معماران برجسته ی دنیا

[Memar Bashy]

گابریل کورگیان(1900-1970م)(1279-1349خ)
بنا به نوشته خانم مینا معرفت در کتاب تهران پایتخت 200 ساله گورکیان در سال 1921 م از دانشکده معماری وین فارغ التحصیل شد او معماری را زیر نظر اسکار اشترناد که خود از شاگردان جوزف هوفمان بود اموخت و بدین ترتیب گرایشی به معاری ارت نوو در کارهایش دیده شد
گورکیان در مدت 12 سال فعالیت خود با گروه پیشگامان معماری مدرن همکاری مستقیم کند و در سال 1928 در مقام دبیر کل نخستین معماری مدرن ciamشرکت کند..کورگیان در سال 1312 به ایران باز گشت با توجه به شهرت خود در اروپا به مقام معمار ارشد شهرداری تهران و وزارت دارایی برسد. کارهای او طرح باشگاه افسران تئاتر تهران سه وزارتخانه وهفت ویلا خصوصی بود...گورکیان در طرح ساختمان امور خارجه تقارن تقریبا نئو کلاسیک و پلان محوری را با کمپوزسیون حجمی مدرن در هم امیخت.در طرح ساختمان وزارن صنایع نواوری های بیشتری دیده مشود که شبیه کار های لو کوربوزیه هست.. در جناح های ساختمان مدرن و متقارن و نئو کلاسیک وزارت داد گستری چندین حیاط استفاده کرده که در تقسیح بندی خود بر جناح مر کزی تاکید کرده کورگیان با شهرت خود توانست تکامل معماری ایران را باجنبش مدرنیسم در اروپا پیوند بزند در سال 1316 ایران را ترک کرد و به انگلستان وفرانسه رفت و سپس به طور دائم از سال 1327 در امریکا در دانشگاه ایلینوی به تدریس پرداخت....

[s@ba]

تولد: 3، فوریه، 1898

مرگ:11 ،می، 1976

• او معمار و طراحی فنلاندی بود که در میان کشورهای اسکاندیناوی اغلب با عنوان پدر مدرنیسم شناخته میشود. کارهای او در برگیرنده طرحهای معماری، طراحی پارچه ، ظروف شیشه ای و وسایل خانه بود.

آلوار آلتو در فنلاند تولد یافت . او از سال 1916 تا 1921 در دانشکده تکنولوژی هلسینکی

Helsinki) ) به تحصیل در رشته معماری پرداخت.او اولین دفتر معماری خویش را در سال 1923 به راه انداخت و یکسال پس از آن با معماری بنام آینو مارسیو ( Aino Marsio ) ازدواج کرد.

سفر ماه عسل آن دو به ایتالیا ارتباط ذهنی قوی را برای آلتو با فرهنگ مدیترانه ای برقرار نمود که بعدها در ادامه زندگی آلتو را به شدت تحت تاثیر قرار داد.

او در سال 1927 دفتر خود را به تورکو( turku ) انتقال داد و با اریک بریگمن ( Erik bryggman ) به همکاری پرداخت.

دفتر آلتو بار دگر در سال 1933 به هلسینکی برده شد.آلتو در سال 36-1935 ساختمانی که در واقع دفتر و خانه شخصی اش در کنار یکدیگر بود را در آن شهر طراحی نمود و ساخت. اما پس از ان در سال 55-1954 دفتری مجزا از خانه در همان همسایگی توسط خود او ساخته شد.

• در سال های ۱۹۲۸ به بعد با لوکوربوزیه ، فرناندلگر ، زیگفریدگیدئون ، و البته گروپیوس و کارل موزر آشنا شد

در ۱۵ اکتبر ۱۹۳۵ با تأسیس شرکت آرتک پرداخت . کارکرد اساسی این شرکت تولید مبلمان و اثاثیه بود . آلتو علاوه بر اینها به طراحی لباس و طراحی لوازم برقی نیز پرداخت . آلتو در کارهایش با تغییر موضوع از فولاد به چوب و نیز شیشه دست به ابتکارات جدیدی در طراحی وسایل منزل زد .

• همسر آلوار آلتو در سال 1949 در گذشت و آلوار در سال 1952 با معماری دیگر با نام الیسا(مرگ 1994) .آلتو به همراه الیسا کلبه روستایی با نام خانه آزمایشی ساختند که محل سپراندن اوقات آنان در تابستان بود.

آلتو در سال 1976 ، 11 می ، در هلسینکی در گذشت.

• او در نمایشگاههای جهانی نیویورک دو جایزه دریافت کرد نظریه های او در زمینه سقف خمیده (منحنی شکل) سالن سخنرانی کتابخانه و دیوار موجدار نمایشگاه جزو ایده های برتر محسوب می شد.

آلتو سپس به طراحی شکلی از دیوار به صورت پرده ای نازک با نورپردازی پرداخت . آلتو طرفدار منطق گرایی انسان و تأثیر بیولوژیکی آن بر محیط بود . از مصالح مورد علاقه آلتو ، آجرهای قرمز و دیوارهایی با این متریال بود . کارهای مشهور او با آجرهای قرمز ، مسی براق و پوشیده شده از مرمر می باشد . او سمت استادی را برای اولین بار در ماساچوست تجربه کرد ، طراحی خوابگاه دانشجویان در MIT و کلیسایی در ریولای ایتالیا و کسب مدالهای طلای بی شمار در زمینه دکوراسیون و مبلمان از جمله اقدامات و افتخارات او محسوب می شود .

• اگرچه آلتو اغلب به عنوان اولین و تاثیر گذارترین معمار دنیای مدرن اروپای شمالی شناخته میشود،بازرسی موشکافانه تری در آن تاریخ و حقایق آنت مشخص میسازد که آلتو به عنوان یک پیشرو در کشور فنلاند مطرح بود و در واقع به دقت از پیشروان سوئدی پیروی مینمود و با آنان ارتباط شخصی داشت که به طور اخص میتوان از گونار آسپلاند ( Asplund ) و اسون مارکلیوس( Sven Markelius ) یاد کرد. • چیزی که میان آنها و نسلهای دیگر کشورهای اروپای شمالی به طور مشترک وجود داشت این بود که آنها کار خود را از آموزه های کلاسیکی مربوط به دوران کلاسیک آغاز نمودند و باعث بوجود آمدن سبکی در طراحی ، به نام کلاسیسیم اروپای شمالی شدند واین جریان پیش از حرکت آنان به سوی پست مدرنیسم بود.

مسیر فرمهای آلتو

• از نظر تنوع در کار و نوآوری و ابتکار باید وی را معماری طراز اول به شمار آورد و موثر بر جریان مدرنیسم دانست . از این گذشته ، و مهمتر ، باید متوجه بود بذری که وی در عرصه مدرنیسم کاشت در روزگار پست مدرنیسم بارور شد . پاره ای از دلایل محبوبیت آلتو را در میان معماران نسل جوان باید به این نکته اسناد داد .

اگر یکی از مشخصات پست مدرنیسم آزادی فرم و آزادی در استفاده از اصول مدرنیسم باشد ، آلتو را به حقیقت باید معماری پست مدرنیست خواند . البته وی در استفاده از آزادی فرم تا بدانجا پیش نرفت که همانند برخی از پست مدرنیستهای کنونی به اقتباس از فرمهای گذشته نیز پردازد . وی نیز مانند سایر مدرنیستها ، اقتباس فرمها و سبکهای گذشته را گناهی نابخشودنی می دانست ؛ ولی در پی همین آزادی ، آلتو گاه پاره ای از اصول مدرنیستها را زیر پا گذاشت و روی هم رفته پاره ای از آثار وی ، علی رغم نوآوری ، سنگینی آثار قبل از مدرن را به ذهن القاء می کند.

• قبل از «آلتو» ، « فرانک لویدرایت » طرح هایی برای خانه ها آفرید که انگاری از دشت های وسیع سرزمین آمریکا مایه می گرفتند. در این خانه ها همه چیز برای آسایش زندگی به معنی واقعی کلمه طرح شدند و به این دلیل در اختلافی آشکار با آسمان خراش هایی بودند که به هنگام جوانی «رایت » ، یکی پس از دیگری سر به آسمان بر می داشتند.

اما راهی که معماران نوآور اروپایی پیش گرفتند تا خود را از تقید گذشته که مقبول عامه بود برهانند راهی بس مشکل تر بود. در این قاره معماری چندان محو تقلید گذشته بود که یافتن راهی مستقیم ، به آسانی میسر نبود و چاره آن بود که زوائد حذف گردند و فقط عوامل اساسی که از عصر جدید مایه می گرفتند ـ مانند اسکلت آهنی و یا بتنی ـ محفوظ نگاه داشته شوند .

مسئله دیگر برای معماران معاصر اروپایی حذف تجمل پرستی طبقات ثروتمند در معماری بود . این کار به برنامه ای دقیق و منظم احتیاج داشت و می بایست براصالت فن ساختمان تأکید شود . از همین رو می بینیم که نوآوری های «والتر گرپیوس » در حدود سال ۱۹۱۳ در طرح خانه ها بروز نمی کند ، بلکه در طرح کارخانه ها و ساختمان ها ساده که توجهی به آن نمی شد آشکار می گردد.

• در این زمان همانگونه که نقاشانی مانند « ژان میرو» و «پلی کلی » که به شیوه ای آزاد و طبیعی کار می کردند شهرت یافتند در معماری نیز توجه معطوف به فرم های «آزاد» و ارگانیک گشته بود. هنوز قرن بیستم به دهه سومین خود نرسیده بود که «لوکربوزیه» در پاویون «لسپری نوو» در پاریس ، اشیائ طبیعی مانند سنگ ، گوش ماهی و ریشه های گران پیکر درختان را در کنار فرآورده های صنعتی مانند لیوان ، بطری و وسائل آزمایشگاه که به مدد تجربه و فن بشر شکلی «استاندارد » یافته بودند به معرض تماشا گذاشت . امروز این امر طبیعی به نظر می رسد و ما به دیدار فرم های طبیعی در کنار فرم هایی که زاده طبع بشر است خو گرفته ایم ؛ اما آن روز وضعیت دیگر گونه بود.

• پس از سال ۱۹۳۰، قدر چوب که از دیر زمان استفاده از آن معمول بود و در دوران اخیر فقط در صنعت بکار می رفت دوباره شناخته گشت و همراه آهن و بتن از مصالح اصلی معماری شد .

جنگل های فنلاند و ازدیاد چوب در این کشور موجب شد که «آلتو» با چشمی بینا امکانات این ماده را کشف کند و چون شیمیستی که به خواص چوب وارد باشد ، آن را به استادی هنرمندانه ای در معماری به کار برد ؛ به قسمی که اکنون هرجا استفاده از چوب در معماری مطرح شود نام «آلتو» به یاد می آید ، تأثیر فنلاند همه جا در کارهای «آلتو» مرئی است و قدرتی که طرح های وی از آن برخوردار است از این کشور مایه میگیرد .

نخستین ساخته های آلتو

• از هنگامی که آلوار آلتو کار را آغاز کرد ، فنلاند تا سال ها دچار عدم آرامش سیاسی بود . نخست موضوع استقلال فنلاند پیش آمد که پس از آن این کشور مدتی کوتاه از آزادی برخوردار بود و سپس دو جنگ پی در پی بازآرامش این کشور را برهم زد .

هر یک از این دو جنگل کافی بود هستی فنلاند را برای همیشه از میان ببرد . پس از این دو جنگ خزانه فنلاند تهی شد و برای مرمت کارخانه های تولیدی که در جنگ آسیب دیده بودند بودجه ای ناچیز در اختیار بود. خانه سازی به حداقل تقلیل یافت و اعتباری برای ساختن بناهای عمومی ، موزه ها و ساختمان هایی از این قبیل که نشان شکفتگی اقتصادی هر کشور است وجود نداشت . از همین رو درکارهای نخستین «آلتو» بناهای بزرگ و عمومی وجود ندارد. آسایشگاه «پای میئو» ، کارخانه «سونیلا» و خانه اشرافی «مای رآ » هر سه در فاصله کوتاه بین استقلال فنلاند و دو جنگ پیاپی برای حفظ این استقلال بنا گشتند.(1935-1929)

• بین سالای ۱۹۲۸ و ۱۹۳۰ ، آلتو بنایی برای روزنامه معروف فنلاند «تورون سانمات» ساخت که شهرت وی را از مرزهای فنلاند فراتر برد. در این بنا بخوبی می توان پیوند روشهای فنی مغرب زمین را با هنری که خصوصیات فنلاند را دارد مشاهده کرد . عواملی که نشان دهنده این پیوند هستند عبارتند از اسکلت بتن مسلح ، ردیف پنجره ها که کشیده اند (طولشان در جهت افقی است ) ، تراس که دربام بنا ساخته شده است و بخصوص سقف قارچ مانند زیر زمین هایی بزرگ که چاپخانه روزنامه در آنها واقع شده است . نورطبیعی از سقف به داخل این زیر زمین ها می تابد و ستون ها اریبی شکل هستند که سرستون قارچ مانند آنها تنها از یک جانب از حد ستون پیشتر می آید.

آلتو مانند لکربوزیه همواره در ساختمان ها فضای داخل و خارج را با یکدیگر در می آمیزد و برای ایجاد چنین وحدتی اغلب فضای داخل بنا را با یک طاقی «غلافی » می پوشاند تا حجم بنا از خارج آن بهتر به دیده آید ؛

• در طرح های «آلتو» احجام مکعب مانند و زوایای قائم به ندرت دیده می شود. وی از جمله معمارانی است که سطوح و احجام موجی شکل را به کارهای خود راه داده اند و براثر توجه آنان این نوع فرم در معماری منزلت یافته امکانات آن بر معماران دیگر آشکار گشته است . تطور طرح های «آلتو» در استفاده از سطوح و احجام موجی شکل به ترتیب ذیل خلاصه می شود :

نخست سقف چوبی تالار سخنرانی در کتابخانه «ویپوری » با جرأتی شگفت آور ، موجی شکل ساخته شد. سپس در ساختمان نمایشگاه فنلاند در پاریس سال ۱۹۳۷ ، دیوار اصلی به شکل موج هایی نیم دایره بنا گشت که پوشش چوبی آن تأثیر موجی آن را بیشتر کرد ـ هر قسمت از این دیوار از قسمت پایین خود پیش تر می آمد و تمام دیوار با زاویه ای تند به جانب درون نمایشگاه تمایل می یافت ـ در نمایشگاه فنلاند در نیویورک سال ۱۹۳۹ طرح کلی نمایشگاه پاریس تکرار شد . با این تفاوت که موج های دیوارها ملایم تر گشتند .

