تاثير اعتياد مادر بر تغذيه نوزادان و شيرخواران

[yas-90]

1-سيگار: شير مادري كه سيگار مي كشد حاوي مقدار زيادي نيكوتين مي باشد.تفاوت معناداري در تنفس و نبض نوزادان مادران سيگاري در مقايسه با نوزادان مادران غيرO2 saturation سيگاري وجود دارد .

2-تنباكو: ميزان كوتينين اندازه گيري شده در ادرار نوزادان مادران استفاده كننده از تنباكو در طي به طور معناداري بيشتر ازمقادير موجود در ادرار نوزادان مادراني است كه تنباكو استفاده نمي كنند. كوتينين در ادرار نوزادان مادران استفاده كننده از تنباكو كه به نوزاد خود شير مي دادند به طور معناداري بيشتر ازمقدار آن در ادرار نوزادان مادران مصرف كننده تنباكو بود كه به كودك خود شير نمي دادند . همچنين مشخص شد فرآورده هاي تنباكو در شير تغليظ مي شود.در اين شيرخواران در سال اول زندگي بيماريهاي تنفسي افزايش يافته .عملكرد ريوي كاهش مي يابد، هرچند ريسك بيماريهاي تنفسي در شيرخواران مادران سيگاري كه با شير مادر تغذيه نمي شوند در برخي مطالعات 7 برابر بيشتر ازشير مادر خواراني بود كه مادر سيگاري داشتند. مشكلات سيستماتيك از جمله ابنرماليتي هايي در تكامل سيستم عصبي و احتمال اعتياد به تنباكو در آينده در اين شيرخواران افزايش مي يابد.
3-كافئين:در قهوه، چاي، شكلات و برخي ضد دردها وجود دارد در شير ترشح مي شود و مي تواند باعث تحريك پذيري.بي قراري و كم خوابي در شيرخوار گردد بهتر است درشيردهي در مقاديركم استفاده شود .

4-ضد درد وضد التهابها:مثل ايبوبروفن. استامينوفن و اتاسول در دوزهاي تجويز شده توسط پزشك در شير ترشح مي شود اما در دوز درماني باعث آسيب به شيرخوار نمي شود.كدئين در شير ترشح شده باعث خواب آلودگي شيرخوار مي شود ولي با تجويز پزشك مي توان درشيردهي نيز آن را استفاده كرد.

5-داروهاي ضد افسردگي: اين داروها در شير مادر ترشح مي شوند و باعث خواب آلودگي شيرخوار مي شوند. ليتيم باعث دهيدراتاسيون .كاهش وزن گيري وايجاد مشكلات در كليه و تيروئيد شير خوار مي شود و شيردهي همراه با مصرف ليتيم كنترانديكه است.

6-متادون:متادون نيز در شير ترشح مي شود ولي تاييد نشده كه وجود آن درشير باعث آسيب به شيرخوار گردد.حداكثر تجمع متادون در شير2-4 ساعت پس از دريافت آن است.تحقيقات نشان داده متادون باعث تغيير كيفيت شير مادر نمي شود وبهتر است با وجود استفاده از آن شيردهي ادامه يابد. نوزادان شير مادرخوار مادران مصرف كننده متادون كمتر از نوزادان مشابه خود كه با شير خشك تغذيه مي شوند، دچار سندرم محروميت از دارو مي شوند و 8 روز زودتر از اين نوزادان از بيمارستان ترخيص مي شوند.به همان دلايلي كه به مادران غيرمعتاد تغذيه با شيرمادر را توصيه مي كنيم به مادران مصرف كننده متادون نيز تغذيه با شير مادر را توصيه مي كنيم كه يكي از مهمترين دلايل ايجاد باندينگ بين مادر و شيرخوار است.در مادران مصرف كننده متادون ترشح اكسي توسين افزايش مي يابد ولي در كل اين شيرخواران بي قرارتر از شيرخواران ديگرهستند، دچار هشياري كمتر هستند و به سختي تغذيه مي كنند. بايد مادر اين شيرخواران را براي تغذيه كافي شيرخوار به خوبي آموزش داد. همچنين اين شيرخواران مستعد ابتلاء به انواع عفونتها مي باشند.

7-الكل:تحقيقات مختلف2-24 ساعت توقف شيردهي را پس از نوشيدن الكل توصيه مي كنند.در اين مدت بايد شير رادوشيد و دور ريخت.براي مصرف كنندگان افراطي الكل، شيردهي ممنوع است.آكادمي كودكان آمريكا توصيه مي كند شيرخواران مادران الكلي با شيري غير از شير مادر تغذيه شوند. تاخير تكامل حركتي در سال اول زندگي در شيرخواراني كه با شير مادر الكلي اشان تغذيه می شدند ديده شده است همچنين كاهش مقدار شير و رفلكس جهش شير در زنان الكلي گزارش شده است.

8-كانابيس(حشيش) :اين ماده نيز در شير ترشح مي شود و مي تواند باعث تاخير تكامل حركتي شيرخوار شود .سندرم محروميت از كانابيس پس از تولد به شكل بيقراري، بيخوابي و ترمور تظاهر مي يابد.

