5- نظارت بر كار خادمان
زير نظر داشتن رفتار و اعمال غلامان و زيردستان، و تذكرات و هشدارهاي لازم به آنان، از جمله دقتهاي ديگر امام رضا عليه السلام بود؛ چه در مورد اعمال فرديشان، چه در مورد رفتار با ديگران. به عنوان نمونه، مورد زير ياد ميشود:
- راوي: سليمان بن جعفر الجعفري
«... طبق فرموده حضرت رضا عليه السلام بنا شد شب پيش وي بمانم.
غروب هنگام، به اتفاق آن حضرت، وارد خانه شديم. حضرت، نگاهي به غلامانش كرد، كه با گِل، اسطبل چهارپايان را درست ميكردند و سياه پوستي هم كه جزء آنان نبود، مشغول به كار بود.
پرسيد: اين كيست كه با شماست؟
گفتند: به ما كمك ميكند، ما هم در آخر چيزي به او ميدهيم.
پرسيد: آيا اجرت و كارمزد او را معين كردهايد؟
گفتند: نه. هر چه بدهيم او راضي ميشود.
حضرت در حالتي غضب آلود رو به آنان حركت كرد.
گفتم: فدايت شوم، چرا خود را ناراحت ميكنيد؟
فرمود: من چند بار اينان را از اين كار نهي كردهام و گفتهام كه كسي را به كار نگيريد مگر اين كه قبلاً مزد و اجرت او را با او قرارداد ببنديد.
بدان كه: هيچ وقت كسي را بدون اجرت معين به كار نميگيري مگر اين كه اگر سه برابر اجرت هم به او بدهي، باز خيال ميكند كه كم دادهاي، ولي اگر قبلاً طي كني، و بعد همان اجرتش را بدهي، تو را خواهد ستود بر اين وفاي به عهد. و اگر يك دانه هم اضافه بدهي، آن را ميشناسد و ميداند كه زيادتر به او دادهاي (و در نظرش خواهد بود).»(22)
ملاحظه:
گرچه برخي احتمال دادهاند عصبانيت امام به خاطر راه دادن افراد مشكوك به منزل بوده و جنبه سياسي داشته است، ولي به نظر ميرسد علت پرخاش و غضب امام، بيشتر آن بود كه غلامان، به حرف آن حضرت گوش نكرده بي توجهي نمودند به رغم توصيه مكرر امام در مورد تعيين مقدار دستمزد كارگر در اول كار، باز هم خودسرانه و بدون اجراي نظر امام، اقدام به چنان كاري كرده بودند و مستحق توبيخ بودند.
علاقه مندی ها (Bookmarks)