سال ۱۹۴۷ تمام نمای ساختمان مسکونی دانشجویان در دانشگاه فنی ماساچوست موجی شکل ساخته شد و نظیر همین دیوارهای خارجی موجی شکل سال ۱۹۵۸ در آپارتمان های مسکونی در «برمن » آلمان تکرار گشتند.

• «آلتو» در ایجاد رابطه بین سطوح افقی نیز استاد است ؛ او فضای تالار مطالعه کتابخانه «ویپوری » (34-1927) را وسعت بیشتر داد تا رابطه سطوح افقی که با سقف موجی شکل آن ایجاد می شود بهتر دیده شود . سقف کتابخانه مرکز فرهنگی «ولفوبورگ» آلمان (۶۲-۱۹۵۹) نیز به همین صورت موجی شکل ساخته شده.

«آلتو» از جمله معمارانی است که از پیشرفت های صنعتی که محدود به کشوری خاص نیست استفاده کرده و آن را با لطف و رنگ محلی در آمیخته.

• پهنه طراحی های آلتو از وسایل خانگی تا طراحی های شیشه ای و معماری و نقاشی ادامه میابد.طراحی های گلدان او دارای شهرت جهانی است.

وسایل خانگی او توسط شرکت آرتک که توسط خود او و همسرش آینو آلتو با همکاری چند تن دیگر از جمله گالیکسن و گوستاو اداره میگشت ، تولید میشد.

طراحی های شیشه او همسرش توسط شرکت لیتالا تولید گشت.طراحی های آلتو در برگیرنده تغییرات از سبک پیش از مدرن تا سبک بین الملل مدرنیسم ستو در واقع تلفیقی میان آن دو میباشد.

گلدانهای جهانی آلتو

آسایشگاه مسلولین -1928 تا 1933- پایمیو – فنلاند( Paimio )

• بعداز جنگ جهانی دوم فنلاند نیز درگیر مبارزه با بیماری سل بود ، آلتو در طراحی آسایشگاه مسلولین(بیماران مبتلا به سل) برنده شد . پنجره های طرح او به فرم L شکل ، و در کل داری سه بخش بیماران ، اجتماعی و اداری بود . طبقه مخصوص بیماران در ضلع جنوبی به سمت نور و بقیه به فرم قطری به آن متصل بودند . در طراحی این مکان آلتو در همه جزئیات کوچک حتی سرویس های بهداشتی بیماران کوتاهی نکرده است .

قسمت اتاق بیماران روشن و در بیرون نرده ها و سایبان ها به رنگ نارنجی بود و پلکان ها به رنگ زرد در نظر گرفته شدند.

مؤسسه آرتک : 1935

• آلتو در اوایل دهه ۱۹۲۰ شروع به طراحی میز و اشیاء کلاسیک نمود ، بعد از آشنایی با یک کابینت ساز به نام اتوکرهنن به طراحی مبلمان های جدید پرداخت ، ساخت مبلمان لوله ای استیل سبک با هاوس را طی مسافرت به اروپا فرا گرفت . هدف اصلی او طراحی هندسی آرام و زیبا و راحت برای آسایشگاه پایمیو بود و در جهت آن حتی طراحی جزئیات آن را نیز عهده دار شد و طرحهای ویژه ای برای آنها داد که شهرتی جهانی یافتند.

طرحهای ویژه آلتو در آسایشگاه پایمیو

ویلای مایرآ ( mairea (۱۹۳7-۱۹۳۸
نورمارکو، فنلاند .

• این بنا ویلای شخصی آلتو شامل رستوران و ساختمان دفتر در نورمارکو در فنلاند غربی است . پلانی به فرم L شکل در دو طبقه و کشیده شده در دو باغ با چشم اندازی وسیع ، و استخری وسیع بیضی شکل بود . سقف فضای ورودی به ویلا را تنه ی درخت جوانی تحمل می کند و فضای اطراف را طی روز تاریک می کند . در داخل فضا ، فوراً توجه به سمت جنگل نگاه ها را به سمت خویش جذب می کند . آلتو هرگز ژاپن را ندیده بود اما هنگام طراحی خانه مایرآ کلمر نو پوشیده بود که یک ژاپنی به او هدیه داده بود ، و فرم معماری ژاپنی در طراحی این بنا کاملاً نمود پیدا کرده است . آلتو سرانجام از کارکردگرایی دور شد ، و به زبان منظم و رمانتیک در شکلها رسید .

آنچه که در این خانه بیش از هرچیز دیگر توجه ما را به خود می خواند نظم فضایی آن است . وقتی شخص وارد سرسرای این خانه شود دیواری موجی شکل که به ارتفاع قد آدمی ساخته شده در مقابلش قرار می گیرد و انحنای آن گویی اشاره ای است به وجود اطاق هایی درجانب راست .

• از این سرسرا چهار پله به طبقه اصلی این خانه راه می برند که در آن قسمت های مختلف درجهات متفاوت گسترده شده اند . در این طبقه اگر شخص نگاه خود را به طور مورب به جانب چپ معطوف دارد محوطه ای را که بخاری در آن قرار گرفته است است خواهد دید و اگر باز به طور مورب به جانب بخاری قدم بردارد به قسمتی که در آن پیانویی قرار گرفته و اتاق موزیک این خانه محسوب می شود ، می رسد .

در این قسمت پنجره های بسیار بزرگ و ستون هایی که قسمتی از تنه آنها نوار پیچ شده است به دید می آیند. گفتیم اتاق موزیک ، و آن در واقع محوطه ای است که به موزیک اختصاص یافته و هیچ دیواری یا تیغه ای آن را از سا لن پذیرایی بزرگ این خانه جدا نمی کند . فقط کتابخانه این خانه به چهار دیوار محصور است که بتوان در آن با فراغ خاطر مطالعه کرد . به محض آن که شخص وارد سالن پذیرایی این خانه شود ستون های ظریفی که به فواصل غیرمساوی در امتداد پله ساخته شده اند نظرش را جلب می کند . این ستون های نازک در حالی که مانند دیواری فضای این پله کان را از بقیه تالار جدا می کنند اما چون مانند دیوار مسدود نیستند موجب می شوند که این پله جزئی از فضای تالار شود.

فضای خانه یک پارچه به نظر می رسد و با اینهمه هرگوشه آن دنج و دلنشین است.

پاویلیون فنلاندی 1937 نمایشگاه جهانی کوئینز ( queens )

• باقی گذاشتن چوب در نمای این پاویلیون به صورت طبیعی کاملاً کیفیت مدرن دارد ، گشودگی و آزادی فرم این نمایشگاه نیز کاملاً از چنین کیفیتی برخوردار است ، اما انحنای دیوارهای آن و سیالیت فرم آن حاصل ابتکار آلتو است و نشان از یکی از خصوصیات اصلی معماری وی دارد.

جالب است که همین کیفیت مبتکرانه آلتو در ایجاد فرمهای سیال در نمایشگاههای دیگری که وی طرح کرد متجلی شد . کار آلتو در طرح غرفه فنلاند در نمایشگاه جهانی سال ۱۹۳۹ نیویورک معرف این نکته است .

دیوار اصلی این « پاویلیون » با موج های آزاد خود نسبت به سطح زمین به طور «مایل» به ارتفاع سه طبقه بالا می رفت . هر قسمت بر قسمت زیرین خود کنسل بود. تمایل دیوار و پیش آمدگی هر قسمت از قسمت دیگر سبب می شد تحرک موج های آن بیشتر به دیده آید . این دیوار مرکب از نوارهای عمودی چوبی بود که بازی سایه و روشن در آن ها به دیوار زندگی و تحرک بیشتر می داد .

تمام مظاهر بدیع و غیر معمول این دیوار را می توان توجیه کرد : در این گونه نمایشگاه ها برای نصب تصاویر احتیاج به جای فراوان هست ، شکل موجی این دیوار (نسبت به دیواری صاف) جای بیشتری فراهم می آورد . تمایل دیوار عکس هایی را که در قسمت بالایی آن نصب شده بودند به دیده نزدیک تر می آورد ؛ ردیف نوارهای عمودی ، عکس ها را برجسته به نظر می آورد و پیش آمدگی هر قسمت این دیوار از قسمت پایین تر خود به پاویون تمرکز بیشتر می داد.

خانه بیکر ۱۹۴8- ۱۹۴۷ خوابگاه دانشجویان مؤسسه تکنولوژی ماساچوست کمبریج

• آلتو در سال ۱۹۴۰ مؤسسه تحقیق فلو ( Fellow ) در MIT را ساخت . بعد از جنگ به دعوت معمار و دوست قدیمی اش ویلیام دبلیوورستر ( William w.warster ) برای تدریس به کمبریج بازگشت . او در سال ۱۹۴۶ مجوز طراحی یک خوابگاه جدید دانشجویی را گرفت.

شریان ترافیک اصلی محل یعنی مموریال درایو ( Memorial Drive ) و رفت و آمد متوالی مردم بین رودخانه و ساختمان ها وجود داشت . آلتو به دنبال رفع این مشکل سعی کرد توسط طراحی نمای جنوبی مانند طاق بازشوی به سمت رودخانه ، بازشوها را در یک زاویه از خیابان قرار دهد که طریق آنها به طرز دلچسبی رفت و آمد اتومبیل ها قابل تماشا کردن باشد .

آلتو در مورد این بنا میگوید: می خواهم هدف اصلی معماری را با گفتن این که معماری هدف ابراز شدن است و همه نیروهای مثبت طبیعت برای سکونت را جمع می کند ، فرمول بندی کنم ، به عبارت دیگر ، معماری وظیفه ی محافظت از خانه در برابر نیروهای نامطلوب است که در طبیعت و در اطراف ساختمان رخ می دهد . آجرهای سوخته نامنظم به عنوان ماده ساختمانی نما به کار رفت .

آلتو بر استفاده از مصالح دیوار تکه تکه تأکید کرد که در سطح صاف جلو بردند . و سطحی مطلوب و نامنظم ارائه دهند .

تالار شهر سایناتسالو( Saynatsalo ( ۱۹۵۲-۱۹۴9 جیواسکیلا، فنلاند

• در محل تریبون این تالار ، نوارهایی از چوب قرمز که کف این قسمت را می پوشانند یک سره به جانب بالا ادامه می یابند و در طول دیوار شیشه ای این تالار ، «تیغه» ای موجی شکل در پشت این تریبون به وجود می آورند. طبیعی است با محاسبات فیزیکی می توان ثابت کرد که شکل موجی سقف این تالار از نظر پخش صدا در تالار لازم بوده است . از این رو در این بنا منطق عملی و تخیل هنرمندانه ، معمار را از تقیدی که معماری امروز بدان تهدید می شود رهانیده اند .

تالار شهر فقط کارکرد خاص اداری ندارد ، بلکه شامل اتاقهای مسکونی و تجاری می شود . علاوه بر تالار کنفرانس شورا ، اتاقهای اداره ، نقشه هایی برای یک کتابخانه ، داروخانه ، بانک ، اتاق تجاری و سونا ساخته شد . تالار شهر با نقشه ای سه طبقه با سالن کنفرانسی بلندتر از طبقات دیگر طراحی شد .

مصالح این بنا از جنس آجر قرمز می باشد و یک حجم بلند برج مانند بر معماری خانه تسلط یافته است . بنای اصلی شورای ده ، دو ساختمان دیگری که به جلسات این شورا اختصاص دارد و کتابخانه هر یک به ارتفاعی بیش از دیگری ساخته شده است و در جلوی آنها حیاطی در دو سطح مختلف قرار گرفته که به دو پله کان چمنکاری شده راه می برد .

یکی از پله کان ها که درمیان دو بنای این مجموعه قرار گرفته به شکل چند ضلعی ناقصی از این دو بنا پیشتر می آید

چندی از پروژه های دیگر

کتابخانه مونت آنجل- Mount Angel -1970-ارگان

دانشگاه تکنیک اتانیمی- otaniemi -1966-1949 اسپو -فنلاند

کلیسای ریولا پریش- Riola parish -

سالن فنلاند- finlandia hall - 1971-1962 فنلاند

خانه اپرای اسن- Essen - آلمان 88-1959

سالن شهری سیناجاکی - Seinajoki Town Hall-

[s@ba]

سید هادی میرمیران در ۲۳ اسفند ۱۳۲۳ در شهر قزوین به دنیا آمد. تحصیلات خود را در رشته مهندسی معماری در دانشکده هنرهای زیبای تهران به انجام رساند و با ارزشیابی عالی فارغ‌التحصیل شد. از سال ۱۳۴۳ تا سال ۱۳۵۷ در دفتر فنی شرکت ملی فولاد ایران مشغول به کار گردید. پس از انقلاب از سال ۱۳۵۸ با عنوان مدیر طراحی در شرکت خانه‌سازی ایران (اصفهان) به طراحی پروژه های شهرسازی پرداخت. در سال ۱۳۶۴ به همراه گروهی از همکارانش شرکت مهندسان مشاور نقش جهان-پارس را تاسیس نمود و تا واپسین روزهای حیات در این شرکت مشغول به کار بود. وی در شامگاه ۲۹ فروردین ۱۳۸۵ پس از یک دوره ده ساله نبرد با بیماری سرطان، درگذشت.
مهندس سید هادی میرمیران استاد دانشگاه و معمار ایرانی بود.
او چهار دهه فعالیت حرفه‌ای کرد. از میان آثار وی می توان به ساختمان کانون وکلای دادگستری مرکز، ساختمان کنسولگری ایران در فرانکفورت، ساختمان مرکزی بانک توسعه صادرات ایران، ساختمان مجموعه ورزشی رفسنجان، طرح ساختمان کتابخانه ملی ایران (اجرا نشده) ، طرح ساختمان فرهنگستان های جمهوری اسلامی ایران (اجرا نشده) و طرح ساختمان موزه ملی آب (اجرا نشده) اشاره کرد.
ویژگی میرمیران در حفظ پیوستار و روح معماری کهن ایران با روش‌های نوین طراحی است.
معمار برگزیده سال ۱۳۷۹ در اولین دوره اعطای نشان معماری ایران (استاد پیرنیا)
دریافت لوح تقدیر جامعه مهندسان مشاور ایران برای شناسایی و معرفی معماری ایران در سال ۱۳۸۵
برنده جایزه بزرگ معمار - سال ۱۳۸۰
کسب جایزه مهراز - سال ۱۳۸۱
انتخاب شده به عنوان پیشکسوت معماری توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور - سال ۱۳۸۱
دریافت لقب شهروند افتخاری اصفهان - سال ۱۳۸۳
دریافت لوح تقدیر و تندیس از جامعه مهندسان مشاور ایران - سال ۱۳۸۳
دریافت نشان دولتی درجه یک فرهنگ و هنر - سال ۱۳۸۳
گذری بر برخی آثار
فرهنگستان ایران
ایران تهران 1373
تمرکز در شکل بنا و آزاد گذاشتن بیشتر اراضی مجموعه ، استفاده خلاق و مبانی و کهن الگوهای معماری ایران ، وحدت و یکپارچگی بنا ، احترام به بستر خاکی ، افقی بودن بنا ، رعایت زاویه تاریخی در بنا و بالاخره دید کوه دماوند از مهم ترین اصول طراحی فرهنگستان است .

