فرهنگ رستنی های ایران

[*FATIMA*]

Castanospermum australe A.Cumm. et. Fraser
درخت لوبیا ، لوبیا سیاه

1/ درختی است همیشه سبز و در دنیا دارای یک گونه است
2/ دارای گل آذین خوشه ای و گل ها به رنگ زرد که بعداً نارنجی و قرمز می گردد
3/ در نواحی گرمسیری به عنوان زینت یا درخت سایه انداز می کارند
4/ قوی و مدور بوده و دارای برگ های چرمی و پنجه ای بزرگ و به بزرگی 18 سانتیمتر است
5/ گل های این درخت به رنگ زرد و دارای نیام بیضی شکل ، اغلب خمیده و به رنگ قهوه ای قرمز است
6/ طول نیام کمی هلالی آن به حدود 30 سانتیمتر می رسد
7/ این نیام ها محتوی بذرهای سمی می باشد
8/ ارتفاع درخت به حدود بیست متر می رسد
9/ بذرهای درخت لوبیا محتوی ساپونین زیاد بوده و قوم آبرژین استرالیا دانه ها را حدود 9 ساعت برای پایین آوردن سمیت آنها در آب خیسانده و آنها را سرخ و آسیاب نموده و بعد از خشک شدن آرد زبری بدست می دهد
10/ نیاز به خاک غنی ، مرطوب ، خوب زهکشی شده و نور خورشید دارد
11/ ازدیاد درخت لوبیا بوسیله بذر در بهار بوده و به حرارت بیش از 15 درجه سانتیگراد نیاز دارد
12/ این رستنی داروئی است و از بذرهای آن که خیلی سمی است و خاصیت تحریک کننده و مسهل دارد استفاده می شود .

منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cercis siliquatrum L

ارغوان معمولی ، درخت ارغوان

1/ این درخت یا درختچه خزان دار دارای رشد پرشاخ و برگ دارد

2/ این درخت در فضای سبز و کنار خیابان ها به خاطر شاخ و برگ و گل های کوچک و فراوان کشت می گردد .

3/ مقاومت این درخت به یخبندان زیاد بوده و تا منهای 15 درجه و بیشتر سانتیگراد را پذیرا است .

4/ مقاومت این درخت در برابر خشکی و کم آبی زیاد می باشد .

5/ گونه های این درخت به آفتاب زیاد و خاک عمیق و حاصلخیز و خوب زهکشی شده نیاز دارد .

6/ نشاء کردن و خزانه نمودن گونه های این درخت ها امکان پذیر است .

7/ درخت های ارغوان بذر زیادی تولید می کند و بوسیله بذر هم زیاد می گردد .

8/ گل های این درخت قبل از برگ دهی ظاهر شده و زیبایی خاصی دارد .

9/ گل ها تبدیل به نیام یا میوه بلند و قهوه ای رنگ متمایل به قرمز می گردد .

10 / این درختچه انبوه و گسترده دارای خوشه گل هایی به رنگ میخکی روشن که در اواسط بهار ظاهر می گردد .

11/ برگ های درخت ارغوان قلبی یا قلوه ای شکل و بدون دندانه بوده که تبدیل به میوه یا نیام بلند به رنگ قرمز ارغوانی می گردد و در تابستان به وجود می آید .



منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cicer arietinum L

نخود معمولی

1/ گیاهی یکساله دارای ریشه قوی و عمیق ، پرمو یا کرک ، تا حدودی چسبنده و با بوی نامطبوع است

2/ ساقه نخود گاهی به یک متر هم میرسد ولی معمولاً ارتفاع آن حدود 50 سانتیمتر است

3/ ساقه های نخود ، راست ، بلند ، اکثراً ساده ، اغلب این طرف و آن طرف خمیده ، خشن یا سفت ، چهارضلعی ، شیاردار ، گه گاه بند بند و دارای برگ های تنک است

