آشنایی مقدماتی با ساز ترومپت

[YaMaBoUsHi]

ترومپت:
درترومپت نسبت به سازهای دیگر مانند هورن ، ترومبون ، باریتون ، توبا از آلیاژ برنج بیشتری استفاده شده است. افرادی که نوازنده این ساز می باشند را اصطلاحا" Trumpeterیا Trumpet player می نامند. رایج ترین ترومپت اغلب روی سی بمل تنظیم می شوند که نت دو میانه دونت زیر تر از سی بمل می باشد ، گر چه انواع ترومپت های زیادی در این خانواده سازها وجود دارد.

ساختار
ترومپت از لوله برنجی که به صورت حلزونی یا مارپیچ می باشد ساخته شده است. اگر چه قطر درون لوله استوانه ای ناهموار است دقیقا„از یک پیچیدگی خاصی در کاهش یا افزایش تدریجی قطر لوله ها برخوردار است. مثلا” دهانه آن کوچکتر و در انتهای آن به صورت بزرگتر (گشادتر) دیده می شود.

الگوی دقیق برای کاهش و افزایش قطر لوله در صدادهی این وسیله بسیار مهم است. صدا بوسیله فوت کردن هوا با لبهای بسته ایجاد می شود که بوسیله ایجاد وزوز کردن صدا در سری آن یک لرزه موج در هوای داخل آن ایجاد می شود. نوازنده میتواند بوسیله تغییر در لب خود اندازه هارمونیک را تنظیم کند. سه عدد پیستون سوپاپ وجود دارد که هرکدام از آنها قطر لوله را در زمان پایین آوردن افزایش می دهد وبدین طریق صدا بم تر می شود.

اولین پوپاپ تنظیم آن را دو نیم پرده بم تر می کند، دومین سوپاپ روی آن نیم پرده و سومین سوپاپ آنرا 3 نیم پرده بم تر می کند. اگر چهارمین سوپاپ نیز وجود داشته باشد (معمولا در ترومپتهای پیکولو) با فشار آن 5نیم پرده آن را بم تر میکند. استفاده جدا یا ترکیبی از این پیستونها این وسیله را خواهد داشت.

سر ساز لبه گردی دارد که امکان لرزش لب را برای محیط آن فراهم می کند. بلافاصله بعد از لبه گرد به گودی به مانند ته فنجان وجود دارد که کانالهای هوا که در قسمت تحتانی آن قرار دارد باعث می شود که کمی خود را با قطر لوله های ترومپت هماهنگ کنند. گستردگی این بخش از سری (دهانه ساز) در طنین و کیفیت صدا، راحتی در نوازندگی و آسوده خاطر بودن نوازنده اثر زیادی دارد. معمولا" عرض و عمق این گودی در سیاهی و طنین و شفافیت آن اثر می گذارد.

انواع ترومپت
رایج ترین نوع ترومپت ، ترومپت سی بمل است. اما ترومپتهای (دو) ، (ر) و(می بمل) و (می) ، (فا) ، (سل) و (لا) نیز وجود دارد . ترومپت (دو) معمولا در اکسترهای آمریکایی استفاده می شوداین ساز در سایز کوچکتر آن صدای شفاف تر و دوست داشتنی تری از ترومپت (سی بمل) دارد .

از آنجا که آهنگساز برای ترومپت های اولیه از ترومپت های مختلف برای هر یک از کلید ها نیاز داشت و همچنین برای اینکه نوازنده ممکن بود بخواهد قطعات کوتاه مخصوص را از ترومپتهای مختلف که در علامات نشان داده شده و در قطعه وجود داشته باشد انتخاب کند را همان لحضه انتقال می دادند .


توانایی اجرای یک موسیقی برای ترومپت سی بمل در ترومپت دو وبالعکس خیلی معمول می باشد. وصعت صدای هر ترومپت از نت فا که از زیر نت دومیانه شروع می شود تا 3اکتا بالاتر گستردگی دارد . معمولا" در رپرتوارهای استاندارد از نتهای قابل اجرا در این وسعت صدایی در متد های آموزشی در نحـوه نوازنـدگی در کتابهای مختـلف از نقطه دو (دو بالا) دوکتا و بـالای دومی معمـولی استفاده می شود.

اغلب نوازندگان شهرت خود را از نواختن حرفه ای حد بالای وسعت صدایی ترومپت کسب کرده اند. مانند :
Wayne Bergeron،Bihh chase ،RogeoIngran ، Maynard Ferguson ،Dizzy Gillesepie ،Brandon carl ،Jin Foddis ، CatAnderson،Malcolm Mcnab،James Morisinو Arturo Sandoval اگر چه این تکنیک اجرای نت فا غالبا"ایجاد Sound effec رودرو می شود تا این که یک پارت بوسیله آهنگساز نوشته شود. امکان تولید نت زیر نت فا بوسیله پدال نیز وجود دارد نوشته شود.

