آشنایی با تعدادی باکتری!

[*nura*]

بورلیا ریکارنتیس (Borellia recurrentis)از اسپیروکت ها ،عامل تب راجعه ،رنگ آمیزی رارت گیمسا

تب راجعه در شکل اپیدمیک خود به وسیله بورلیا رکورنتیس(Borellia recurrentis) ایجاد شده و توسط شپش به بدن انسان انتقال می یابد . تب راجعه اندمیک ، توسط کنه های از اورنیتودروس (Ornithodoros) انتقال می یابد . نام گونه های جنس بولیا غالبا از نام کنه ناقل آنها گرفته شده است ، به عنوان مثال بورلیا بالتازاردی (Borellia baltazardii) که عامل تب راجعه در مناطق مختلف کشورمان است .بورلیا ها مانند ترپونماها ، ارگانیسم های مارپیچی هستند که پیچ های آنها بزرگتر و بازتر از ترپونما بوده و به وسیله چرخش و پیچش حرکت می کنند . آنها بر خلاف ترپونما ها روی محیط های باکتریولوژیک حاوی سرم یا عصاره های بافتی کشت داده می شوند و توسط بند پایان انتقال می یابند . این ارگانیسم ها در خون آلوده دمای 2 درجه سانتی گراد ، برای چندین ماه زنده می مانند.
بیماریزایی و یافته های بالینی

دوره نهفتگی بیماری 3 تا 10 روز می باشد و شروع بیماری به صورت ناگهانی همراه با لرز و افزایش شدید دمای بدن می باشد که در این زمان بورلیاهای زیادی در خون وجود دارند ، تب برای 3 تا 5 روز باقی مانده سپس کاهش می یابد . پس از ناپدید شدن تب ، بیمار ضعیف بوده ولی بد حال نمی باشد . دوره بدون تب ، 4 تا 10 روز طول کشیده و متعاقب آن حمله ثانویه تب ، لرز ، سردرد شدید و بی حالی روی می دهد . معمولا در سیر بیماری 3 تا 10 مرتبه عود بیماری (معمولا با فرم های کاهش یابنده ) وجود دارد .
تشخسص آزمایشگاهی

خون بیمار در مرحله افزایش تب گرفته شده و جهت تهیه اسمیر (رنگ آمیزی گیمسا ) و تلقیح به حیوان آزمایشگاهی (موش سفید یا صحرایی) مورد استفاده قرار می گیرد . در این بیماری روش های سرلوژی به دلیل تغییرات سریع آنتی ژنیک باکتری چندان مناسب نبوده ، ولی از آزمایش ثبوت مکمل در بعضی موارد استفاده می شود.
درمان

تتراسایکلین ،اریترومایسین و پنی سیلین همگی موثرند . درمان یک روزه می تواند منجر به خاتمه یافتن حملات بیماری شود .
اپیدمیولوژی ، پیشگیری و کنترل

تب راجعه در بسیاری از مناطق دنیا به صورت اندمیک بوده ، مخزن اصلی آن جوندگان و ناقل بیماری کنه و شپش می باشد . انتفال فرد به فرد توسط شپش بدن انسان صورت می گیرد و انسان تنها میزبان این ارگانیسم می باشد . بورلیا در تمام بافت های کنه وجود دارند و ممکن است از طریق نیش یا له کردن کنه منتقل شوند . بیماری منتقله به وسیله کنه همه گیر نیست ولی همه گیری های شدید ممکن است در جمعیت های آلوده به شپش ایجاد شود و انتقال بیماری از طریق تراکم تراکم جمعیت ، سوء تغذیه و آب و هوای سرد تهسیل می گردد. در ایران بورلیا بالتازاردی که در سال 1335 توسط دکتر یونس کریمی در آذربایجان شرقی کشف گردید به همراه بورلیا لاتیشوئی(Borellia latyschewii) ، عامل تب راجعه در مناطق مختلف ایران از جمله ناحیه میانه ،اصفهان ،حصارک ،حوالی بندر بوشهر و خلیج فارس و نواحی شمال شرقی ایران می باشند . پیشگیری بر پایه اجتناب از تماس با کنه و شپش و از بین بردن آنها ( رعایت نظافت و استفاده از حشره کش ها ) قرار دارد . هیچ واکسنی در دسترس نیست .