چرا چهارده قرن گریه!

[طلیعه طلا]

نوشتاری دیگر در این زمینه :

قیام پیروزمندانه امام حسین علیه السلام در عاشورای سال ۶۱ هجری، با نثار خون‌های پاک عزیزان، بی قراری‌های کودکان، بی پناهی‌های بانوان، و یا صحنه هایی آکنده از «مصیبت» و «مظلومیت» رقم خورد. بر این اساس، یادآوری اخبار آن قیام خونین، همواره عواطف انسان‌ها ـ مسلمان و نامسلمان ـ را به تأثر واداشته،۲ و در طول تاریخ به برپایی عزاداری ـ با شکل‌های گوناگون ـ انجامیده است. از این رهگذر، پس از گذشت چهارده قرن و اندی، همچنان درس هاو پیام‌های آن قیام تازه و زنده مانده است.


این همه در حالی است که از دیرباز تاکنون، همواره مخالفانی نیز وجود داشته اند که عزاداری برای امام حسین علیه السلام را انکار کرده و یا درباره آن شبهه و تردید روا داشته اند. ایشان، گاهی کوشیده اند تا مشروعیتِ عزاداری برای امام حسین علیه السلام را نفی کنند۳ و گاهی نیز کارکردهای اجتماعی آن را زیر سؤال برده اند.


امروزه، عزاداری برای امام حسین علیه السلام بیشتر با شکل اخیر از تردید و انکار، و با این گونه شبهات مواجه است: چرا باید برای حادثه ای که قرن‌ها از وقوع آن گذشته، عزاداری و گریه کنیم; سیاه پوش کردن کوچه و بازار و محافل و بر سر و سینه زدن تا کی؟

آیا نمی شود یاد حادثه عاشورا را با شیوه‌های نو همانند برگزاری همایش و کنفرانس مطبوعاتی و… گرامی داشت؟۴ همچنین، گاهی این چنین، پرسش می شود: اگر امام حسین علیه السلام با حرکت خود در روز عاشورا، پیروز و برنده واقعی میدان بود، چرا شیعیان و محبّان آن حضرت به جای جشن و سرور، گریه و عزاداری می کنند؟۵


روی هم رفته، پرسش‌ها و شبهات یاد شده را می توان در چند سؤال اساسی زیر خلاصه کرد:

۱٫ عزاداری برای امام حسین علیه السلام چیست؟ (سؤال از چیستی);

۲٫ عزاداری برای امام حسین علیه السلام چرا برپا می شود؟ (سؤال از چرایی).

در این نوشتار، افزون بر پاسخ گویی به دو سؤال مزبور، با توجه به اینکه عزاداری در اساس، بر پایه گریه کردن استوار بوده، و با توجه به اینکه در روایات، پاداش عظیمی برای گریه بر امام حسین علیه السلام بیان شده است، به پرسش زیر نیز پاسخ گفته می شود:

۳٫ گریه بر امام حسین علیه السلام چیست و بر چه گونه هایی است؟ و در اساس، چرا بر امام حسین علیه السلام می گریند؟ (سؤال از چیستی و چرایی).