی است. که احتمال آزادشدن تخمک بیشتر از هر زمانی دیگر است. البته بهترین و عملی‌ترین شیوه این است که در این مرحله با دامپزشک خود مشورت کنید. چه بسا او تصمیم بگیرد که مادیان را از طریق مقعد معاینه کند و فولیکولهای رسیدة تخمدانها را پاره کند تا اطمینان حاصل شود که تخمک پیش از جفتگیری آزاد شده است.
بهتر است که چهل تا شصت روز پس از جفتگیری دامپزشک خود را فرا بخوانید تا از مادیان خون گرفته و آن را از نظر تأیید آبستنی آزمایش کند. نمونة ادرار را نیز می‌توان سه تا چهار ماه پس از جفتگیری بدین منظور آزمایش کرد.
در طول مدتی که مادیان آبستن است، باید به خوبی نگهداری شود و از تغذیة مناسب هم برخوردار باشد تا کره اسبی سالم و نیرومند داشته باشید.
زمان زایمان در مادیان
با فرا رسیدن زمان زایمان، پستان و رگهای آن رفته رفته متورم می‌شود. ماده‌ای براق در نوک پستانها شکل می گیرد و چه بسا شیر از آنها جاری شود. ولی، با وجود این نشانه های کلی، پیشگویی زمان دقیق زایمان در مادیان بسیار دشوار است. مادیان اصلاً دوست ندارد که کسی او را در حین زایمان تماشا کند و لذا اغلب در طول شب کرة خود را به دنیا می‌آورد. در واقع، من خود، افراد بسیاری را سراغ دارم که شبها و هفته‌های پیاپی چشم بر هم نگذاشته‌اند تا شاهد زایمان مادیان باشند موفق نشده‌اند. چه بسا خواب آنها را فرا گرفته یا برای نوشیدن فنجانی قهوه محل را ترک کرده‌اند و وقتی بازگشته‌اند کره اسب را در کنار مادرش یافته‌اند.
زمانی که زایمان مادیان آغاز می‌شود، روندی بسیار سریع دارد و اگر همه چیز به خوبی پیش رود، از ابتدا تا انتهای آن بیش از پانزده تا سی دقیقه به دراز نمی‌کشد.
زایمان در اصطبل یا در چراگاه
در این رابطه، قاعده مشخصی وجود ندارد و بیشتر به سلیقة صاحب اسب بستگی دارد. پس از تولد کره، جفت – پرده أی بزرگ به رنگ قرمز یا شکلاتی که کره را پیش از تولد احاطه کرده هم باید توسط مادیان دفع شود. (تصویر پنج). چنانچه این عمل تا دو ساعت پس از زایمان انجام نشد، آنگاه باید بی درنگ دامپزشک خود را فرا بخوانید. چنانچه جفت در رحم مادیان بماند، به عوارضی حاد و اغلب کشنده همچون التهاب رحم، التهاب نسج مورق سم، پنومونی و مسمومیت خونی می‌انجامد.
ترجمه: دکتر نادر افشار مازندران
دکتر فرهاد قاسمی

[بهـمن]