موزه ملی آب ایران
ایران – تهران – 1374
در فرهنگ ایران ، آب همواره با خاکح همراه است و در ترکیب و تضاد با آن معنا می یابد
تری آب ، همیشه یادآوری خشکی است .
بر اساس چنین ذهنیتی ، ایده ترکیب یک خشک و تر که کاملا در شرایط یکسانی با یکدیگر به سر برند و به گونه ای که نتوان آنها را از یکدیگر تفکیک کرد ، اساس کار طراحی موزه ملی آب ایران قرار گرفت و این شعر جدید مفهومی معماری شد .
« من به آغاز زمان نزدیکم آشنا هستم با سرنوشت تر آب ، عادت سبز درخت . »

کتابخانه ملی شورای شهر کانسای – کان
کانسای – ژاپن – 1375
ایده طرح از ترکیب سه شی ء با سه هستی متفاوت حاصل شده که فصل مشترک بین آنها نفس هستی آنهاست . یکی از این سه شی ء یک « تهی » است که بر اثر تقابل دو شی ء دیگر پدید می آید آن دو شی ء دیگر نیز با هم تضاد دارند یکی شفاف و نرم و دیگری تیره و سخت است . و فضای سوم یا همان تهی که فقط فضا و نور است نماد خلاقیتی است که بر اثر شکل گیری اندیشه بشری رخ می دهد و جسمیت بخشیدن به آن باید فراتر از عینیت فیزیکی تصور شود .

مجتمع ورزشی رفسنجان
ساخته شده،شروع طراحی1373،پایان ساخت 1380

مجموعه ورزشی رفسنجان یکی از سه ساختمان مجتمع فرهنگی-ورزشی رفسنجان است که در زمین ذوزنقه قائم الزاویه ای به مساحت حدود 7500 متر مربع در غرب مجموعه فرهنگی-ورزشی رفسنجان واقع شده است.
بنا دارای دو بخش اصلی:استخرهای سرپوشیده و روباز و سالنهای ورزشی ژیمینازیوم،اسکواش،بدمینتو ن و سالن چند منظوره است.

معماری مجموعه از معماری یخچال های قدیمی منطقه کرمان،که نمونه ای از انها هنوز هم در رفسنجان وجود دارد الگو گرفته و توانسته ان را با عملکرد و شیوه ساخت امروزین سازگار کند.

مجتمع همانند ترکیب فضایی یخچالهای سنتی از یک بخش غیر شفاف یعنی گنبد مخروطی شکل و یک بخش شفاف شامل یک دیوار بلند و یک سقف شیشه ای مورب گسترده بر روی استخر تشکیل شده است.سقف شیشه ای شیبدار تعبیری از سایه دیوار یخچال است که تجسم فضایی یافته است.
این دو جلوه خارجی متضاد درون را به هم متصل و با هم یکپارچه می کند و دیوار بلند و کشیده تکیه گاه سقف استخر پس از ایفای نقش مفهومی خود در تکمیل معماری،از مرکز مخروط شروع می شود و با گستردن چادری بزرگ و شفاف بر روی زمین، بازوی خود را در پاسخ به انحنای مخروط خو می کند و می بندد.این سقف شیبدار که با نوارهای با رنگ روشن و تیره به صورت مایل به سمت بالا به اوج می رود که هم نمای بیرونی سقف را از حالت یکنواختی و یک رنگی و افقی بودن در اورده و هم عملکرد سقف را به خوبی اجرا کرده است.
سازه این سقف شیبدار از نوع سازه های نوین-space frame - است که از داخل استخر حالتی سبک و شفاف توسط نوارهای از لوله فلزی-سازه سقف- و پوششی از شیشه شفاف-پوشش سقف- دارد که فضای داخل استخر را روشن کرده وسایه روشن های ایجاد شده از این سقف روشن، درون اب استخر افتاده است و شفافیت و زلالیت اب استخر را دو چندان کرده است.
استخرهای روباز و سرپوشیده طوری طراحی شده اند که چه از نظر اضلاع و چه از نظر سطح اب کاملا در امتداد یکدیگر قرار گیرند و سطح واحدی از اب را بوجود اورند.
سادگی بیرون بنا در کل فضای درونی و در تقسیمات بسیار متنوع ان نیز تبلور یافته و حضور متشخصی را معرفی و عرضه می کند.جهت گیری این بنا بصورت شرقی-غربی با اندک زاویه ای چرخش است تا بتوان از نور جنوبی که بهترین نور در این اقلیم کویری است استفاده کند. در سمت شمالی استخر دیواری بلند به ارتفاع حدود 10 متر وجود دارد که سایه ایجاد شده توسط ان در زمان های مناسب از گرمای کویری این مکان مطبوع می کاهد.
آتی سنتر
ایران – تهران – 1373
- ماایده خود را بر باطن بنا نهادیم .
- زمانی که در این سرزمین ها هیچ نبود ، باغ خوردین بود و کشتزارهای آن ، امروز هم باغ خوردین هست و بجای کشتزارهای آن طرح ما برپاست . بنائی با خطوط خوابیده و پر صلابت که با طنازی در روی زمین پیچ و تاب خورده ، تا جای بهتری و نور بهتر بگیرند و بهتر به کوهها نگاه کنند .
- بنا سرخود را تا آنجا پائین آورده که بر افق باغ می ساید . بنای ما از باغ خوردین زائیده شده است .

وزارت نیرو
ایران – تهران – 1375
ایده کلی طرح یک سد است که در آن حوزه ستادی به صورت دیواره سد در نظر گرفته شده و در قسمت شمالی دیواره معماری افقی است که تصور دریاچه را به وجود می آورد . در درون این دریاچه دو مکعب مستطیل کم ارتفاع قرار گرفته اند که مانند دو شی بزرگ شناورند

کتابخانه ملی ایران
ایران – تهران -1374
طرح الهامی است از این بیت ناصر خسرو بنگر به فرشته که دود از سپس دیو چون زر گدازنده که بر قیر چکانیش این تصویر که هجوم روشنایی را به دل تاریکی مطرح می سازد


ترمینال فروگاه بین المللی امام خمینی (ره) - تهران
پروژه سال 1374
در روند طراحی فروگاه،پیچیدگی روابط مستقل و ترکیبی عناصر اصلی-یعنی مسافر،همراه بار و کارکنان-معمولا معین و استانداردی تبعیت می کند،ولی موارد استثنایی هم وجود دارند که مفاهیم ادراکی تازه و خلاق طرح ،تغییر دیاگرام عملکردی و انطباق ان را با مفاهیم طراحی ضروری می دارد.
طرح فرودگاه از یک متن ادراکی پدید امد که ریشه در مضامین معماری ان دارد.مسافر از بدو ورود به فرودگاه و جدای از مشایعت کنندگان ،با عبور از قسمتهای مختلف برای انجام تشریفات خروج تا مرحله ورود به انتظار خروجی که به صورت سمبلیک همان خارج مرز است،از لایه های فضایی-عملکردی متفاوتی عبور می کند که در این طرح با مضامین گذر از حیطه عمومی به خصوصی معنا شده و سکانس های سناریوی طراحی را تشکیل داده است.
بیرونی- اندرونی- خلوت،جریان گذری است که مسافر از انها عبور می کند و تبلور شکلی و فضایی تک حیطه ها ،پرده های بزرگ نوری است که مسافر در جریان گذر ، انها را کنار می زند و برای ورود به حیطه بعدی از انها عبور می کند.این پرده های مجازی نور، به وسیله نور کنترل شده ای که از سقف شیشه ای به پایین می تابد،تجسم خلاقی از خط نور در فضا را می سازد که ضمن جذابیت فضایی عملکرد روانی را نیز باعث می شود.
سفارت جمهوری اسلامی ايران در بانکوک - - 1999
ساختمان با الهام از معماری ايران به صورت يک کوشک درون يک باغ سازماندهی شده است . علاوه بر آن در کنار خيابان يک عمارت باريک نيز قرار داده شده که يادآور عمارت های ورودی باغ های ايرانی است. يک محور اصلی (آب نما) عمارت ورودی و عمارت اصلی را به يکديگر متصل می کند که استخوانبندی مجموعه سفارت را تشکيل می دهد .
ايده فضايی طرح ، کاهش ماده و افزايش فضاست . که اين امر جوهره اصلی معماری ايران را از گذشته تا به امروز شکل داده است . بر اين اساس سعی شده است تا در طرح فضای درونی توسعه يافته . به گونه ای که از جرم ساختمان کاسته و فضايی شناور و شفاف جای آن را اشغال کند. اين توسعه فضا به صورتی است که حتی پوسته خارجی ساختمان اصلی را نيز تحت تاثير قرار داده و با شکافته شدن پوسته گسترش اين فضا وضوح بيشتری پيدا می کند و فضای درونی را در تداوم با فضای بيرون قرار می گيرد .
هم چنين با استفاده از عناصری چون آينه ، شيشه ، آب ، و نور در فضای درونی سعی شده تا فضا کيفيت بی مرزی و لا مکانی را القا کند
ساختمان کانون وکلای دادگستری
تهران - میدان ارژانتین- خیابان الوند

ساختمان کانون وکلای دادگستری در نزدیکی میدان ارژارنتین برای فعالیت های گوناگون وکلای عضو کانون طراحی شده و عملکردهای اداری،اموزشی و حرفه ای است.
نمای بیرونی بنا مفهومی از ترازوی عدالت را یک بار در شکل دو وزنه بزرگ معلق و بار دیگر در سیمای شاهین بزرگ میان دو وزنه به نمایش می گذارد،در حالی که انعکاس بیرونی شناور بودن کل بنادر فضاست. احساس معلق بودن طبقات و احاطه همه جانبه فضا، به محض ورود به طبقه همکف و رویت سطح زیرین طبقات اغاز می گردد و با کشیده شدن نگاه به اسمان،از درون شکاف بین دو بدنه که هر چه بالا می رود بازتر می شود ، تشدید می گردد، و با حضور در طبقات و عبور از راهروی پیرامونی که به دیواره های جانبی نچسبیده اند،تکمیل می شود.مشاهده مکرر شکاف بین کف و دیواره راهروها ،احساس شناور بودن در فضا را تداوم می بخشد. علاوه بر خیال انگیز بودن دفاتر کار معلق در فضا ، طرح توانسته است در یک زمین شرقی-غربی کشیده،ضمن اجتناب از نور مزاحم غرب،روشنایی لازم را برای همه فضاها تامین کند ، و به همین دلیل کاربرد سطوح شفاف در نماهای خارجی و داخلی بازتاب موثری بر عملکرد ساختمان شده است.کاربرد مس و برنج در پرداخت هنرمندانه سطح دو بدنه معلق، نقش رقیب و تشدید کننده را نسبت به فضای شفاف و خالی احاطه کننده ایفا می کند و باعث می شود که مکمل نقش افرینی سطوح شیشه ای در دور نمای شهری باشند.مهمترین وی‍ژگی این بنا که آنرا از سایر کارهای معماری متمایز می کند حفظ وحدت در نما وپلان از طریق انطباق نما به روی پلان است، به گونه ای که نوارهای عمودی پلان عینا در نمای اصلی بنا تکرار شده است و به صورت عناصری مکمل هم کار می کنند،که این حالت طراحی در کمتر بنایی تکرار شده است و این ویژگی که نشان از توانایی معمار در خلق اثر، دارد سبب انتخاب ان به عنوان طرح برگزیده برای اهدای جایزه بزرگ معمار در سال 1382 شد.
منبع: لاجورد

[s@ba]

