تعریف تکنولوژی آموزشی


برای تکنولوژی آموزشی تعاریف متعددی ارائه شده که در هر کدام بر بعد یا جنبه ای از آن تاکید خاص گذاشته شده است ما کاملترین و جامع ترین تعریف را که می تواند بیشترین کاربرد را در ایران داشته باشد مورد توجه قرار می دهیم. تعریف تکنولوژی آموزشی از نظر جیمز براون و همکاران او در کتاب « تکنولوژی، رسانه ها و روشها » : تکنولوژی آموزشی فراتر از کاربرد ابزار و وسایل آموزشی است. بدین ترتیب تکنولوژی آموزشی بیشتر از مجموعه قسمتهای مختلف تشکیل دهنده آن است. و به ظور کلی عبارتست از ؛ روش یا راه منظم طراحی، اجرا وارزیابی کل فرایند تدریس و یادگیری با استفاده از هدفهای بخصوص و بهره گیری از یافته های پژوهش در روانشناسی و ارتباط انسانی و غیر انسانی بمنظور ایجاد یادگیری عمیقتر، موثرتر و پایدارتر.

توجه عمیق به تعریف یاد شده فوق خواننده را به چند نتیجه گیری اساسی هدایت می کند، اینها عبارتند از:
1. اولین نتیجه گیری که از قسمت اولیه تعریف بدست می آید آن است که تکنولوژی آموزشی به کاربرد صرف ابزار و وسایل آموزشی خلاصه نمی شود بلکه دامنه ای وسیعتر از کاربرد ابزار و وسایل آموزشی را داراست و کاربرد مواد و وسایل آموزشی به عنوان قسمتی از آن محسوب می شود.
2. نظر به اینکه تکنولوژی آموزشی نوعی راه یا روش سیستماتیک به حساب می آید، بنابر این مانند هر پدیده سیستماتیک از مجموعه قسمتهای مختلف تشکیل دهنده خود بیشتر است زیر کنش و واکنش و یا تعامل میان اجزا تشکیل دهنده آن منتج به آثار و تاثیرات و نتایجی می شود که از حاصل جمع عناصر تشکیل دهنده آن بیشتر است.
3. تکنولوژی آموزشی راه یا روشی است جهت طراحی، اجرا و ارزیابی کل فرایند تدریس و یادگیری. به عبارت دیگر ما می توانیم با استفاده از آن قبل از اجرای تدریس طراحی کرده و برای یادگیری فراگیران خود نیز طرح از پیش تدوین شده داشته باشیم. سپس بر اساس طرح تهیه شده تدریس را اجرا کرده و از طریق آن یادگیری طراحی و پیش ینی شده را در فراگیران خود به وجود آوریم و سرانجام از تدریس به عمل آمده و یادگیری ایجاد شده ارزیابی لازمه را به عمل آوریم.
4. تکنولوژی آموزشی به منظور طراحی، اجرا و ارزیابی کل فرایند تدریس و یادگیری از یافته های علومی چون روانشناسی و علم ارتباط انسانی بهره می گیرد. چگونگی این بهره گیری در مباحث آینده مورد بحث قرار خواهد گرفت.
5. تکنولوژی آموزشی ترکیب مناسبی از منابع انسانی و غیر انسانی را به خدمت می گیرد به عبارت دیگر بر خلاف کاربرد صرف مواد و وسایل آموزشی و یا آموزش دیداری و شنیداری که در آنها کاربرد صرف وسایل و ابزار مادی مطرح است، در تکنولوژی آموزشی از منابع انسانی مناسب استفاده منطقی به عمل می آید.
6. همانگونه که در پایان تعریف مطرح است استفاده از تکنولوژی آموزشی در کنار مزایای بیشماری که داراست، می تواند به ایجاد نوعی یادگیری منجر شود که عبارتند از عمیق بودن، موثر بودن و پایدار بودن یادگیری.