سایبر نایف ( CyberKnife ) چیست و چه کاربردی دارد ؟

[Helena.M]

چه سرطانهایی می توانند توسط سایبرنایف درمان شوند؟



چه شرایطی می تواند درمان شود؟

مغز


در حال حاضر بسیاری از بیماریهای عروقی مغز مانند کاورنوما ,هیمانجیوبلاستوما , تومور گلوموس، مننژیوم و نورینوم آکوستیک به وسیله تکنولوژیهای جراحی رادیویی مانند سایبرنایف درمان می شوند. پس از درمان با سایبرنایف بسیاری از تومرهای مغزی به آرامی محو می شود در حالی که روند رشد در مننژیوم ها و نورینوم ها متوقف می گردد. جراحی رادیویی سایبرنایف در بسیاری از بیماران موفقیت آمیز بوده است. این درمان میتواند درمان مطلوبی برای بیماران با بیماری متاستاتیک مغز(یعنی گسترش سرطان از قسمتهای دیگر بدن به مغز) نیز باشد. همچنین سایبرنایف میتواند برای درمان برخی از تومورهای مغزی که در عمق مغر و یا در نقطه بسیار حساسی از مغز قرار گرفته اند و نیاز به تمرکز بسیار بالایی برای درمان دارند استفاده گردد.


ستون فقرات


بسیاری از مشکلات عروقی که در مغز رخ می دهد در ستون فقرات نیز رخ خواهد داد. و سایبرنایف مزایای بیشتری نسبت به دیگر تکنولوژیهای رادیوسرجری دارد و قادر است ضایعات نخاعی را هدف قرار دهد. بنابراین ناهنجاری های شریانی ستون فقرات و برخی دیگر از ناهنجاریهای عروقی که زیاد به نخاع احاطه ندارد می توانند توسط این روش درمان گردند. سایر تومورهای نخاعی و تومورهای ستون فقرات(مهره ستون فقرات) ممکن است به همین ترتیب با این تکنولوژی درمان شوند.


ریه


یک یا چند تومور در ریه ممکن است در یک یا چند جلسه توسط جراحی رادیویی سایبرنایف محو گردند.میتوان دوز بالایی از اشعه را برای کشتن و و از بین بردن سرطان ریه (اولیه یا متاستاتیک) مورد استفاده قرارداد. در هر جلسه، سایبرنایف می تواند به درمان تا سه تومور ریه بپردازد با وجود اینکه ممکن است این تومورها در مناطق مختلفی از ریه قرارداشته باشند. همچنین برای بسیاری از بیماران مسن و یا افرادی که عملکرد ریوی ضعیف دارند (که باعث می شود عمل برداشتن مخاطره آمیز باشد) یا داراری بیش از یک تومورهستند(که در آن جراح نمی تواند در یک زمان آنها را حذف کند) سایبرنایف راه حل مناسب و بهتری می باشد.


پروستات


از آنجا که بوسیله آزمایشات متعدد، تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه میسر گشته است لذا این بیماری در این زمان کاملا قابل درمان می باشد؛ چندین گزینه درمانی برای این بیماران وجود دارد. در حالی که عمل جراحی(روش باز یا روبات) هنوزمحبوب مانده ، ولی به دلیل خطرات ناشی ازآن که شامل بی اختیاری و ناتوانی جنسی و خطرات دیگر عمل جراحی نسبتا بزرگ است ،امروزه روش های درمانی دیگری محبوبیت یافتند . حداقل دو روش رادیوتراپی(دانه تابش براکی تراپی پروستات و پرتو درمانی خارجی / IMRT) با عمل جراحی از نظر موفقیت در درمان رقابت می کنند. سایبرنایف در حال حاضر یک روش سوم رادیوتراپاتیک با پتانسیل درمان با موفقیت برابر با روش IMRT است. اما بازدیدکننده به مراتب کمتری نسبت به بخش رادیوتراپی برای درمان داشته است . پنج بار در برابر 38 یا بیشتر برای IMRT مشاهده شده است. درجه بالایی از تمرکز پرتوهای چندگانه در سایبرنایف و تحویل دوز بسیار دقیق و بالا از مزایای آن محسوب می شود.