1 - معرفی معمار

جانسون : هنر با پی گیری روشنفکرانه کاری ندارد. یعنی اصلا نباید در دانشگاه باشد. هنر باید ذره ذره تمرین شود…. باید مرا ببخشید.
زندگی نامه فلیپ جانسون:
تولد در کلیولند به سال 1906،از سال 1923 تا سال 1930 در دانشگاه هاروارد در رشته زبان شناسی تحصیل کرد و به سال 1927 تحصیلات خود را در زمینه فلسفه از دانشگاه هاروارد به پایان رساند. اولین ملاقات وی با میس واند روهه در سال 1928 انجام گرفت. در این هنگام وی به عنوان دانشجو به اروپا سفر می کرد ، پس از بازگشت از مسافرت که آن را مهاجرت می نامید،(از سال 1930 تا سال 1936 ) اولین مدیر دپارتمان معماری موزه هنرهای معاصر (MOAM) نیویورک بود. مدتی بعد به هاروارد برگشت و زیر نظر والتر گروپیوس و بروئر در معماری آموزش دید (1943-1940)، و از سال 1942 تا سال 1946 در کمبریج ماساچوست،دفتر شخصی داشت. در سال 1946 بار دیگر مدیر دپارتمان معماری موزه هنر های معاصر شد ، و از سال 1954 در نیویورک در زمینه بخش خصوصی به کار معماری پرداخت. (از سال 1964 تا سال 1967 با ریچارد فاستر ،و تا سال 1967 با جان بورگی همکاری داشت. )اولین جهت گیری او نسبت به معماری مدرن و پیشگام اروپایی قبل از سال 1927 بود، به خاطر مقاله ای که نظریه پرداز بزرگ معماری راسل هیچاک نوشته بود ،و در دهه ء 1930 یکی از مهمترین معماران آمریکایی در رواج این سبک بود. مقدمات اولین سفر میس واندر روهه را به نیویورک تدارک دید (در این شهر میس واندر روهه در آینده آپارتمان شخصی او را طراحی کرد ) همچنین مسافرت لوکوربوزیه را او ترتیب داد ،و در سال 1932 با همکاری هیچاک کتاب مهم و معروف اینترنشنال استیل را به رشته تحریر کشید و منتشر کرد. کتابی که جنبش مدرنیسم را به مثابه گرایشی در فرم بدون ارجاع به مبانی ایدئولوژیک و اجتماعی مورد بررسی قرار داده بود.از این رو اصطلاح اینتر نشنال استیل (سبک جهانی )کاربرد وسیعی یافت. (اصولا این نام گذاری از طرف آلفرد بار که مدیر MOMA بود پیشنهاد شد) در سال 1940 فعالیت های تبلیغاتی او در حرفه روزنامه نگاری الهام بخش کارهای آتی او گردید. و به تجربه عملی در زمینه معماری روی آورد. اولین کار اجرایی او ساختمان خانه شخصی اش بود که در 1942 در کمبریج ماساچوست ساخته شد همچنین در 1949 ساختمان سراسر شیشه ای شخصی خود را در نیوکان طراحی کرد، که به طور کلی تحت تاثیر خانه فارنس ورث میس واند روهه درپلانو، که در1945 طراحی شده بود، قرار داشت. کار زیبای منشوری شکل شیشه ای به وضوح نشان دهنده استقلال فردی او در روش بود ،این بنا در محوطه ای پارک مانند مکان یابی شده ودررابطهء همجواری با مهمانسرا و استخر زیبای پشت ساختمان، نشان دهنده شیوه و گرایش های خاص احساسی او بود. حمام دایره ای شکل مرکز ساختمان نشانه توجه به فرم های ساده هندسی بود و نیز به شیوه میس واندر روهه که همواره بر آن بود تا قاب های سازه ای معماری را به وضوح در آرایش ظاهری نماها نمایان سازد ، کارهای او از همان وسواس و نهایت دقت در اجرای جزییات ساختمان برخوردار بود. فلیپ جانسون نه تنها به استادان راسیونالیسم آلمانی، بلکه به معمارانی همچون لدو وشینکل ، که هیچاک آنان را معماران رمانتیک کلاسیک نامیده بود، گرایش داشت. در آینده چند ساختمان بسیار ساده و زیبا طراحی کرد، از جمله خانهء هوگسون در نیوکان وخانه اونتو در ایروینگتون نیویورک (که هر دو ساختمان با همکاری نیویورک چنین ترکیب بندی دقیق باغ سازی محوطه موزه موما را در 1953 طراحی کرد.) با همکاری لنذر ساختمان کنیسه اسرائیل را در بندر چستر نیو یورک طراحی کرد(56-1954)،چشم انداز شیوه التقاطی او گسترده تر شد و به طور کلی به تجربیات جسورانه تری روی آورد، به ویژه به لحاظ تلون و تنوعی که در شیوه تاریخ گرائی به وجود آورد. تجربئات ساختاری که در این زمینه انجام گرفت شامل:ساختمان کلیسای روفلس در نیوهارمونی ایندر یانا(1960)، ساختمان گالری یادوارهء شلدون دانشگاه نبراسکا درلینکن (1963)، و همچنین ساختمان تئاتر نیویورک است که در فاصله سال های( 64-1960) ساخته شد، و یکی از بخش های وابستهء مجموعه مرکز لینکن بود که توسط هاریسون و آبرامویتز به شیوه سنتی مدرسه باوهاوس طراحی شده بود و با معماری آمریکا به خوبی هماهنگی داشت. با اعتنا به این واقعیت که او به طور همزمان با میس واند روهه در طرح صلب و دگم اندیشانه ساختمان سیگرام همکاری داشت که از سال 1954 تا 1958 در نیویورک به اجرا در آمد و این نشانه آن است که او از اعتقادات زیبایی شناسانه یکدستی برخوردار نیست.
این تغیرات پیش بینی نشده و تلون در کارهای بعدی او آشکار است. ساختمان برج آزمایشگاه زمین شناسی کلاین در دانشگاه یئل که در بین سال های 64-1962 ساخته شد، برج نمادین و نیرومندی است که وقار تاریخی اش یادآور کارهای لوئی کان است. ساختمان موزه هنرهای معاصر جنوب تگزاس در کورپوس کریستی، که در 1972 به اتمام رسید، مجموعه سفید رنگی است که با احجام ساده هندسی ترکیب بندی شده است. ساختمان مرکزی مینیاپولیس،ids(سرمایه گذاری های مختلف خدماتی) که در سال 1973 به اتمام رسید، یکی از اولین ساختمان هایی است که شامل ساختمان های اداری و هتل بود، با یک سرسرای بزرگ عمومی، الگویی که در مقیاس وسیع تر توسط جان پورتمن توسعه یافت. ساختمان مجموعه پنزوئیل پلاس از 1970 تا 1976 در هوستون ساخته شد، که شامل دو حجم ساده برش خوردهء شورانگیز بود،ساختمان برج های دفتری با پوشش آئینه سیاه و یک هال بزرگ سراسر شیشه ای که در بین حجم به مثابه عاملی وحدت بخش به آرامی قرار می گیرد.
در دههء 1980 طنزپردازی های شورانگیز او به نقطهء اوج شکوهمندی رسید. در 1980 ساختمان کریستال- کاتدرال(کلیسای جامع بلورین) در گاردن گرو نزدیک لس انجلس را طراحی کرد. ساختمان عظیم شیشه ای که فضا های بسته با نورپردازی های خیره کننده داشت. ساختمان at&t که در فاصله 1978تا 1983 در نیویورک ساخته شد، آسمان خراشی است که پوشش های بدنه بیرونی آن آمیزه ای از سبک گوتیک ، رنسانس، نئوکلاسیک، و المان های سبک آرت دکو است. همچنین پروژه در حال اجرای دو ساختمان ppg (ساختمان سطوح شیشه ای پیتسبورگ) که در پیتز بورگ ساخته شد، یک ساختمان شبیه به ملیله دوزی است، به شیوه نئوگوتیک سرچارلز باری و آ. وی. پوگین که در واقع نوعی ادای احترام خاشعانه به شیوه نئوگوتیک ساختمان های دانشگاهی پتربورگ بود.وی همواره بر آن بود که در معماری امریکا تاثیر گذار بماند. به همین لحاظ به آسانی و به نحوی شورانگیز و به شیوه مدرنیسم در دهه 1930و1940 در معماری امریکا تاثیرگذار شد و بعدها یکی از پیشگامان جنبش مدرنیسم به شمار آمد، هر چند شکوهمندی قهرمانانه او از مفهوم زیبائی شناسانه خاص و با ثباتی برخوردار نبود و پالایش طنز آمیزش، صرفا از نظر فرم و ایجاد نوعی جذبه در معماری به صورت کاذب مورد تقلید قرار گرفت، برای طرفدارانی که دغدغه آنان فقط نوعی نوع آوری در ظاهر سازی و ارضاء خواسته های عامیانه بود.
2- بیشتر با جانسون آشنا شویم

فلیپ جانسون فرزند یک حقوقدان ثروتمند،ویک لغت شناس،که از طریق فعالیت های تخصصی اش تحت تاثیر موضوع تاریخ هنر قرار گرفته بود، تالیفاتش در نهایت به کارهای علمی منجر می شد، او طی دهه 1930، مدیر بخش معماری موزه هنرهای مدرن نیویورک بود،در1930 با لودویگ میس- وان درروهه در اروپا ملاقات کرد، و در 1932 همراه هنری راسل هیچاک کتاب موفق سبک بین المللی معماری از 1922 را تالیف کرد ودر 1949-1947 پس از یک دوره تحصیل در دانشگاه هاروارد زیر نظر مارسل بروئر در ملک شخصی اش درنیوکان (کنعان جدید )در کنتیکات، برای خود خانه ای ساخت به نام خانه شیشه ای. این ساختمان به طور مشهود نشان دهندهء تاثیرات میس وان در روهه و یادرآوری است از تصور دقیق او در خانه فرانس ورث، که در حدود همان زمان(50-1945)ساخته شده بود، معهذا جانسون در این کار به سوی آفرینش یک اثر مستقل گام بر میداشت که عبارت بود از یک ساختمان اصلی منشوری کاملا از شیشه و فولاد با یک مهمانخانه دارای حالت شدیدا منشوری از مصالح بنایی و یک استخر شنای دایره ای شکل بود. خانه شیشه ای صاف و ساده و زیبا ، به کمک یک سکوی کوتاه آجری کمی بالاتر از سطح زمین قرار گرفته بود. این سکو در عین حال که جدا کننده آن از زمین بود عامل پیوند آن با زمین نیز بود. خموشی ماهرانه این اثر احیا کننده موضوع معماری سکوت است.
فیلیپ جانسون در طی دوران عمر خود به یکی از قدرتمندترین معماران عصر بدل گشت. او نه تنها یک معمار نبود، بلکه یک مورخ، نویسنده، منتقد، مدیر موزه و... نیز بود. در سال 1949، پس از گذشت سالیانی که به عنوان اولین مدیر موزۀ هنرهای مدرن در بخش معماری به کار خود ادامه می داد، خانه ای شخصی برای خودش در New Canaan واقع در Connecticut طراحی نمود، همان موضوع پایان نامه اش نیز بود و به خانۀ شیشه ای معروف گشت. او نشان افتخارآمیز مدرسۀ بین المللی معماری را برای نمایشگاهی در MOMA دریافت نمود. جانسون اولین ملاقات میس ون درروهه و لوکور بوزیه را به کشورش ترتیب داد. جانسون و میس آپارتمان نیویورک را طراحی نمودند، و بعدها وی تمایل خود را برای همکاری با میس در مورد ساختن آسمان خراش سیگرام نشان داد. وی در دهۀ 50 در نحوۀ نگرش خود تجدید نظر نمود، اوج این مسأله در کار جنجالی و بحث برانگیز آن دوره، به نام ادارۀ کل AT&T بود، که اکنون به آن قلۀ Chippendale می گویند و در نیویورک واقع است. در سال 1967 با گروه معماری جان بورگی شروع به همکاری نمود و این همکاری تاسال 1987 ادامه داشت و محصول این 20 سال خالی از شگفتی ها نبود. در سال 1979 اولین جایزۀ پریتزکر به وی اهداء شد، در متن تقدیر از او چنین گفتند)): به خاطر توانمندی و استعدادش در کار و نحوۀ نگرش و تعهد وی در ساخته هایش، ثابت قدم بودن و کارهای عام­المنفعه ای که در راستای اهداف انسانی و محیط زیستی است این جایزه به وی اهداء می گردد، او همچنانکه یک منتقد و مورخ است، مبارزی در صحنۀ معماری مدرن نیز می باشد، که تصمیم بر طراحی بزرگترین بناها گرفته است. فیلیپ جانسون شروع افتخار آمیزی برای پنداری 50 ساله است و انرژی و روح تازه ای را در کالبد تعداد بی­شماری از موزه ها، تئاترها، کتابخانه ها، خانه ها، باغ ها وساختارهای سازمانی دمیده است.))، در همین مراسم فیلیپ جانسون سخنرانی نیز نمود که خواندن آن خالی از لطف نیست. از سال 1989، جانسون تقریباً بازنشسته شد، او بیشتر اوقات خود را صرف پروژه های شخصی خود می کرد، اما هنوز هم به عنوان مشاور با گروه معماری جان بورگی همکاری داشت. جزو آخرین کارهای وی طراحی مدرسۀ جدید هنرهای زیبا در کالج استون هیل واقع در گرینزبورگ ایالت پنسیلوانیا بود.
کارهایی از فیلیپ جانسون :
International Place در بوستون

، Tycon tower در ویرجینیا،

Momemt Place در دالاس،
53rd at third در نیویورک،


NCNB Center در هیوستون،


PPG در پیتزبورگ،
California 101 در سان فرانسیسکو،
United bank center tower در دنوار،
Century Center در هند،
A Water Garden در تگزاس،
A Civic Center در ایلی نویز،
The Crystal Catedral در کالیفرنیا،

