راهنمايي و مشاوره شغلي و حرفه اي

[دبستان]

تاريخچه ی راهنمايي و مشاوره ی شغلي و حرفه اي
راهنمايي شغلي به طور عام، با نظام استاد- شاگردي آغاز گرديده است و والدين در ابتدا، فرزندان خود را براي برعهده گرفتن شغل خود آماده مي ساختند و مهارت هاي ضروري را خود به آنان مي آموختند. اصلاح راهنمايي شغلي براي نخستين بار در جهان، در سال 1914 ميلادي به طور رسمي، در كنگره اي كه در بروكسل تشكيل شده بود به كار رفت. در سال 1906 ميلادي تنظيم و تدوين خدمات راهنمايي شغلي توسط پارسونز- پدر راهنمايي شغلي- در بُستن واقع در آمريكا آغاز گرديد. در سال 1913 ميلادي اوّلين خدمات راهنمايي شغلي به طور رسمي از طريق مؤسسه اطلاعات شغلي و حرفه اي بُستن ارائه گرديد
در متون اسلامي مفهوم و شيوه هاي كاربردي راهنمايي به وفور مطرح شده است. اسلامي آييني است جامع و كامل و تمام ابعاد زندگي انسان را نيز مدنظر دارد. درباره كار و اهميّت آن، در قرآن، روايات و سيره ائمه اطهار عليهم السلام، توصيه هاي فراواني آمده است. خداي متعال مي فرمايد:
انسان تنها به وسيله ی كار و كوشش مي تواند به جايي برسد.
پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله در اين زمينه مي فرمايد:
همه ی شما كار كنيد و كوشش نماييد. ولي متوجه باشيد كه هر كس براي كاري كه آفريده شده و لايق تر است، آن رابه سهولت و آساني انجام مي دهد.3
انديشمندان اسلامي بر اهميّت شغل آموزي در دوره هاي مختلف تأكيد فراواني كرده اند.
بوعلي سينا رعايت تفاوت هاي فردي و طبيعت و ذوق و سليقه افراد را در برنامه ريزي آموزشي، اصل مهمي مي داند كه نبايد از آن غفلت كرد. وي پس از بيان واقعيت تفاوت هاي فردي در زمينه هاي گوناگون چنين می گوید:
شايسته است كه مربي كودك، هنگام گزينش حرفه يا دانش خاص، طبيعت كودك را آزموده، ذوق و سليقه وي را سنجيده و ميزان هوش وي را بيازمايد. و بر اين پايه حرفه يا دانش مناسب را براي كودك برگزينند.4
تعريف راهنمايي و مشاوره شغلي و حرفه اي:
راهنمايي شغلي نوعي ديگر از راهنمايي است كه بدان وسيله به فرد كمك مي شود تا بر اساس شناخت استعدادها و رغبت ها و محدوديت ها و نيز امكانات شغلي جامعه بتواند شغلي مناسب را انتخاب كند و پس از گذراندن دوره هاي آموزشي ضروري به طور موفقيت آميز و
رضايت مندانه اي به اشتغال ادامه بدهد در اسلام هر فرد بايد طبق ذوق و سليقه ی خود يكي از اين همه حرفه و صنعت كه خداي متعال فكر انسان را به سوي آن هدايت فرموده است انتخاب كند و از اين راه روي خود را به دست آورد و باري از بارهاي اجتماع را به دوش كشيده و در آسودگي مردم بكوشد.
هدفهاي راهنمايي شغلي و حرفه اي:
در تعليم و تربيت اسلامي هدف، پرورش عبد صالح است. عبد صالح علاوه بر جنبه هاي ايماني، داراي خصوصيات ويژه اي است كه از جمله ی آن مي توان آمادگي وي را براي اشتغال به كار حلال و تأمين بخشي از نيازهاي جامعه ذكر كرد. براي اين كه اين آمادگي در فرد ايجاد گردد، لازم است در تربيت آنان هدف هاي زير مورد نظر قرار گيرد:
* ايجاد علاقه به كار و كوشش و ابتكار براي توليد بيش تر براي رفع نيازمندي هاي جامعه و رسيدن به استقلال اقتصادي؛
* پرورش افراد به گونه اي كه با كار مفيد و مشروع از نعمت هاي الهي برخوردار گردند؛
* تربيت روحيه احترام به كار و كوشش براي عمران و آبادي و استفاده از منابع طبيعي به عنوان يك عبادت و وظيفه ی اجتماعي؛
* تقويت روح جمعي و تعاون و همكاري براي پرداختن به كارهاي مفيد و توليدي؛
* تربيت افراد به گونه اي كه با استفاده از استعدادها و نيروها و امكانات خود به بندگان خدا سود رسانند و خدمت كنند و از بطالت و تنبلي و بي كاري بپرهيزند؛
* پرورش افراد به گونه اي كه از همان آغاز متناسب با توانايي ها در سرنوشت اقتصادي خود و جامعه مشاركت مؤثر داشته باشند؛
* پرورش افراد براي آشنايي و كسب مهارت هاي لازم در زمينه ی حرفه و فنون و مشاغل تربيت آنان به منظور حصول و استقلال اقتصادي و پرهيز از اتكال غير مشروع به ديگران؛
* هدايت افراد براي كشف استعدادهاي دروني خود وآشنايي با مشاغل و حرف و فنون مورد نياز و امكانات موجود و انتخابات آزادانه از ميان آن ها