مواد تشكیل دهنده لاك های ناخن، عموما فتالات ها، حلال ها و فرمالدیید هستند كه به این مواد، رنگ ها و سایر نگه دارنده ها نیز افزوده می شوند. بسیاری از سازمان های بهداشتی، این مواد را برای سلامت انسان ها خطرناك می دانند و بعضی دیگر، مردم را مطمئن می سازند كه آنها سالم هستند و هیچ خطری ندارند.
● فتالات ها
فتالات ها گروهی از مواد صنعتی هستند كه در سال ۱۹۳۰ اختراع شدند و امروزه در صنایع بسیاری كاربرد دارند. از معروف ترین آنها، دی بوتیل فتالات یا است كه باعث انعطاف پذیری لاك ها و جلوگیری از لب پر شدن آنها می شود.
دی بوتیل فتالات در لوسیون ها، بعضی شامپوها و بسیاری از محصولات آرایشی بهداشتی به كار می رود و درباره ایمنی آن تحقیقات زیادی صورت نگرفته است. البته در سال های اخیر تحقیقات تازه ای روی آن انجام شده است و در حیوانات آزمایشگاهی كه در معرض دی بوتیل فتالات قرار می گرفتند، نقایص جنینی به خصوص در سیستم تناسلی حیوانات نر دیده شد. به همین علت در جواب اینكه آیا مصرف لاك در دوران حاملگی ضرر دارد یا نه، به تازگی عنوان شده است كه زنان به خصوص در دوران حاملگی و شیردهی بهتر است از مصرف لاك هایی كه در آنها از دی بوتیل فتالات استفاده شده، خودداری كنند.
به تازگی تحقیقی روی ۳۰۰ نفر مرد و زن ۲۰ تا ۶۰ ساله انجام شد و جالب اینكه در بدن تمام این افراد دی بوتیل فتالات پیدا شد. میزان این ماده به خصوص در زنان ۱۵ تا ۴۵ ساله بالاتر بود. این امر احتمالا به دلیل مصرف بیشتر لوازم آرایش و لاك ها در این گروه سنی از زنان است.
● فرمالدیید
فرمالدیید یكی از مواد شیمیایی است كه در فرمول بیشتر لاك ها به عنوان نگه دارنده به كار می رود و ممكن است برای سلامت انسان ها مضر باشد.
فرمالدیید یك تركیب شیمیایی آلی فرار با بوی قوی است كه در صنعت به خصوص در ساخت پلاستیك ها و چسب های صنعتی مثل چسب های كاغذ دیواری یا چسب های پاركت ها به كار می رود. تنفس این ماده، مشكلات تنفسی شبیه به آسم، سرگیجه و گیجی ایجاد می كند و از آنجا كه باعث ایجاد حساسیت می شود، آب ریزش چشم، سردرد و تهوع را نیز در افراد به وجود می آورد.
● حلال ها
تولوئن یكی از حلال های معروف در لاك ها است كه باعث یكنواختی لاك می شود. گفته شده كه این ماده شیمیایی كه از مشتقات نفتی است، ممكن است سرطا ن زا باشد. این ماده نیز بر اثر استنشاق و یا تماس با پوست، گیجی یا حساسیت پوستی ایجاد می كند.
در بسیاری از افراد كه در سالن های زیبایی به طور دایم با لاك ها سروكار دارند، مشكلات زیاد حساسیتی یا ریوی دیده شده است. توصیه شده كه در این سالن ها حتما از تهویه های قوی استفاده شود و این افراد در هنگام بارداری تا حد ممكن به این محیط ها نروند. البته بعضی لاك های سالم هم وجود دارند كه در ساختمان آنها از دی بوتیل فتالات یا فرمالدیید استفاده نشده است. یكی از آنها لاكی با پایه آب و مخلوطی تهیه شده از عسل است. این لاك، مواد شیمیایی بحث انگیز را ندارد اما اشكال آن، این است كه چند ساعت وقت می برد تا خشك شود و اگر این زمان را صرف نكنیم، زود از روی ناخن كنده می شود. مصرف چنین لاكی وقت گیر است ولی شاید ارزش امتحان كردن را داشته باشد.
در سال های اخیر با اعتراضاتی كه مصرف كننده ها و گروه های گوناگون و فشاری كه این گروه ها بر كارخانه های سازنده لاك و سایر محصولات آرایشی وارد كردند، بعضی سازنده ها اعلام كردند كه تولوئن و فرمالدیید را از محصولات خود حذف كرده و دی بوتیل فتالات را نیز به زودی حذف خواهند كرد. البته این مساله فعلا به طور داوطلبانه و تنها از سوی بعضی كارخانه های معروف اعلام شده و بسیاری كارخانه ها هنوز از همین مواد در محصولات خود استفاده می كنند و متاسفانه در بسیاری موارد حتی نام این مواد را نیز روی برچسب محصول درج نمی كنند.
اتحادیه اروپا به تازگی استفاده از فرمالدیید و دی بوتیل فتالات را در محصولات آرایشی ممنوع كرده است اما در آمریكا هنوز قانونی در این مورد وضع نشده است. FDA در آمریكا بر مواد شیمیایی موجود در لوازم آرایشی، كنترل چندانی ندارد و نمی تواند كارخانه ها را مجبور كند كه قبل از فروختن كالاهایشان روی مواد تشكیل دهنده آنها آزمایش های ایمنی را انجام دهند و تنها پس از مصرف، اگر مشكلی پیش بیاید، محصول موردنظر را از بازار جمع آوری خواهد كرد. در هر صورت پس از اطلاع از وجود چنین موادی در لاك ها، استفاده از آن را به عهده خودتان می گذاریم. شاید ارزش داشته باشد كه پول بیشتری صرف كنیم و از محصولاتی استفاده كنیم كه از مواد شیمیایی كمتر یا كم خطرتری برای تولیدشان استفاده می شود.