The Country Catedral Center در میامی،
Glass House در کانکتی کات


و ...
درسال های 55-1954 کنیسه اسرائیلی تیفرث در پورت چستر، نیویورک ساخته شد، سقف داخلی گنبدی گچ اندود آن، نشانه ای بود از رد و انکار اصل صداقت در سازه که از مبانی خرد گرایی است و پیش- درآمدی بود از کاربرد عناصر شیوه گرایانه. جانسون طی سال های 58-1954 دست اندر کار طراحی ساختمان سیگرام میس واندر روهه در نیویورک بود، تاثیرات شرکت و همکاری او به ویژه در طراحی داخلی ساختمان مشهود است. جدایی و کناره گیری جانسون از خردگرایی که خیلی پیشتر آغاز شده بود، در اوایل دههء 1960 به صورت کاملا مشخص و بی پرده ظاهر می شود. از آن پس هر یک از ساختمان های وی بیان مستقل خویش را دارد. وی سال 1960 زیارتگاه نیوهارمونی را در ایندبانا طراحی کرد، سازه ای که با تخته سه لا و بوریا توفال کوبی شده بود. وی بین سال های 61-1960 پروژهء راکتور اتمی رهوت، در اسرائیل را اجرا کرد که بنایی نرم و مثلثی شکل از بتن با دانه بندی درشت و دیوارهای خارجی شیبدار بود.
در 64-1960 جانسون تئاتر ایالتی نیویورک را در شهر نیوئورک بنا کرد. به عنوان بخشی از مرکز لینکن که ساختن آن تحت سرپرستی کامل والاس کرکمن هریسون و به صورت یک تقلید عاری از الهام از اثر میکل آنژ یعنی میدان کامپیدولیو در رم از سال 1957 آغاز شده بود. ساختمان جانسون پلانی مبتنی بر اصول بزآر{مدرسه هنرهای زیبای پاریس }به صورت بنایی شکوهمند همراه با یک کلاسیک گرایی نه چندان واضح با یک نمای شیشه ای که در پس جفت ستون های باریک و ظریف از بتن مسلح قرار گرفته است،برافراشته می شود. ساختمان جانسون در مقایسه با (سایر بناهای این مجموعه مانند) تالار فیلارمونیک عقیم و خنثی که توسط ماکس آبراموویتس در سال 1962 و نیز ساختمان خشک وخشن((اپرای مترو پلیتن)) که توسط هریسون درسال 1966 ساخته شده بود، ومیدان مزبور را با طرح هندسی سنگهای سفید خود محصور و محدود می کرد، در حالتی از تعادل و برتری ظاهر می شود.
درسال 66-1962 برج کلاین به عنوان بخشی از برنامه توسعهء دانشکده های علوم طبیعی در دانشگاه ییل در نیوهیون کنتیکات با همکاری ریچارد فاستر ساخته شد. یک ساختمان نمایشی و تمثیلی پر ابهت و تنومند که طرح شدیدا هندسی آن تفسیری پر شکوه از علم است.
جانسون طی سال های 76-1970 همراه با جان بورجی((ساختمان اداری پنزیل پلیس)) را در هوستون تگزاس ساخت و یک بار دیگر با خردگرایی متاخر رابطه برقرار کرد. ساختمان، متشکل از دو منشور با شیشه های آیئنه ای سیاه رنگ با پلان های مثلثی بود که هر کام در قسمت راس به صورت هرم ختم می شد واتصال این دو منشور در قسوت پائین بنا و به وسیله یک سرسرای وسیع شیشه ای برقرار می شد. صافی و همواری پوشش نما، هر نوع تظاهر سازه بار بر بنا و یا شواهدی از جدائی های عملکردی را محو می کند و به ساختمان، ظاهری حاکی از یک خلوص حجمی غیر مادی می بخشد.
در سال 1978، پروژه آسمان خراش برای ساختمان شرکت تلفن و تلگراف آمریکا در نیویورک طراحی شد-،اختلالی از رنسانس، کلاسیک گرایی و آرت دکو یک حفره در نمای قسمت پشت بام که به شکل ساعت چیپیندیل، طراح مبلمان و اثاثیه در قرن هیجدهم انگلستان، سبکی در طراحی اثاثیه] پدر بزرگها است،در روزهای سرد، دود سفید تاسیسات حرارتی را بیرون می دهد. این بنا در سال 1983 تکمیل شد.
بر خلاف ریگوریسم (دقت گرایی) میس واندر روهه ،شیوه گرایی فلیپ جانسون به قصد انجام یک عملکرد آرمانی یا بحث انگیز نیست؛ بلکه بهانه ایست که پدید آورنده فرم های او هستند و منحصراً با هدف جلب رضایت مشتری و در خدمت جامعه ای که در جستجوی نوآوریهاست. طرح ها و نقشه های وی نه به قصد منعکس کردن عقایدش، بلکه به هدف مقبولیت عام پدید آمده اند.
فلیپ جانسون، معمار معاصر مشهورآمریکایی در معرفی میس واندر روهه به جامعۀ آمریکایی و نامگذاری سبک میس به نام سبک بین المللی سهم به سزایی داشت. تا زمانی که میس در قید حیات بود، جانسون تواناترین و متعهدترین معمار در پیروی از عقاید و نظرات میس بود. همانطور که ذکر شد در طرح خانه شیشه ای ، ایدۀ استاد،یعنی ایدۀ کمتر بیشتر است، به بهترین شکل ممکن توسط جانسون به نمایش گذاشته شده است. این ساختمان که خانۀ شخصی جانسون است، درسال 1949 در شهر نیوکنن،ایالت کنتیکت در آمریکا اجرا شده است.از دیگر کارهای شاخص جانسون که تحت تاثیر میس طراحی شده،ساختمان دوقلوی پنزاویل (76-1970) در شهر هوستون در ایالت تگزاس در امریکا است.
جانسون با همکاری راسل هیچاک، اسکلت سازی در ساختمان را وسیلۀ نزدیکی سبک های بین المللی یا در واقع توسعۀ جهانی معماری دانستند؛ و به همین دلیل نقش و تاثیرات و استفاده از آن را در کتابشان به نام سبک بین المللی که برای نمایشگاهی به همین نام در موزۀ هنر مدرن در نیویورک در سال 1933 تهیه شده بود، اینگونه شرح می دهند: در روش های امروزی ساختمان برای سیستم تحمل کننده( باربر) از قاب یا اسکلت استفاده می شود.این اسکلت برای همه کس آشناست؛ و چه از قطعات فولاد باشد و چه از قطعات بتن مسلح، از دور به صوت شبکه ای از میله های عمودی و افقی به چشم می خوردند.
آنچه در نمایشگاه نیویورک به عنوان سبک بین المللی معرفی شده بود تنها برای مدت نسبتا کوتاهی به صورت همگون باقی ماند.واقعیت این بود که معماری مدرن مثلا مانند رمانتیک سبک ثابت و یکنواختی نبود، سی وسه سال پیش از برپایی این نمایشگاه راسل تاریخ معماری معاصر را به یک رودخانه تشبیه می کند که……در ابتدا آرام در حرکت بود. گسترده و آزاد با جریان ها و شاخه های جنبی - تا قبل از 1920- و سپس در دهه بیستم به هم فشرده شد تا از یک کانال بگذرد و طبق قوانین، جریان آب به ترتیبی انقلابی سرعت گرفت، طی سالهای نخست دهه سی، رودخانه بار دیگر گسترش یافت و آرامش پیدا کرد تا بتواند مجددا مسیر پرپیچ و خم خود را ادامه دهد.))
«نگاهی منتقدانه به سبک بین المللی (International style) و مکعب های شیشه ای که توسط فیلیپ جانسون و دیگران ساخته شده اند،می توان فهمید که: این بناها برای ایشان نمایانگر فتوحاتی بسیار مهیج ودر عین حال بی ثمر هستند! آنها عقیده دارند که معماری مدرن لطافت و تیزبینی معماری دوران رنسانس، باروک و نئوکلاسیک را دارا نیست؛ البته نه به این معنی که به گذشته بازگردیم و از آثار معماری دوره های قبل تقلید کنیم، مساله مهم تحلیل دیدگاه های موجود و ایده های مشابهی است که در زمان های مختلف انجام گرفته و برای معماری معاصر نیز مناسب است.
در این دوره علاوه بر فلیپ جانسون،آی.ام.پی.- معمار چینی تبار آمریکایی – وشرکت عظیم اسکیدمور اوینگ مریل به تاسی از میس مکعب های شیشه ای در غرب و سراسر دنیا احداث کردند. آنها جملگی در گسترش سبک بین المللی نقش بسزایی داشتند.
در فاصله سال های 50-1948، شرکت معماری آمریکایی ماکس آبرامووتیس و والاکس کرکمن هریسون، ساختمان سازمان ملل متحد را در نیویورک بر اساس نقشه های اولیه که توسط لوکوربوزیه و همکاری فلیپ جانسون در 1947 ترسیم شده بودند، اجرا کرد. یک ساختمان بلند و باریک که شامل دو وجه مسدود باریک پوشیده شده از مرمر سفید و دورنمای اصلی از شیشۀ سبز با پنجره های مدولار است که تا بیش از 2730 بار تکرار می شوند. این گونه کاربرد یک مدول در جهت تشکیل یک وحدت عظیم ، که دیگر هیچگونه رابطه ای با مقیاس انسانی ندارند، یک تضاد مشهود با اصولی است که لوکوربوزیه در واحد های مسکونی اش به کار گرفته است، بنایی که بیرون آن تفاوت های سلولهای منفرد و مستقل درونی را منعکس می کرد. بی نامی ساختمان سازمان ملل متحد منعکس کننده همین حالت در بوروکراسی حاکم بر آن است.
ساختمان لورهاوس درنیویورک یکی از نخستین نمونه های اداری با سازه شیشه و فلز است که مبتکر آن میس واندر روهه بود. این بنا در 52-1950 توسط شرکت معماری لوئیس الکساندر اوینگز و جان اوگدن مریل (som)که در 1936 تاسیس شده بود، با همکاری گوردون بنشافت به عنوان مسئول پروژه، ساخته شد. در این آسمانخراش که سازه باربر آن به طرف داخل، عقب نشسته بود، دیوارهای جداره ای نازک در مقابل خود به یک عنصر تبدیل شده اند. شبکۀ ظریف قائم الزاویه متشکل از عناصر افقی و عمودی ،در نمای سبک آن یک حالت تعادل پدید آورده است که در آن ، سطوح نه جهت دار هستند و نه خنثی. در عین حال، ناب گرایی با وقار تناسبات هماهنگ ، و جزئیات پیچیده و متعالی یک منشور دقیقا هندسی به عنوان بازتابی سطحی از آموزه های میس هستند. در حالی که هدف استادٍ خردگرایی، تقلیل و کاهش تعمدی و سنجیدۀ فهرست عناصر بیانی معماری بود. ساختمان- لور نشانه ای از پذیرش مطلق شرایط اجتماعی،فنی و اقتصادی است. در حالی که آپارتمانهای لیک- شور درایو، در شیکاکو که اندکی پیش از این ساختمان تکمیل شده بودند، عبارت بودند از آفرینش یک معمار مستقل که تمام هم وی نیل به اعطای شکلی مادی به یک فلسفۀ ((هرمتیک)) [رمز و رازی] بود. «له ورهاوس» (و نیز تعداد زیادی از اینگونه تقلیدها ) عبارت بود از محصول کار یک گروه از طراحان که فقط می توانستند جوابگوی ناشی از تولید سریع و تقاضا های سطح بالای فنی مشتریانشان باشند و این همه در گرو اندازه، بخش کارگری و بی نامی اش بود. در واقع som به سرعت در جهت یک سرمایه گذاری غول آسا و خارج از مقیاس سنتی و حرفۀ معماران گسترش یافت. در پایان دهۀ 1970،شرکت دارای نه دفتر و بیش از دو هزار کارمند بود.، به این ترتیب بود که الگوی فعالیت های معماری دگرگون شد که درنتیجه تولیدات آن را به استانداردهای تولید صنعتی نزدیک می کرد.
در زمانیکه به نظر می رسید مدرنیسم بر مخالفان چیره شده،جانسون در جائی اظهار داشت:
معماری قرن در نیمه قرن ظهور کرد. بدین ترتیب جانسون بحران موجود در امریکا را سازمان دهی کرد و معماری مدرن را که نوجوانی نوپا بود سازمان بخشید و این سبک در آمریکا به سرعت پیشرفت نمود. با چنین گسترشی مدرنیسم به عنوان اصولی جا افتاده، آینده معماری را به دست گرفت و معماران برای خلق و فرم به اصولی همچون رعایت خصوصیات مصالح، نمایان بودن سازه، پاسخ گویی به جنبه های کارکردی و کارایی و بازدهی اقتصادی بازگشتند. جانسون از این دوره به عنوان تولد برج ها یاد می کند. اولین دیدار لوکوربوزیه از آمریکا به سال 36-1935 به وسیلۀ فلیپ جانسون و هیچاک ترتیب داده شد. اگرچه این دیدار به مذاکرات شدید در باب پول منتج گردید اما از ورود تعداد بیشتری از اروپائیان به آمریکا خبر داد. خود جانسون از پیشروان معماری مدرن شد و در رواج آن کوشید. هر چند بعدها، از بانیان پست مدرنیسم گردید.

[s@ba]

هوشنگ سیحون در سال 1299 شمسی در یک خانواده هنرمند در تهران به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در سال 1319 در تهران به پایان رساند. او از کودکی عشق و علاقه زیادی به نقاشی داشت، بطوری که به گفته خودش از زمانی که ­توانست قلم و زغال به دست بگیرد، نقاشی را آغاز نموده است. به خاطر همین عشق و علاقه زیاد به نقاشی، پس از گرفتن دیپلم درصدد بود تا در رشته ای مطابق با استعدادش ادامه تحصیل دهد، تا اینکه در آن سال، یعنی سال 1319، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران توسط عده ای از آرشیتکت ها، باستان شناسان و نقاشان فرانسوی و چند نفر از شاگردان کمال الملک تأسیس شد. او با استفاده از این موقعیت، به تحصیل در رشته معماری این دانشکده پرداخت و در سال 1323 با نمره عالی از این رشته فارغ التحصیل شد.
فارغ التحصیلی سیحون مصادف بود با پایان جنگ جهانی دوم که به گفته خودش، این مقطع تاریخی از چندین جهت یکی از مقاطع سرنوشت ساز زندگی او به شمار می رود: اول از این جهت که چون ایران به عنوان پل ارتباطی برای حمل تسلیحات متفقین از خلیج فارس به روسیه، نقش مهمی در پیروزی متفقین داشت، متفقین پس از پایان جنگ ایران را به عنوان پل پیروزی معرفی و نشان افتخارآمیزی به دولت و راه آهن ایران اعطا کردند. راه آهن ایران نیز به مناسبت این افتخار بزرگ تصمیم گرفت در ایستگاه تهران ساختمانی بسازد که طراحی آن را به مسابقه گذاشت و طرح سیحون برنده و در نهایت با تغییراتی، بر خلاف نظر او، ساخته شد. دوم اینکه انجمن آثار ملی که سال های جنگ را بصورت مخفی گذرانده بود، با پایان جنگ فعالیت مجدد خود را شروع کرد و به مناسبت جشن هزاره بوعلی تصمیم به ساخت آرامگاهی برای او در همدان گرفت که طراحی این آرامگاه به مسابقه گذاشته شد و سیحون به عنوان برنده این مسابقه انتخاب گردید. و بالاخره فرانسه یکی از فاتحین اصلی جنگ جهانی دوم به شمار می رفت، دولت فرانسه پس از پایان جنگ، جهت ترویج فرهنگ فرانسه در تمام دنیا، تصمیم به پذیرش تعدادی بورسیه تحصیلی از کشورهای مختلف گرفت. رئیس وقت دانشکده هنرهای زیبا، آندره گدار، نیز سیحون را که شاگرد اول دانشکده شده بود، به عنوان بورسیه معرفی کرد. بدین ترتیب سیحون به فرانسه رفت و بعد از چهار سال تحصیل مجدد در رشته معماری به ایران بازگشت.

