تاثیر و نقش زبان فارسی در زبانهای شبه قاره هند

[م.محسن]

** قلعه سرخ اگرا : در فاصله بیشتر از یک کیلومتر از گنبد تاج محل است که مساحتی بالغ بر ۱۵ هکتار را در بر می‌گیرد و مدت زیادی محل حکومت اکبرشاه، جهانگیر و شاه جهان بوده‌است کتیبه‌های فارسی زیادی دیده می‌شود. در ایوان شاهی یا بارگاه خاص بر روی یکی از دیوارهای شعر بلندی نقش بسته است که متضمن تاریخ بنا نیز می‌باشد .
از این دلگشا قصر عالی بنا - سر اکبر آباد شد عرش سا - بود کَنگرش از جبین سپهر نمایان چو دندان سین سپهر- بر احوال مردم چنان سر حساب – که داندچه بینندشبها بخواب - در ایوان شاهی بصد احتشام - چو خورشید بر چرخ بادا مدام
در این قلعه اگرا تختی از سنگ مرمر سیاه بطول تقریباً سه متر و به عرض دو متر است که در چهار طرف آن اشعاری به خط نستعلیق بسیار ظریف نقش بسته است که به بندهائی از آنها اشاره می‌شود.این تخت برای جهانگیر که ابتدا سلطان سلیم خوانده می شده ساخته شده است.
باشد این تختگاه فرخنده تکیه گاه خدایگان کریم - پادشاهی که تیغ او سازد - چون دو پیکر سر عدو(دشمن) بدونیم.
* قلعه سرخ دهلی (Red fort) یا لال قلعه دهلی که مجموعۀ قصرهای شاهان گورکانی از شاه جهان به بعد در مساحتی حدود بیست هکتار است دیوان خاص آن از سنگ مرر سفید و ظریف ساخته شده که اطراف آن مملو از پرچین سازی و منبت کاری‌های فاخر است که دارای دو محراب شمالی و جنوبی است. در این دو محراب بر روی سنگ مرمر سفید به خط نستعلیق(نست) و با آب طلا بطور زیبایی نوشته شده : :
«سبحان الله این چه منزلهاست - رنگین و نشیمنهاست – دلنشین قطعۀ بهشت برین چون گویم که قدسیان همت بلند به تماشایش آرزومند… »
و در کتیبه محراب شمالی به ادامه چنین نقش بسته است:
«بمصاحفه آسمانیان مائل، یالآلی متلائی است بانعام زمینیان نازل و حوض که همه از آب زندگانی پر بصفار شک نور و چشمه خور… »
ونیز این ابیات با آب طلا بر دیوار نقش بسته است:
شهنشاه آفاق شاه جهان / باقبال ثانی صاحبقران
در ایوان شاهی بصد احتشام / چو خورشید برچرخ بادا مدام
این دو بیت به خط نست بر پیشانی بنای قلعه لعل دهلی نوشته شده :
طاقی که از رواق نهــم چـرخ برتر است/ روشن ز سایه اش رخ تابنده اختر است
این طاق، زیب نه فلک و هفت کشور است / از روضــه ی منـــوره ی شـــاه اکبـــر است
* قلعه فتح پور سیکری: این بنا در مدت هیجده سال آغازین سلطنت اکبرشاه و در حدود ۲۵ کیلومتری آگرا بنا و در ابتدا پایتخت وی محسوب می‌شده است. در بالای اطاق‌های قصر به آب طلا ابیات چهارگانه‌ای نوشته شده است که بیتی از آن چنین است،
چون ملک هر که کند سجده خاک در تو – شود از خاصیت خاک درت زهره جبین - فرش ایوان ترا آینه سازد رضوان - خاک درگاه ترا سرمه کند حورالعین
* قلعۀ آمبر که یکی از حذابیت های توریستی هند است و در شهر جیپور در مکان بسیار مرتفعی بر روی کوه‌ها ساخته شده است و جهانگردان سوار بر فیل به قلعه رفت و آمد می کنند. این بنا تا سال ۱۷۲۸ قصر مهاراجه بوده‌است و از نفایس معماری هندوستان محسوب می‌شود. در روی سنگ نوشته‌ای که در دل دیواری قرار گرفته است جملات زیر نقش بسته است:
«در عهد شهنشاه سلاطین نشان جلال الدنیا و الدین محمد اکبر پادشاه خلد الله ملکه بامر عالی بانی قصر سلطنت و کامرانی انوشیروان ثانی مهاراج راجه مان سینگ ابن مهاراج… خلد الله اقباله بتاریخ شهر ذیحجه سنه هزار و هشت این بنای جنت مثال در مدت بیست و پنج سال در نهایت اهتمام زینت اتمام و زیب اختتام یافت بالخیر و الاقبال»

همیشه تا که بنای فلک بود بادا بنای دولت عمر تو از خلل خالی تمت فی سنه۱۰۰۸