سم شناسی مواد بکار رفته در لاک :

فتالاتها :
این ماده در تمامی موادی که با PVC در ارتباط‌اند و متاسفانه در تمامی مواد غذایی که با فلزات حاوی فتالات‌ها بسته‌بندی شده‌اند وجود دارد. گرچه تمامی انواع فتالات‌ها برای انسان مضر نیستند، اما برخی از آنها می‌توانند سبب ناباروری شده و روی رشد جنین و نوزاد تاثیر بگذارند.

فرمالدئیدها :
فرمالدییدها در برخی شامپوها، مواد عایق‌کننده، رنگ‌ها و بسته‌ بندی مواد غذایی وجود دارد. چسب موکت، لباس‌هایی که به خشک‌شویی داده‌اید و دود سیگار هم حاوی همین سم است. فرمالدییدها از جمله مسببان التهاب و آب ریزش بینی، چشم، گلو و ریه هستند و می‌توانند سبب بروز حالت تهوع، سردرد، اسهال و حتی آسم شده و سرطان‌زا باشند.

حلالها :
اکثر حلال‌ها (اتر، آستون و سفیدکننده‌ها) جزو خانواده COV یا تبخیر شونده‌های پیچیده ارگانیک هستند و می‌توانند سبب آلودگی هوا و خاک شوند. پایه تمامی این مواد کلرورمتیلن است که نوعی حلال ارگانیک کلر است و می‌تواند به پوست و چشم‌ها آسیب شدیدی وارد کند. از میان حلال‌ها سفیدکننده‌ها بدترین بوده و مسمومیت‌های شدیدی پیش می‌آورند و می‌توانند سبب بروز سردرد شده و حتی سرطان‌زا شد. بهترین کار استفاده از حلال‌ها با پایه گیاهی مانند تربانتین یا ترپن است که در اکثر مغازه‌ها به فروش می‌رسد.

منابع:

روزنامه ی سلامت
خبرآنلاین

گردآوری شده توسط سایت علمی نخبگان