لوزالمعده (پانکراس)


سرطان پانکراس یکی از دشوارترین سرطان ها برای درمان محسوب می شود. با این حال، اگر موضعی (بدون شواهدی از گسترش به سایر اندام ها) باشد احتمال نابودی وجود دارد. یک عمل جراحی عمده (عمل ویپل) روشی معمول است ؛ این یک عمل جراحی عمده است. اما یک شانس درمان محسوب می گردد.زمانی که بنا به دلایلی بیمار مناسب برای این عمل نیست. شاید به این دلیل که بیماری در اسکن ،مشاهده نمی شود به خصوص وقتیکه در مکان های دشوار قرار دارد یک روش بسیار متمرکز رادیوتراپی ممکن است مطلوب باشد. پانکراس با ساختار باریک و حساس مانند روده اثنی عشر احاطه شده است . پس از درمان اولیه با شیمی درمانی, توسط سایبرنایف اجازه تاثیر حداکثر دوز اشعه بر تومور پانکراس و در عین حال مقدار کمی به اندام های اطراف داده می شود. سایبرنایف در این زمینه، به نظر می رسد بیش از روش های دیگر رادیوتراپاتیک سودمند است.


کبد


سرطان کبد به ندرت با رادیوتراپی درمان می شود به این دلیل که بافت کبد طبیعی حساس است و اگر دوز بالای اشعه مورد نیاز برای محو سرطان دریافت کند ممکن است به آن آسیب برسد. جراحی محاسن بزرگی در درمان سرطان کبد دارد.اما دراغلب موارد این سرطان غیر قابل جراحی است. شاید به این دلیل این بیماری چند کانونی است(اغلب در مورد بیماری متوسطه / متاستاتیک در کبد)و یا به دلیل اینکه بافت زیرین کبد ناسالم است و اگر بخشی حذف شد بدن نمی تواند عملکرد طبیعی کبد را تامین کند. تحت این شرایط، روش پرتودرمانی متمرکز دارای یک حسن بزرگ می باشد که قادر به چشم پوشی از کبد نرمال مجاور است و به نظر می رسد که سایبرنایف برای این نقش مطلوب باشد. در حالی که مقدار کمی از کبد درگیر است سایبرنایف با تمرکز یا دوز بالایی از رادیوتراپی برای از بین بردن تومور کبد مناسب می باشد. در مواردی چون سرطان متاستاتیک،که به شیمی درمانی پاسخ نمی دهد و یا برای روش های دیگر کانونی بیش از حد بزرگ است(به عنوان مثال ترموبلیشن) سایبرنایف پیشرفت های فوق العاده داشته است که بیش از یک ضایعه را می تواند هدف قرار دهد.


کلیه


سرطان کلیه با حذف کلیه درمان می شود.درزمانی که بیماری گسترش یافته است ، شیمی درمانی(و یا امروزه مولکولی هدف درمان قرار می گیرد) برای کنترل این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی که شیمی درمانی موفق به کنترل بیماری در موقعیت های خاص نشود پرتو درمانی می تواند بسیار مفید باشد. با این حال، سرطان کلیه به عنوان یکی از سرطانهای رادیورزیستنت (radioresistant) به رسمیت شناخته شده است. و نیاز به درمان با دوز بالاتر دارد دوزی که بافت های اطراف را محصور کرده و بتواند آن را تحمل کند. درمان با اشعه متمرکز توسط سایبرنایف می تواند در این شرایط مفید باشد. سایبرنایف ممکن است روش مطلوب برای ارائه یک دوزپرتو کاهنده با درجه بالایی از دقت و صحت باشد. درمان معمولا در 3-5 جلسه انجام می گیرد.


سرطان های دیگر


بیماران مبتلا به سرطان که به مراکز سرطان مراجعه می کنند معمولا از بیماری در موقعیت های مختلف بدن رنج می برند که دارای علائم بیماری unablated می باشند. این افراد معمولا حاضر به درمان ارتدوکس نمیباشند. گاهی اوقات، رادیوتراپی معمولی برای مقابله با مشکل می تواند کافی باشد ، اما در زمان های دیگر، تومور بیش از حد نزدیک به اندام نرمال و حساس بدن برای تحمل یک دوز بسیار بالا است پس غیر قابل جراحی نیز می باشد. سایبرنایف یک پیشرفت مهم برای متاستازهای گسسته است. یکی از مزایای سایبرنایف توانایی ارائه دوز بالا و بسیار متمرکز تابش به این سرطانهای موضعی است.


درمان دوباره


توانایی سایبرنایف به طور کانونی در گرو دوز بالایی از اشعه کاهنده به قسمت های مجزا از سرطان می باشد درمان دوباره که در آن ممکن است سرطان پس از درمان قبلی رشد مجدد داشته باشد امن تر صورت می گیرد. به این صورت که از بافت طبیعی اطراف در درمان مجدد چشم پوشی می شود.

منبع