4/ برگ ها حدود 10 سانتیمتر طول و 7 تا 13 عدد برگچه دارد که بلندتر و طویل تر از میان گره ساقه است

5/ نخود دارای برگچه های کوچک با دمبرگچه خیلی کوتاه و به شکل تخم مرغ وارونه یا بیضی شکل دارد

6/ دو طرف برگچه ها غده های مترشحه کرکی یا موئی دیده می شود

7/ نخود در قاعده برگ دارای برگ های فرعی ( گوشوارک ) کوچکتر از برگچه داشته و علفی و به 2 تا 5 قسمتی تقسیم شده است

8/ نخود به خاک های غنی از مواد غذایی و سبک و مناطق گرم و همچنین در خاک های خشک آهک دار رشد و نمو خوبی دارد

9/ به علت غده های مترشحه کرکی یا مویی اندام های سبز نخود احشام آنرا با بی میلی تعلیف می کنند

10/ نخود به روزهای بلند نیاز دارد و آنرا در بهار یا پاییز می کارند

11/ بوته نخود فاقد پیچک می باشد

12/ نخود دارای گل های منفرد و میوه آن نیام است که در وسط پهن و طرفین آن باریک می باشد

13/ دانه نخود دارای رنگ های مختلف از سفید ، سیاه ، قهوه ای و یا زرد و ... دارد

14/ نخود به سرما و یخبندان مقاوم است و به همین دلیل دانه آنرا در دیمزارهای کشور به صورت کشت خفتون در زمستان می کارند

15/ گرده افشانی نخود خودگشن و مستقیم بوده و دارای 16 کروموزوم است


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Colutea arborescens L

دغدغک ، غدغدک ، تغتعک

1/ گونه های درختچه ای این جنس رستنی های خزان دار است که در تابستان گل می کند

2/ گونه های این جنس را به خاطر شاخ و برگ ، گل ها و نیام های بادکنک مانند آن مورد توجه است

3/ گونه های این جنس نیاز به آفتاب زیاد و هر خاکی بجز خاک های مرطوب دارد

4/ ازدیاد گونه های این جنس بوسیله بذر در پاییز و یا قلمه ترکه های چوبی نرم در تابستان صورت می گیرد

5/ سریع الرشد ، خزان دار و بوته ای تنک دارد

6/ دارای گل های زرد رنگ بوده که در تابستان ظاهر می گردد و حدود 2 سانتیمتر بزرگی دارد

7/ گلهای خوشه ای آویزان از محل برگچه ها تولید می گردد

8/ گلها بعد از باروری تبدیل به نیام بلند و بادکنک مانند متورمی می گردد که در تابستان ظاهر و تا پاییز ادامه دارد

9/ برگ ها مشتمل بر 7-15 جفت برگچه بیضی شکل است

10/ در برابر یخبندان تا 15- درجه سانتیگراد مقاوم است

11/ درون نیام یا غلاف متورم چندین بذر وجود دارد که به وسیله بذر ازدیاد می یابد .



منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Copaifera langsdorffii

کوپی با ، کوپائی

1/ کوپی با دارای 30 تا 90% روغن فرار و تانین های غلیظ غیرعادی دارد

2/ به سرما و یخبندان حساس بوده و درختی همیشه سبز با ارتفاع حدود 18 متر است

3/ دارای پوستی معطر و برگ های پنجه ای به بزرگی یا بلندی حدود 12 سانتیمترکه دارای 3 تا 5 جفت برگچه بیضی شکل دارد

4/ گل های کوچک به رنگ زرد که تبدیل به میوه باز شونده قهوه ای مایل به زرد تا قرمز تیره و بذرهای سیاه دارد

5/ این گونه درخت به خاک های شنی و خوب زهکشی شده و زیاد مرطوب و درجه حرارت حدود 15 سانتیگراد نیاز دارد

