ساز و کارهای جانوران برای زندگی در شرایط خشک

[*FATIMA*]

تولید آب متابولیک

تولید آب متابولیک از شکستن یا تجزیه کربوهیدرات ها که غالباً تنها منبع آب مورد نیاز آن هاست ایجاد می شود . البته می دانیم که نحوه به دست آوردن آب جزو سازگاری جانور نیست ، بلکه نحوه حفاظت یا صرفه جویی در مصرف آن سازگاری است .

پستانداران یک گروه کاملاً سازگار محسوب نمی شوند ، زیرا با تولید ادرار مقدار زیادی آب بدن را از دست می دهند ، با وجود این ، تعدادی از گونه ها قدرت سازگاری قابل توجه دارند ، ( موش کیسه دار ) .

هورمون های ضد ادرار

هورمون های ضد ادرار اهمیت زیادی در حفظ و بقای چهره های جانوری بیابانی دارد و از سازوکار عمده بیوشیمیایی در اکوسیستم بیابانی و حفظ آب در شبکه زیستی است . وجود این هورمون ها در تعدادی از جانوران بیابانی مشخص شده است .

ادرار متبلور

خزندگان از طریق ادرار متبلور به صورت کریستال های اسید اوریک از اتلاف آب جلوگیری می کنند . این روش نیز برای بعضی از خزندگان یک روش سازگاری و حفظ بیشتر آب بدن است .

ترشح مواد چسبناک

بعضی جانوران بیابانی با ترشح مواد چسبناک مانع تبخیر آب از سطح بدن می شوند . این حالت در حلزون ها دیده می شود . بعضی از آنها با ترشح ماده غشایی به نام اپی فراگم مدخل صدف را می پوشانند و به خواب تابستانی می روند .

بردباری در برابر کاهش آب بدن

شتر در برابر کاهش آب بافت های بدن تا حد 25% بخوبی بردباری دارد . حرارت بدن این جانور در شب تا 8/33 درجه پایین می آید . ولی در طول روز تا 6/40 درجه می رسد و مدت ها بدون آب می تواند راه برود . ولی به هر حال باید آب بنوشد چون جزو آن دسته از جانوران بیابانی است که از آب برای تنظیم حرارت بدن خود استفاده می کند .

منبع : اکولوژی مناطق بیابانی
نوشته
عباس حنطه
علی اکبر دماوندی