**درخواست راهنمایی** جهت تهیه جزوه "جهت یابی" نجومی و غیر نجومی

[آیو]

روشهای جهت یابی به کمک ستارگان جهت یابیبه کمک ماه
برای جهتیابی توسط ماه ابتدا باید بدانیم که در نیمه ی اول ماه هستیم یا نیمه یدوم ؛ روش تشخیص آن نیز به قرار زیر می باشد:
دو سر هلال ماه را با یک خط فرضی به هم متصل می کنیم و آن خط آنقدرادامه می دهیم تا به زمین برسد اگر شکل بدست آمده از این کار p انگلیسیبود در نیمه ی اول ماه هستیم و اگر شکل بدست آمده q انگلیسی بود درنیمه ی دوم ماه قرار داریم
_حال اگر در نیمه ی اول بودیم طرف کوژ (برآمده) هلال جهت مغرب را نشانمی دهد.
_و اگر در نیمه ی دوم ماه بودیم طرف قعر ( تو رفتگی ) هلال مغرب رانشان می دهد.


قطب نماي ماهدر يک شب مهتابي چوبي را داخل زمين فرو کنيد. با سنگ نوک سايه را علامتبگذاريد. ده دقيقه بعد با سنگي ديگر نوک سايه جديد را علامت بگذاريد. دو نقطه را به هم وصل کنيد اين خط مسير شرق- غرب را نشان ميدهدپيدا کردن جنوب توسط ماه خطي را بين دو تيزي هلال ماه رسم کرده و آن را تا زمين امتداد دهيد. انتها يا امتداد اين خط نقطه جنوب را در موقعيت شما نشان ميدهد

موقعیت سایهها و جهت شرق

جهت یابیبه کمکخورشید
همانطورکه همگی می دانیم محل طلوع خورشید مشرق و محل غروب آن مغرب است . برایجهت یابی کافی است که بتوانیم یکی از جهات اصلی را پیدا کنیم آنگاه میتوانیم با استفاده از رابطه ی معروف زیر سایر جهات را بیابیم :اگر دست راست بطرف مشرق باشد؛ آنگاه دست چپ مغرب را نشان میدهد دراینحالت روبرو شمال و پشت سر جنوب خواهد بود .
این مطلب فقط در اول بهار و پائیز صحیح است، یعنی‌ در زمانهای دیگر،محل طلوع و غروب خورشید نسبت به مشرق و مغرب مقداری انحراف دارد کهالبته به سادگی‌ قابل تصحیح است. به عنوان مثال در اول تابستان وزمستان، محل طلوع و غروب خورشید '' حداقل '' حدود 23.5 ( بیست و سه ونیم ) درجه با محل دقیق شرق و غرب فاصله دارد که این خطا به هیچ وجهقابل چشم پوشی‌ نیست

موقعیت سایهها و شرق

جهت یابی بکمکستاره هاياوريون
کمربند ستاره هاي اوريون
اوريون از 7 ستاره نزديک به هم کمربند ستارگان است. سه ستاره نزديک بههم کمربند ستارگان است. زمان ديدن صور فلکي اوريون وقتي است که از قسمتمشرق طلوع کرده و از مغرب غروب ميکند. در خط استوا، دو حالت زيرتقريباً از روي سر شما ميگذرد:
از شمال عرض جغرافيايي جنوبي
از جنوب عرض جغرافيايي شمالي

جهت یابیبه کمک ستاره قطبی

پيدا کردن ستاره قطبي
براي پيدا کردن شمال، ستاره قطبي را پيدا کنيد.ستاره هاي ديگر به دور ستاره قطبي مي‌چرخند.آسانترين راه براي شناسايي ستاره قطبي، استفاده از مجمع الکواکب دباکبر است. (از دو ستاره جلويي دب اکبر که در انتهاي کاسه دب اکبر وجوددارند خط راستي بکشيد انتهاي آن ستاره قطبي را نشان ميدهد(فاصله ستاره قطبي حدوداً 5 برابر فاصله بين دو ستاره است.
دقيقاً آن طرف ستاره هاي دب اکبر، مجمع الکواکب کاسيوپیا ديده ميشود. که از 5 ستاره تشکيل شده و ترکيب آنها به شکل M يا W است. ستاره قطبيدر راستاي آخرين ستاره اين مجموعه است. فاصله هر کدام از اين مجموعه هاتا ستاره قطبي تقريباً برابر است.

دو نمونهقطبنما

جهت یابیبه کمکستارگان بادبادکی
حدود هفتيا هشت ستاره در آسمان وجود دارد که به شکل بادبادک يا علامت سوالميباشند. اين ستارگان نيز از شرق بطرف غرب حرکت ميکنند و در هر حالدنباله بادبادکى آنها بطرف جنوب است.

ستارگانبادبادک

جهت یابیبه کمک خوشه پرویندسته‌اى ستاره،حدود ده تا پانزده عدد بشکل خوشه انگور، در يک جا مجتمع هستند که به آنمجموعه خوشه پروين ميگويند. اين ستارگان مانند خورشيد از شرق به طرفغرب در حرکتند، ولى در همه حال دم آنها بطرف مشرق ميباشد.

خوشه پروین


جهت یابیبه کمک ستارگان دب اکبر , ذات الکرسی و ستاره قطبی
در بالاى قطب شمال (در فضا) ستاره ثابتى است بنام ستاره قطبى که اگر رو به آن بايستيد روبه شمال خواهيد بود. براى پيدا کردن اين ستاره ميتوان از ستارگان دباکبر و ذات الکرسى استفاده نمود. ستارگان دب اکبر هفت ستاره ميباشند کهبه شکل ملاقه قرار گرفته‌اند. اگر دو ستاره آخر يعنى لبه ملاقه را درنظر بگيريم و بوسيله يک خط فرضى آنها را بهم وصل نموده و پنج برابرامتداد دهيم اين خط به ستاره قطبى ميرسد. بوسيله مجموعه ستارگان ذات الکرسى نيز ميتوان ستاره قطبى را پيدا کرد. اين ستارگان به شکل W بوده که راس زاويه وسطى آن بسمت ستاره قطبىميباشد. اين دو گروه ستارگان (دب اکبر و ذات الکرسى) نسبت به ستارهقطبى تقريبا مقابل يکديگرند و اگر احتمالا يکى از آنها معلوم نبود،ديگرى حتما ديده ميشود




ستارگان دباکبر و ستاره قطبی


ستارگان ذاتالکرسی