سیحون حتی انتخاب مصالح ساخته های خویش را منطبق با خصوصیات شخصیتی و زندگی هر یک از آن بزرگان انجام می دهد، او در کتاب « نگاهی به ایران» در مورد بنای آرامگاه نادر شاه افشار می نویسد: « ماده اصلی ساختمان از سنگ خارای منطقه کوهسنگی مشهد، مشهور به سنگ هر کاره است، این سنگ یکی از مقاوم ترین سنگ هایِی ست که در ایران وجود دارد، او دلیل این انتخاب را اشاره به صلابت و عظمت نادر شاه افشار می داند».
او در ادامه می نویسد: « شکل کلی و مقبره ی نادر به شکل شش ضلعی متناسبی ست که، شکلِ سیاه جادرهایی را تداعی می کند، دلیل این امر همین نکته است که نادر به جای کاخ در زیر چادر زندگی می کرد».
آرامگاه حکیم بوعلی سینا در همدان نیز، یکی از شاهکارهای هنر معماری معاصر است که با الهام از معماری قدیم بنا شده است، که برداشتی از برج قابوس بن وشمگیر در گنبد قابوس است، و هر یک از ستون های سنگی و مدور جلو آرامگاه بوعلی سینا، نشان دهنده گذشت یک قرن از تولد ابن سیناست.
هوشنگ سیحون، پیشرو و صاحب سبک در هنر معماری معاصر ایران است؛ و دومین مرحله شکوفایی و درخشش معماری ایران با آثار وی آغاز می شود.
او در سال 1347 طراحی و اجرای ساختمان موزه توس در مشهد را به کارنامه درخشان خود می افزاید؛ و اما این همه فقط آثاری بود که جزء میراث فرهنگی ایران محسوب می شود.
پدر معماری نوین ایران، ساختمان های متعددی را طراحی کرده که هنوز در نوع خود بی نظیر است، از جمله می توان ساختمان بانک سپه در میدان توپخانه تهران را با نمایی از بتون نام برد.
پروفسور هوشنگ سیحون در سال 1972 به همراه نقاشان صاحب نامی از جمله، پیکاسو و سالوادر دالی، در نمایشگاهی در دانشگاه ماساچوست شرکت کرد و با سبکی منحصر به فرد، کلافه های خط را به صورت تابلویی زیبا در معرض نمایش گذارد که توجه منتقدین آمریکایی را به خود جلب کرد، سبکی که با مدد گرفتن از خطوطی موازی و پر پیچ و تاب، که هیچ همدیگر را قطع نمی کنند، انسان را در روزمره اش وادار به تفکر می کند؛ اینگونه که هنوز کسی پیدا نشده است، مشابه طرح های نقاشی سیحون را خلق کند.
هوشنگ سیحون هنوز در میان ماست، او یکی از عشاق هنر ایران است و به قول ِ خود او: « کلام آخر من ایران است».
- اهداء عنوان شهروندی افتخاری فرانسه و لوح افتخار شهرداری لوس آنجلس ازاین گذشته،دانشگاه هایی چون، ام آی تی ، هاروارد، واشنگتن یونیورسیتی و برکلی، مجموعه ای از نقاشی های سیحون را گردآوری و نگهداری می کنند؛ نام هوشنگ سیحون را در دو دانشنامه روسیه و کمبریج ثبت نموده اند،
اویی که ذخایر فرهنگی دورافتاده ترین نقاط ایران را کشف و ثبت کرده و ارزش هنری شان را به خود ایرانی ها نشان داده است.
ختم کلام اینکه، نگذاریم هنرمند ایرانی، جامعه خودش را دور بزند تا بعد، جامعه ی خویش را متوجه حضور خود کند.
هوشنگ سیحون امروز هشتاد و دو ساله است.
سیحون که می توان او را متعلق به نسل اول معماران مدرن در ایران دانست، در آثار متعدد خود توانسته است به بیانی نوین در تلفیق معماری سنتی ایران و معماری مدرن دست یابد. همچنین او علاوه بر فعالیت در عرصه معماری، ذخایر فرهنگی دورافتاده­ترین نقاط ایران را کشف و ثبت کرده و ارزش هنری آنها را به خود ایرانی ها نشان داده است.

بررسی آثار هوشنگ سیحون
آرامگاه شيخ ابوعلي سينا
توصیف مجموعه از زبان استاد هوشنگ سیحون :
هيئت موسسان انجمن آثار ملي در سال 1324با پيش فرض برتري تلفيق معماري قديم و جديد،يك مسابقه معماري بين معماران آن دوره ترتيب داد كه با نظر گدار و فروغي طرح هوشنگ سيحون به عنوان بهترين طرح برگزيده شد.جايزه بهترين طرح اجراي ساختمان بود.بعد از تصويب نهايي در سال 1326انجمن آثار ملي تصميم به ساخت مقبره ابوعلي سينا گرفت.
سيحون در آن زمان براي تكميل تحصيلات خود در پاريس به سر مي برد و پس از آگاهي از تصميم انجمن در خرداد ماه 1327طرح نهايي را كه در اصل به عنوان پايان نامه خود در پاريس ارائه كرده بود،در سال 1328قراردادساخت مقبره به پيمانكار شركت ابتهاج و شركا واگذار شد.
محمد تقي مصطفوي در رابطه با ايده اصلي مقبره مينويسد:
اختلاف عمده كه برج آرامگاه بوعلي سينا با گنبد قابوس دارد دو چيز است:يكي اينكه به مناسبت موقعييت و محدود بودن فضاي آرامگاه بوعلي و هم چنين توجه به ميزان مخارجي كه پيش بيني مي گشت ابعاد برج آرامگاه بوعلي نصف ابعاد گنبد قابوس در نظر گرفته شده و در حالي كه در ابتداي امر چنين تصميمي نگرفته بودند. اختلاف عمده ديگر اين است كه فاصله بين ترك هاي آرامگاه بوعلي سينا باز و گشاده است درصورتي كه بناي گنبد قابوس تا بالا جز در ورودي و روزنه كوچكي در پايين گنبد هيچ گونه منفذي به خارج ندارد و به سبك آن دوران چون دخمه تاريك و فاقد روشنايي است و اين ابتكار يعني باز گذاردن فواصل ترك ها در برج آرامگاه بوعلي علاوه بر آنكه با وضع اقليمي همدان و بادهاي شديد آن سرزمين عمل بسيار مفيد و مناسبي محسوب مي شود.
سيحون در باره ايده ي اصلي طرح خود مي گويد:
اولين بناي ياد بودي كه با طرح اين جانب برپا شد بناي ياد بود و آرامگاه ابوعلي سينا در همدان است.
تمام عوامل بنا از اشكال هندسي و نمادين تشكيل شده و هر كدام مفهوم خاص خود را دارند.مربع اساس و پايه ي اين بناست.خود آرامگاه در وسط تالاري مربع شكل قرار گرفته كه پله مدور و پايه هاي دوازده گانه برج يادبود به دور دايره پله مزار را احاطه كرده. شكل بنا از خارج داراي دو قسمت است يكي قسمت زيرين كه در برگيرنده ورودي،مقبره،كتابخانه،تالا راجتماعات و پذيرايي است و ديگري قسمت بالا كه
كه برج يادبود بناست در ميان باغي در اطراف آن.قسمت زيرين بنا ازطرف ورودي داراي ايواني است با ده ستون كه هر ستون علامت يك قرن است و ده قرن اشاره به هزاره بوعلي است. از طرف ديگر بوعلي دانشمندي است بلند پايه با دانش هاي متعدد،فلسفه،حكمت،پزشكي،مو سيقي،كيميا وغيره كه بعضي ها اورا متفكر دوازده دانش دانسته اند.
ستون بندي وديوار پر در قسمت زيرين نماي اصلي اشاره اي است به معماري يونان قديم وبرج دوازده ترك در بالا از طرفي اشاره بهبناي همزمان بوعلي يعني گنبد قابوس است و بر دانش هاي دوازده گانه بوعلي را تداعي مي كند.هم چنين فلسفه ايران را بر پايه ي فلسفه يونان نشان مي دهد.
اين ايوان ده ستوني و برج بتني بازمجموعا در نما داخل يك مربع بزرگ با ضلع 28.5متر جا گرفته كه البته خود مربع ديده نمي شود ولي ضلع افقي آن كف ايوان وضلع عمودي از كف زمين تا راس برج است و نماد انسان ايستاده با دست هاي گشاده كه خود بوعلي است تداعي مي كند. يعني انساني در راه كمال.هم چنين از مشتقات اين مربع خطوط مهم نهاد در منتهي اليه به دست مي آيد.با دقت به جزييات اين بنا مشخص مي شود كه شكل مربع چه در نقشه چه در نما به صورت مختلف به كار رفته .از جمله در قسمت ورودي پنجره هاي كتابخانه و سالن اجتماع هر كدام داراي سه قسمت مربعي شكل هستند كه باز هم با شبكه هاي سنگي مربع به اجزائ كوچكتر تقسيم شده اند.سقف ايوان در فاصله ستون ها داراي فرو رفتگي مربع شكل است.چراغ ها از اجزائ مربع شكل ساخته شده اند؛تالار آرامگاه نقشه مربع دارد؛خود سنگ مزار در داخل يك مربع مرمري جا گرفته.در بالا مصطبه برج ياد بود مربعي شكل است.استل برتري(مكعب چهارگوش)وسط آن مربع است و اقطارش در قسمت پوشش چهار مثلث به وجود آورده اند؛كه راس آن ها بالاترين نقطه (استل)است.در هاي ورودي با جزييات بزرگ و كوچك مربع ساخته شده اند.به طور كلي بيش از 500مربع با ابعاد وموقعيت هاي مختلف در اين بنا گنجيده شده كه قبلا به خواص هندسي و نمادين آن اشاره كرديم.

طراحي كه در سطح پايين يعني هم كف و چه در سطح بالا كه تماما خاك ريز شده بر اساس باغ ايراني با سنگ آب يك پارچه از سنگ خارا و چشمه سارهاي مخصوص انجام گرفته است.ساختمان تماما از سنگ خاراي همدان و برج ياد بود و پوشش ها تماما از بتون مسلح نمايان ساخته شده اند.
مساحت اراضي محوطه مقبره حدود هفت هزار متر مربع ،طول بناي آرامگاه 64متر و رو به خيابان بو علي است و نماي آن از سنگ خارا پوشيده شده است. سطح حياط با سه پله سراسري به ايوان متصل است.ايوان به طول 30متر و عرض 3متر در شرق ساختمان قرار دارد؛ده ستون به ارتفاع 4.1متر به صورت كم وبيش مخروطي(قطر پايين ستون ها 95سانتي متر و در بالا75 سانتي متر است)ساخته شده است.نماي كلي ايوان يادآور معابد باستاني است.ايوان با دري به ارتفاع 3.24متر و عرض 1.9متربه سرسراي آرامگاه متصل است.طول سرسرا 8.8متر و عرض آن 6.3متر به ارتفاع 4.19متر طراحي شده.در طرف راست و چپ سرسرا سنگ قبر قديم ابوعلي سينا و ابوسعيد دخدوك بر روي پايه هايي از سنگ خارا قرار دارد .
محوطه اصلي مقبره 4گوش و هر ضلع آن 11.5مترو مساحت آن 132.5متر مربع است .دوازده پايه ي برج آرامگاه در اين محوطه 4گوش قرار داردو قبر ابن سينا در ميان پايه هاي برج محصور است.در دو طرف سرسرا دو تالار قرار دارد،يكي در جنوب كه تالار سخنراني و اجتماعات است و يكي در شمال كه كتابخانه آرامگاه است.طول تالار كتابخانه 9.45متر و عرض آن5.75متر است .در سمت غرب تالار كتابخانه ،مخزن كتاب .در قسمت جنوب شرقي ساختمان پلكاني تعبيعه شده كه رو به جنوب بالا مي رود و پس از رسيدن به يك پاگرد رو به شمال يعني در جهت مخالف بالا مي رود و به جايگاه مي رسد. اين پلكان 32 پله دارد.همچنين دو پلكان در سمت جنوب ساختمان و انتهاي جبهه ي اصلي بنا قرار گرفته كه هر كدام 34پله دارد؛اين سه پلكان به سطح فوقاني(به مساحت 1480 مترمربع با ديواره هايي به ارتفاع 85سانتي مترو قطر 75سانتي متر) ساختمان منتهي مي شود.برج دوازده ترك آرامگاه 23متر از روي سقف مقبره و28.5متر از كف بناارتفاع دارد.
در وسط برج صندوق چهارگوش مفرغي كه علامت بالاي مرقد است بر كف فوقاني آرامگاه نصب شده است.طول هر ضلع قسمت پايين اين صندوق 1.12متر و طول هر ضلع قسمت بالاي آن 1مترو ارتفاع 37سانتي متراست.بر چهار بدنه آن كتيبه عربي به خط ثلث برجسته بسيار شيوا نوشته شده كه در باره ي مرگ آدمي از نظر ابن سيناست.

پس از سال 1349 شهرداري همدان با واگذار كردن چند قطعه زمين به آرامگاه و طراحي باغچه ها ميدانگاهي با فضاي سبز به وجود آورد.در سال 1350ساختمان هاي جديدي در جنوب آرامگاه شامل دو اتاق براي دفتر،گلخانه،اتاق فروش بليط،انبار،مهمانسرا(دو اتاق با سرويس بهداشتي)با نماي سنگ گرانيت به مجموعه اضافه شد.

آرامگاه نادر شاه افشار
در ادامه ساخت وسازهاي انجمن آثار ملي،طرح مقبره نادر شاه در اسفند 1333به مسابقه گذاشته شد.در مرداد1334،طرح هوشنگ سيحون به عنوان برنده مسابقه اعلام شد.همزمان با ساخت مقبره طرح مجسمه نادر شاه به استاد ابالحسن صديقي سفارش داده شد.
ساختمان آرامگاه نادر شاه افشار در استان خراسان رضوی و شهر مشهد ، شامل تالار مقبره ، دو موزه یکی برای جنگ افزار زمان نادر و یکی جهت اسلحه زمان ماقبل نادر و برج مرتفعی برای برپا کردن مجموعه مجسمه نادر سوار بر اسب قزل باش ها که اشاره به سپاهیان نادر است.
این ساختمان بر اساس دو شکل اصلی هندسی یعنی مربع و مثلث طراحی شده است و طرح راهنما مبنای آن را تشکیل می دهد که چهل و اندی سال پیش در مشهد و به کل از سنگ خارای مشهد با قطعات بزرگ ، اشاره به صلابت و عظمت نادر شاه ، به وجود آمده است.
تالار آرامگاه به شکل مربع از دو دیوار قرمز رنگ سنگی بسته و در قسمت ستون بندی باز تشکیل شده است که سنگ مزار نادر در گوشه این مربع در پناه دو دیوار جای دارد و به طرف بیرون نگاه می کند.
این زاویه و پناه و باز بودن تالار حالت صحنه جنگ و دفاع و حمله را تداعی می کند . رنگ قرمز دو دیوار به مفهوم جنگ است و برجستگی های با ابعاد متفاوت سنگی که از دیوار بیرون آمده اند ، نبردهای مختلف نادر را نشان می دهند. ستون های اطراف تالار از نقشه مربعهای قاعده و بالای ستون به ترتیبی که 45 درجه نسبت به هم چرخش دارند طرح شده که در نتیجه هشت مثلث با چهار قاعده در بالا و چهار قاعده در پایین ، نشانه ای از کلاه نادر است.
تراش همه سنگ ها از داخل باشد و این به معنای ایجاد قدرت تجسمی و تصویری بیشتر است. فقط در قسمت موزه کوچک سه ناودان عظیم سنگی از متن بیرون آمده اند که بیشتر جنبه زیبایی دارند.
بنا کلا روی سکویی که از کف زمین در حدود 2 متر بالاتر است قرار گرفته است.
در نمای ورودی به طرف چپ نزدیک موزه بزرگ روی تراس یک حوضچه با سنگابه یکپارچه از خارا ساخته شده است.سنگابه از بالا شکل یک مثلث متساوی الاضلاع را دارد و از نماهای جانب شش مثلث بزرگ و کوچک یک در میان حجم آن را به وجود آورده اند.
پوشش بنا در کل از بتن مسلح نمایان انجام شده است. در تالار آرامگاه یک پوشش مربع شکل بزرگ با تراش های مثلثی از داخل و بیرون و مرتفع تر از قسمت های دیگر طوری ساخته شده که چهار مثلث بزرگ مشرف به ستونهای هشت گانه ی داخل تالار با نقش هندسی مخصوصی از سنگهای مرمر نازک یزد ، نور زرد رنگ ملایمی به داخل آرامگاه پخش می کند.دربهای فلزی داخل برای موزه ها و فضای زیر برج و همچنین نرده های دورتادور باغ شکل تبرزین نادر را تداعی می کنند. برای طراحی باغ نیز اشکال مربع و مثلث استفاده شده ، آبریزها و حوضها و جویبارها همه بر پایه ی باغ ایرانی طراحی شده ، در یک گوشه ی باغ ، بناهای فرعی برای تالار اجتماع و کتابخانه و سرویس و گلخانه در نظر گرفته شده که در حالت هماهنگی با خود بنای آرامگاه می باشد. مجموعه مجسمه ها توسط آقای ابوالحسن صدیقی در رم ساخته و با برنز ریخته شده اند.
مساحت كلي باغ و آرامگاه حدود 14هزار مترمربع است. باغ از 4طرف به 4خيابان متصل است و به ديواري با سنگ گرانيت و با تلفيق نرده داي آهني به نقش تبرزين دور مقبره كشيده شده.
بناي اصلي آرامگاه به مساحت 12هزار متر مربع ،سه ايوان شرقي،جنوبي وغربي متصل به يكديگر و سه راهرو وپله دارد؛اصل بنا چهار قسمت دارد:تالاري به طول و عرض 15.5در 8.4متر كه هفت پنجره بزرگ به طرف جنوب دارد.
فضاي اصلي مقبره 15در15متر و دو طرف آن به عرض تقريبي 4متر و ارتفاع 2.5متر؛16ستون يكپارچه سنگي به ارتفاع 2.26در اطراف مقبره قرار دارد؛سقف مقبره بيش از 6متر ارتفاع دارد.

