NeshaNi
26th September 2010, 09:34 PM
بازخواني داستان‌هاي دفاع مقدس(«سفر به گراي 270 درجه»)/8
تصاوير عريان از واقعيت‌هاي جنگ
خبرگزاري فارس: رمان «سفر به گراي 270 درجه» يكي از آثار مطرح و ماندگار در حوزه ادبيات داستاني دفاع مقدس است كه تا به حال جوايز ادبي متعددي را كسب كرده، به زبان انگلسيي ترجمه و در خارج از كشور منتشر شده است.
http://media.farsnews.com/Media/8907/Images/jpg/A0921/A0921935.jpg
به گزارش خبرگزاري فارس، بسياري از خوانندگان داستان در ايران احمد دهقان را با رمان«سفر به گراي 270 درجه» مي‌شناسند، چرا كه همين رمان در سال‌هاي آغازين شكل‌گيري نوع تازه‌اي از ادبيات دفاع مقدس كه متكي به واقعيت‌هاي ملموس جنگ تحميلي بود، از احمد دهقان چهره نويسنده‌اي جوان، تازه نفس و پر تجربه در ميدان‌هاي جنگ تحميلي را به نمايش گذاشت و در ادامه، جوايز ادبي متعددي را به خاطر نگارش همين رمان نصيب اين نويسنده كرد.
ماجراهاي داستان «سفر به گراي 270 درجه» به مرحله‌اي از زندگي يك شخصيت دانش آموز به نام ناصر مي‌پردازد. او دانش‌آموز دوره دبيرستان است كه در بحبوحه امتحانات خود، با كاغذ تلگرافي كه به دستش مي‌رسد و خبر از در پيش بودن يك عمليات مي‌دهد، درس و مشق خود را رها كرده و به همراه دوستش علي به سوي جبهه‌ها مي‌رود. در آنجا دوستان سابقش را مي‌بيند و براي يك عمليات مهم آماده مي‌شود. در حين عمليات بسياري از دوستانش شهيد و مجروح مي‌شوند و خود او هم كه جراحتي سطحي بر مي‌دارد و به پشت خط مقدم منتقل مي‌شود. بعد از چند روز به شهر خود بازمي‌گردد و زندگي عادي را از سر مي‌گيرد، اما باز هم با دريافت تلگراف رسول، دوست نوجوان رزمنده‌اش كه خبر از عمليات قريب‌الوقوع مي‌دهد، خود را آماده بازگشت به منطقه جنگي مي‌كند.
به باور نويسنده رمان، جنگ فقط نشان دادن لحظه‌هاي نبرد نيست، بلكه فراتر از آن و به يك موضوع بزرگ انساني رسيدن است و طبعاً اين موضوع بزرگ، درك كردن، نوشتن و آن را به بهترين نحو در ديد خواننده قرار دادن است. از منظر نويسنده، اينجاست كه ادبيات جنگ مي‌تواند حرف‌هاي بزرگتري بزند و فراتر از زد و خورد و يك در گيري ساده نشان داده شود و حرف‌هايي را بزند كه همه انسان ها به آن فكر خواهند كرد و از خواندن آن لذت خواهند برد.
به جهت وفاداري نويسنده به واقعيت‌هاي جنگ تحميلي، عنصر تخيٌل كه يكي از لازمه‌هاي يك داستان موفق است، در اين رمان جايگاه چنداني ندارد. به عبارت ديگر، «سفر به گراي 270 درجه» از جهاتي به شيوه خاطره، به نگارش درآمده است و بسياري از رويدادهاي آن با واقعيت‌هاي بيروني همسويي نزديكي دارد. البته همين رويكرد باعث شده رمان از غناي قابل توجهي برخوردار باشد. اما از طرفي اين شيوه نگارش به ساختار رمان آسيب وارد كرده است. مهمترين ويژگي‌اي كه سفر به گراي 270 درجه را به خاطره نزديك مي‌كند، حضور پر رنگ ويژگي«واقع‌نمايي» آن است.
