.gif)
نخبگان گریز از مركز (گفت‌وگو با دكتر مصطفی ملكوتیان)
سیدمرتضی مفیدنژاد:
- برخی نخبگان و افراد فعال در یك جریان فكری و اجتماعی كه وفاداری و اعتقاد جدی به آن نظام ارزشی دارند، پس از مدتی با آن بیگانه شده و حتی در مقابل آن می‌ایستند و به جریان اپوزیسیون تبدیل می‌شوند. آیا این امر دارای سابقه است؟
دكتر مصطفی ملكوتیان (دانشیار گروه علوم سیاسی دانشكده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران) :
تغییرات هویتی در نخبگان، -البته باید گفت كه یك بُعد مسأله به تغییرات هویتی در اشخاص بازمی‌گردد- در سراسر تاریخ بشر وجود داشته و پدیده‌ی تازه‌ای هم نیست. ضمن این‌كه منحصر به یك جامعه یا جوامع خاص هم نیست و نخواهد بود. به‌طور مثال، زمانی‌كه آثار برخی نخبگان، نویسندگان و متفكرین علوم اجتماعی را مطالعه می‌كنیم، برای دوری از نتایج این مسأله، یعنی برای جلوگیری از پیامدهای دور شدن بعضی از نخبگان از ارزش‌های اجتماعی و نظام فرهنگی حاكم، از لزوم گردش نخبگان در عرصه‌های مختلف جامعه (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و...) سخن می‌گویند. اما نكته‌ای كه در رابطه با غرب باید در نظر داشته باشیم، این است كه بحث اندیشه‌ی نخبگان در غرب، بیشتر حول محورهایی مثل رفاه اقتصادی و قدرت سیاسی شكل می‌گیرد و اگر كه این تغییرات، یعنی تغییرات هویتی در نخبگان، فقط محدود به این‌ها باشد، حتی اگر تعداد این نخبگان، هم زیاد باشد، مشكل چندان حادی پدید نمی‌آید.
دلیل این امر به‌خاطر نوع اندیشه است. این نكته نیز حائز اهمیت است كه تغییرات ارزشی در تعدادی از خواص یا نخبگان، درصورتی‌كه یك نظام بتواند از انسجام خودش پاسداری كند و از كشیده شدن اختلاف نخبگان میان سایر عناصر اجتماعی ممانعت كند و عناصر گریز از مركز را هم به‌حاشیه براند، مشكل حادی به‌وجود نمی‌‌آورد. گریز بعضی از نخبگان به‌صورت طبیعی در همه‌ی جوامع و در همه‌ی مقاطع تاریخی، رخ می‌دهد، اما سیستم‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بایستی نحوه‌ی برخورد با این پدیده را مورد توجه ویژه قرار دهند و بدانند كه چگونه باید با چنین پدیده‌ای برخورد كنند؟ این به هوشیاری دست‌اندركاران فرهنگی، ارزشی و سیاسی جامعه است كه چگونه با این موضوع برخورد كنند.
اگر كه با برنامه‌ریزی و با یك راهبرد از پیش تعیین‌شده با این پدیده برخورد شود، این وقایع نمی‌تواند مشكل حادی را برای یك نظام اجتماعی و ارزشی به‌وجود بیاورد. البته باید توجه داشت كه این امر زمانی چالش‌زا نیست كه میزان نخبگانی كه در مقابل یك نظام اجتماعی قرار می‌گیرند، در مجموع نسبت به كل نخبگان زیاد نبوده و به‌گونه‌ای نباشد كه جامعه را تحت‌الشعاع خودشان قرار دهند.
دوست عزیز، به سایت علمی نخبگان جوان خوش آمدید
مشاهده این پیام به این معنی است که شما در سایت عضو نیستید، لطفا در صورت تمایل جهت عضویت در سایت علمی نخبگان جوان اینجا کلیک کنید.
توجه داشته باشید، در صورتی که عضو سایت نباشید نمی توانید از تمامی امکانات و خدمات سایت استفاده کنید.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (Bookmarks)