یکی از بزرگترین پروژههای فضایی آمریکا وپرهزینه ترین وهیجان انگیزترین برنامه ی فضایی تا بهاین زمان پروژههای آپولو است. این برنامه ی فضایی شامل تعداد زیادی پرواز فضایی سرنشین دار وبی سرنشین بود كه همگی در راستای سفر انسان به ماه انجام میپذیرفت. شروع این پروژه در سال 1961 با پیام جان افکندی اعلا
یکی از بزرگترین پروژههای فضایی آمریکا وپرهزینه ترین وهیجان انگیزترین برنامه ی فضایی تا بهاین زمان پروژههای آپولو است. این برنامه ی فضایی شامل تعداد زیادی پرواز فضایی سرنشین دار وبی سرنشین بود كههمگی در راستای سفر انسان به ماه انجام میپذیرفت.شروع این پروژه در سال 1961 با پیام جان افکندی اعلا م شد.
" به نام خدا"
آپولو1
اولین ماموریت به نام «ای اس- 204» بود كه سپس «آپولو 1 »نام گرفت.« آپولو 1 »اولین پرواز فضایی سرنشین دار برنامهی آپولو بود.فضانوردان این ماموریت ویرجیل گریشام، ادوارد وایت و راجرچافی بودند.
(سرنشینان آپولو1 :سه نفر از سمت چپ به راست)متاسفانه این سه فضانورد نتوانستند ماموریت خود را با موفقیت پشت سر بگذارند زیرا یک ماه قبل از انجام این ماموریت در عملیاتی آزمایشی هر سه آنها زنده زنده سوختند و جان باختند .
مهندسان قصد داشتند دراین عملیات به توان نامیتولید برق درون كابین دست یابند. این آزمایش در واقع آخرین آزمایش مهم برای فضاپیمای آپولو به حساب میآمد ودر صورتموفقیت، فضانوردان باید خود را برای یك پرواز فضایی در 21فوریه 1967 آماده میكردند.ساعت دقیقا 1 بعد از ظهر روز 27 ژانویه 1967 بود و ویرجیل گریشام، ادواردوایت و راجرچافی درحالی كه لباسهای فضایی خود رابه طور كامل به تن كرده بودند، واردواحد فرمان دهی ناو آپولو شدند و روی صندلیهای خود مستقرگردیدند، ولی بوی بد وشدیدیشبیه بوی شیر گندیده ویا چیزی مانند بوی دوغ، تمام كابین را پر كرده است.گریشام بهعنوان فرماندهی عملیات، درخواست میكند تا ازبین رفتن بو، ماموریت به تأخیربیافتد. ساعت 14:42 گریشام به مركز فرماندهی اطلاع میدهد كه دیگر بویی را استشمامنمیكنند.3 دقیقه بعد دریچه كابین استقرار فضا نوردان كاملا بسته شده وهوای داخلیآن بااكسیـژن خالص جایگزین میشود.
در حین انجام عملیات، مشكلات دیگری نیز بروزمیكند.برای مثال سرنشینان متوجه نقصی در اتصالات جریان اكسیژن به لباس خودمیشوند.ولی عملیات همچنان ادامه پیدا میكند.دراین بین ارتباط رادیویی بین مركزفرماندهی وفضانوردان مستقردرآپولو قطع میشود.البتهاین بخشی از شبیه سازی عملیاتبود.طی یك ماموریت فضایی، زمانهایی وجود دارد كه ارتباط فضاپیما بامركز فرماندهیماموریت برای یك دوره مشخص قطع میشود. این قطعی ارتباط، ممكن است به خاطر قرارگرفتن فضاپیما درپشت یك جرم آسمانی ویا به علت چرخش آن به گرد زمین باشد، پس هرگاهفضاپیما هنگام چرخش به گرد زمین به پشت آن برود، ایستگاههای گیرنده ی زمینی،توانایی برقراری ارتباط رادیویی را با سفینه نخواهند داشت. به هر جهت عملیات تاساعت 17:40 ادامه پیدا میكند.
