جشن مهرگان ، روز عشق در فرهنگ ایران

[باستان شناس]

جشن مهرگان ، روز عشق در فرهنگ ایران

از: دکتر شاهين سپنتا

"مهر" در اوستا علاوه بر این که محبت و عشق معنی می دهد به این گونه تعبیر شده است که دارای بیور چشم و بیور گوش است ( بیور یعنی "بدونِ وَر " یا بی نهایت ) و به این مفهوم است که مهر در درونمان بی نهایت چشم و گوش دارد تا با هوشیاری مواظب خودمان و خانواده و وطن و هموطنان و همه مردم دنیا باشیم و حتا گیاهان و حیوانات دنیا را هم دوست داشته باشیم.

با "مهر" می توان جهانی را پرمهر نمود چون بر بنیان اوستا مهر در درون شما محدود نیست و دارای دشت های فراخ است.

در اوستا پیوسته گفته شده است که مهر باید با پیمان همراه باشد و چنان که از "مهریشت " بر می آید یک بهدین باید افزون بر مهر پیمان دار هم باشد و بر پیمان خود پایبند باشد و مهری که بر پیمان استوار نباشد ، سطحی است و پایه و اساسی ندارد. دکتر اردشیر خورشیدیان در گفت و گویی که با ایران نامه داشت ، با بیان این مطلب افزود : در فرهنگ ما جشن مهرگان جشن مهرورزی و "عشق" به مفهوم واقعی کلمه نه به مفهوم سطحی آن ، تعیین شده است.

دکترخورشیدیان ، با تاکید بر همین مطلب در گفت و گویی که به تازگی با هفته نامه امرداد ( 192 ) داشت ضمن اشاره به گستردگی مفهوم " عشق" در فرهنگ ایران گفت:

عشق همان "اشه" است...
اشه یعنی ما باور داریم خدا عشق است...
عشق به انسانیت، کار، طبیعت، خانواده و غیره همه بخشی از معنای گسترده عشق هستند.

عشق مربوط به " مهر دارندۀ دشت های فراخ " محدود به زن و شوهر نیست.ما به عنوان یک انسان باید به انسانیت عشق بورزیم. ما طبیعت را دوست داریم و خدا را همه جا می بینیم. وی در ادامه و در پاسخ به تلاش هایی که اخیرا از سوی برخی دوستداران فرهنگ ایران صورت می گیرد تا جشن اسفندگان را به عنوان روز عشق در فرهنگ ایرانی معرفی کنند، گفت:

اجازه بدهید روز جشن اسفندگان روز بزرگداشت زن و مادر بماند و آن را با روز عشق اشتباه نگیریم.

درهمین مورد ، انجمن موبدان تهران نیز در نامه ای که پیش تر در امرداد ( 180 ) منتشر شد، تاکید نموده بود:

« ... مهر تعادل را دوست دارد، مهر عشق کامل و فراگیر است. عشق به آفریننده کل ، عشق به اشویی، عشق به کوشش در راه آباد کردن جهان و خوشبخت کردن دیگر انسان ها ازهر رنگ و جنس و نژاد است. عشق به صلح و دوستی، عشق عشق به زندگی با همه گرفتاری ها و مسائل و مشکلاتی که دارد و کوشش درحل همه نارسایی هاست. عشق به همه هستی چه گیتوی و چه مینوی از پیر و جوان و خرد و کلان و حتا حیوانات و گیاهان است.

پس بیایید همراه با گرامی داشت همه روزهای خدادادی و احترام به همه شایستگی ها و جشن های ماهیانه ، روز عشق را محدود به عشق به زن و همسر و مادر نکنیم و اجازه دهیم که جشن اسفندگان مانند همیشه تاریخ ویژه گرامیداشت بانوان گرامی و بزرگداشت مادر بماند و روز مهر از ماه مهر یا " جشن مهرگان" را " روز عشق" ایرانیان بدانیم و تبلیغ کنیم که همه انسان ها از هر جنس و رنگ و نژاد ، نماد آن بر روی زمین هستند تا در این روز بزرگ عشق ورزی و پیمان داری را تمرین کنیم و بیاموزیم و بیاموزانیم.