آرامگاه خيام در نيشابور
این بنای جادویی مبتني بر اصول رياضي و مثلثاتي خيامي،محاسبه و طراحي شده؛سير در دهليزها و طاق و ايوان مقبره،خود سفري ست به جهان بي نهايت معاني خيام. كه در مرداد 1335 انجمن آثار ملی در نامه ای به مهندس سیحون نوشت که وضع بنای موجود آرامگاه خیام متناسب با شخصیت علمی و هنری خیام نیست و انجمن در نظر دارد در این مورد اقداماتی به عمل آورد .از سیحون خواسته شد طرح و نقشه جدیدی متناسب با شخصیت خیام طراحی کند . محل جدید آرامگاه انتخابی سیحون در ((گوشه شمالی باغ)) مورد تایید انجمن قرار گرفت و در پی آن طرح پیشنهادی سیحون در 1337 به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فرستاده شد.مهندس محسن فروغی رئیس دانشکده هنرهای زیبا در نامه بعد از گزارش فروغی به انجمن سیحون در اسفند 1337 متعهد شد نقشه های قطعی و نقشه های اجزای کار را شامل مقبره اصلی - سکو بندی اطراف و آبنماها و بناهای تابعه آن وهمچنین نظارت کار را هرچه زودتر برای ساخت مقبره به انجمن تحویل دهد .

سیحون مشخصات فنی بنا را چنین توضیح می دهد :"استخوان بندی بنا فلزی و دارای روکش آلومینیوم خواهد بود در قسمت سقف نوعی شیشه های ضخیم الوان و در متن قسمت بدنه با کاشی پشت و رو تزیین خواهد شد.زیر سازی بنا با بتون و کرسی و پله ها با سنگ گرانیت و بدنه دیوار مجاور آبنماها با سنگ تراورتن و سنگ روی قبر از سنگ سیاه مشهد خواهد بود ."
سیحون و حسین جودت اعلام کردند :
" طرح اولیه ساختمان آرامگاه خیام با استخوان بندی فلزی تهیه گردید و در نظر بود که روکار آن با آلومینیوم پوشیده شود پس از مراجعه به اهل فن معلوم شد که روکش آلومینیوم بر فلز آثار نامطلوبی از لحاظ ترکیبات شیمیایی دارد .از این رو تصمیم گرفته شد

که کار با بتن ظریف اجرا گردد و ارتفاع آرامگاه نیز از 12 متر به 22متر ترقی داده شود تا عظمت بیشتری پیدا کند ."
آنها متذکر شدند :
" ارجاع کار به یک شرکت پیمانکار خارجی جهت ساخت مقبره مستلزم تحمل هزینه زیاد است و از طرفی شرکت ساختمانی کا.ژ.ت تعهد نموده که در صورت نیاز متخصصین خارجی را جهت نظارت و اجرای درست کار استخدام نماید و از طرفی به اثبات رسیدن شایستگی شرکت کا.ژ.ت در ساخت مقبره نادرشاه بر همگان آشکار شده است و شایسته است که ساخت مقبره خیام نیز به شرکت مزبور داده شود ."
در 1338 ساخت آرامگاه شروع شد و دراین سال قسمتهای عمده کار از جمله گود برداری بتن ریزی های بنا و طرح محوطه به اجرا در آمد.در سال 1341 پس از سه سال کار مداوم کار ساختمان آرامگاه به پایا ن رسید .
مقبره خیام از لحاظ معماری و ساخت یکی از مهم ترین ساختمانهای ساخته شده در زمان خود است .
ارتفاع مقبره 22 متر است و استخوان بندی اصلی آن فلزی محاط در پوشش بتنی است.شکل بنا در پایین تقسیم بندی ده گانه دارد و فاصله پایه ها 5 متر است.اضلاع بنا مستقیما به سمت بالا ادامه یافته و به صورت اشکال هندسی منظم تورفتگی پیدا میکنند
و بعد به صورت تقریبا مخروطی شکل به هم رسیده شبه گنبدی را در بالا به وجود می آورند که قسمت عمده آن مشبک وتو خالی و یادآور ستاره ای است که نماد شخصیت علمی و ستاره شناسی خیام تلقی می شود .
سطح داخل و خارج مقبره با کاشیهای معرق و اشعار خیام مزین شده است.روکار بنا معرق کاری سنگی استو با قطعات نازک سنگهای محکم و شفاف ساخته شده است.در کنار آرامگاه هفت خیمه سنگی بسیار زیبا وجود دارد که در زیر هرکدام یک حوض آب با کاشی فیروزه ای رنگ ساخته شده است .
حال می پردازیم به شرح بنای یادبود خیام.در چهار مقاله نظامی عروضی آمده است :شنیده بودم که خیام گفته بود : ( من آرزو دارم مزارم در جایی باشد که در بهاران برگ گل روی مزارم بریزد )
بنابراین بنای یادبود و آرامگاه باید طور ی ساخته می شد که باز باشد و این خواسته خیام انجام شود. در منتهی الیه محور نامبرده که فاصله نسبتا قابل توجهی با امام زاده محروق داشت در میان درختان کاج تنومند و زرد آلو محل مناسب بنا در نظر گرفته شد در اینجا اختلاف سطحی در حدود 3 متر وجود داشت که در فصل بهار شکوفه های زرد آلو روی مزار میریزد . از همین وضعیت استفاده شد و مجموعه بنا شامل یک برج و چشمه سارهای اطراف آن به دور یک دایره بزرگ طراحی شد به طوریکه برج هم کف زمین و چشمه سارها در اختلاف سطح قرار گیرند .
خیام در واقع سه شخصیت دارد : ریاضی دان است- منجم و شاعر که باید هر سه شخصیت در بنا نشان داده می شد . دایره کف به ده قسمت تقسیم شد به طوری که برج یادبود بر 10 پایه مستقر باشد. عدد 10 اولین عدد دو رقمی ریاضی است و پایه اصلی بسیاری از اعداد است .
از هر یک از پایه ها دو تیغه مورب به طرف بالا حرکت می کند به ترتیبی که با تقاطع این تیغه ها حجم کلی برج در فضا ساخته می شود و چون تیغه ها مورب اند خطوط افقی آنها باید ناظر به محور عمودی برج باشد . پس تیغه ها به صورت مارپیچ شکل به طرف بالا حرکت می کنند تا با هم تلاقی کنند و از طرف دیگر سر در بیاورند که خود یک شکل پیچیده ریاضی و هندسیاست. این شکل با عدد 10 هر دو سمبل دانش ریاضی خیام است.بر خورد تیغه ها با یکدیگر فضاهای پر و خالی وبه خصوص در بالا ستاره های درهمی را به وجود می آورند که از لابلای آنها آسمان آبی نیشابور پیدا است و به تدریج به طرف نوک گنبد ستاره ها کوچکتر می شوند تا درآخر یک ستاره پنج پر آنها را کامل میکند.این ستاره ها و آسمان اشاره به شخصیت نجومی خیام دارد . و اما برخورد تیغه ها با هم ده لوزی بزرگ می سازند که باید با کاشی کاری پر شوند. بهترین تزیین خود رباعیات خیام بود که به صورت خط شکسته و در هم به روش(( سیاه مشق)) های خطاطان بزرگی مانند میر عماد و بعضی استادان شکسته نویس با کاشی به صورت نقوش انتزاعی سرتاسر لوزی ها را پر کند .به تقاضای(( انجمن آثار ملی)) شادروان استاد جلال همایی بیست رباعی به این منظور انتخاب کردند و استاد مرتضی عبدالرسولی با نظر اینجانب که به صورتیکه می خواستم, این خطوط در هم و تزیینی باشند زیبا نویسی ها را انجام دادند که با کاشی معرق آماده و به شکل کتیبه های تزیینی به ارتفاع حدود 14 متر داخل لوزی ها نصب شد که باید گفت در تاریخ معماری ایران اولین بار بود که خط شکسته در تزیینات بنا به کار رفت . از داخل نیز قسمت های پر از جمله همین لوزی ها با نقش گل و برگ و پیچک باز از هم با کاشی معرق تزیین گردیدند و تماما اشاره به شخصیت شاعری خیام است .
دور تا دور برج در قسمت اختلاف سطح چشمه سارها در اطراف یک دایره وسیع به مرکز خود برج ساخته شد.همه از سنگ گرانیت با اجزا مثلثی شکل و تورفتگی و برون آمدگی هایی که تا اندازه ای شکل خیمه را تداعی میکنند واین اشاره به نام خیام است .
چون پدرش خیمه دوز بود نام او به همین مناسبت انتخاب شد . از طرف دیگرحوض ها با کاشی فیروزه که در مجموع قسمتی از ستاره را نشان می دهند به تعداد هفت پر به مفهوم هفت فلک و هفت آسمان و هفت تپه باز اشاره به افلاک و نجوم دانش دیگر خیام است.روی هم رفته مجموعه در یک حال و هوای شاعرانه با درختان تنومند در اطراف ساخته شد .و همان طور که خواست خود خیام بوده کاملا باز است و مزارش بهاران گل افشان.در قسمت دیگر باغ بناهای دیگری جهت کتابخانه و مهمانسرای موقت با ملحقات برای مستشرقین و محققین ساخته شده است که از شرح جزییات صرف نظر میشود .

آرامگاه كمال الملك در نيشابور
سيحون همزمان با طرح آرامگاه خيام طرح بازسازي و مرمت آرامگاه عطار وطرح بناي جديد آرامگاه كمال الملك را به انجمن آثار ملي پيشنهاد داد.به گزارش انجمن در اسفند1337سيحون در قراردادي با انجمن تعهد كرد طرح مقبره خيام و بازسازي مقبره عطار و طرح بناهاي آرامگاه كمال الملك را به صورت كامل به انجمن آثار ملي تحويل دهد.سيحون متعهد شد طرح مقبره كمال الملك را در دو ماه تهيه كند و به عنوان ناظر انجمن كار نظارت پروژه را به عهده بگيرد.كار در سال 1338 به شركت كا.ژ.ت واگذار شد و پي سازي آرامگاه،نصب استخوان بندي آهني و كاشيكاري بنا تهيه و نصب سنگ مزار و نقش برجسته ي نيم تنه سنگي كمال الملك كار استادابوالحسن صديقي و احداث دو حوض در محوطه مقبره انجام گرفت و در سال1342رسما گشايش يافت.مقبره كمال الملك در ضلع شمالي مقبره عطار با بتن مسلح بنا و با زيربناي 28متر مربع ساخته شده است؛شش ايوانچه مقعر با پوشش كاشي معرق به رنگ هاي لاجوردي،سفيد و...تزيين شده است.
سيحون در رابطه با ايده مقبره مي نويسد:
از باغ خيام بعد از طي نزديك به دو كيلومتر به سمت غرب،به باغ ديگري مي رسيم كه مدفن شيخ فريدالدين عطار است و يك بقعه قديمي آن را در بر دارد.در جوار آرامگاه عطار با فاصله محل به خاك سپردن نقاش مشهور كمال الملك است كه طرح بناي يادبودش نيز به عهده اين جانب قرار گرفت.اين بنا در نقشه از دو مربع تشكيل شده و تناسب يك بر دو دارد؛براي هر واحد يعني هر ضلع مربع در نما يك قوس درنظر گرفته شد كه در چهار ضلع كه در چهار ضلع مستطيل 6قوس زده شد.علاوه بر اين دو قطر هرمربع دو قوس ديگر را تشكيل مي دهند كه از داخل با هم تلاقي مي كنند.پس چهار قوس هم از داخل زده شده كه مجموعا مي شود ده قوس.برخورد اين قوس ها و پوشش ها آن ها در بالا اشكال هندسي مخروطي شكلي را به وجود آورده اند كه ابتكاري است هندسي با تزيينات كاشي معرق روي آن ها.سنگ روي مزار از گرانيت مشهد و از دو قسمت مرتفع و خوابيده ولي يكپارچه تراشيده تشكيل شده است كه روي قسمت مرتفع چهره كمال الملك به صورت نقش برجسته حجاري شده.بنا و پوشش آن از بتن مسلح است.

