زمین شناسی

[محسن آزماینده]

این تاپیک برای افزایش سطح علمی سایت و استفاده از دانش کاربران محترم ایجاد شده است
امید است با شرکت کردن و مشترک شدن در این تاپیک مطالب مفید و جدیدی را که در علم زمین شناسی وجود دارد قرار بدین تا با کمک هم بتونیم یک بانک اطلاعاتی در مورد این علم داشته باشیم
البته در ادامه بحث سعی خواهیم کرد در مورد موضوعات تخصصی تری مثل زمین شناسی آهن،مس و ... صحبت کنیم
موفق باشید

[محسن آزماینده]

برای شروع بحث موضوع زمین شناسی اقتصادی را پیشنهاد میکنم
خوب دوستان خواهشا شرکت کنید

[میلاد جان جانی گودرزی]

ذخایر اورانیوم در ایران در چه نواحی وجود دارند و میزان کدام ایزوتوپ در این ذخایر بیشتر است؟

[*FATIMA*]

در ایران هم فعالیت‌های زيادي در زمینه كشف و استخراج معادن اورانیوم درحال انجام است. علاوه بر معادن اورانيوم منطقه ساغند يزد با بيش از 3 هزار تن ذخاير اورانيوم، معادن ديگري نيز در ساير مناطق كشور کشف شده كه معدن اورانيوم بندرعباس از آن جمله است. اين معدن بعلت روباز بودن، سرمايه‌گذاري اندکي را براي هزينه جمع‌آوري و انتقال سنگ معدن در پي داشته و ميزان ذخاير انبوه اين معدن نيز به سهولت قابل محاسبه نيست. با وجود آنكه ابعاد اين معدن هنوز به‌طور کامل شناسايي نشده است، شناسايي‌هاي اوليه، از ذخاير قابل توجه اورانيوم موجود در اين معدن حکايت دارد.

براساس آخرين آمار اعلام شده، میزان ذخایر اورانیوم ایران در معادن بندرعباس، یزد و اردبیل بیش از ۳۶ هزار تن است. براين اساس به جرات می‌توان گفت: ایران معادن بالقوه اورانیوم دارد. اگر معادن اورانیوم ایران در حد ظرفیت اسمی آنها فعال شوند یک منبع اقتصادی خوب در خاورمیانه محسوب مي‌شوند.
در ایران تاکنون در سنگ های پروتروزوئیک پیشین وکامبرین پیشین در چند ناحیه ساغند ، زریگان، نریگان ، انارک ، گنبد نمکی گچین ، قلات و همچنین درارتباط با سنگ های ماگمایی ترشیری (الموت، اهر و ...) شواهدی از اورانیوم به دستآمده است.
پیچبلند خام استخراج شده تقریبا دارای % 1 u3o8 می‌باشد که به آسانیبه روش های ثقلی تغلیظ شده به % 50 u3o8 می‌رسد. روش غالب در تغلیظ کانه‌های اورانیوملیچینگ می‌باشد.
بنابر اعلام رسمي سازمان انرژي اتمي ايران، 400 معدن اورانيوم در مناطق مختلف كشور شناسايي شده‌ است. براين اساس، منابع آتي اورانيوم ايران از آذربايجان، شمال خراسان، مرکز ايران و بندرعباس استخراج و فرآوري خواهند شد.

اين سازمان همچنين اعلام كرد: با اكتشاف هوايي حدود 30 درصد از خاك كشور اين نتيجه حاصل شده كه ۱۴۰۰ معدن اورانیوم در سطح ایران وجود دارد و با توجه به نقشه‌های به‌دست آمده، 1000 نقطه شاخص برای اکتشاف معادن اورانیوم نيز شناسایی شده است. درصورت افزايش پي‌جويي‌هاي معدني و اكتشاف در مناطق مختلف كشور،‌ ايران صدها معدن بالقوه اورانيوم دارد كه تا ده‌ها سال، كشور در تامين ماده معدني اورانيوم براي تهيه سوخت دغدغه‌اي نخواهد داشت و شرايط ممتازي را نيز براي ايران، از لحاظ ذخاير اورانيوم در سطح بين‌المللي رقم خواهد زد.

