آشنايي با روستاي باستاني كورعباسلو

[نازخاتون]

آشنايي با روستاي كورعباسلو
روستاي كورعباسلو كه در محل به "كوراباز" مشهور است دردامنه قلعه باستاني بويني يوغون در دهستان يورتچي غربي و بخش مركزي شهرستان نير واقع شده وبا مركز شهرستان (شهر نير) 12 كيلو متر فاصله دارد.معيشت اهالي از قديم الايام كشاورزي و دامداري بوده و به علت كمبود آب ، كشاورزي محدود به صورت كشت ديم انجام مي شده و دامداري در كنار آن نقش مكمل را ايفا نموده است. وجود مراتع طبيعي در مناطق ييلاقي منطقه بويژه در گذشته هاي دور دامداري را پررنگتر نموده بود و روستاييان از اوايل فصل بهار تا آخر تابستان به مناطق ييلاقي كوچ مي كردند و از چراگاهها و مراتع طبيعي استفاده كرده و با فرا رسيدن فصل برداشت مجددا" به روستا بازمي گشتند. حفاريهاي اخيروكشف آثارتاريخي در قلعه باستاني بويني يوغون حاكي از حيات 4500 ساله در اين منطقه است ولي بواسطه تحولات زمين شناسي و حوادث طبيعي در خود روستا بنايي از دوره هاي پيشين به جا نمانده است.اين روستا از طريق دو جاده آسفالته به اردبيل و تبريز دسترسي داشته و از نعمت برق ، تلفن و گاز برخوردار مي باشد و با همت اهالي لوله كشي آب مصرفي بعمل آمده ولي همچنان از كمبود آب رنج مي برد. با توجه به اقدامات عمراني و ساخت بناهاي مسكوني مدرن بويژه پس از زلزله اخير، و با توجه به پتانسيلهاي جذب توريست و توسعه صنعت گردشگري اميد است موضوع كمبود آب شرب و مصرفي روستا مورد توجه قرارگرفته و اقدام اساسي در جهت رفع اين معضل بعمل آيد. امروزه اكثر جوانان و فرزندان روستاي كورعباسلو داراي تحصيلات عاليه بوده و يا به كسب وكار و تجارت در اقصا نقاط كشور مشغولند و در عين حال وابستگي خود را به روستاي آبا واجدادي حفظ كرده اند.

[نازخاتون]

قلعه باستاني بويني يوغون
قلعه و منطقه باستانی "بوینی یوغون" در روستای کورعباسلو واقع شده است. این قلعه که قطعاً یکی از مهم ترین دژهای آذربایجان در دوران تاریخی و صدر اسلام و حتی بعد از آن بوده است در حال حاضر یکی از مهم ترین سایت های باستانی ایران محسوب می شود و نشانه هایی از تمدن از چهار هزار و پانصد سال پیش از دوران مفرغ تا عصر اشکانی و دوران اسلامی در آن یافت شده است. البته اینها محصول اکتشافات در زمین های پای قلعه است. قلعه بوینی یوغون(گردن ستبر) روی قطعات عظیم سنگ واقع شده و دیواره های سنگی ای که ارتفاعی حدود ۳۰۰ متر دارند قلعه را از دو جناح غیرقابل نفوذ کرده اند. جناح های قابل نفوذ نیز با دیوارهای از سنگ و ساروج به شکل غیرقابل نفوذ درآمده بوده اند که بدليل حوادث طبيعي و انساني ، جنگ و ... اکنون از آن دیوارها جز نشانه هایی، چیزی باقی نمانده است. عمده مصالح به کار رفته در این دژ سنگ و ساروج است. ملاط ساروج به خوبی قابلیت خود را در طول تاریخ به عنوان چسباننده سنگها نشان داده است. البته برای فضاهای داخل قلعه از مصالحی چون آجر و خشت نيزاستفاده شده است. براي بالا رفتن از كوه پله‌هايي نيز وجود دارد كه حاصل تراش سنگ‌ها به وسيله انسان بوده و براحتي مي‌توان از كوه مانند پله‌هاي امروزي منازل بالا رفت و البته در برخي قسمت‌هاي كوه نيز بسختي مي‌شود عبور كرد و نيازمند مهارتهاي صخره نوردي است. بالای تپه عظیم سنگی نیز شش حوضچه (استخر) دست ساز وجود دارد. این حوضچه ها محصول دست بشر هستند و با دقتی تمام از کف قله تراش خورده اند و نشان از توانايي و هنر انسان در تراش و كندن كوه دارند و آب باران و برف در آنها ذخيره شده و مورد استفاده ساكنان قلعه قرار مي‌گرفته است. وجود این حوضچه ها گویای این واقعیت است که این ذخایر عظیم برای گروهي بزرگ و جهت پاسخگویی به نیازهای آنان در مواقع عادی و به ویژه محاصره های طولانی مدت پیش بینی شده بود. در ميان مردم محلي روستاي كورعباسلو مشهور است كه اين استخرها عمقش بسيار زياد است و انتها ندارد. با اندک دقتی وجود یک سری جویهای کوچک در قسمت های مشخص از سطوح صخره های اطراف این استخرها قابل مشاهده است که وظیفه هدایت آب برف و باران جهت ذخیره سازی را بر عهده دارند. از ديگر آثار واقع در اين منطقه مي‌توان به آسياب سنگي اشاره كرد كه در دل تخته سنگ‌هاي عظيم بويني يوغون قرار دارد. بقایای این بنای سنگی در جبهه جنوب غربی قلعه پیداست وضعیت ظاهري آن بيانگراين است که این بنا جزئی از تاسیسات دفاعی و ارتباطی قلعه بوده و احتمالاً کنترل ورود و خروج قلعه از این مکان صورت می گرفته است." این قلعه از نظر موقعیت و ساخت نسبت به قلعه های مشابه دارای اهمیت بیشتری است. بوینی یوغون محصول سختی طبیعت و سازندگی بشر است. دژي محكم،‌ تسخيرناپذير و غيرقابل نفوذ که در سال‌هاي متمادي از دسترس دشمنان دور و محفوظ مانده است. بويني يوغون فقط يك قلعه نيست، بلكه بخش مرتفعي از يك محوطه و يك شهر يا دهكده قديمي ‌است. وسعت بسيار زياد آن كه بالغ بر 300 هكتار است و چند لايه‌اي بودن قلعه نشان‌دهنده استمرار سكونت انسان از دوره اشكاني تا دوره صفوي بوده كه از مشخصات بارز اين قلعه به حساب مي‌آيد. موقعیت خاص طبیعی، وفور آب و غذای کافی در محل از دیگر ویژگی هایی است که طراحان و سازندگان دژ را در انتخاب این محل مصمم نموده است. البته هیچ دشمنی تاب مقاومت در برابر سرمای طاقت فرسای زمستان منطقه در محاصره های طولانی مدت را نداشته است و این امتیاز بزرگ را اقلیم منطقه بدان بخشیده است.
از سوی دیگر این دژ در محلی واقع شده است که بر منطقه وسیع اطراف کاملاً مشرف می باشد و امکان حملات غافلگیرانه را منتفی می ساخت که خود یک امتیاز دفاعی تلقي مي شد. مسلم است که این دژ چنین اسمی را در دوران بعد به خود پذیرا شده است که خود می تواند حاکی از حصانت تحسین برانگیز آن باشد. اين منطقه چند سالي است مورد توجه باستان‌شناسان قرار گرفته و هم‌اكنون به يكي از مهم‌ترين سايت‌هاي باستاني ايران تبديل شده است. قلعه بويني يوغون يكي از محوطه‌هاي تاريخي و باستاني استان اردبيل است كه پس از اتمام مراحل كاوش، به سايت موزه تبديل مي‌شود. مرحله اول كاوش در اين منطقه انجام شده و قرار است پس از اتمام كل كاوش‌ها، اين محوطه به موزه‌اي روباز براي نمايش آثار تاريخي و باستاني تبديل شود.