[Memar Bashy]

آقای کامران دیبا


کامران طباطبايی ديبا از معماران صاحب سبک در معماری مدرن و معاصر ايران است که همه ی علاقه مندان به هنر، در اين سرزمين ، با سازه های معروف او ( موزه هنر های معاصر تهران ، فرهنگسراو پارک نياوران ، فرهنگسراو پارک شفق و...) آشنا هستند .ديبا پسرعموی ملکه ی سابق ايران ( فرح ديبا ) نيز هست
معمار و شهرسازو نقاش
متولد سال ۱۳۱۷ تهرانفارغ التحصيل رشته معمارى و شهرسازى دانشگاه هاروارد واشنگتن۱۹۶۳شركت در نمايشگاه نقاشى بى ينال ونيز ۱۹۶۱شركت درنمايشگاه نقاشى بى ينال پاريس ۱۹۶۳برپايى نمايشگاه نقاشى در گالرى رئاليته آمريكا ۱۹۶۲شركت در دومين كنگره معمارى ايران ۱۳۵۱بنيانگذار دفتر مهندسين مشاور داض (قبل ازانقلاب)
شركت درمسابقه معمارى بنياد آقاخان و دريافت جايزه به خاطر معمارى شهرك شوشترطراحى و اجراى آثارى چون موزه هنرهاى معاصر تهران، پارك و فرهنگسراى شفق، دفتر مخصوص ملکه ایران ، پارك وفرهنگسراى نياوران، منزل مسكونى (موزه) پرويز تناولى، نمازخانه جنب موزه فرش، مسجد جندى شاپور، شهرك شوشتر، ويلاى «پيرونه» (اسپانيا)، ويلاى «اسپارتينا» (اسپانيا) و چندين اثر ديگر در ايران و اروپا و آمريكا ۱۳۸۳- ۱۳۴۵اقامت دائمى در اسپانيا در سال هاى پس ازانقلاب
يكى از مراكز فرهنگی و هنرى كه در چندسال اخير بسيارموردتوجه و بازديد قرار گرفته و رفته رفته به كاربرى اصلى خود نزديك شده، موزه هنرهاى معاصر تهران است كه بخش بزرگى از جذابيت آن، به بناى ماندگار آن مربوط مى شود.
اين ساختمان در تهران خويشاوندان ديگرى نيز دارد كه با كمى دقت از ساير سازه هاى مطرح و معروف متمايز مى شود.
"دفتر مخصوص " ملکه ی ایران در سال هاى پيش از انقلاب، فرهنگسراى نياوران و منزل (موزه) «پرويز تناولى» (درنياوران) از ديگر بناهايى هستند كه خيلى سريع و با صراحت هم خونى خود را با موزه هنرهاى معاصر بازگو مى كنند.بالاى بناهاى نامبرده و پايين همه آنها تنها نام و امضاى يك نفر وجوددارد، كه آن هم «كامران ديبا» ازمعماران مدرن ايران و يكى از چهره هاى شاخص نسل دوم معمارى معاصر ماست
ولازم به ذکر است که در چند سال اخیر اکثر کارهای این معمار زبر دست ایرانی و تحصیل کرده تحریف شده است که این موضوع باعث شده تا گاه و بی گاه کامران دیبا انتقادهای شدیدی نسبت به اخلاق در معماری ایرانی داشته باشد.(نظر شما را به مقاله قاسم گرانطبع منتشره در مجله معمار شماره31-جلب میکنم)

در زیر فهرستی از کارهای کامران دیبا را می توانید مشاهده کنید
http://archnet.org/library/parties/one-party.tcl?party_id=450

منبع: http://mohammadhamed.mihanblog.com

[Memar Bashy]

زندگینامه استاد ارجمند حناب آقای دکتر پرویز مویدعهد

زندگینامه استاد ارجمند حناب آقای دکتر پرویز مویدعهد
«معمار پروژه بزرگ مصلی امام خمینی تهران»

استاد ارجمند جناب آقای دکتر پرویز مؤید عهد، استاد معماری دانشگاه تهران و طراح پروژه عظیم مصلای امام خمینی تهران در اول اسفند سال 1308 در تهران، دیده به جهان گشود.

تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و برای ادامه تحصیل به فرانسه عزیمت نمود و در دانشگاه بوزار در رشته معماری و سپس در دانشگاه سوربن پاریس در رشته شهرسازی مشغول تحصیل گردید. در سال 1956 میلادی موفق به اخذ درجه دکترایS.A.D.G با رتبه اول و نیز موفق به دریافت جایزه و مدال لورآی (بهترین دیپلم معماری در سطح دانشگاههای فنی فرانسه) گردید و به پاس خدمات فرهنگی و ارائه بهترین پایان نامه توسط ایشان در سال 1957 از سوی دانشگاه سوربن، دکترای افتخاری معماری (A.A.PHD) به ایشان اعطا گردید. همچنین در سال 1342 شمسی به پاس ارائه طرحهای فرهنگی و معماری از سوی دانشکده سلطنتی انگلستان (A.CH.ASS.SCOL) نشان درجه اول معماری را دریافت نمود.
از سال 1337 تا سال1343 شمسی بعنوان دانشیار به تدریس علوم معماری در دانشگاه پرداخت. در سال 1343 شمسی با اخذ درجه استادی در دانشگاه تهران، مشغول تعلیم دانشجویان میهن عزیزمان شد. از همان سال تدریس دروس اصول عمومی ساختمان ، (کنستروکسیون سیویل)، تئوری معماری و ارزشهای استاتیکی، تئوری شهر سازی را تدریس نمود و در این زمینه‌ها مقالات متعدد و جزوات فراوانی ارائه نمود. همزمان نیز درس تاریخ معماری را در دانشکده فنی دانشگاه تهران تدریس می‌نمود. در سال 1348 به سمت رئیس دانشکده هنرهای تزئینی (وزارت فرهنگ و هنر) منصوب شد و تا سال 1352 عهده‌دار این سمت در دانشگاه بود.

بعضی از طرحهای ارائه شده توسط ایشان به شرح ذیل می باشد:

1 - طرح پاویون سفارت ایران در مونترال کانادا
2 - طرح محوطه نمایشگاه بین‌المللی تهران
3 - طرح نمایشگاه بین‌المللی‌ کشاورزی با همکاری مرکز نمایشگاههای بین‌المللی انگلستان (Exp.ASS.LONRES)
4 - طرح مرکز تحقیقات شیمی دارویی و دارویی ایران
5 - طرح مدرسه سن‌لوئی با همکاری پروفسور لوکنت (استاد معماری دانشگاه بوزار پاریس)
6 - طرح مرکز علمی مخابرات دانشگاه تهران با همکاری مرکز تحقیقات علمی فرانسه (S.N.C.R)

7- طرح ساخت مصلای امام خمینی
8 - طرح خاتم‌کاری تالار بزرگ ساختمان مجلس شورای ملی (میدان بهارستان تهران)
9 - طرح مرمت و بازسازی و تزئینات کاخ گلستان
10 - طرح ساختمان اداری وزارت آموزش و پرورش
11 - طرح یک مجتمع عظیم مسکونی در فرانسه
12 - طرح اکستانسیون و خوابگاه دانشجویان مدرسه البرز
13 - طرح نمای جنوبی ساختمان سازمان حج و زیارت
14 - طرح معماری فرودگاه آبادان
15 - همکاری در تهیه طرح کاتدرال (کلیسای جامع) ... با گیوم ژیله (استاد بزرگ معماری)
16 - همکاری در تهیه طرح و اجرای طرح شهرسازی حومه رم در سال1980
17 - همکاری در اداره آتیله امور تزئیناتی و طراحی کتابهای کودکان
18 - بسیاری از طرحهای اجرا نشده از قبیل طرح بزرگ دژ نبشته و آمفی تئاتر روباز برای 2000 نفر و فرهنگستان علوم در خیابان قوام‌السلطنه
19 - ساختمانهای متعدد مسکونی و غیر مسکونی
20 - ساختمان درمانگاه بیماریهای قلب و عروق در سیرجان
21 - دیگر ساختمانهای متعدد دولتی و غیر دولتی

در سال 1380 به پاس زحمات و تلاش خالصانه‌ این استاد،‌ نشان چهره‌های ماندگار از طرف رئیس جمهوری اسلامی ایران به ایشان اهداء گردید.

[ЛίL∞F∆R]

نادر اردلان

نادر اردلان معماری پرکار محقق و معلمی تواناست او در ایران متولد شد و در سن هفت سالگی همراه خانواده اش به ایالات متحده امریکا سفر کرد او ۱۸ سال از زندگی اش را به تحصیل در امریکا گذرانده و کارش را با اسکیدمور اونیگز مریل در سانفرانسیکو آغاز کر و در سال ۱۹۶۴ به ایران بازگشت و به دنبال آن موقعیتی را به عنوان ریاست بخش معماری شرکت نفت در میادین نفتی ایران پذیرفت او به همراه خانواده اش به مسجد سلیمان رفت جایی که اولین چاههای نفت در خرابه های معابد زرتشتیان کشف شده بوند او در آنجا مدت ۲ سال ساختمانهای زیادی را طراحی کرد .

نادر اردلان مقدار زیادی از آگاهی اکولوژیکی خود را در طی همکاری نزدیک با یان مک هارگ که کتاب طراحی با طبیعت را به رشته تحرر در آورده پرورش داده تجربه او با اکولوژی به مدت جهار سال الی پنج سال تجربه هیجان آوری بود که اداره محیط زیست به او و یان مک هارگ ماموریتی برای طراحی پارک محیط زیستی در تهران ماموریت داد از جمله تاثیر گذار ترین معلمان او می توان به لویی کان اشاره کرد که در سالهای تحصیل او کان برخی از مهمترین کارهایش را می ساخت نادر اردلان بعد از مدتی با لویی کان کارش را شروع کرد این کان بود که توصیه نامه هایی را با انتشارات دانشگاه شیکا گو نوشت که حس وحدانیت می باید چاپ شود . تفکرات کان د رابره اعتدال و غیر اعتدال خصوصا تا زمانی که به کارش در ایالات متحده و هند و بنگلادش مربوط بود اثر شدید و مهمی در تفکر طراحی نادر اردلان داشت و تاثیر غیر اعتدال بود که او آن را در فرهنگ ایرانی و طی مطالعه اجمالی موسیقی – صنایع -ادبیات – شعر – طراحی باغ- و در نهایت معماری گذشته ایران کشف کرد. محیطهای بسیار گرم و خشک و نیمه مرطوب بود که سر آغاز اندیشیدن اردلان درباره معماری سازگار با محیط شد . او به زودی نارسایی تحصیلات امریکایی خود را یاف که برای به عهده گرفتن طراحی مناسب با فرهنگ آماده نساخته بود .


در آن زمان رومن گیرشمن –باستان شناس بزرگ فرانسوی در خرابه های معابد آتش زرتشتیان مشغول حفاری بود و اساسا روی ساختمانها وسایتهای هخامنشیان و ساسانیان کار می کرد نادر اردلان در انتها و در ترسیم پلانهای بعضی از یافتها به گیرشمن کمک کرد . البته بعد ها کمک های شایان نادر اردلان در طراحی موزه هنرهای معاصر تهران به کامران دیبا را نمی توان از خاطر برد .


او هر گز به مطالعه معماری ایران در یک دوره تاریخی مبادرت نکرد او به سرتاسر این چشم انداز علاقهمند بود او از غارهای خطی شمال ایران تا مارلیک (قرن نهم تا هفتم قبل از میلاد )شروع کرد و بقایای خارق العاده ای در اصفهان و کاشان دوره اسلامی رسید و بعد از آن دوره قاجار و به ویژه ساختمانهاییکه مادر بزرگ او در آنها زندگی میکرد و آنجا بزرگ شده بود .


در سالهای ۱۹۷۰ بود که او در دانشگاه تهران تدریس میکرد و در آن سال بود که به فکر راه انداختن چند کنفرانس بین المللی افتاد او در سال ۱۹۷۰ اولین کنگره بین المللی معماران در ایران و در اصفهانبا کمک چند نفر از دوستانش در حرفه معماری و همکاری وزارت مسکن و شهرسازی ایران شکل گرفت مهمانان این کنفرانس : لویی کان – پال رودولف- باک مینستر فولر – و جمعی از مغزهای عالی را به مشارکت دعوت کرد موضوع کنفرانس نمایش امکان بالقوه تقابل خلاق بین سنت و تکنولوژی بود اما تلاشهای بی پایان نادر اردلان چهار سال بعد در پرسپولیس هم ادامه داشت و او چنین گردهمایی را در شهر پارسه برپا کرد .


ماندالا در سال ۱۹۷۲ برای انجام سک معماری بر اساس موضوعات و تحقیقاتی که او با آن مرتبط بود شکل گرفت . ماندالا از این رو انتخاب شد که ایده کلمه یکپارچه کردن دوباره اجزا با کل بود اردلان در این رابطه چنین می گوید : جامعه ای را تصور میکردیم که تاریخ افکار و معماری آن گسسته شده بود و باید دوباره در یک سنتز جدید گذاشته می شد در گسترش این ایده سنتز های هماهنگ سنت و تکنو لوژی هم از طریق انتشارات و هم کار ساختمانی در حال ایجاد یک همکاری خاصه برای آن زمان بودیم .


در پایان به تلاشهای بی پایان نادر اردلان برای معرفی معماری ایران دست مریزاد می گوییم . آقای اردلان معمار و محقق خستگی ناپذیر مچکریم . معماری ایران امثال نادر اردلان را کم داشته مهره هایی که می باید به جستجوی تاریخ ایران و تاریخ معماری ایران می پرداختند و این گوهر بی مانند را به نسل های بعدی میدادند کم کاری کردند نسل امروز که نگارنده خود جز این نسل است با معماری پر از چالشی به نام معماری ایران رو به روست . براستی چرا اینگونه ایم؟ مدتهاست که دلخوشی مان چند بنا از اجدادمان شده . نه معماری امروز آن قوام دیروز را دارد نه شکوه آن را . ای کاش مهرهایی چون نادر اردلان پیشتر ها در آسمان معماری ما ظهور پیدا میکردند و می درخشیدند و درخشیدنشان همچنان ادامه دار بود بعد از نادر اردلان و عبدالحمید اشراق همچنان ستاره ها پر فروغ تر از دیروز سر بر می آوردند .

[Memar Bashy]

براستی چرا اینگونه ایم؟ مدتهاست که دلخوشی مان چند بنا از اجدادمان شده . نه معماری امروز آن قوام دیروز را دارد نه شکوه آن را . ای کاش مهرهایی چون نادر اردلان پیشتر ها در آسمان معماری ما ظهور پیدا میکردند و می درخشیدند و درخشیدنشان همچنان ادامه دار بود بعد از نادر اردلان و عبدالحمید اشراق همچنان ستاره ها پر فروغ تر از دیروز سر بر می آوردند .

چراااااااااااااااا؟؟؟؟؟؟؟ ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟








باید بررسی کنبم......................................
حتما یه تاپیک با این موضوع که چرا این طور شدیم بزن نواااااااااااااااا

[ЛίL∞F∆R]

چراااااااااااااااا؟؟؟؟؟؟؟ ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟








باید بررسی کنبم......................................
حتما یه تاپیک با این موضوع که چرا این طور شدیم بزن نواااااااااااااااا

اگه اجازه بدين زحمت اين تاپيك رو به شما واگذار كنم؟؟؟؟؟؟