برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان زایی

[*FATIMA*]

ج / برنامه مدیریت پایدار زمین های مرتعی

مطالعات صورت گرفته نشان می دهد به علت بهره برداری نامتناسب و متوالی در سال های گذشته از مراتع ، همراه با تخریب و تبدیل آن برای رفع نیازهای ضروری و گاهی به علت توجه کلی اقتصادی و کشاورزی همراه با رشد جمعیت و افزایش نیاز به مواد پروتئینی و نبودن اشتغال جایگزین به جای دامداری ، در نهایت باعث رشد جمعیت دامی گردیده است که ناهماهنگی میان میزان تولید و میزان بهره برداری را در پی دارد .

برای اجرای برنامه ها و بهبود وضعیت منابع مرتعی و پایداری در استمرار بهره برداری می توان به حفظ منابع پایه آب ، خاک ، و پوشش گیاهی بدون گسترش تخریب امیدوار بود . در این راستا برنامه های زیر برای سازماندهی حوزه های مرتعی اهمیت دارد :

1/ اعمال مدیریت با هدف پیشگیری

2/ بهره برداری بهینه از مراتع ( طرح تعادل دام و مرتع )

3/ طرح متعادل کردن واحدهای بهره برداری

4/ طرح اصلاح و احیای مراتع مخروبه

5/ طرح توسعه مرتع کاری و تولید علوفه

6/ طرح کاهش اثرهای خشکسالی در مراتع

د / برنامه مدیریت پایدار تنوع زیستی و حیات وحش

از نظر اکولوژیکی تضعیف تنوع زیستی با بیابانی شدن نسبت مستقیم دارد و تخریب هر کدام تخریب دیگری را در پی دارد . در واقع ، بیابان نوعی بیوم است که با موجودات زنده خود به یک تعادل به نسبت پایدار می رسد . نخریب محیط و گسترش ماسه زارها ، شور شدن زمین و جز این ها موجب به هم خوردن این تعادل و در نتیجه حرکت قهقرایی تنوع زیستی می شود . از طرفی حذف یک یا چند گونه از موجودات زنده گیاهی و جانوری نیز در اکوسیستم و زنجیره غذایی و سایر زنجیره های حیاتی تأثیر مخرب دارد و در نهایت به روند بیابان زایی سرعت می بخشد . نتیجه آنکه حفاظت از تنوع زیستی به نوع فعالیتی در زمینه جلوگیری از گسترش بیابان زایی ارزیابی می شود . مهم ترین برنامه هایی که برای ایجاد تعادل در محیط زیست باید اجرا شود ، به شرح زیر است :

1/ آگاه سازی عمومی نسبت به ارزش های تنوع زیستی

2/ اصلاح ضوابط و مقررات

3/ تحقیقات و مطالعات پایه و کاربردی برای افزایش دانش تنوع زیستی

4/ همسو نمودن اهداف حفاظتی با منافع اقتصادی بهره برداران

5/ پرورش حیات وحش

منبع اکولوژی مناطق بیابانی
نوشته
عباس حنطه
علی اکبر دماوندی