براساس گزارش‌های رسمی ایران به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، ذخاير اورانیوم قطعی ایران بعد از حدود 20 سال اکتشاف و تحقیق 491 تن برآورد شده که می‌توان معادل 876 تن منبع احتمالی قابل بهره‌برداری با هزینه استخراج هر کیلو 80 تا 130 دلار را نیز بر آن افزود.

[محسن آزماینده]

البته ذخایر اورانیوم ایران خیلی بیشتر از این مقادیر است
شرکت اورانیوم انگلیسی هست (اسنش را نمیدونم)75درصد سهامش مال ایرانه
همچنین معدن بزرگ آفریکایی که 15درصد از کل استخراج و کنسانتره اش متعلق به مردم ایرانه(در اکتشاف این معدن ایران هزینه های زیادی را تقبل کرده) که با کارشکنی از طرفهای قرارداد خارجی این سهم به مردم ایران داده نمیشه

[*FATIMA*]

برای شروع بحث موضوع زمین شناسی اقتصادی را پیشنهاد میکنم
خوب دوستان خواهشا شرکت کنید

زمین شناسی اقتصادی شاخه‌ای از علم زمین شناسی است که پیرامون شرایط تشکیل مواد معدنی ، مورفولوژی و ریخت شناسی آنها ، بافت و ساخت آنها ، عوامل کنترل کننده پراکندگی مواد معدنی ، توجیه فنی و اقتصادی آنها و بلاخره تقسیم بندی ژنتیکی مواد معدنی بحث می‌کند. در رسیدن به اهداف فوق ، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی ، روشهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام می‌گیرد. همچنین در انجام پروژه‌های مختلف اکتشافی باید به مسائل زیست محیطی نیز دقت لازم را مبذول داشت.
در جای دیگر زمین اینگونه تعریف شده است :زمین شناسی اقتصادی به بررسی آن دسته از مواد زمین می پردازد که می توانند جهت مصارف اقتصادی و یا صنعتی به کار گرفته شوند. زمین شناسی اقتصادی در دانشکده زمین شناسی اکتشاف و تخمین ذخایر معدنی را برعهده دارد.
ابو علی سینا ، فیلسوف و دانشمند ایرانی ( 1037 ـ 980 میلادی ) اولین کسی به شمار می‌رود که مواد معدنی را تقسیم نموده است. این رده بندی شامل سنگها ، فلزات ، سولفورها ، نمکها و ترکیبات دیگر می‌باشد.

اولین نظریه در مورد منشأ مواد معدنی توسط جورج اگزیکولا در سال 1556 ارائه شد. این دانشمند به کمک مطالعات دقیق انجام شده روی ناحیه معدنی ارزبرگ آلمان ، چگونگی تشکیل این ذخیره را به طور سیستماتیک بیان نمود. در قرن هیجدهم مجددا پژوهشهایی در زمینه چگونگی تشکیل مواد معدنی به خصوص در منطقه ارزبرگ آلمان توسط دلیاس ( 1770 ) ، هنگل (1725) ، زیرمن ( 1746) انجام شد.
شاخه ای از علم زمین شناسی که درباره نحوه تشکیل و ژنز آن دسته از مواد زمین که دارای ارزش اقتصادی هستند صحبت می کند .
معدن کاری : تبدیل یک پتانسیل موجود در طبیعت (کانسار) به یک پتاسیل فعال .
کانی (Mineral) : مواد معدنی طبیعی که دارای ترکیب شیمیایی و خواص فیزیکی تقریبا ثابتی دارد .
کانه(Ore Mineral) :کانی اقتصادی است . اگر بتوانیم از یک کانی حداقل یک فلز استخراج کنیم به آن کانه گفته می شود ، مثل اسفالریت ، گالن و ...
کانی های صنعتی (Industeral Mineral) :کانی اقتصادی ارزشمندی که مصرف غیر فلزی داشته باشد ، مثل گچ ، زغال ، باریت ، لیمونیت و ...
باطله (Gange) : مواد معدنی (کانی) که ارزش اقتصادی نداشته باشد و جز مواد اضافی است . که البته به صورت نسبی بوده و با زمان یا مکان تغییر می کند ، مثال در معدن آهن سیلیس مزاحم و در معدن کوارتز برای شیشه سازی آهن مزاحم است .
شستشوی شیمیایی (Acid leaching) : به کمک این روش در معدن مس سرچشمه از مالاکیت مس می گیرند .
کانسنگ (Ore) : مجموعه ای از چند کانی که حداقل یکی از این کانی ها ارزش اقتصادی داشته باشد .
عیار (Grade) : معیاری برای سنجش کیفیت ماده معدنی . مقدار فلز موجود در کانسنگ را عیار می گویند .(Tenor) : به نسبن کانه به کانسنگ گفته می شود از آنالیز کانی شناختی برای شناسایی آن استفاده می شود . در واقع یک جور عیار می باشد .
کانسار (Ore deposit) : ذخیره معدنی . تجمع طبیعی مواد معدنی که بعد از
اکتشاف ، استخراج و فرآوری به طور سود دهی به فروش برسد .
منابع معدنی (Ore resource) : هم کانسار را در بر می گیرد + آن دسته از تجمع طبیعی که امروزه قابل بهره برداری نیست .
آنومالی (Anomali) : تجمع طبیعی که مشخص نیست به طور سوده باشد .