ساعت 18:20 و دردقایق پایانی، تیم عملیات به بسیاری ازاهداف خود میرسد، اما هنوز تا پایان كار 10 دقیقه زمان مانده است وطیاین مدتمیبایست ارتباط دوباره بین واحد فرماندهی آپولو ومركز كنترل زمین برقرارشود". ماآتش گرفتیم "عملیات به پایان میرسدوآخرین اطلاعات در ساعت 18:30:54 روی دستگاهضبط داده ی فضاپیما ثبت میشود0 ده ثانیه ی بعد چافی باصدای بلندمیگوید: " هی000." ! به دنبال آن چند لحظه ی بعد گریشام فریاد میكشد: " آتش "! وچافی سپس به كنترلزمین گزارش می دهد كه " ما در كابین آتش میبینیم " ودرآخرادوارد وایت بااضطرابونگرانی میگوید:" دركابین آتش سوزی شده !" مركز كنترل تنها متوجه یك آتش سوزی شدوعلت دقیق آن ویا اینكه شدتاین آتش سوزی چه حد است را نمیدانست.برای رسیدن تیمنجات به سكوی پرتاب حدود 10 دقیقه زمان لازم بود، طیاین ده دقیقه اتفاقات زیادیمیتوانست بیافتد.در مركز فرمان دهی صدای چافی به گوش میرسید كه با حالتی وحشتزده ودردآورمیگفت :" یك آتش سوزی بد، كمك ماآتش گرفتیم، زیرماآتش است، ما بایدبیرون بیاییم." اما از تیم نجات كار زیادی در آن لحظه بر نمیآمد. ادواردوایتتلاش میكرد تا یكی از سه دریچه ی فضاپیما را برای خروج باز كند.اما بازنمیشد.تلاشها بی نتیجه بود. درساعت 18:21 فشار داخلی كابین به دوبرابر فشار اتمسفررسید.وضعیت به شدت بحرانی بود.تلاشها برای باز كردن دریچه توسط سرنشینان به دلیلكیپ شدن آنها شكست میخورد.چراكه ضریب انبساط سازه ی دریچه از بدنه اصلی بیش تربودودر اثر گرمای ناشی از آتش سوزی این دریچهها كاملا كیپ شده بودند وهیچ راه فرارینبود.بالا خره تیم نجات خود رابه فضاپیما رساند.باز كردن دریچه برای آنها نیز مشكلبود.چون هیچ ابزاری از بیرون برای باز كردن آن وجود نداشت.اما سرانجام دریچه را بازكردند ولی صحنهای كه اعضای تیم نجات پس از باز كردن دریچه با آن مواجه شدند، بسیارتكان دهنده بود، هر سه فضانورد به شدت سوخته بودند! گریشام ووایت بیشترین سوختگیرا داشتند ولباسهای فضایی آنها كاملا از بین رفته بود.
بیشترین آتش در طرف چپ،جایی كه گریشام حضور داشت، به وجود آمده بود. وایت كه در صندلی وسط كابین استقرارداشت، در زمان آتش سوزی تلاش میكرد تا دریچه خروجی كه بالای سرش بود را باز كند. چافی هم كه مسوول خاموش كردن سامانههای فضاپیما ونیز ارتباط با مركز كنترل بود، درصندلی سمت راست نشسته بود وشدت سوختگی اودست كمیاز دو فضانورد دیگر نداشت. همهبهت زده بودند، هیچكس انتظاراین حادثه را نداشت، آن هم در یك عملیات آزمایشی،نتیجهزحمات چند ماهه ی تیم عملیات وخود فضانوردان ازبین رفت..این ماموریت بسیار ناراحت کننده بود و بعد از آن مدتی پرونده ی برنامه های آپولو بسته شد .این اتفاق باعث شد که 6 ماموریت بعدی آپولو بدون سرنشین صورت گیرد تا مهندسین علاوه بر آزمایش سامانههای دیگراین فضاپیما، از بی خطر بودن آن درماموریتهای سرنشین دار اطمینان حاصل نمایند. بعد از آن حادثه این ماموریت ها با موفقیت یکی پس از دیگری به پایان رسیدند و اطلاعات سودمند و ارزشمندی را گردآوری کردند و هم آمادگی سفر با سرنشین را فراهم ساختند.دیگر نوبت آن بود که آن حادثه ی تلخی که در آغاز کار اتفاق افتاده بود فراموش می شد و جرات دوباره ای برای انجام ماموریت های با سرنشین پیدا می شد .این بار کار باید با احتیاط بیشتری انجام می شد زیرا در صورت شکست ضربه های سختی به این ماموریت ها وارد می شد.
