آیات شاخص قرآن کریم

[ساناز فرهیدوش]

آیه امانتآیه 72 احزاب [33] از پذیرش امانتی بزرگ به وسیله انسان خبر داده است؛ امانتی که آسمان‌ها، زمین و کوه‌ها از پذیرش آن سر باز زدند و از آن هراسیدند؛ ولی انسان آن را پذیرفت، از همین رو برخی، این آیه را آیه «امانت» نام نهاده‌اند؛ «اِنّا عَرَضنا الاَمانَةَ علی السَّمواتِ و الارْضِ و الجبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنها وَ حَمَلَها الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظلُوما جَهولاً»؛ ما امانت [الهی] را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند؛ [ولی] انسان آن را برداشت. راستی او ستمگری نادان بود.
در تبیین مقصود از این «امانت»، آرای مفسّران گونه گون است. علامه طباطبایی قدس سره با بیان احتمال‌های گوناگونی که در این مسأله هست، به نقد آن‌ها پرداخته و با استناد به جمله«لیعذب الله المنافقین...» در آیه بعد، این احتمال را تقویت کرده است که مقصود از «امانت» در این آیه، ولایت «الهیّه» است؛ یعنی انصاف به کمالی که بر اثر اعتقاد به عقاید حق، انجام اعمال صالح و پیمودن راه کمال، برای انسان حاصل می‌شود و بدین ترتیب از حضیض ماده به اوج اخلاص ارتقا می‌یابد و سرانجام خداوند، انسان حامل این امانت را برای خود خالص گرداند.
چنین کسی فقط خداوند متولی امور اوست و جز ولایت الهی، هیچ موجودی در امور او دخالت ندارد، زیرا خداوند او را برای خود خالص کرده است. در این کمال، هیچ موجودی، نه آسمان، نه زمین، نه کوه‌ها و نه هیچ چیز دیگری شریک انسان نیست.
مقصود از عرضه آن امانت بر آسمان‌ها و زمین و سایر موجودات، مقایسه این ولایت با وضع آن‌هاست، بنابراین، معنای آیه چنین می‌شود: اگر ولایت الهی را با وضع آسمان‌ها و زمین مقایسه کنی، خواهی دید که این‌ها تحمل آن را ندارند و فقط انسان می‌تواند حامل آن باشد. معنای سرباز زدن آسمان‌ها و زمین و پذیرفتن انسان این است که در انسان، صلاحیت تلبس به این ولایت وجود دارد؛ ولی در آسمان و زمین نیست.

[ساناز فرهیدوش]

آیه امّن یجیبآیه 62 نمل را آیه‌ی امّن یجیب می‌گویند. این آیه با همین عبارت آغاز می‌شود و به این عنوان معروف شده است. خداوند متعال در این آیه توجه می‌دهد. که هر گاه بندگان مضطرش او را بخوانند، غم و اندوه و مشکل آنان را بر طرف می‌سازد.
امّن یجیب المضطر اذا دعاء و یکشف السّوء و یجعلکم خلفاء الارض اله مع الله قلیلاً ما تذکرون (62) یا کیست آن کس که درمانده را- چون وی را بخواند- اجابت کرده و گرفتاری را بر طرف می‌کند، و شما را جانشینان روی زمین قرار می‌دهد؟ آیا معبودی با خداست؟ چه کم بند می پذیرد.
از وجود روایتی درباره تأثیر قرائت این آیه در رفع بلاها و رسیدن به نیازمندی‌ها آگاهی نداریم؛ اما می‌دانیم از همان قرن‌های نخستین اسلامی، مسلمانان با توجه به این آیه و قرائت آن، در ناراحتی‌ها، بیماری‌ها و درماندگی‌ها، به خداوند روی آورده و برای رفع نیازهایشان او را می‌خوانند و گاه یکدیگر را به دعا کردن در درگاه الهی دعوت می‌کرده اند .
از این رو آنچه در عرف رایج است که قرائت این آیه را به منزله ختم قرار می‌دهند (مانند ختم برخی دعاها) از باب فال نیک گرفتن است که احتمالاً با توجه به جمله معروف «خذ القرآن ما شئت لما شئت»؛ به هر آیه ای یاز قرآن که می‌خواهی برای رسیدن به خواسته‌ات تمسک کن». بوده است. بنابراین، قرائت آیه از باب درخواست و دعا نیست، بلکه تعریض به خداوند است، که بنده حال مضطر خود را به او عرضه می‌کند و وعده‌ی پروردگار به گشایش مشکل و استجابت دعا را به یاد می‌آورد.

[ساناز فرهیدوش]

آیه انفاقآیه 374 بقره [2] به ستایش کسانی پرداخته که در شب و روز و نهان و آشکار انفاق می‌کنند و برخی آن را آیه انفاق گفته‌اند.
« الذین ینفقون اموالهم باللیل و النهار سرّا و علانیه فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون»؛ کسانی که دارایی‌های خود را در شب و روز و نهان و آشکار انفاق می‌کنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان برای آنان خواهد بود، و نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می‌شوند. این آیه در شأن امیر مؤمنان، امام علی (علیه‌السلام) نازل شد که از چهار درهم دارایی‌اش، درهمی را در شب، درهمی را در روز، درهمی را به نهان و درهمی آشکارا انفاق کرد. البته نزول آیه در مورد خاصّ، مفهوم آن را محدود نکرده و شمول حکم را در مورد دیگران نفی نمی‌کند.
به گفته برخی از مفسّران، انفاق کنندگان باید در انفاق خود هنگام روز یا شب، پنهان یا آشکار، جهات اخلاقی و اجتماعی را در نظر بگیرند. در انفاق به نیازمندان که دلیلی برای اظهار آن نیست، آن را پنهان سازند تا هم آبروی آنان حفظ شود و هم خلوص بیشتری در آن باشد و در انفاق برای جهاد و بناهای خیر و امثال آن که مصالح دیگری، مانند تعظیم شعائر و تشویق دیگران در کار است و انفاق، جنبه‌ی شخصی ندارد تا هتک احترام کسی شود و یا اخلاص منافاتی ندارد، آشکارا انفاق کنند.

منبع :
ماهنامه ترنم وحی

[Sookoot]

امّن یجیب المضطر اذا دعاء و یکشف السّوء


[golrooz][golrooz][golrooz]

[312]

الیس الصبح بقریب

[kamanabroo]

الیس بالصبح القریب

این عبارت درست نیست
صحیحش اینه:

هود/ 81
الیس الصبح بقریب

[ali shahsavari]

سلام

بنظرم منظور از امانت "ساختن بهشت برای سایر انسانها است"