تصويري كه نويسنده از خانواده ناصر نشان مي‌دهد، بسيار واقع نما و انساني است؛ خانواده‌اي كه به انقلاب و ضرورت دفاع معتقدند، اما دوري پسر بزرگشان هم آنها را بي‌تاب مي‌كند. يعني همان كشمكش هميشگي ايمان و احساس.
پدر، مادر، برادر و خواهر كوچكتر ناصر سخت نگران تصميم او براي رفتن به جبهه هستند. اما جنس واكنش هايشان متفاوت است؛ پدر بد اخلاق شده و زود از كوره درمي‌رود و با زمين و زمان درمي‌افتد. مادر چاره‌اي جز گريه و زانوي غم بغل كردن ندارد. برادر كوچكتر از نشان دادن احساساتش شرم دارد و خواهر كوچكتر، هميشه در كنار ناصر است و از او جدا نمي‌شود.
نويسنده شخصيت ناصر را به دور از هرگونه شعار و شعارزدگي و بلكه بسيار ساده و باور پذير خلق كرده است. او در كمال آرامش و برخوردار از نگاه عميق انساني و ديني از زندگي شهري به دفاع از ارزش‌هاي والاي ديني كشيده مي‌شود. بي‌گمان به واسطه همين ويژگي‌هاست كه اين اثر يكي از رمان‌هاي خوب، زنده و ملموس هشت سال دفاع مقس محسوب مي شود كه از غناي تصويري بالايي هم برخوردار است.
به اعتقاد بسياري از منتقدان و كارشناسان ادبي، در كارهاي دهقان صداقت موج مي‌زند. او تكليفش را با خود و خواننده‌اش روشن كرده است. توصيف دقيق و گسترده او از صحنههايي كه مبتني بر تجربه‌هاي شخصي اوست، حال و هوايي خاص به كار مي‌دهد و به درك خواننده از وقايع جنگي كه با نثري زيبا با صميميت تمام و ويژه خودش ارائه مي‌شود، كمك مي‌كند.
به غير از شخصيت ناصر، ويژگي هاي شخصيتي علي هم باري مخاطب باورپذير و قابل ملموس است. او يكي از مهمترين شخصيت‌هاي رمان و دوست صميمي و شوخ‌طبع ناصر محسوب مي‌شود كه ناباورانه در جلوي چشمان او، به شكلي فجيع به شهادت مي‌رسد. «اين نگاه ناباور و هراسناك علي است كه چشم دوخته به من. مي‌نشينم. تانك از رو كمر او رد شده. هنوز شاهرگش دل دل مي‌كند و چشم چپش مي‌پرد. او نصف شده؛ نصفِ نصف. سرش را در بغل مي‌گيرم. از كمر به بالايش در بغل من است و از كمر به پايين، در رد شني تانك پخش شده...» صفحه 175
نويسنده ابايي ندارد كه نماهاي پنهاني از جنگ را به نمايش بگذارد كه هيچ رسانه تصويري‌اي به خود اجازه نمي‌دهد آنها را نشان دهد. تصاويري هولناك از بدن هاي زخم‌خورده و استخوان‌هاي شكسته و خون‌هاي بر زمين ريخته. صحنههايي كه همه نتيجه يك نگاه واقع‌گرايانه و يك روايت صادقانه از جان‌بركفي جوانان يك نسل است.
رمان سفر به گراي 270 درجه كه براي بار اول در سال 1375 توسط نشر صرير به چاپ رسيده بود، در سال 1384 توسط انتشارات سوره مهر به چاپ دوم رسيد و بعد از آن بارها تجديد چاپ شد. همچنين«پال اسپراگمن» مترجم آمريكايي كه تعدادي از آثار دفاع مقدس را ترجمه كرده، اين رمان را هم به زبان انگليسي ترجمه كرده كه در آن كشور به چاپ رسيده و در داخل كشورمان هم سفر به گراي 270 درجه جوايز ادبي متعددي مانند رمان برتر چهارمين دوره انتخاب كتاب سال دفاع مقدس، رمان برتر جايزه «بيست سال ادبيات پايداري» را كسب كرده و يكي از بيست رمان برتر جايزه «بيست سال داستان نويسي ايران» بوده است.
