شرایط اساسی عزت نفس
اگر انسان بخواهد به حرمت نفس نایل آید و آن را حفظ کند اولین و اساسی ترین شرط داشتن یک اراده برای فهم و درک و تمایل به کسب آن است و نیز روشن بینی و مستعد کردن ذهن برای فهم و احاطه به آن چیزی که به محدوده آگاهی انسان راه میابد و حافظ و ضامن و منبع رشد عقلی انسان است.
روش تفکر و تصور در قالب اصول، صفت مشخصه بلوغ روانی است. بنابراین حفظ اراده جهت فهم، در کلیه جنبه های زندگی انسان شرط اولیه در نیل به حرمت نفس است. همچنین روشی که انسان در مقابله با مسایل زندگی انتخاب می کند انعکاس فوق العاده ای بر حرمت نفس او دارد.
عزت نفس متضمن خود بیانگری در شناخت است و با آن توام است، که به وسیله عادت به تفکر و قضاوت، و تنظیم رفتار بر طبق آن تجلی می کند. حرمت نفس سالم، مشتمل بر سرکوبی امیال و خواسته ها و یا انکار آن نیست و احساسات شخصی را به دیده بی تفاوتی نمی نگرد و بی اهمیت محسوب نمی کند.بلکه آنها را به عنوان نتایج و اثرات احکام ارزشی، به رسمیت می شناسد. اگر مرجعیت استدلال و منطق انسان انکار شود و اگر انسان به طور انفعالی خود را تسلیم احساساتی نماید که مورد قضاوت و تایید او قرار نگرفته اند حس حاکمیت بر هستی، یعنی فرمانروایی بر وجود را که لازمه حرمت نفس است را از دست می دهد.
لازمه حرمت نفس این است که به قدرت تفکر خود افتخار کند و بر توان خویشتن برای زیستن ببالد. زندگی و حرمت نفس مستلزم وفاداری به ارزشها،عقل و قضاوت و زندگی خویش است.
دیدگاه اسلام
از نظر اسلام، انسان موجودی شریف و با ارزش است ، انسان جانشین خداوند در روی زمین است . چنانچه در آیه شریفه سوره بقره آمده " أنی جائل فی الارض خلیفه " همانا من در روی زمین جانشین قرار می دهم . از نظر اسلام، انسان کرامت و عزت نفس را در سرشت خویش می یابد و در قسمتی از آیه 70 سوره مبارکه اسری از این مسئله چنین یاد شده "ولقد کرمنا بنبی آدم " و به عزتم سوگند گرامی داشتیم آدم را . و نیز در قسمتی از آیه سوره مبارکه زمر آمده است : " قل إن الخسرین الذین خسروا انفسهم " زیانکاران واقعی آنانند که سرمایه وجود خویش را از دست داده اند. یعنی باختن این است که انسان نفس خود را ببازد ، ثروت سرمایه جمعی نیست بزرگترین سرمایه های عالم برای یک انسان ، نفس خود انسان است .
اسلام ضد حرمت نفس نیست ، در قرآن از انسان به عنوان نفس محترم ، مورد لطف خداوند و موجودی بالقوه ارزشمند ، سودمند ، آزاد ، مختار و مسئول یاد شده است .
منابع
احمد احمدی – روانشناسی کودکان و نوجوانان
اسماعیل بیابانگرد – روشهای افزایش عزت نفس در کودکان و نو جوانان
سعید شاملو – بهداشت روانی
ناتائیل براندن – رمز خویشتن یابی
ناتائیل براندن – روانشناسی حرمت نفس منبع:طنين ياس
علاقه مندی ها (Bookmarks)