پروژه های 7 تا 17 سرنشینداربوده و هر کدام سه سرنشین داشتند. این سفینهها دو قسمتي بودند. يك قسمت هنگام رسیدن به میدان حول ماه به همراه يك فضا نورد در مدار باقی مانده و قسمت دوم به همراه دو فضا نورد دیگر در سطح ماه فرود میآمدند. و آن دو نفری که پا به سطح ماه می گذاشتند باید به آزمایش هایی پرداخته و نمونه برداری کرده و بعد از گرفتن عکس مجددا به سفینه بر می گشتند و در نهایت هر سه فضانورد به زمین بر می گشتند .
آپولو7
نخستين ناو كيهان نورد سر نشين دار از اين گروه سفينه ها، آپولو 7 بود اين ناو و سه فضانوردآمريكايي "والتر شيرا" و "دان ايزل" و "والتر كانينگهام" 11 اكتبر 1968 به فضا پرتاب شدند.
آنها 163بار دور زدند و كليه ي تجهيزات و ادوات آپولو را آزمايش كردند آپولو7 سر انجام روز 22 اكتبر در اقيانوس اطلس فرود آمد .
آپولو8
سفينه آپولو 8 در 21دسامبر 1968 با سه سرنشين به نامهاي "فرانك بورمن"و "جيمز لاول" و "ويليام آندرس"به فضا پرتاب شد اين ناو براي نخستين بار در تاريخ كيهان نوردي توانست انسان را به مدار ماه ببرد و به بشر اين توانايي را بدهد كه نزذيك ترين همسايه ي زمين را از نزديك ببيند آپولو 8بعد از گردش به دور ماه به زمين بازگشت.
آپولو 9
در3مارس1969 به فضا پرتاب شد سه سرنشين اين ناو مه نشين و فرود آمدن در ماه را آزمايش كردند اين بررسي توسط "مك ديويت" و "اسكات" و "شوايكات" طي 10روز انجام شد.
آپولو10
سفينه آپولو 10 در 18مي 1969 با سه سرنشين به نامهاي "استافورد" و "يانگ " و "سرنان" به فضا پرتاب شد آنها به مدار ماه سفر و مراحل فرود را آزمايش كردند گر چه سفينه آپولو 10بر سطح ماه فرود نيامد ولي تا ارتفاع 15كيلو متري به ماه نزديك شد ومانند آپولو 9 تمامي مراحل عمليات را دقيقا اجرا كرداين سفينه پس ازپايان ماموريت روز26مارس دراقيانوس آرام فرود آمد. سرانجام به هیجان انگیزترین ماموریت آپولو می رسیم ماموریتی که اولین گام برای رویارویی با دنیای اطراف خود و قدم گذاشتن بر سطح دیگری جز زمین بود .حالا بعد از ماموریت های مختلفی که برای تحقق رویای دیرینه ی انسان انجام شده بود نوبت به آن رسیده که در یک ماموریت استثنایی انسان برای اولین بار بر ماه قدم بگذارد .
آپولو11" گامی کوچک برای یک انسان و جهشی بزرگ برای بشریت"
نیل آرمسترانگ و باز آلدرین توانستند در۲۰ژوئیه۱۹۶۹به عنوان اولین انسان ها بر روی کرهٔ ماه فرود بیایند و در آن قدم بزنند. با این مأموریت، راه برای فتح کرهٔ ماه توسط سایر سفینهها باز شد.
آپولو۱۱در ساعت ۱۳:۳۲:۰۰شانزدهم ژوئیه۱۹۶۹ازپایگاه فضایی کندیواقع درفلوریداتوسطموشک ساترن ۵به فضا پرتاب شد. چهار روز بعد در ساعت ۲۰:۱۷:۴۰ سفینه بر روی ماه نشست. اما به محض آنکه آپولو ۱۱ روی سطح ماه فرود آمد.