منبع:فارس
تصاوير عريان از واقعيت‌هاي جنگ
خبرگزاري فارس: رمان «سفر به گراي 270 درجه» يكي از آثار مطرح و ماندگار در حوزه ادبيات داستاني دفاع مقدس است كه تا به حال جوايز ادبي متعددي را كسب كرده، به زبان انگلسيي ترجمه و در خارج از كشور منتشر شده است.
http://media.farsnews.com/Media/8907/Images/jpg/A0921/A0921935.jpg
به گزارش خبرگزاري فارس، بسياري از خوانندگان داستان در ايران احمد دهقان را با رمان«سفر به گراي 270 درجه» مي‌شناسند، چرا كه همين رمان در سال‌هاي آغازين شكل‌گيري نوع تازه‌اي از ادبيات دفاع مقدس كه متكي به واقعيت‌هاي ملموس جنگ تحميلي بود، از احمد دهقان چهره نويسنده‌اي جوان، تازه نفس و پر تجربه در ميدان‌هاي جنگ تحميلي را به نمايش گذاشت و در ادامه، جوايز ادبي متعددي را به خاطر نگارش همين رمان نصيب اين نويسنده كرد.
ماجراهاي داستان «سفر به گراي 270 درجه» به مرحله‌اي از زندگي يك شخصيت دانش آموز به نام ناصر مي‌پردازد. او دانش‌آموز دوره دبيرستان است كه در بحبوحه امتحانات خود، با كاغذ تلگرافي كه به دستش مي‌رسد و خبر از در پيش بودن يك عمليات مي‌دهد، درس و مشق خود را رها كرده و به همراه دوستش علي به سوي جبهه‌ها مي‌رود. در آنجا دوستان سابقش را مي‌بيند و براي يك عمليات مهم آماده مي‌شود. در حين عمليات بسياري از دوستانش شهيد و مجروح مي‌شوند و خود او هم كه جراحتي سطحي بر مي‌دارد و به پشت خط مقدم منتقل مي‌شود. بعد از چند روز به شهر خود بازمي‌گردد و زندگي عادي را از سر مي‌گيرد، اما باز هم با دريافت تلگراف رسول، دوست نوجوان رزمنده‌اش كه خبر از عمليات قريب‌الوقوع مي‌دهد، خود را آماده بازگشت به منطقه جنگي مي‌كند.
به باور نويسنده رمان، جنگ فقط نشان دادن لحظه‌هاي نبرد نيست، بلكه فراتر از آن و به يك موضوع بزرگ انساني رسيدن است و طبعاً اين موضوع بزرگ، درك كردن، نوشتن و آن را به بهترين نحو در ديد خواننده قرار دادن است. از منظر نويسنده، اينجاست كه ادبيات جنگ مي‌تواند حرف‌هاي بزرگتري بزند و فراتر از زد و خورد و يك در گيري ساده نشان داده شود و حرف‌هايي را بزند كه همه انسان ها به آن فكر خواهند كرد و از خواندن آن لذت خواهند برد.
به جهت وفاداري نويسنده به واقعيت‌هاي جنگ تحميلي، عنصر تخيٌل كه يكي از لازمه‌هاي يك داستان موفق است، در اين رمان جايگاه چنداني ندارد. به عبارت ديگر، «سفر به گراي 270 درجه» از جهاتي به شيوه خاطره، به نگارش درآمده است و بسياري از رويدادهاي آن با واقعيت‌هاي بيروني همسويي نزديكي دارد. البته همين رويكرد باعث شده رمان از غناي قابل توجهي برخوردار باشد. اما از طرفي اين شيوه نگارش به ساختار رمان آسيب وارد كرده است. مهمترين ويژگي‌اي كه سفر به گراي 270 درجه را به خاطره نزديك مي‌كند، حضور پر رنگ ويژگي«واقع‌نمايي» آن است.
