واحد های نجومی

[ahmad2015]

در دنیای اخترشناسی با مسافتهایی روبرو هستیم که حتی تصورشان برای ما کمی مشکل است و نمی توان با واحد های اندازه گیری معمولی آنها را توصیف کرد به همین دلیل در عالم نجوم و کیهانشناسی به ناچار باید از واحدهایی به مراتب بزرگتر و عملی تر استفاده کرد .
یکی از این واحدهای نجومی که از دیگر واحدها رایج تر است سال نوری است که با علامت LY مشخص می شود که مخفف عبارت (light year) است . ما می دانیم که نور با سرعت 300000 کیلومتر در ثانیه طی طریق می کند و همانطور می دانیم که بیشترین سرعت در کل کیهان را دارد پس با این حساب می تواند به عنوان مقیاسی مناسب مورد استفاده قرار گیرد به طور مفصل تر سال نوری مسافتی است که نور در 1 سال طی می کند و به طور کلی تر نور در هر ثانیه 300000 کیلومتر را طی می کند پس در یک دقیقه مسافتی برابر با60×300000 را طی میکند در یک ساعت مسافتی برابر با 60×60×300000 را طی می کند در یک روز مسافتی برابر با 24×60×60×300000 را طی می کند در یک هفته مسافتی برابربا7×24×60×60×300000 را طی می کند در یک ماه 30×24×60×60×300000 را طی می کند و نهایتا” در طی یک سال مسافتی برابربا 365/4×24×60×60×300000را طی می کند که اگر به کیلومتر آن را حساب کنیم معادل با 9/5 تریلیون کیلومتر در سال می باشد به عبارت دیگر 9/5 و یازده صفر جلوی آن .
پس با این حساب دیدیم که سال نوری می تواند به عنوان یک مقیاس مناسب برای اندازه گیری فواصل کیهانی مورد استفاده قرار گیرد اما مسافتهای کم را نیز بعضی اوقات با سرعت حرکت نور در زمان بیان می کنند به طور مثال : نور ماه کمی بیشتر از 1 ثانیه طول می کشد تا به زمین برسد (مسافت ماه 384000 کیلومتر است) . فاصله بین زمین و خورشید 8 دقیقه نوری است (فاصله زمین تا خورشید 150000000 کیلومتر است) و نور خورشید حدود 11 ساعت وقت لازم دارد تا به مرزهای سامانه خورشیدی برسد.
نزدیک ترین ستاره به ما همچنین 4/3 سال نوری با ما فاصله دارد که اگر روزی بتوان با سرعت نور حر کت کرد بعد از حدود کمی بیشتر از 4 سال به آن می رسیم و نزدیک ترین کهکشان به ما یعنی کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا) با ما حدود 2/5 میلیون سال نوری فاصله دارد که البته دورترین جرم آسمانی هم هست که با چشم غیر مسلح می توان آن را دید.
واحد دیگری که از سال نوری بزرگتر است ( پارسک ) نام دارد در این واحد‚ اندازه گیری از تغییرات کوچکی که بر اثر حرکت زمین در مدار سالانه اش به دور مهر(خورشید) در زمینه آسمان به وجود می آید استفاده شده اگر ستاره ای را در بازه زمانی شش ماهه رصد کنیم و مشاهده کنیم که به اندازه حدود یک ثانیه قوس جابجا شده (تغییر مکان داده) می گوییم آن ستاره در فاصله یک پارسکی قرار گرفته. هر پارسک معادل با 3/3 سال نوری است که البته در مقیاسهای کیهانی و بسیار عظیم بیشتر از کیلو پارسک و مگا پارسک استفاده می شود.پارسک مخفف عبارت parallax second است
واحد دیگری که نسبت به دو واحد دیگر بسیار کوچک است واحد نجومی یا (astronomical unit )است که بیشتر برای تعیین فاصله در سامانه خورشیدی به کار می رود و مبنی آن فاصله بین زمین و خورشید است که حدود 150000000 کیلومتر است پس هر 150000000 کیلومتر یک واحد نجومی است به طور مثال فاصله اورانوس تا خورشید حدود 19/2 واحد نجومی است و نپتون 30/06 واحد نجومی از مهر (خورشید) فاصله دارد و یا خود زمین یک واحد نجومی از خورشید فاصله دارد.منبع:نجوم ایران