بامداد فردای آن روز، یعنی۲۱ژوئیه،در ساعت ۰۲:۵۶:۱۵، آرمسترانگ بهعنوان فرماندهٔ تیم، اولین کسی بود که ازسفینه پیاده شد و بلافاصله به ضبط تصاویر پیاده شدن خود - درواقع جای پایش - در ماه مشغول شد. او هنگام قدم گذاشتن بر سطح ماه گفت: "این گامی کوچک برای یک انسان و جهشی بزرگ برای بشریت است."عده اي بر اين باور اشتباهند كه اين اين سفر يك صحنه سازي از سازمان فضايي ناسا بوده است و براي باور خود دلايل محكمي دارند مثلا اينكه چرا زمانيكه فضا نورد پرچم كشور خود را ماه فرو مي برد پرچم شروع به تكان خوردن كرد. يعني فرض مي كنند كه اين باد است ولي بادي در ماه وجود ندارد زيرا اصلا جوي ندارد و در خلا به سر مي برد پس چرا پرچم تكان مي خورد؟!در واقع چون در آنجا خلا بوده است و هيچ گونه اتلاف انرژي وجود ندارد بقاياي نيروي وارد شده از دست فضانورد به دسته پرچم به صورت حركت نوساني در پرچم ظاهر مي شود.!براي تمامي ابهاماتي نظير اين ناسا دلايل قانع كننده اي آورد و اين نشان دهنده آن است كه اين پرواز سفري واقعي بوده است.
آپولو12
دومین فرود انسان بر سطحکره ماهبود. این سفرناسادر سال۱۹۶۹بوقوع پیوستآپولو-12 با سه سرنشين به نامهاي» كنراد«،» گوردون« و» بين« براي ماموريتي مشابه آپولو-11راهي كره ماه شد. در جريان اين سفر، كنراد و بين با مهنشين بر سطحماه فرود آمده و به انجام تحقيقات پرداختند. عمليات آنها در خارج از سفينه، طي دو مرحلهو به مدت تقريبي 8 ساعت انجام شد. در جريان پرواز آپولو-12، كنراد و بينتوانستند ضمن راهپيمايي بر سطح ماه دستگاههاي علمي مختلفي رادر آنجا نصب كنند و نمونههايي از سفينه بدون سرنشين سرويور-3 كه حدود دو سال پيش در ماه فرود آمده بود را بردارند و به زمينبرگردانند. سپس مهنوردان با 40 كيلوگرم از خاك و سنگ ماه سطح اينكره را ترك كردند.
آپولو-12، روز 24 نوامبر در اقيانوس آرام فرود آمد.
آپولو13
فكر مي كنم واقعا عدد 13 نحسي است .لا اقل در اين يك مورد كه بوده است.آپولو 13 يكي ازسفرهاي ناموفق ناسا بهکره ماهبود. در هنگام سفر رفت، سفینه دچار حادثه گردید، و فضانوردان مجبور به بازگشت و فرود اضطراری شدند.
از این ماموریت، فیلمی با همین نام (با شرکتتام هنکس)توسطهالیوودنیز ساخته گردید.
سفينه» آپولو-13« با سه سرنشين بهنامهاي»جيمز لاول« ،» جان سوييگرت« و» فرد هيز«مركز فضايي كاناورال را به مقصد ماه ترك كرد. 55ساعت و 50 دقيقه بعد از پرواز در فاصله 330 هزار كيلومتري زمين و در فاصله 91 هزار كيلومتري ماه (20 ساعت مانده تا ماه) انفجار مخزن اكسيژن خطري جديبراي سرنشينان بهوجود آورد. با توجه به موقعيت ناو كيهانيبازگرداندن آن به فوريت غير ممكن بود. فضانوردان مجبور شدند ماه را دور زده و بعد به سوي زمين بازگردند، در حاليكه وضع اضطراري بر مركز هدايت پرواز حاكم بود و مرگ، جان فضانوردان را هرلحظه تهديد ميكرد، سرانجام سفينه آپولو-13 روز 17 آوريل در اقيانوس آرام فرود آمد و سرنشينان آن نجات يافتند.