9-داروهاي تحريك كننده:مثل ريتالين نيز مي توانند باعث تحريك.بيقراري و كم خوابي شيرخوار شوند.

10-هروئين:به مقدار كم وارد شير مادر مي شود ولي به شدت بر شيرخوار تاثير دارد و در صورت اعتياد به هروئين شيردهي ممنوع مي باشد.نوزادان مادران مصرف كننده هروئين بايد حداقل 7 روز اول تولد در بيمارستان بستري باشند.اغلب اين نوزادان پره ترم هستند و مشكلات تغذيه نوزاد پره ترم نيز براي آنان مطرح مي باشد.خطر مرگ ناگهاني شيرخوار در اين شيرخواران افزايش مي يابد.

11-كوكائين، كراك :علاوه بر مشكلات تغذيه اي ناشي از تولد پره ترم و دكولمان، شيردهي در صورت مصرف كوكائين كنترانديكاسيون دارد . كوكائين مي تواند براي بيشتر از 48 ساعت در شير مادر باقي بماند.دراين نوزادان مالفورماسيونهاي مغز و سيستم عصبي.قلبي.روده اي.نخاع و ابنرماليتي سيستم تنفسي.دفرميتي صورت.دهان و چشمها ديده مي شود. سندرم محروميت از دارو پس از تولد به شكل بيقراري شديد.هيپراكتيويتي.شير نخوردن.تشنج.رژيديتي ماهيچه ها .درجه حرارت غيرطبيعي و تغذيه ضعيف ديده مي شود.افزايش مرگ ناگهاني شيرخوار در اين شيرخواران ديده شده است. در صورت مصرف كراك نيز شيردهي ممنوع است.مصرف كراك باعث تولد نوزاد كراكي مي شود كه كم وزن.داراي انواع نقائص و كاهش رشد بدني و مغزي است. علايم سندرم محروميت از دارو مشابه كوكائين است.مسموميت، استفراغ، كم آبي و تشنج نيز ممكن است ديده شود و اين نوزادان در آينده دچار كاهش اختلال هوش در مهارتهاي اجتماعي، اختلالات شناختي و عدم موفقيت در مدرسه خواهند شد.سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار نيز در اين شيرخواران افزايش مي يابد.

12-كريستال:علاوه بر مشكلات ناشي از زايمان پره ترم، دكولمان جفت، محدوديت رشد جنيني، شكاف كام، نقائص قلبي، كاهش اندازه دور سر، خونريزي مغزي، سوفل سيستوليك و تستيس نزول نكرده اين ماده در شير ترشح مي شود و ترشح آن در شير بسيار بيشتر از پلاسماست و در صورت شيردهي مشكلات جدي ايجاد مي كند.ابنرماليتي نورولوژيك در اين شيرخواران بيشتر است و عملكرد سيستمهاي مختلف تحت تاثير شيردهي قرار مي گيرد.سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار در اين شيرخواران افزايش مي يابد.علائم سندرم محروميت از دارو پس از تولد عبارتند از: ديسترس، ترمور، پورفيدينگ، اختلال الگوي خواب، گريه با صداي بلند، تون عضلاني ضعيف يا هيپرتونوسيته، افزايش ضربان قلب و تاكي پنه.

13-آمفتامين :آژيتاسيون و هيپراكتيويتي در نخستين هفته هاي زندگي. به سرعت در بدن تجزيه مي شود ولي 24 ساعت درشير باقي مي ماند و در صورت :LSD.13يكبار مصرف آن(عدم اعتياد به آن) بايد تا 2 روز شيردهي را قطع كرد شير را دوشيد و دور ريخت .

14-اكستازي:اثر مشابه داروهاي تحريك كننده دارد و باعث گريه و بي خوابي شيرخوار مي شود همچنين مي تواند باعث دهيدراتاسيون شديد شيرخوار، تشنج، كما، ايست قلبي و مرگ شود .

15-ماري جوآنا:ماري جوآنا در شير مادر ترشح مي شود و مقدار كم آن اثر ناچيزي بر شيرخوار دارد ولي مصرف مقادير زياد آن تاثير به سزايي بر شيرخوار دارد.در حيوانات مصرف ماري جوآنا توسط مادر باعث دريافت اين ماده توسط فرزند و تغيير شكل سلولهاي مغز مي شود. در نوزادان مادران معتاد به ماري جوآنا كه با شير مادر تغذيه مي شوند، ژيترنس، خواب آلودگي، پورفيدينگ از جمله سندرم محروميت از ماري جوآنا هستند كه پس از تولد ايجاد می شود.ماري جوآنا باعث كاهش مقدار شير نيز مي شود .در صورت شيردهي مي تواند باعث ايجاد آسيب جدي شيرخوار شود. ماري جوآنا به مقدار زياد توسط شيرخوار جذب و متابوليسم مي شود .كاهش وزن گيري و افزايش احتمال سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار نيز وجود دارد.آثار طولاني مدت ماري جوآنا ناشناخته است ولي شيردهي در صورت اعتياد به ماري جوآنا ممنوع مي باشد.

منبع: مرکز تحقیقات نوزادان دانشگاه علوم پزشکی مشهد