[میلاد جان جانی گودرزی]

میخوام بدونم میزان کدام ایزوتوپ اورانیوم در معادن اورانیوم ایران بیشتر است؟

[میلاد جان جانی گودرزی]

تقسیم بندی کانسارهای اورانیوم:
کانسارهای اورانیوم همراه کنگلومرای پرکامبرین

کانسارهای اورلانیوم موجود در کنگلومرا که به نوع پلاسر نیزر معروفند، قدیمیترین کانسارهای اوراینیوم کشف شده محسوب می‌شوند. این کانسارها در اواخر آرکئن و اوایل پروتوزوئیک در محدوده زمانی 2/2 تا 75/2 میلیارد سال تشکیل و عمدتا در سپرهای پرکامبرین (مناطق آرام تکتونیکی) افریقای جنوبی کانادا، استرالیا، برزیل، هندوستان و امریکا کشف شده‌اند. مهمترین کانسارهای پلاسر در افریقای جنوبی و کانادا واقع شده‌اند.

این کانسارها در حاشیه حوضه‌های رسوبی کم عمق درون قاره ای و همراه رسوبات دلتایی تشکیل شده اند. به دلیل عدم وجود اکسیژن آزاد، اورانینیت به صورت آواری حمل و در محیط رودخانه‌ای و یا حاشیه حوضه‌های کم عمق درون قاره‌ای برجای گذاشته شده‌اند. کنگلومرای حاوی اورانیوم، دارای جور شدگی مناسیب است. اجزای تشکیل دهنده کنگلومرا، بطور عمده از سنگهای گرانیتی متعلق به اواخر آرکئن منشا گرفته‌اند. قطعات کوارتز در داخل این کنگلومرا فراوان یافت می‌شود و عیار اورانیوم، در جایی که قطعات کوارتز فراوان هستند، بالاست. از ویژگیهای این کنگلومرا، بالا بودن مقدار پیریت (10 تا 30 درصد)، وجود زیرکن و مونازیت را می‌توان نام برد.

کانسارهای اورانیوم نوع دگر شیبی

کانسارهای اورانیوم نوع دکگر شیبی که به نوع دگه‌ای نیز معروفند، در محدوده زمانی 1500 تا 1900 میلیون سال قبل تشکیل شده‌اند، این کانسارها در مناطق دگرشیبی، سنگهای دگرگونی و سنگهای رسوبی و آذرین که در مقایسه با دیگر انواع این کانسار، دارای عیار بالایی است، یافت می‌شوند.
کانیهای مهم این ذخایر عبارتند از: پیچ بلند و کافنیت