اصول تغذیه اسب

تغذیه : اسبی که تشنه و یا گرسنه است و یا بد تغذیه می شود هیچگاه به درستی سواری نمی دهد . غذا باید دارای دو خاصیت عمده باشد ، حرارت بدن اسب را ثابت نگهدارد و انرژی لازم را برای زنده ماندن در درجه اول و سپس کارهای اضافه خواسته شده او را تامین نماید.
غذا باید متناسب با کار و سن و وزن اسب بوده و تامین کننده نیازهای رشد و انرژی او باشد. ( برای اسبی با متوسط ۱۰ سال سن و ۱۶۰ سانتی متر قد و ۴۰۰ کیلو وزن که در روز بین دو تا چهار ساعت کار می کند ۴ کیلو خوراک و ۴ کیلو جو کافی است . آب تمیز و بهداشتی همواره باید در دسترس اسب باشد . مگر به هنگام خستگی زیاد و یا عرق دار بودن بدن .
آب ۶۰% وزن بدن را تشکیل می دهد و عامل جذب غذاست ، ۷۸ تا ۸۲ درصد از خون را تشکیل می دهد . حرارت بدن را تنظیم و به دفع مواد زاید کمک می کند .
معده اسب نسبت به جثه او کوچک بوده و به تعدد دفعات غذا به مقدار کم به او فرصت هضم آسان و راحت تر را می دهد .
غذا باید حاوی مواد ازته ، چربی ، مواد هیدرو کربنه ، مواد معدنی و ویتامین ها باشد . که انواع صیفی ( یونجه ، شبدر ، ذرت ) غلات (جو ، چاودار) و میوه ها تامین کننده نیازهای حیاتی اسب می باشند .
پرخوری و یا کم خوری هر دو زیان آور هستند . نکاتی در مورد تغذیه اسبهائی که در مرتع و یا پادوک هستند : اسبهائی که در طول فصول سرد در مرتع به سر می برند باید تغذیه اضافی داشته باشند . گله عادت دارد در اطراف دروازه ها و هر جائی که خوراک باشد تجمع کند که این خود موردی است برای جنگ و دعوا . برای به حداقل راساندن این موارد باید به نکات ایمنی زیر توجه داشت :
- به تعداد اسبها باید ظروف خوراک تعبیه شود که بهتر است یک ظرف هم اضافه باشد تا از سرشاخ شدن آنها با یکدیگر جلوگیری کند .
- ظروف خوراک هرچه بیشتر از هم فاصله داشته باشند .
- بسته های علوفه هم تا حد ممکن از یک دیگر دور باشند .
- تعداد بسته های علوفه بیشتر از تعداد اسبها باشد .
- تغذیه یکی دو اسب در داخل گله ایمن تر است تا آنها را جدا کرده و در محل دیگری تغذیه کنیم .
- هرگز با ظرفی مملو از خوراک میان گله اسبها نروید .

[بهـمن]

