وقفه خواب تنفسی در کودکان

[سونای]

انسداد تنفسی به هنگام خواب، در بزرگسالان شایع است و ممکن است منجر به افزایش فشار خون، حملات قلبی، سکته و حتی مرگ زودهنگام شود.
این اختلال ممکن است عوارض دیگری نیز داشته باشد از جمله خواب آلودگی روزانه، عدم‌کارایی لازم در انجام وظایف روزانه و افزایش احتمال تصادفات رانندگی.اختلالات تنفسی خواب در کودکان (از نوزادی تا بلوغ) نیز ممکن است دیده شود اما علل، پیامدها و درمان آن با انسداد تنفسی بزرگسالان ممکن است متفاوت باشد.دکتر محمدحسن عامری، متخصص گوش ،حلق و بینی و جراحی سروگردن و جراحی پلاستیک بینی و زیبایی صورت در مورد بروز این اختلال در کودکان در این گفت‌وگو بیشتر توضیح می‌دهد. او معتقد است 10درصد کودکان مبتلا به عارضه وقفه خواب تنفسی هستند.

• آقای دکتر اصلا علامت اصلی آپنه خواب انسدادی در اطفال چیست؟

خرخر شبانه، علامت اصلی انسداد تنفسی در کودکان است.

• این خرخر هر شب و صرف‌نظر از اینکه سر کودک چگونه باشد، وجود دارد؟

بله، البته هر چند وقت یک‌بار کودک برای لحظاتی نفس نمی‌کشد و خرخر او قطع‌ می‌شود اما بعد از چند لحظه با یک دم عمیقِ صدادار مجدا تنفس و خرخر او از سر گرفته می‌شود.

• خود کودک در این هنگام چه احساسی دارد؟

ببینید، وقتی که یک فرد، جوان، پیر یا کودک، به هنگام خواب دچار وقفه تنفسی می‌شود، بدن وی حالت «خفگی» را تجربه می‌کند. ضربان قلب کم می‌شود، سیستم خودکار عصبی تحریک می‌شود، فشار خون بالا می‌رود، مغز هوشیار می‌شود و نهایتا فرد از خواب بیدار می‌شود. در بعضی موارد سیستم عروقی کودک می‌تواند تغییرات فشار خون و ضربان قلب را تحمل کند اما مغز کودک نمی‌تواند قطع مکرر خواب را تحمل کند و در نتیجه کودک خوب وزن نمی‌گیرد و خوب رشد نمی‌کند.

• و اگر این اختلال درمان نشود؟

خب اگر کودک اتاق مستقلی نداشته باشد طبیعی است که خرخر وی مانع خوابیدن بقیه افراد خانواده هم خواهد بود.
همچنین وقتی خواب شبانه کودک، خوب و کافی نباشد باعث خواب آلودگی روزانه می‌شود. این کودک انرژی لازم برای فعالیت‌های فیزیکی دوران کودکی را ندارد. برای همین افت تحصیلی و نجوشیدن با سایر هم‌کلاسی‌ها می‌تواند از علائم آن باشد. چنین کودکانی به جای بازی و تفریح معمولاً ترجیح می‌دهند که در جلوی تلویزیون دراز کشیده و استراحت کنند. در نتیجه این کودکان در آموختن ارتباطات اجتماعی با مشکل مواجه می‌شوند.

• وقفه تنفسی به هنگام خواب باعث افزایش ادرار شبانه می‌شود. اینطور نیست؟

بله، علاوه بر این به‌طور نرمال هورمون رشد در شب ترشح می‌شود. در مبتلایان به وقفه تنفسی، ممکن است ترشح هورمون به دفعات قطع شود و منجر به رشد و تکامل آهسته‌تری شود.

• اختلال عدم‌تمرکز یا بیش‌فعالی نیز در این کودکان دیده می‌شود؟

دقیقا، تحقیقات نشان می‌دهد که وقفه تنفسی به هنگام خواب یک فاکتور دخیل در اختلال عدم‌تمرکز بیش فعالی است.

• آقای دکتر به نحوه تشخیص این اختلال هم اشاره می‌کنید؟

تشخیص این اختلال اول از همه توسط والدین و با مشاهده خرخر کودک صورت می‌گیرد. امـا وقتی بیمار نزد پزشک برده می‌شود، پزشک با واکاوی خود می‌تواند بعضی از عوارض اجتماعی مثل علائم محرومیت از خواب، افت تحصیلی و شب‌ادراری را در کودک بیابد.
اما این را هم بگویم کودکی که خرخر می‌کند باید توسط متخصص گوش و حلق و بینی ویزیت شود. اگر علائم زیاد باشد و لوزه‌ها بزرگ باشند، متخصص توصیه خواهد کرد که لوزه‌های کامی و لوزه سوم برداشته شوند. برعکس، اگر علائم خفیف است و وضعیت تحصیلی کودک خوب است و لوزه‌ها کوچک هستند، نیازی به جراحی نخواهد بود و بیمار تحت درمان دارویی
قرار خواهد گرفت.

منبع: کودکانه