علم شیمی در قرآن

[jiferjibox]

در چهارده قرن گذشته، هنگام نزول این آیه، مفهوم فوق بر توده­ی مردم پوشیده بود؛ همان­گونه که شاید برخی موارد را بشر امروزی نیافته باشد؛ اگرچه آیندگان خواهند توانست از این هم فراتر رفته و درک عمیق­تری از آیه داشته باشند. آیه 30 سوره­ی انبیا از پیوستگی آسمان­ها و زمین و گشایش آن­ها از یکدیگر و از آب به عنوان مایه حیات بحث نموده است. پیرامون پیوستگی و جدایی زمین و آسمان­ها دو تفسیر وجود دارد:
1. به هم پیوستگی آسمان و زمین اشاره به آغاز خلقت دارد. براساس نظر دانشمندان، مجموعه­ی این جهان به صورت توده­ی واحد عظیمی از بخار سوزان بوده که به تدریج در اثر انفجارهای درونی و حرکت، تجزیه گشته و کوکب­ها و ستاره­ها؛ از جمله منظومه­ی شمسی و کره­ی زمین را به وجود آورده است و پس از آن نیز جهان در حال گسترش است.
2. منظور از پیوستگى، یکنواخت بودن مواد جهان است؛ به گونه­ای که ابتدا همه در هم فرو رفته بود و به صورت ماده­ی واحد خودنمایی می­کرد، اما با گذشت زمان، مواد از یکدیگر جدا شد، و ترکیبات جدیدی به وجود آمد.
آسمان، جو فراگرد زمین است، که صدها کیلومتر ضخامت دارد. این غشای به ظاهر لطیف که از هوا و گازهای مختلف تشکیل شده به قدری محکم و مقاوم است که هر موجود مزاحم خارج از این جو که به سوی زمین حرکت کند را نابود می­سازد، و کره­ی زمین را در برابر بمباران شبانه­روزی شهاب سنگ­ها حفظ می­کند.
فرانک آلن استاد فیزیک زیستی از دانشگاه کانادا، در این زمینه می­نویسد: جوی که از گازهای نگهبان زندگی بر سطح زمین تشکیل شده آن اندازه ضخامت دارد که می­تواند همچون زره، زمین را از شدت مجموعه­ی مرگبار 20 میلیون سنگ­ آسمانی در روز که با سرعت 50 کیلومتر در ثانیه به آن برخورد می­کند، در امان نگه­دارد.
همچنین اشعه فرابنفش قدرت جذب نور خورشید را دارد و تا میزانی که برای رشد و نمو موجودات زنده لازم و ضروری است، آن را عبور می­دهد.
جو زمین درجه حرارت سطح زمین را متناسب با شرایط زیستی تنظیم می­کند و بخار آب لازم را از سطح اقیانوس­ها به سوی خشکی­ انتقال می­دهد، که اگر چنین نبود، تمامی قاره­ها به کویری خشک و غیر قابل زیست تبدیل می­گردید.
در ادامه آیه 30 سوره انبیا خداوند می­فرماید: آیا کسانی که کفر ورزیدند ندانستند که آسمان­ها و زمین هر دو به هم پیوسته بودند، و ما آن دو را از هم جدا ساختیم، و هر چیز زنده­ای را از آب پدید ‌آوردیم؟ آیا [باز هم] ایمان نمی­آورند؟.
دانشمندان، امروز معتقدند که نخستین جوانه­ی حیات در اعماق دریا پیدا شده است.
فراتر از این­ها می­توان آب را مظهر طهارت معنوی دانست که جان را جلا می­بخشد و روح را برای صعود و حضور در پیشگاه پروردگار متعال آماده می­سازد.
حدود 75% سطح زمین را آب دریا و اقیانوس در برگرفته که منبع عظیمی از مواد شیمیایی با ارزش و راهوار گسترده­ای برای حمل و نقل کالاهاست. مزید بر این، نزول باران، تعدیل هوا و نیز بخشی از وزش بادها از برکات دریاست؛ از این­رو قرآن بارها با تعبیرهای مختلف انسان را متوجه این نعمت کرده و او را به اندیشه واداشته است. دریا، دیار عجایب است که قرآن نیز به صراحت از آن یاد می­کند