اصول نگهداری اسب

۱- استانداردهای محل نگهداری اسب :
اصطبل : از آنجائی که اسب بیشتر اوقات شبانه روز را در اصطبل بسر می برد محل نگهداری او باید دارای شرایط زیر باشد :
- آفتابگیر باشد ، تا هم خود اسب و هم محیط اطراف او در معرض تابش نور خورشید بوده و در معرض امراض ناشی از عدم تابش نور قرار نگیرد. اسب بطور مداوم خود را تخلیه میکند و محیطی مناسب برای رشد و نمو میکروبها بوجود می آورد و میکروب امراضی از قبیل کزاز در محیط آلوده اصطبلی بدون نور آفتاب ، براحتی زندگی می کنند.
- دارای فضای کافی بوده تا اسب براحتی در آن گردش کرده و بخوابد و بلند شود . اسبها در صورت احساس امنیت و داشتن فضای کافی براحتی می خوابند .
- حرارت ثابتی داشته باشد .
- دیوارهای آن از مصالحی ساخته شده باشد که در اثر سایش اندامهای اسب با آنها ،او را زخمی نکند .
- آخورها و کف آن قابل شستشو باشد و هر چند روز یکبار بخصوص آخورها ، تمیز شوند . بستر نرم و پوشیده از کلش یا خاک اره باشد تا براحتی قابل حمل و نقل بوده و هرچند روز یکبار تعویض شوند .
- درب و یا دربها به اندازه کافی فضا برای ورود و خروج اسب داشته باشند .
- حصارهای بین اتاقکها طوری تعبیه شوند که اسبها براحتی یکدیگر را دیده و از مصاحبت با یکدیگر لذت ببرند .
مزرعه ، پادوک یا مرتع: اسبها باید مدتی آزادانه در مرتع ، مزرعه ، پادوکها رها باشند . گذشته از علف که غذای طبیعی اسب است ، وقت گذرانی در محوطه باز به او آرامش می دهد . بعضی از اسبها به طور دائم آزاد هستند و برخی به تناوب ، هفته ای یا ماهی را آزادانه سر می کنند . اسبهای درون اصطبلی که تمام مدت هم زیر فشار کار هستند معمولا تعطیلات خود را در محوطه آزاد می گذرانند . مهم نیست اسب چه مدت آزاد باشد ، مهم این است که اطمینان داشته باشیم حصار محوطه ای که در آن رها شده ایمن است.
آنچه را که باید درفضای آزاد مد نظر داشت ، قبل از آنکه اسب را رها کنیم نکاتی زیر است :
حصار
دو نکته اساسی دررابطه با حصار وجود دارد ، اول اینکه به اسب آسیب نرساند ، دوم امکان فرار نداشته باشد . حصاری که به درستی تعبیه نشده است ، اسب را به مخاطره انداخته ، به او آسیب هم می زند . هر حصار نا امنی ممکن است باعث شود تا اسب با پریدن از روی آن ، شکستن آن یا فشار و پائین کشیدن آن ، فرار کند .
حصارهائی که پایه های عمودی و اتصال های افقی چوبی دارند
این نوع حصارها گرانترین و بهترین نوع حصار محسوب می شوند . در این نوع حصارها دو یا سه نرده روی دو پایه نصب می شوند . این نوع حصارها پس از نصب باید به درستی نگهداری شده و هر پایه یا نرده شکسته بلافاسله ترمیم و یا جایگزین شود . چوب های این نوع حصار باید ایزوله شوند تا در مقابل هوا و جویدن اسب مقاومت کنند.
پایه های چوبی و سیم: هزینه این نوع حصارها کمتر است. ممکن است ردیف بالا را نرده چوبی استفاده کرد و یا سه یا چهار ردیف
سیم از روی هر پایه عبور داد . سیم ها باید به خوبی کشیده شده و روی هر یک از پایه ها محکم شوند . ارتفاع سیم ردیف زیرین از زمین در حدود ۴۵ سانتیمتر است تا اسب نتواند دست و پای خود را از زیر رد کرده و گیر بیفتد. اگر ارتفاع سیم زیرین بیش از حد باشد ، ممکن است اسب سر خود را هم از زیر آن رد کند .
حصار های الکتریکی: این نوع حصارها بیشتر برای تفکیک استفاده می شود و زمانی کاربرد دارد که اسب از وجود آن آگاه بوده و به عملکرد آن پی ببرد .
در این نوع حصارها احتمال خطر برای انسان و بخصوص اطفال وجود دارد . بهترین روش نمایان کردن چشم انداز آنست که در فواصلی علامتی از پارچه یا پلاستیک به آن وصل می کنند .
درختچه
این نوع حصار باید به اندازه کافی انبوه باشد تا امکان فرار را از اسب بگیرد و در عین حال باید در تعبیه درختچه هائی استفاده کرد که سمی نبوده و تیغ و خار آنها اسب را به خطر نیاندازد . از این نوع حصارها بعنوان سرپناه هم می توان استفاده کرد .
دیوار
عرض و ارتفاع این دیوارها باید طوری باشد که هم جلوی پریدن اسب از روی آنها را گرفته و هم در اثر لگد زدن نریزد .
حصارهای نامناسب عبارتند از :
حصارهای توری
این نوع حصارها اسب را ترغیب می کنند که دست یا پای خود را داخل آن فرو کرده و گیر بیفتد.
ویا حصارهائی که پایه های نرده مانند نوک تیز دارند و نرده های آن هم سیمی است ، سرهای نوک تیز پایه های این نوع حصارها اسب را زخمی میکنند.
سیم خاردار
از این نوع حصارها در اغلب مراتع استفاده می شود . اگر اسب خود را برای خاراندن به خارهای این سیم بمالد زخمی می شود . اگر از این نوع حصار استفاده کردید باید از استحکام سیم ها بطور دائم اطمینان داشته باشید. سیم ها باید محکم و کاملا کشیده شده باشند . اگر سیم از جای خود رها و آزاد شود ، به دو ردست و پای اسب پیچیده و آن را به شدت زخمی می کند. اطراف خارجی حصار هم باید بطور دائم مراقبت شود تا علوفه در دسترس اسب به هنگام کشیدن سرش به بیرون برای چریدن آنها سمی نبوده و آسیب رسان هم نیستند. هر نوع نارسائی در حصار باید به فوریت برطرف شود .
دروازه
دروازه باید به اندازه کافی عریض باشد تا اسب ها و خودروها یه راحتی از آن عبور کنند و همواره در شرایط مناسب باشد تا در استفاده از آن به زحمت نیفتیم . دروازه باید طوری تعبیه شود که انسانها به عبور از روی آن تشویق نشوند . اینگونه دروازها گاهی از لولا و یا از جا در رفته غیر قابل استفاده می شوند . چفت ها باید بالا و پائین تعبیه شود تا در لنگر نیاندازد.
موقعیت قرار گرفتن درب ورودی برای دسترسی بسیار اهمیت دارد . درب ورودی که رو به جاده ای پر رفت و آمد تعبیه شده چندان قابل توجه نیست . برای عبور و مرور اسبها ایجاد خطر کرده و دزدی اسب را هم ساده تر می کند .
دسترسی به درب ورودی باید راحت ، ساده و دارای امنیت کافی باشد


مهدی کیانی