6/ ازدیاد این درخت به وسیله قلمه ترکه های چوبی سفت یا نرم در بهار صورت می گیرد

7/ رزین را با سوراخ کردن به فواصل از درخت گرفته و مورد استفاده دم کردن یا تقطیر برای روغن قرار می دهند

8/ از خصوصیات این درخت معطر بودن ، ضدعفونی کننده بودن و محرک با مزه تلخ و سوزنده دارد

9/ این رستنی موجب افزایش هضم و دارای اثرات پیشاب آور و خلط آور و یا موجب کنترل عفونت باکتری می گردد


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Coronilla varia L

یونجه باغی ، هَرنَگل

1/ گیاهی دائمی با ریشه های خزنده ، ضخیم و منشعب است

2/ تعداد ساقه های هرنگل زیاد بوده و ارتفاع آنها تا 1/5 متر می رسد ، ساقه های خوابیده ، در بوته زارها بالا رونده ، بندرت راست و مستقیم ، دارای انشعابات زیاد شاخه ، به این طرف و آن طرف متمایل می باشد

3/ این ساقه های دارای میان گره بلند ، لبه دار ، شیاردار و لوله ای که در قاعده علفی می باشد

4/ بلندی برگ ها به 10 سانتیمتر می رسد که اغلب کشیده و دندانه دار است

5/ برگ ها مرکب و دارای چندین جفت برگچه که یا متقابل و یا متناوب دارد

6/ برگچه ها تخم مرغی وارونه یا بیضی ، پهن و یا کشیده است

7/ در قاعده برگ دو برگچه که برگ های جانبی یا پهلوئی به آن می توان اطلاق نمود قرار دارد که خیلی کوچک ( زیر 10 میلیمتر ) ، سه گوش و نیزه ای یا کشیده است

8/ در نواحی نیمه خشک ، آفتابی ، بوته ای یا علفی ، خاک ضعیف ، در جنگل های گرم و پهن برگ و خاک محتوی آهک و رسی یافت می شود

9/ از نقطه نظر تعلیف و به علت داشتن مزه تلخ در مرحله میوه دهی دام با بی میلی از آن می خورد

10/ بذرهای آن سمی می باشد

11/ برگ مرکب هرنگل مشتمل بر 15 تا 20 جفت برگچه بیشتر مستطیلی شکل دارد

12/ گل آذین هرنگل خوشه ای با گل های میخکی یا سفیدرنگ و متورم یا باد کرده بوده که بر روی دمگل بلندی قرار دارد

13/ میوه هرنگل نیام بوده و نیام ها بلند ، باریک و پنجه ای شکل می باشد

14/ هر قسمت از این نیام ها دارای یک بذر باریک و قلمی دارد

15/ هزدیاد هرنگل به وسیله بذر است ، ولی می توان آنرا به وسیله ساقه های خزنده گوشتی هم یا قلمه های چوبی نرم در تابستان ازدیاد نمود

16/ هرنگل در چراگاه های موقتی ، پوشش خاک ، جلوگیری از فرسایش و کود سبز مورد استفاده دارد

17/ خودگشنی یا خودباروری بیشتر در هرنگل وجود دارد و زنبور ، زیاد در گرده افشانی دخالت ندارند

18/ دارای گل های زرد رنگ بوده و به خاک های خوب زهکشی شده و محل آفتابی سازش دارد و به یخبندان های شدید از خود مقاومت نشان نمی دهد

19/ گل های آن خوشبو و معطر بوده و از زمستان تا اوایل تابستان گل می دهد و در زینت از آن استفاده می کنند


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cytisus spp

طاووسی ها ، یونجه درختی

1/ یونجه درختی یا طاووسی بوته ای همیشه سبز یا خزان کننده و یا حتی درختچه ای کوچک است

2/ درخت کوچک خشبی و چوبی است

3/ نسبت به سرما و یخبندان مقاوم می باشد

4/ نور خورشید کامل ، خاک حاصلخیر اما نه چندان غنی و خوب زهکشی شده را ترجیح می دهد