kurabaslu.ir

[نازخاتون]

پلكان سنگي بر روي كوه

[نازخاتون]

استخرهاي كورعباسلو

[نازخاتون]

دژ بويني يوغون بر روي صخره هاي استوار كوهي به همين نام قرار دارد. اين كوه از عظمت و صلابت خاصي برخوردار است و صخره هاي جنوبي و غربي آن از حصانت خاصي برخوردار است و كاملا نفوذ ناپذير مينمايد. قلعه در كنار دهكده كور عباسلو واقع شده ، اين دهكده 11 كيلومتر با شهر نير فاصله دارد و در سمت جنوب شرقي آن واقع شده است . دهكده ديگري موسوم به دوشانلو به فاصله كمي از اين دژ در مشرق آن قرار گرفته است. گرچه تخريبهاي متعدد روزگار اعم از انساني آب و هوايي و زلزله عمدتا بر ديوارهاي اين دژ رحمي ننموده است با وجود اين آثار برج و باروهاي بيروني و دروني دژ تا ارتفاع قابل ملاحظه اي پا بر جا مانده و در مواردي نيز پوشانده شده و يا از بين رفته است. ديوارهاي دژ از سنگ ساخته شده اند به ويژه جدار بيروني آنها از سنگهاي درشت ساخته شده و جداره داخلي سنگچين از سنگهاي مختلف است . قطر ديوارهاي دفاعي قلعه از حدود دو متر تا در مواردي بيش از پنج متر است. در قسمت شمالي روي قلعه ارتفاع جداره هاي فضاهاي داخلي تا حدودي قابل تشخيص است. از جمله ميتوان وجود يك فضا به طول 280سانتيمتر را نام برد كه سطح صخره اي سطح آن صاف نگرديده است و شايد به عنوان انبار آذوغه كاربرد داشته است. عمده مصالح به كار رفته در اين دژ در درجه اول سنگ و ساروج است ، ملات و ساروج عامل چسباننده سنگها به خوبي در طول زمان قابليت خود را براي چنين تاسيساتي نشان داده است .به دليل كوهستاني بودن آب و هواي منطقه وجود فصل بارش به ويژه برف در ماههاي سرد بناهاي داخلي تا ارتفاع معيني با سنگ و ساروج و روي آنها با آجر و خشت برپا شده است.
اين قلعه به 3000 سال پيش يعني اواخر دوره مانايي و اوايل دوره هخامنشي تعلق دارد. قرار است اين محل را سازمان ميراث فرهنگي به سايت موزه تبديل كند