[omidgh63]

خیلی جالبه با این که اطلاعاتم خیلی کمه

[jiferjibox]

خداوند در آیه 80 سوره یس می­فرماید: همو که برایتان در درخت سبزفام اخگر نهاد که از آن [چون نیازتان افتد] آتش می­افروزید.
دانش امروزی می­گوید: گیاهان با استفاده از CO2، H2O و نور خورشید، در یک فرایند شیمیایی سلولز و اکسیژن تولید می­کنند. بنابراین هنگام تشکیل چوب درختان (سلولز) مقداری از انرژی تابشی نور خورشید به صورت انرژی شیمیایی در آن­ها ذخیره می­شود و زمانی که چوب را می­سوزانیم CO2، H2O و مقداری مواد معدنی تولید می­گردد؛ به گونه­ای که جرم مواد حاصل با جرم مواد اولیه برابری دارد (قانون بقای ماده)، و انرژی شیمیایی ذخیره در آن به صورت گرما و نور آزاد می­شود بدون آن­که ذره­ای از این انرژی کاسته شود. از این امر به عنوان رستاخیز انرژی (قانون بقای انرژی) نام برده می­شود

[jiferjibox]

در آيه 25 سوره الحديد مي فرمايد:.......

ابتدا اشاره به فرستادن انبيا با عدل و سپس از خصوصيات آهن كه فوايد زيادي دارد و براي حفظ عدالت آفريده شده صحبت مي كند.

چه رابطه اي بين آهن / عدالت / شيمي وجود داره.....

به شکافت هسته اي و همجوشي هسته اي

از لحاظ شيميايي آهن داراي عدد اتمي زوج است و پايداري نسبي بيشتري نسبت به عناصر با عدد اتمي فرد دارد و نسبت به آنها فراواني نسبي بيشتري دارد.فراواني عناصر به پايداري آنها مربوط است.اين پايداري بر اساس انرژي اتصال بيان مي شود.هنگام تشكيل هسته اتم از اجزاي آن مقداري ماده به انرژي تبديل مي شود كه اين انرژي براساس را رابطه زير بيان مي شود:

E=(Δm)C2

انرژي اتصال آهن از اختلاف بين جرم هسته آهن وبا جرم 26 پروتون و 30 نوترون تشكيل دهنده آن بدست مي آيد.

ذرات هسته آهن محكمتر از بقيه عناصر بهم جوش خورده اند و به همين دليل است كه آهن داراي پايداري بيشتر و فراواني بالا درطبيعت است.

براي اتم هاي مختلف دو حالت مي تواند صورت گيرد يا دچار شكافت هسته شوند يا همجوشي هسته كه در زير آنها را تعريف مكنيم:

شكافت هسته:فرايندي كه طي آن يك هسته سنگين به دو سبك تر تبديل مي شود.

همجوشي هسته اي:فرايندي كه طي آن دو هسته سبك به هم جوش خورده و هسته ي سنگينتري را توليد مي كنند.

امروزه درعلم هسته اي به اين نتيجه رسيده اند كه اتم ها با عدد اتمي بالاتر از آهن مثلا اورانيوم طوري شكافته مي شوند كه بعد از شكافتهاي متعدد به هسته آهن ميرسند و هسته هاي سبكتر از آهن هم مي توانند طوري به هم جوش بخورند كه به هسته آهن برسند و در اين بين انرژي زيادي آزاد مي شود.پس مي شود آهن را به عنوان عنصري كه درعدالت ذكر شده در آيه و يك توازني براي تمام عناصراست دانست.

ما امروزه به اين نتيجه رسيديم ولي در گذشته شايد مفهوم اين را مثلا ساخت شمشير و غيره براي رعايت عدالت مي دانستند چون در هر زمان مي شود از قرآن تفسيري كرد كه مناسب همان زمان است و اين دليلي بر اين ميتواند باشد كه قرآن مربوط به زمان خاصي نيست و در همه ي دوران مي توان از آن استفاده کرد.

[نو آور]

قرآن گنجینه‌ای است سرشار از مسائل و مفاهیم گوناگون که از قدیم الایام توجه بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران را به خود جلب کرده است. درباره اعجاب و اعجاز این کتاب مقدس گفتنی‌های بسیاری گفته‌اند و در مورد قدرت خارق العاده قرآن همین نکته بس که چگونه اعراب بادیه نشین دوره جاهلیت را به ملتی بدل کرد که صلای ایمان و وحدت و تمدن در جهان در دادند.
اگر نظری به آیات قرآن بیفکنیم می‌بینیم که در موارد گوناگون خداوند انسانها را به سیر و گشت و گذار در جهان پیرامون خود فرا می‌خواند. بارها در قرآن آمده است ای انسانها آیا به آسمان نمی‌نگرید؟ آیا به ستارگان نمی‌نگرید؟ به گیاهان؟ به حیوانات؟ و ... . گویاترین بر این مدعا نامهای اشیاء ، حیوانات و صورتهای فلکی است که در سراسر آیات قرآن مشاهده می‌شود.
در این مبحث می خواهیم به مسائل شیمی مطرح شده در قرآن بپردازیم. در سوره فرقان ، آیه 53 می‌خوانیم:
و او کسی است که دو دریا را در کنار هم قرار داد، یکی گوارا و شیرین و دیگری شور و تلخ و در میان آنها برزخی قرار داد تا به هم مخلوط نشوند (گویی هر یک به دیگری می‌گوید) دور باش و نزدیک نیا.
این آیه یکی از مظاهر شگفت انگیز قدرت پروردگار را در جهان آفرینش ترسیم می‌کند. این حائل یا برزخ همان تفاوت درجه غلظت آب شور و شیرین ، به اصطلاح وزن مخصوص آنها است که سبب می‌شود تا مدت مدیدی به هم نیامیزند.

موفق و پیروز باشید




شیمیدان های دانشکده ی شیمی دانشگاه تبریز

ولی در عمل، سرانجام آب خالص با آب شور مخلوط می شوند و نمک محلول در حجم مجموع آنها به صورت یکنواخت پراکنده شده و توزیع یونهای نمک به یک حالت تعادل می رسد. اگر می گوئید نه، مقداری آب شیرین رنگی شده را درون دریاچه نمک بریزید و آزمایش کنید.

[نو آور]

آهن::

"لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ"

ما رسولان خود را با دلايل روشن فرستاديم، و با آنها كتاب (آسمانى) و ميزان (شناسايى حق از باطل و قوانين عادلانه) نازل كرديم تا مردم قيام به عدالت كنند; و آهن را نازل كرديم كه در آن نيروى شديد و منافعى براى مردم است، تا خداوند بداند چه كسى او و رسولانش را يارى مى‏كند بى‏آنكه او را ببينند; خداوند قوى و شكست ‏ناپذير است! (25)



در آيه 25 سوره حديد آمده است آهن (و ديگر فلزات)را که در آن سختي (براي جنگ و کارزار) و هم منافع بسيار براي مردم است افريديم) و امروز ميدانيم که آهن و آليازهاي آن به مجموع فلزات ديگر در زندگي انسان اهميت دارد.

در آيه 2 سوره ي الحديد آمده که:له الملک السماوات ...........آهن عنصري است که براحتي از زمين استخراج شده و به راحتي مي توانيد به آن برگردد و دوباره مثل قبل بصورت اکسيد آهن قرمز رنگ در کاني آهن درآيد که به نظر من اين آيه مي تواند به اين موضوع اشاره داشته باشد.

در آيه 25 اين سوره که مي فرمايد:
ابتدا اشاره به فرستادن انبيا با عدل و سپس از خصوصيات آهن که فوايد زيادي دارد و براي حفظ عدالت آفريده شده صحبت مي کند.

