پرورش سبزی در باغ و خانه

[*FATIMA*]

بازم سلام . اینبار سعی داریم پرورش سبزیجات را در باغ و خانه آموزش دهیم . امیدواریم مورد پسند همه قرار بگیرد . با گفتن جمله ی همیشگی یاعلی شروع میکنیم .
هویج (Carrot ) :
از خانواده umbelliferae یا گل چتریان از گیاهان بومی افغانستان میباشد در امریکا و اروپا به طور وحشی در مراتع و جنگلها میروید و در منطقه مدیترانه بیش از دو هزار سال ، سابقه کاشت دارد و در ششصد سال قبل به چین و مناطق اروپای شمالی برده شده است امروز نوع هندی آن از تمام انواع هویج ، بهتر و مرغوبتر است .
هویج گیاه دوساله است که به عنوان گیاه یکساله از ریشه آن استفاده میکنند . برگهای آن مانند جعفری دندانه ای و ساقه گل آن در سال دوم ظاهر میگردد و به ارتفاع 40/1 متر میرسد شاخه های گل دهنده چتری از گل سفید و ریز تولید میکند و دانه های آن که در سطح زیرین جفت جفت به هم چسبیده اند دارای عطر تندی میباشد .
در هر صد گرم بذر هویج بالغ بر هشتاد هزار عدد وجود دارد و مقدار بذر لازم برای هر هکتار در حدود 5/3-5/2 کیلو میباشد .
درجه حرارت مطلوبی برای رشد هویج بین 18-15 درجه است ولی در حرارت 7 درجه رشد آن شروع میگردد و تا 35-27 درجه نیز مقاومت مینماید .
انواع هویج :
هویج دارای انواع مختلف ، قرمز ، نیمه بلند ، کوتاه ، بسیار کوتاه است و هر کدام دارای نام مخصوصی میباشد از جمله هویج کوتاه زودرس Scartetharn و Amestel و هویج تابستان تاج قرمز Stralery و Chan tenay و هویج ریشه بلند پائیزه Putumu میباشد .
همچنین هویج انگشتی را که بسیار کوچک و باریک و استوانه ای است و میتوان آنرا در جعبه های چوبی یا گلدانهای بزرگ پلاستیکی در آپارتمان در محل آفتابی پرنوری پرورش داد .
به طور کلی انواع هویج را میتوان به شرح زیر تقسیم بندی نمود :
1/ هویج بلند : که طول آن 20 تا 25 سانتیمتر است از آن جمله واریته گلدپارک که رنگ تند قرمز آن کاملاً مشخص و در مدت 75 روز مخصول آن برداشت میشود .
2/ هویج متوسط : که طول آن 20 تا 15 سانتیمتر واریته Danvers از انواع مهم آن است قطر آن 5/3 سانتیمتر و در مدت 70 روز محصول آن به دست می آید و واریته Namles که خیلی ترد و شکننده است ولی در مناطق مرطوب به خصوص اواخر فصل بوته هویج ، ترک برمیدارد .واریته های دیگر این نوع ، عبارتند از Royalchantenay, Spartan , Bonus , Touchon فرانسوی که در مدت 75 روز محصول میدهد و برای آبگیری مناسب است .
3/ هویج کوتاه : که طول آن 15-5/7 سانتیمتر است از واریته های مهم آن که در خاکهای رسی و سنگین ، خوب رشد میکند Shorten sweet که طول آن 5/7 سانتیمتر و رنگ نارنجی روشن دارد .
4/ هویج انگشتی : این هویج برای کشت در جعبه های آپارتمانی مناسب است و ریشه ترد و شکننده دارد و خیلی شیرین و مطبوع و مناسب برای خام خواران است ، همچنین برای تهیه نرشی هویج بسیار مناسب است از واریته های مهم آن Little bright pak , Ting sweet , Babynants , Finger میباشد .
5/ نوع اروپائی : طول آن 15-17 سانتیمتر و در مدت 55 روز محصول میدهد و واریته های مهم آن Belgium white , Amstel است که رنگ آنها سفید میباشد .
6/ نوع رنگی : که بیشتر گرد و برای کشت در گلدان و جعبه چوبی مناسب میباشد واریته های مهم آن Gold mugget , Parisian , Pioneer میباشد .
تهیه خاک :
بهترین خاک برای پرورش هویج ، زمینهای شنی ، آهک دار است که قبلاً عمق 50 سانتیمتر برگردان شده و کود دادده باشند و مقدار 6 کیلو کود شیمیایی 5-10-10 در هر صد مترمربع میدهند ، به طور کلی زمینهای سایه و سرد و اسیدی برای هویج مناسب نمیباشد به همین علت کودهای هموسی برای زمین هویج مناسب نمیباشد .
کاشت بذر :
برای پیش رس کردن هویج میتوان بذر آنرا در اوائل فروردین به طور ردیفی که فاصله ردیف 25 سانتیمتر میباشد ( در زمین رو به آفتاب و پناه دیوار شمالی کاشت ) .
مقدار بذر مورد نیاز حدود 50-40 گرم برای هر یکصد مترمربع در مواقعی که آنرا به طور ردیفی میکارند هر یکصد گرم بذر حدود 80 هزار دانه بذر وجود دارد که باید با احتیاط بذرپاشی انجام گیرد .
بذر را بایستی خیلی به دقت و آرام داخل شیاری که قبلاً آماده نموده اند پخش نموده و با خاک برگ پوسیده به ضخامت 5/1 سانتیمتر پوشانیده و بوسیله غلطک روی آنرا سفت کرد تا بذر به زمین بچسبد و در موقع آبیاری باید سعی نمود که دانه های بذر همراه آب در یک نقطه جمع نشوند و پس از کاشت روی ردیفها را کلش یا پوشال میپوشانند تا از سرما محفوظ بماند ترجیح داده میشود بذر هویج را به فاصله 20 روز از هم در چند نوبت کاشت تا همیشه ، هویج تازه بتوان به بازار عرضه نمود .
در ماههای تیر و مرداد از کاشت آن خودداری گردد و مجدداً در شهریورماه کاشت آنرا شروع کرد .
عملیات زراعی :
بین بوته ها را باید مرتباً وجین کرد و علفهای هرز را از ریشه بیرون آورد و باید دقت نمود که ریشه هویج آسیب نبیند در غیر این صورت قارچهای مختلف به ریشه هویج حمله نموده و گیاه را از بین میبرند .
پس از سبز شدن بوته ها لازمست هر 6-4 روز یک مرتبه مزرعه را آبیاری نمود و پس از نمو ریشه هویج بایستی فاصله آنرا تنک نمود . به طوریکه حداقل فاصله هر دو بوته 15-10 سانتیمتر برسد برداشت محصول هویج در مدت سه ماه انجام میگیرد .
پس از تنک کردن بین ردیفها بایستی مزرعه را بلافاصله آبیاری نمود تا ریشه هایی که اطراف آن خالی شده پوشانده شود از هر یکصد مترمربع به طور متوسط با توجه به نوع هویج بین 300 تا 500 کیلو برداشت میشود .
مقدار کود مورد نیاز که بایستی به دفعات به هر هکتار جالیز هویج داد شامل 90-80 کیلو کود ازته و 120-100 کیلو کود فسفاته و 210-170 کیلو کود پتاسه است 3|2 این مقدار را به عنوان کود اولیه و 3|1 بقیه را به عنوان کود تکمیلی به زراعت میدهد همچنین هویج نسبت به کمبود بُر در خاک حساسیت دارد و بایستی همراه با سایر کودها به مقدار 20-10 کیلو در هکتار بوراکس بخش کرد .
چنانچه هویج را بیش از مدت لازم در زمین نگهدارند ، ریشه هویج شکاف برداشنه و محصول نامرغوب میشود .
دوشاخه ای شدن هویج بیشتر مربوط به سنگلاخی بودن زمین و یا وجود بیش از حد مواد ازته در خاک است همچنین ترک خوردگی ریشه به علت باران شدیدی است که به دنبال یک خشکی طولانی بروز نماید .
برای تگهداری هویج در انبار بایستی از نوع نیمه بلند آن استفاده نمود و پس از تمیز کردن و زدن ریشه های اضافی آنرا در زیر خاک خشک یا شن نرم در محل مناسب و خشک انبار میکنند مدت نگهداری هویج در انبار حدود 5-4 ناه است به شرطی که درجه رطوبت نسبی هوای اتبار 95-90 درصد و درجه حرارت انبار نزدیک به صفر باشد .
میزان تولید هویج در هکتار حدود 32-20 تن است .