آپولو14
سومین فرود انسان به سطحکره ماهبود. این سفرناسادر سال ۱۹۷۱ بوقوع پیوستناسا «آپولو-14» را با سه سرنشين به نامهاي «آلن شپرد»، «استوارتاروسا» و «ادگار ميچل» به فضا فرستاد. شپرد و ميچل توسط مهنشين در ناحيهفرامائورو در ماه فرود آمده، طي دو راهپيمايي به مدت تقريبي 9 ساعت بر سطحاين كره به تحقيق پرداختند. آنها پس از اتمام ماموريت و برداشتن 44كيلوگرم نمونه از خاك و سنگ، ماه را ترك كردند.
آپولو15
نهمین ماموریت سرنشیندار آپولوهای آمریکایی برای سفر به ماه بود وچهارمین سفینهی فضایی بود که بر روی ماه فرود موفقیتآمیز داشت. مهمترینهدف "برنامهی سفر به ماه" آمریکا، روشن کردن چگونگی تشکیل این کره بود.
در سالهای نخستین دههی 60 میلادی، سه تئوری در این زمینه وجود داشت. در این ماموریت برای اولین بار بشر توانست برای مدتی طولانیتر ازماموریتهای گذشته بر روی ماه بماند و اطلاعات بیشتری از این سیاره به دستبیاورد. این فضاپیما سه سرنشین به نامهای دیوید اسکات، جیمز آروین وآلفرد وردن داشت. دیوید اسکات و جیمز آروین سه روز بر روی ماه بودند و 5/18 ساعت را بیرون از فضاپیما گذراندند.این اولین بار نبود که سفینهای در دریاها ماه فرود میآمد ولی در عوض اینسفینه نزدیک درهی Hadley در «دریای تباهی» فرود آمد. فضانوردان در اینماموریت از ماشینهایی برای جابهجایی در سطح ماه استفاده کردند که بهآنها این امکان را میداد که تا مسافتهای بیشتری را طی کنند. و نسبت بهماموریتهای دیگر از سفینهی مادر دورتر شوند. آنها توانستند با استفادهاز این تجهیزات جدید در این ماموریت 8/76 کیلوگرم از سنگهای سطح ماه رابرای بررسی و آزمایشهای بیشتر جمعآوری کنند.
در همین زمان که اسکات و آروین بر روی سطح ماه مشغول تحقیق و بررسی بودندآلفرد وردن با استفاده از تجهیزاتی که با خود به همراه داشت در مدارگردیبه دور ماه میچرخید و مشغول مطالعهی جو ماه و سطح ماه بود.
آپولو16
اولین سفر انسان به ارتفاعاتکره ماهبود.این سفرناسادر سال ۱۹۷۲ بوقوع پیوست وافراد زير فضانوردان آن بودند:
*جان یانگ
*کن متینگلی
*جان یانگ
آپولو 17
یازدهمین سفر از ماموریت های آپولو و ششمین و آخرین سفر انسان بهکره ماهبود. پرتاب آپولو ۱۷، اولین پرتابی بود که در شب انجام میشد. آپولو ۱۷ در۱۱دسامبر۱۹۷۲ازمرکز فضایی کندیدرفلوریدابه فضا پرتاب شد. برنامهٔ بعدیناسابرای سفر به ماه،اوریون ۱۷میباشد که برای سال ۲۰۱۹ یا ۲۰۲۰ برنامه ریزی شده است.
برنامهٔ بعدیناسابرای سفر به ماه،اوریون ۱۷میباشد که برای سال ۲۰۱۹ یا ۲۰۲۰ برنامه ریزی شده است.ین سفرناسادر سال۱۹۷۲بوقوع پیوست، وافراد زير فضانوردان آن بودند:
*هریسون اشمیت
*رونالد اوانز
*یوجین سرنان
منابع ومآخذ:
Wikipedia.org
www.tabyan.net
www.Hamshahrionline.ir
www.Senmerv.com
علاقه مندی ها (Bookmarks)