کانسارهای اورانیوم در ماسه سنگها

مهمترین ذخایر اورانیوم دنیا در ماسه سنگهای رودخانه ای تشکیل شده اند. حدود 45 درصد ذخایر اورانیوم کشف شده کشورهای غربی و 95 درصد اورانیوم امریکا از نوع ماسه سنگ است. کانسارهای اورانیوم نوع ماسه سنگ به سه گروه رول فرونت، آبراهه‌ای و مسطح تقسیم می‌شوند. این کانسارها، عمدتا از 400 میلیون سال پیش تاکنون تشکیل شده‌اند. کانسارهای کشف شده در کشورهای مختلف از دوران گذشته تاکنون، عبارتند از: دوره کربونیفر تاترباس در افریقای جنوبی و امریکای جنوبی، پرمین در جنوب و شرق اروپا، دوران دوم در غرب امریکا و شرق اروپا و در دوران سوم در استرالیا.
سنگ در برگیرنده، از نوع ماسه سنگ، آرکوز یا توف است که در محیط رودخانه یا حوضچه‌های کم عمق تشکیل شده‌اند.
کانیهای مهم هر ذخیره عبارتند از: کارنوتیت، اورانینیت، پیچج بلند و کمپلکس‌های آلی اورانیوم دار.

کانسارهای اورانیوم همراه با سنگهای آذرین درونی

اورانیوم به دلیل بزرگی شعاع یونی و ظرفیت زیاد در پگماتیت‌ها، نفلین سیانیت‌ها، آلکالی گرانیت‌ها، کربناتیت‌ها و سایر سنگهای اسیدی آلکالن و فوق آلکالن متمرکز می شوند: نظریه این سنگهای آذرین آلکالن- پرآلکالن و کربناتیت ها در ریفت های داخل قاره ای تشکیل می شوند.

اورانیوم اکثرا همراه پیرو کلر، فسفاتها ومونازیت دیده می‌شود که در مقایسه با کانسارهای دیگر، مشکل متالوژیکی دارند، مقدار Th، Nb و عناصر نادر خاکی (REE) این ذخایر، بالایت. همچنین مقدار جزئی، اورانینیت و اورانوتوریت نیز یافت می شود.

کانسارهای اورانیوم موجود در سنگهای آتشفشانی

آلاسکیت، تراکیت و ریولیت‌های آلکالن و پرآلکالن، که اکثرا در ریفت های (شکستگی) داخل قاره تشکیل می‌شوند، حاوی اورانیوم هستند. مقدار اورانیوم توف های اسیدی حدود دو برابر سنگهای پلوتونیک (درونی) است. کانیهای مهم اورانیوم عبارتند از: اورانینیت، کافنیت و برانریت، کانی سازی اکثرا حالت رگه‌ای دارد توف های غنی از اورانیوم در صورتی که تحت تاثیر فرآیندهای سطحی قرار گیرند به سرعت اکسید شده در رسوبات رودخانه‌ای برجای گذاشته خواهند شد.

زمین شناس جوان : میلاد جان جانی گودرزی

[محسن آزماینده]

میخوام بدونم میزان کدام ایزوتوپ اورانیوم در معادن اورانیوم ایران بیشتر است؟

اوانیوم 3تا ایزوتوپ داره که 238،235و234 داره
از بین اینها اورانیوم238حدود99.93درصد را به خودش اختصاص داده
اورانیوم234تنها از تجزیه اورانیوم238تشکیل میشه و مقدار آن خیلی کمه
اورانیوم 235هم به مقدارح حدودا0.07درصد پیدا میشه
البته عیار اورانیوم در ذخایر حدود چندppmهست که اورانیوم مورد استفاده در صنایع اورانیوم235
عیار اورانیوم باید برای راکتور هسته ای به حدود60درصد و برای بمب هسته ای صلح آمیز بالای 90درصد برسه
که از 0.07درصد از حدود10ppmبه 90درصد نیاز به دهها هزار سانتریفیوژ داره

[میلاد جان جانی گودرزی]

گسل زاگرس

مشخصات جغرافیایی

گسل زاگرس از شمال بندر عباس تا ناحیه مریوان، در طول 1350 کیلومتر امتداد دارد. در ناحیه مریوان، این گسل وارد خاک عراق می شود و بار دیگر به ناحیه سردشت می رسد و از سردشت، وارد خاک ترکیه می شود. نخستین بار ریچارد سون و لیس از آن به عنوان زون راندگی نام بردند.

تاریخچه

این مسیر گسلی در اواخر پرکامبرین و در اثر کوهزایی کاتانگایی شکل گرفته و از آن به بعد در شکل گیری حوضه زاگرس و در تغییرات ساختاری و رخساره ای طرفین خود موثر و کنترل کننده بوده است، گسل زاگرس، اثر چشم گیری در لرزه خیزی ایران دارد و درحال حاضر به ویژه بخش شمال غربی آن و یا گسل های منطبق بر این زون شکستگی، فعالیت جوان داشته و لرزه خیزی تاریخی و ثبت شده دارند.

ویژگیهای تکتونیکی

راستای گسل زاگرس از مرز ترکیه تا خاور حاجی آباد بندرعباس، شمال غربی- جنوب شرقی (n130e) است ولی در این منطقه، پیچش می یابد. از این مکان به سمت جنوب، گسل زاگرش با درازای 250 کیلومتر دارای روند شمال غربی- جنوب شرقی(n170e )است. این بخش از گسل زاگرس به نامهای خط عمان، گسل زندان و یا گسله میناب نیز نامیده شده است.

مکانیسم گسل

ساز و کار زاگرس، راندگی- فشاری است. شیب گسل در بخش با راستای n130e، به سمت شمال شرقی رانده شدن ایران مرکزی بر روی زاگرس و در بخش n170e به سمت شرق و شمال شرقی رانده شدن مکران بر روی زاگرس است.

مطالعات برووریکو (1971)، نشان می دهد که راندگی یک شکستگی تنها نیست، بلکه در حقیقت دو گسل، راندگی اصلی است که گاه با هم موازی بوده و گاه بر هم منطبق شده ولی، گاهی نیز به طورذ قابل ملاحظه ای از یکدیگر دور می شوند. از نظر زمان پیدایش، دو گسل تا حدی با یکدیگر تفاوت دارند. گسل قدیمی تر که در جنوب غربی قرار دارد یک گسل معکوس کم شیب ومشخص کننده حد جنوب غربی ایران مرکزی و زاگرس است.است. این گسل جابجایی افقی حدود 40 کیلومتردارد. گسل جوانتر به سمت شمال شرقی شبی زیاد دارد و یک گسل معکوس با زاویه نزدیک به قائم و با مولفه راستگرد است.

مشاهدات زمین شناسی، حرکت راستگرد این گسل را تایید می کند و به احتمال همین حرکات، موجب جابجایی سنگ های تبخیری در زاگرس بوده است. به گونه ای که سنگ های مذکور که به طور عملی باید در حوضه تبخیری پرکامبرین در امتداد قطر- کازرون تشکیل یافته باشد، امروزه در زردکوه بختیاری یعنی 200 تا 300 کیلومتر دورتر قرار دارند. گسل چون، منطبق بر گسل اصلی زاگرس را چالنکوو بزو (1974) به نام گسل اصلی عهد حاضر خوانده اند که منطبق بر گسل قدیمی است، این گسل، یک ساختار تنها نیست بلکه زون باریکی از قطعات گسل منفرد و مجزا و به طور عمومی راستگرد است و طرح همپوشان دارد. از جنوب شرقی به شمال غربی، قطعات اصل عهد حاضر، عبارتند از گسل دورود، گسل نهبندان، گسل گارون (قارون)، گسل صحنه، گسل مروارید و گسل پیرانشهر.
گسل اصلی عهد حاضر، دارای فعالیت لرزه خیزی بالایی است و بسیاری زلزله های عهد حاضر در امتداد آن صورت گرفته است و حرکات کواترنر این گسل از نوع امتداد لغز راستگرد است که با تغییر شکل رسوبات کواترنر همراه است.