5/ ازدیاد آن به وسیله بذر ، در خزانه در بهار یا پاییز و یا با قلمه ساقه های نیمه رسیده در تابستان صورت می گیرد

6/ جوانه زدن بذر یونجه درختی نامنظم است و باید 2/3 سرشاخه هایی که بعد از گل دادن به وجود می آید هرس نمود

7/ سرشاخه های تازه به گل رفته رو می چینند و آنها را برای استفاده جوشانده ، عصاره گیری ، دم کرده و تنتبور بکار می برند



منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cytisus alba Line

وَزال ، رتم سفید ، گل طاووسی سفید

1/ بوته ای یا درختچه ای گسترده و خزان دار با ارتفاع حدود 30 سانتیمتر و پهنای حدود یک متر دارد

2/ وَزال در برابر یخبندان مقاوم بوده و تا 15- درجه سانتیگراد را تحمل می کند

3/ برگ های وَزال بیضی شکل و هر کدام دارای سه برگچه کوچک و ریز می باشد

4/ از اوایل بهار تا اواسط یا اواخر تابستان گل می دهد

5/ گل های آن سفید کرمی بوده که در خوشه ای متراکم تولید می گردد


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cytisus nigricans L

طاووسی جوانه سیاه

1/ اسم آن به این علت است که جوانه ها بعد از خشک شدن سیاه می گردند

2/ درختچه ای خزان دار ، راست و برافراشته ، بلند تا حداکثر دو متر ارتفاع دارد

3/ ساقه و شاخه های این گونه طاووسی برافراشته ، کلفتی انگشت ، چوبی شده و قهوه ای رنگ تیره دارد

4/ شاخه ها تا حدودی با فاصله از هم ، ترکه مانند ، پر برگ ، محسوس شیاردار و سبزرنگ است

5/ برگ ها به رنگ سبز تیره ، سه برگچه ای ، نسبتاً بلند با دمبرگ و متناوب روی ساقه می باشد

6/ برگچه ها به شکل تخم مرغی وارونه یا کشیده ، تقریباً بدون دمبرگچه ، حاشیه صاف ، در انتهای برگچه ها زائده کوچکی دیده می شود .

7/ برگچه وسط بزرگتر از دو برگچه طرفین است

8/ برگ های جانبی یا گوشوارک ها از رشد بازمانده و دیده نمی شود

9/ گل ها به رنگ زرد و باریک مارپیچی بوده که در اواخر بهاره و تابستان ظاهر می گردد

10/ این گونه طاووسی نیاز به محل های آفتابی و خاک های خوب زهکشی شده دارد که در برابر یخبندان های زیاد مقاومت دارد

11/ خاک های سبک با تحت الارض شنی و بدون آهک را ترجیح می دهد

12/ منبع بسیار خوبی برای تغذیه زنبورعسل می باشد


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Cytisus scoparius Lim K

طاووسی معمولی، طاووسی دارویی ، رتم

1/ بوته ای راست با برگ های معمولاً کوچک و سه برگچه ای ، سبز و پنج شاخه ای کوچک ( ترکه ) ، زاویه دار یا گوشه دار

2/ بریدگی های برگ های طاووسی معمولاً به حدود 2 سانتیمتر می رسد

3/ در تابستان گل می دهد و گل های زرد رنگ روشن دارد

4/ گل بعد از باروری تبدیل به نیام سیاه رنگ به بزرگی حدود 4 سانتیمتر می گردد

5/ ارتفاع بوته یا درختچه طاووسی معمولی تا 2 متر می رسد

6/ در برابر یخبندان مقاوم و تا 15- درجه سانتیگراد را تحمل دارد

7/ علفی تلخ و خواب آور ( مخدر ) بوده که در پایین آوردن دم زنی ( تنفس ) و تنظیم عمل قلب کمک کرده و دارای اثراتی بر پیشاب آور و کارکن ( مسهل ) را دارد


منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان