پاسخ : صورت های فلکی و سیاره ها در شعر فارسی
تا اینجا از چهار سیاره‌ی مهم از هفت سیاره‌ی موجود در منظومه شمسی به پنداشت قدما سخن رفت كه برخی از آنان تك‌وجهی و برخی دووجهی و
چندوجهی بودند (زهره كه هم سعد اصغر و هم سیاره‌ی طرف و شادی و... بود و مریخ كه هم نحس اصغر و هم سیاره‌ی دلاوری و جنگ).
می‌ماند سه سیاره‌ی دیگر كه دو عدد آنان، یعنی ماه و خورشید، یكی نشان روشنی مفرط و فراگیری و دیگری علامت زیبایی و سادگی به حساب می‌آیند
را از بحث خارج ساخته و لذا تنها می‌ماند سیاره‌ی تیر یا عطارد كه مناسب می‌نماید جهت ختم مقاله مطلبی چند در باب آن هم بیاوریم.
۵- دبیر فلك (عطارد)
مرحوم دهخدا ذیل مدخل عطارد آورد‌ه‌اند: «ستاره‌ای است معروف كه بر فلك دوم تابد و آن را دبیر فلك گویند. علم و عقل بدو تعلق دارد... معنای آن (عطارد)
نافذ در امور باشد و لذا دبیر و كاتب را بدان نامید‌ه‌اند. و آن در فلك دوم است، پس از فلك قمر، آن را ذوجسدین نیز نامند و بلاد روم بدان منسوب است و در علم
احكام نجوم ربّ روز چهارشنبه است. خدای موهومی بت‌پرستان قدیم و قاصد ملاء اعلی و خدایی كه همواره معاون علم و تجارت بوده و یونانیان وی را
هرمس،یعنی مفسّر اراده‌ی خدایان می‌نامیدند.
عطارد به موجب افسانه ی یونانی پیامبر یا قاصد خدایان و حامی قاصدان و بازرگانان بوده است و آن كوچك‌ترین منظومه‌ی شمسی است.
نام‌های دیگر آن تیر، زادوش و زاودش است. عطارد در نزد یونانیان رب‌النوع سخنوری و بازرگانی بوده است.
-همان تیر و كیوان برابر شدست / عطارد به برج دو پیكر شداست «فردوسی»
-سیماب دختر است عطارد را / کیوان چو مادرست و سرب دختر «ناصرخسرو»
-دبیری ورای وزیریست، یعنی / عطارد ورای قمر یافت مأوی «خاقانی»
- جوزا گریست خون كه عطارد ببست نطق / عنقا بریخت پر كه سلیمان گذاشت تخت «خاقانی»
-عطارد در قلم مسمار كردی / پرند زهره بر تن خار كردی «نظامی»
- چرخ‌گردان را قضا گمره كند / صد عطارد را قضا ابله كند «مولوی»
دوست عزیز، به سایت علمی نخبگان جوان خوش آمدید
مشاهده این پیام به این معنی است که شما در سایت عضو نیستید، لطفا در صورت تمایل جهت عضویت در سایت علمی نخبگان جوان اینجا کلیک کنید.
توجه داشته باشید، در صورتی که عضو سایت نباشید نمی توانید از تمامی امکانات و خدمات سایت استفاده کنید.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (Bookmarks)