از لحاظ شيميايي آهن داراي عدد اتمي زوج است و پايداري نسبي بيشتري نسبت به عناصر با عدد اتمي فرد دارد و نسبت به آنها فراواني نسبي بيشتري دارد.فراواني عناصر به پايداري آنها مربوط است.اين پايداري براساس انرژي اتصال بيان مي شود.هنگام تشکيل هسته اتم از اجزاي آن مقداري ماده به انرژي تبديل مي شود که اين انرژي براساس رابطه زير بيان مي شود:
E =(m)C انرژي اتصال آهن از اختلاف بين جرم هسته آهن و با جرم 26 پروتون و 30 نوترون تشکيل دهنده آن بدست مي آيد.

قرآن کریم فرموده ما آهن که در آن نیروی شدید و منافعی هست را آفریدیم.

همین.

باقی آنچه ذکر فرموده اید، از مبانی دانش شیمی است.

و لذا نمی توان قرآن را یک کتاب حاوی مطالب درسی علم شیمی نامید و اساسا قرآن نیز چنین ادعائی ندارد.
افزودن این گونه برداشتها و تفسیرهای شخصی، شاید در نگاه اول، افواه عوام را دچار شگفتی کند ولی افراد آگاه
قطعا می فهمند تا کجای قضیه در متون مذهبی آمده و کجایش افزونه های ذهن اشخاص است.

[نو آور]

رعد و برق:

هُوَ الَّذِی یَریکُمُ البَرقَ خَوفًا وَطَمَعًا وَ یُنشِیُ السَّحَابَ الثِّقالَ .
اوست که برای بیم از قهر و امید به رحمت خود برق را به شما می نماید و ابرهای سنگین را بهر جانب بر می انگیزد .

"وَمِنْ آيَاتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاء مَاء فَيُحْيِي بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ"
«و از آيات الهي نشان دادن برق است كه ايجاد ترس و طمع مي كند و از آسمان آب نازل مي گرداند و زمين را پس از مرگش زنده مي سازد، همانا در اين امر نشانه هايي است براي كساني كه تعقّل مي كنند».


ايه 12 سوره رعد و 24 سوره روم در قرآن رعد و برق را هم مايه ي اميد و هم مايه ي ترس معرفي ميکند و امروز با اکتشافات علمي ثابت شده که رعد و برق فوائد برکات فراواني دارد از جمله :

1. آبياري و از برق معمولا حرارت فوق ا لعاده زيادي توليد مي شود که مقدار زيادي از هواي اطراف را سوزانيده و در نتيجه فشارها کم شده و ابرها مي بارند.

چنین چیزی پایه علمی ندارد، چنانچه ابر از رطوبت اشباع بوده و شرایط دمائی و امکان هسته زائی و تشکیل قطرات نیز فراهم باشد، آب از فاز بخار به فاز مایع رفته و باران می بارد. این قضیه نیاز به دخالت آذرخش ندارد. چنانچه منبع معتبری دارید، ذکر بفرمائید.

2. در هنگام برق قطرات باران با اکسيژن کافي اضافي ترکيب شده که يکي از آثارش کشتن ميکروبهاست و به همين دليل هر سال که رعد و برق کم باشد آفات گياهان زياد مي شود.

در هنگام رعد و برق مقداری اوزون تولید می شود که سبب جلوگیری از نفوذ اشعه مضر uv به لایه های پائینی اتمسفر می شود. تولید اوزون، پیوندی با کنترل آفات گیاهی ندارد. چنانچه منبع معتبری دارید، ذکر بفرمائید.

1. قطرات باران بر اثر برق و حرارت شديد يک حالت اسيدي پيدا مي کند و هنگام پاشيدن بر زمينها يک نوع کود گياهي موثر ساخته مي شود و گياهان تغذيه مي شوند.

باران اسیدی معمولا ناشی از حل شدن دی اکسید کربن در قطرات باران و تشکیل مقداری اسید کربنیک است. این اسید به جهت کاهش ph خاک، از قضا به شدت برای گیاهان مضر است و تشکیل هیچ گونه کود ارگانیک و یا غیر ارگانیکی را نمی دهد. چنانچه منبع معتبری دارید، ذکر بفرمائید.