تصويري كه نويسنده از خانواده ناصر نشان مي‌دهد، بسيار واقع نما و انساني است؛ خانواده‌اي كه به انقلاب و ضرورت دفاع معتقدند، اما دوري پسر بزرگشان هم آنها را بي‌تاب مي‌كند. يعني همان كشمكش هميشگي ايمان و احساس.
پدر، مادر، برادر و خواهر كوچكتر ناصر سخت نگران تصميم او براي رفتن به جبهه هستند. اما جنس واكنش هايشان متفاوت است؛ پدر بد اخلاق شده و زود از كوره درمي‌رود و با زمين و زمان درمي‌افتد. مادر چاره‌اي جز گريه و زانوي غم بغل كردن ندارد. برادر كوچكتر از نشان دادن احساساتش شرم دارد و خواهر كوچكتر، هميشه در كنار ناصر است و از او جدا نمي‌شود.
نويسنده شخصيت ناصر را به دور از هرگونه شعار و شعارزدگي و بلكه بسيار ساده و باور پذير خلق كرده است. او در كمال آرامش و برخوردار از نگاه عميق انساني و ديني از زندگي شهري به دفاع از ارزش‌هاي والاي ديني كشيده مي‌شود. بي‌گمان به واسطه همين ويژگي‌هاست كه اين اثر يكي از رمان‌هاي خوب، زنده و ملموس هشت سال دفاع مقس محسوب مي شود كه از غناي تصويري بالايي هم برخوردار است.
به اعتقاد بسياري از منتقدان و كارشناسان ادبي، در كارهاي دهقان صداقت موج مي‌زند. او تكليفش را با خود و خواننده‌اش روشن كرده است. توصيف دقيق و گسترده او از صحنههايي كه مبتني بر تجربه‌هاي شخصي اوست، حال و هوايي خاص به كار مي‌دهد و به درك خواننده از وقايع جنگي كه با نثري زيبا با صميميت تمام و ويژه خودش ارائه مي‌شود، كمك مي‌كند.
به غير از شخصيت ناصر، ويژگي هاي شخصيتي علي هم باري مخاطب باورپذير و قابل ملموس است. او يكي از مهمترين شخصيت‌هاي رمان و دوست صميمي و شوخ‌طبع ناصر محسوب مي‌شود كه ناباورانه در جلوي چشمان او، به شكلي فجيع به شهادت مي‌رسد. «اين نگاه ناباور و هراسناك علي است كه چشم دوخته به من. مي‌نشينم. تانك از رو كمر او رد شده. هنوز شاهرگش دل دل مي‌كند و چشم چپش مي‌پرد. او نصف شده؛ نصفِ نصف. سرش را در بغل مي‌گيرم. از كمر به بالايش در بغل من است و از كمر به پايين، در رد شني تانك پخش شده...» صفحه 175
نويسنده ابايي ندارد كه نماهاي پنهاني از جنگ را به نمايش بگذارد كه هيچ رسانه تصويري‌اي به خود اجازه نمي‌دهد آنها را نشان دهد. تصاويري هولناك از بدن هاي زخم‌خورده و استخوان‌هاي شكسته و خون‌هاي بر زمين ريخته. صحنههايي كه همه نتيجه يك نگاه واقع‌گرايانه و يك روايت صادقانه از جان‌بركفي جوانان يك نسل است.
رمان سفر به گراي 270 درجه كه براي بار اول در سال 1375 توسط نشر صرير به چاپ رسيده بود، در سال 1384 توسط انتشارات سوره مهر به چاپ دوم رسيد و بعد از آن بارها تجديد چاپ شد. همچنين«پال اسپراگمن» مترجم آمريكايي كه تعدادي از آثار دفاع مقدس را ترجمه كرده، اين رمان را هم به زبان انگليسي ترجمه كرده كه در آن كشور به چاپ رسيده و در داخل كشورمان هم سفر به گراي 270 درجه جوايز ادبي متعددي مانند رمان برتر چهارمين دوره انتخاب كتاب سال دفاع مقدس، رمان برتر جايزه «بيست سال ادبيات پايداري» را كسب كرده و يكي از بيست رمان برتر جايزه «بيست سال داستان نويسي ايران» بوده است.
منبع:فارس