عوارض ديرهنگام درمان سرطان دوران کودکی

[Helena.M]

سرطان‌های ثانویه

(Second Cancer) نکات کلیدی این قسمت: بازماندگان سرطان دوران کودکی در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان ثانویه در سال‌های بعد هستند. بازماندگان سرطان دوران کودکی که دارای سندروم‌های ژنتیک خاصی هستند در معرض خطر ابتلا به سرطان ثانویه هستند.

بازماندگان سرطان دوران کودکی در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان ثانویه در سال‌های بعد هستند.
عوامل خاص مربوط به درمان، خطر ابتلا به سرطان ثانویه را افزایش می‌دهد. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پرتودرمانی ممکن است باعث ایجاد تومورهای توپر(Solid) و سرطان خون شود.
• خطر بروز سرطان ثانویه پس از پرتودرمانی در صورت استفاده از عامل‌های آلكيله كننده (Alkylating) افزایش می‌یابد؛ همچنین در صورتي‌كه بیمار زن باشد و در زمان تشخیص سن کمی داشته یا مبتلا به سرطان بافت نرم یا لنفوم هوجکین باشد خطر افزایش پیدا مي‌كند.
• بعضی از داروهای ضدسرطانی نظیر عوامل آلکیله کننده (Alkylating) یا داروهای پلاتین(Platinum) ممکن است باعث بروز لوسمی‌شوند.
• بازماندگان لنفوم هوجکین دوران کودکی در معرض بيش‌ترین خطر ابتلا به سرطان ثانویه هستند، مخصوصاً سرطان تيروئيد و پستان. سن پایین در هنگام تشخیص و درمان بیماری عود يافته، خطر را افزایش می‌دهد.
• پیوند مغز استخوان خطر ابتلا به تومور را در سال‌های بعد افزایش می‌دهد.

بازماندگان سرطان دوران کودکی که دارای سندروم‌های ژنتیک خاصی هستند در معرض خطر ابتلا به سرطان ثانویه هستند.
بعضی از بازماندگان سرطان دوران کودکی در معرض خطر زیاد ابتلا به سرطان ثانویه هستند و دلیل آن وجود سندروم ژنتیک خاصی است که عامل سرطان اولیه آنها نیز بوده است. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نوروفيبروماتوز(Neurofibromatosis) .
• سندروم لی- فرامنی(Li-Fraumeni) .
• پولیپوز خانوادگی(Familial Polyposis) .
• فرم ژنتیک رتینو بلاستوما(Retinoblastoma) .

برای این دسته از بازماندگان سرطان دوران کودکی آزمایش‌های دقیق و مکرر پس از درمان اهمیت زیادی دارد.
مرگ‌ومير (Mortality)
پیشرفت در درمان سرطان تعداد مرگ‌ومير ناشی از سرطان اولیه را کاهش داده است. با این‌حال، تعداد عوارض جانبی تأخيری در بازماندگان سرطان دوران کودکی ممکن است با گذشت زمان افزایش یابد و این بازماندگان عمر کم‌تری نسبت به افرادی دارند که مبتلا به سرطان نبوده‌اند. بيش‌ترین دلایل مرگ در بازماندگان سرطان دوران کودکی شامل موارد زیر است:

• عود سرطان اولیه.
• سرطان ثانویه.
• آسيب به قلب.

مطالعات در زمینه علل عوارض جانبی تأخيری باعث تغییراتی در درمان شده است. این امر منجر به بهبود کیفیت زندگی بازماندگان سرطان و پیشگیری از مرگ ناشی از عوارض جانبی تأخيری شده‌است.