کوچکترین ترومپت معمولا" به نامه ترومپت مپکولو معروف است. اغلب اینگونه ترومپت برای نوازندگی در (سی بمل) و (لا) با یک لوله برای هریک کلید از آن استفاده می شود. لوله ترومپت پیکولو (سی بمل) نصف استاندارد ترومپت سی بمل میباشد . در حال حاضر ترومپت پیکولو (سل) ،(فا) و(دو) ساخته شده است و لیکن خیلی نادر هستند.


کرنت
خیلی از نوازنده ها از سری کوچکتری برای نواختن ترومپت پیکولو استفاده می کنند. به خاطر کوچکتر بودن سایز سری ،فدرت تحمل پایین تر است وتکنیک تولید صدا هم سخت تر است از استفاده آن در ترومپت سی بمل. اغلب تمام ترومپت های پیکولو به جای3سوپاپ معمولی دارای 4سوپاپ می باشند. چهارمین سوپاپ تنظیم را پایین تر می آورد. معمولا" سوپاپ چهارم نواختن نت های پایین آسانتر می شود .

Mueice Andre ، Hakan Handenberger ، Wynton Marsalis بعضی ازنوازنده های مشهورترومپت پیکولو می باشند. ترومپت هایی که با کلید سل تنظیم میشوند به نام سوپرانو یا شیپورسوپرانو (بعد از اقتباس از شیپور نظامی) نامیده می شوند. در گذشته در درام و دسته شیپورچی، سوپرانو هم ویژگی پیستون چرخش وهم پیستون سوپاپ دار را داشت.

- ترومپت باس معمولا" بوسیله نوازنده ترومبون باهمان تنظیم و همان سر ساز نواخته میشود. ترومپت باس بوسیله سری ترومبون ویوفونیوم نواخته می شود و موسیقی برای هریک از آنها در 3 کلید نوشته می شود.

- ترومپت کشویی ترومپت سی بملی است که به جای پیستون دارای کشو می باشد. خیلی شبیه ترومبون سوپرانو می باشد. اولین ترومپت کشویی در دوران رنسانس بوجود آمد قبل از ترومبون مدرن واولین تلاش در جهت افزایش کروماتیک کردن در این وسیله بود. این ترومپت اولین ترومپتی بود که اجازه حضور در کلیسای مسیحیان را پیدا کرد.

- ترومپت جیبی یک ترومپت جمع وجور سی بمل است. صدای آن کمتر از صدای ترومپت معمولی بوده وهمچنین برای کاهش سایز این ساز لوله های آن به صورت فشرده ای طراحی شده البته بدون کاهش در طول اصلی لوله. الگوی آن استاندارد شده نیست. در کیفیت انواع آن تنوع زیادی وجود دارد. صدای با کیفیت وهمچنین پیش بینی مسحضر بودی در دنیای ترومپت این ساز می تواند داشته باشد.

صدای گرم وبسیار شفاف . متاسفانه بدلیلی طراحی های ضعیف در مدلهای بوجود آمده این ساز در بخش تولید از تونالیته، رنگ صدا، قدرت صدا آن بازداری کرده است با این حال ساز حرفه ای استاندارد از این نوع در دسترس می باشد در عین اینکه نمی تواند جایگزین مناسبی برای ساز استاندارد (از لحاظ اندازه) باشد ولیکن در بافت مرکزی آن می تواند مفید باشد. ترومپتهایی نیز نیز که دارای پیستون های چرخان می باشد در آلمان که شبیه ترومپت های آلتو و باروک می باشد وجود دارد .

- ترومپت معمولا" با هم خانواده خودش مانند کرنت اشتباه گرفته می شود. کرنت دارای لوله های مخروطی بیشتری است تـا لوله در مـارپیچ ترومپت این افزایـش پیـچ در لوله های کرنت صدای ملایمی را در آن ایجاد می کند در عین اینکه ساخت همان دارند. از آنجا طول لوله های مساوی را دارندتنظیمات یکسانی نیز می شوند آهنگهای کرنت وترومپت قابل جابجایی می باشد.

هم خانواده دیگر (فلوگ هورن) مخروطی بیشتری از کرنت دارد و صدای پرتری نسبت به کرنت دارد. بعضی وتنها پیستون چهارم نیز به این ساز اضافه می گردد . برای اینکه توان اجرای تنها بم تر رو نیز داشته باشد.

[احسان زیو]

با سلام و تشکر از اطلاعات خوبتون اگه امکانش هست یک تصویر از هر سازی که معرفی میکنید ارایه بدید ممنون