آشنایی با سامانه ی پدافند هوایی موشك SA-19

آشنایی با سامانه ی پدافند هوایی موشك SA-19


موشك ( SA-19 (GRISON

9M311 TUNGUSKA / 57E-PANTSIR:S1





« SA-19» موشكی زمین پایه، برد كوتاه با پیشران از نوع سوخت جامد و مخصوص دفاع از صحنه ی عملیات و منطقه ی نبرد است.
این موشك زمین به هوا و پرتابی از مقر لوله ای ، به وسیله ی روسیه توسعه یافته و در كشور مذكور به «تانگوسكا-TUNGUKA» معروف است و با كد «2K22» نشان داده می شود. نام ناتوی این سلاح «گریسون-GRISON» است و با سریال « SA-19» مشخص شده است. این موشك برای جایگزینی (ZSU-23-4) «شیلكا-SHILKA» ساخته شده است و مخصوص دفاع هوایی در مقابل بالگرد ، موشك هوا به زمین و هواپیماهایی است كه در ارتفاع پایین پرواز می كنند. اعتقاد بر این است كه به كارگیری سیستم علیه خودروهای زرهی و تانك نیز امكان پذیر باشد و مجموعه ی طرح ، تحت نظارت نیروی زمینی و دریایی ساخته شده است.
قسمت توپخانه ضدهوایی این مجموعه كه با كد «6S2» مشخص می شود ، در سال 1986 توسعه یافت. این بخش در روسیه «SPAAG» و در ناتو «STANAG» گفته می شود. مجموعه سیستم موشك « SA-19» و توپخانه ضدهوایی «6S2» یكپارچه عمل می نماید، با كد «9M-311» نشان داده می شود. مدل دریاپایه این سیستم در ناتو با كد « SAN-11» شناخته شده و «كورتیك-KORTICK» گفته می شود. رزمناو «KIEV» روس مجهز به این سلاح می باشد.





نام انواع صادراتی مدل دریاپایه این سلاح «KASTAN» می باشد. یك بخش آتش «9M-311» شامل 2 توپ دوقلوی ضدهوایی و ضدزره است كه پیرامون دكل خودروی زرهی قرار گرفته است. همراه توپ مزبور و در بخش زیر ان، مقر موشك های «SA-19» است كه به صورت دو فروندی و دو واحدی(هر طرف 4 مقر آتش موشك) در هر یك از طرفین قرار دارند كه مجموعا 8 مقر مخصوص آتش موشك را شامل می شود.






بخش توپ سلاح دارای 1900 گلوله مهمات می باشد. مدل پیشرفته ی موشك « SA-19» در سال 1993 مشاهده شد و به «PANTSIR S1» معروف است. بر خلاف سیستم قبلی كه بر روی خودروی شنی دار قرار گرفت، سلاح جدید بر روی خودروی 8 چرخ (12 موشك و 2 توپ 30 م.م.) استقرار می یابد.






مجموعه سیستم های رادار نیز به همراه تریلر سكوی پرتاب توپخانه و موشك (TELAR) حمل می شود.






همین شاسی در سیستم های دفاع هوایی موشك های « SA-11/15/17» نیز استفاده می گردد. برابر گزارشها، یك آتشبار «TANGUKA» شامل 6 واحد «TELAR» (رادارها و لانچر) ، 6 خودروی حمل و نقل و روانه سازی ، 2 خودروی تعمیر و یك خودروی مخصوص آزمایش كننده ی سیستم می باشد. زمان لازم برای بارگیری مجدد سیستم ، 16 ثانیه است.






مدل «GRISON PANTSIR S1» موشك « SA-19» در سال 1992 توسعه یافته و شامل موشكی بزرگتر با كد «57E6» می باشد. برابر گزارشها ، مدل دیگری از این سیستم نیز در حال گسترش است. طول مدل «PANTSIR S1» برابر 3.2 متر وقطر آن 17 س.م. است. موتور این موشك مشابه مدل اصلی ،2 مرحله ای بوده و سرعت 1.1 ك.م. در ثانیه را در برد 12 ك.م. برای موشك تأمین می كند و جرم موشك خالی 56 ك.گ. و جرم آن همراه با لانچر مربوطه ، 90 ك.گ. است.
سر جنگی مدل اولیه شامل 9 ك.گ. مواد منفجره ی شدید (HE) و از نوع مدل S1 برابر 16 ك.گ. حاوی مواد مذكور می باشد. فاصله درگیری موشك (S1) از نظر برد 1 الی 12 ك.م. و از نظر ارتفاع 5 الی 6000 متر است. خودروی حمل رادارها و لانچر مدل اخیر ، خودروی ماز 8 چرخ URAL5323 با سه خدمه است.
كار تجسس و ردگیری به وسیله ی یك رادار تجسس و دو رادار ردگیر كه در باندهای «I/J» (80-20 GHZ) و «k» (40-20 GHZ) كار می كنند ، انجام می گیرد. حساسه مادون قرمز موج بلندو سیستم (8-14NM) همراه با رادارهای پیش گفته، باعث می شود كه موشك «PANTSIR S1» همزمان سه موشك را كنترل كند. روانه سازی دو موشك برای یك هدف نیز به طور همزمان امكان پذیر است. هدایت موشك، دستوریِ دید مستقیم بوده كه با استفاده از رادار و حساسه موج بلند «IR» انجام می شود.
خودروی «TELAR» 12 موشك« SA-19» مدل «S1» را همراه توپخانه 30 م.م.(2A72) با ذخیره 350 مهمات حمل می نماید. طول موشك « SA-19» ، 2.56 متر ، قطر آن 17 س.م. و جرم آن 43 ك.گ. است. همچنین جرم موشك همراه با سكوی پرتاب لوله ای 57 ك.گ. می باشد.
پیشران دو مرحله ای موشك از نوع سوخت جامد بوده و مرحله اول به عنوان موتور كمكی جدا شونده است. موتور مذكور حداكثر برد 10 ك.م. را با سرعت90 متر بر ثانیه برای موشك تأمین می نماید.






هدایت موشك دستوریِ رادیویی با تعقیب كننده ی هدف به صورت دستی بوده و فرامین هدایت به صورت خودكار در ارتباط با دسته فرمان نشانه روی و جابه جایی وضعیت آن به صورت موج رادیویی به موشك صادر می شود. یك منبع شعله آتش نیز در پشت موشك وجود دارد كه تعقیب آن را با وسایل الكترواپتیك امكان پذیر می سازد.






سیستم دارای دو رادار جداگانه ی تجسس و تعقیب می باشد كه یكی با آنتن مدور جهت كنترل آتش توپ و تعقیب هدف و موشك(واقع در جلوی برجك) و رادار بعدی(رادار تجسس) با آنتن هذلولی (PARABOLIC) در قسمت بالای آن واقع گردیده اند. این رادار كه مخصوص مراقبت و تجسس هدف است ، رادار «HOT SHOT» نامیده می شود. سیستمهای راداری مذكور به وسیله ی تجهیزات الكترواپتیك از نوع مادون قرمز(IR) ، تلویزیونی(TV) و فاصله یاب لیزری پشتیبانی می شود. اعتقاد بر این است كه سیستمهای E.O.(ELECTRO OPTIC) به عنوان یك سیستم غیر عامل تجسس هدف و نیز دستگاه نشانه روی برای زمانهایی كه فضای الكترومغناطیس محیط از شرایط نامساعد برخوردار (ECCM) باشد ، استفاده می گردد.
موشك « SA-19» این قابلیت را به «TUNGUSKA» می دهد كه سلاح قادر به مأموریت دفاع هوایی و ضد تانك (AIR DEFENCE ANTI TANK SYSTEM-ADATS) نیز باشد. بر اساس اطلاعات حاصله از منابع روسی ، زمان عكس العمل سیستم 8 ثانیه و فاصله درگیری 1.5 الی 10 ك.م. در ارتفاع 15 الی 6000 متر و فاصله كشف هدف 18 ك.م. می باشد. خودروی «تلار-Transporter Erector Launcher And Radar» یا خودروی حمل كننده رادارها و سكوی توپ و موشك ، از یك شاسی تانك تشكیل یافته است. طول این خودروی زرهی 7.93 متر ، جرم آن 24000 ك.گ. و سرعت آن 64 ك.م. بر ساعت است.






موشك « SA-19» همراه با توپخانه ضدهوایی و ضد زره با نام «TUNGUSKA» در سال 1986 مشاهده شد و در سال 1988 وارد خدمت گردید. این سیستم جایگزین سلاح ضدهوایی شوروی به نام « SA-13» كه با «شیلكا-SHILKA» به كار می رفت، گردید. این سلاح به آلمان و اوكراین صادر و مدلS1 برای اولین بار در سال 1993 مشاهده شده و به نظر می رسد در حال توسعه باشد.

مشخصات موشك

مشخصات/ مدل (TUNGUSKA(9M311 | ااا PANTSIR S1 ااا
طول 2.56 متر 3.2 متر
قطر 17 س.م. 17 س.م.
جرم 43 ك.م. 65 ك.گ.
سرجنگی 9 ك.گ.(HE) به میزان 16 ك.گ.(HE)
برد 10 ك.م. 12 ك.گ.
هدایت دستوری دستوری

مشخصات رادار تجسس (HOT SHOT) :
فركانس ، مشخص نیست ؛ قدرت ، مشخص نیست ؛ برد 18 ك.م.

منبع : راكت و موشك های استراتژیك جهان- نویسنده : سرهنگ یعقوب اصلانی- جلد ششم –صفخات 251 تا 256