گواتر

[poune]

تعريف : گواتر بزرگي غده تيروئيد است که با التهاب يا سرطان تيروئيد همراه نيست . چندين نوع گواتر وجود دارد :

گواتر ساده وقتي بوجود مي آيد که غده تيروئيد قادر به تأمين هورمون هاي تيروئيدي به مقداري که بدن به آنها نيازمند است نمي باشد . در اين موقع غده تيروئيد با بزرگ شدن سعي در جبران کمبود هورموني مي کند که گواتر ساده بوجود مي آيد .

گواترهاي ساده در دو گروه تقسيم مي شوند . گواتر ساده اندميک و گواتر ساده تک گير .

گواتر ساده اندميک در مناطقي که دچار کمبود يا فقر يد هستند بوجود مي آيد . در اين مناطق بسياري از مردم دچار کمبود هورمون تيروئيد ناشي از کمبود يد هستند که با جايگزيني يد در رژيم غذايي مثلاٌ اضافه کردن نمک يددار به نان قابل پيشگيري و درمان است .

در موارد تک گيري بيماري گواتر ساده علت بخوبي مشخص نيست .

بعضي داروها مثلليتيوم يا آمينوگلوتتيمايد نيز مي تواند باعث گواتر ساده تک گير شوند . عوامل ارثي نيز ممکن است در ايجاد بيماري دخيل باشد .

عوامل خطرساز براي ابتلا به گواتر عبارتند ازجنس زن ، سن بالاي 40 سال ، کمبود يد در رژيم غذايي ، زندگي در مناطق اندميک کمبود يد و سابقه فاميلي ابتلاء گواتر .
* پيشگيري : مصرف نمک هاي يددار در پيشگيري از گواتر اندميک ( گواتر ناشي از کمبود يد ) بسيار موثر است .

* علائم و نشانه ها :

• <LI dir=rtl>
  بزرگي تيروئيد که مي تواند به صورت يک توده داخل غده بوده يا به صورت بزرگي غده تيروئيد در جلوي گردن باشد .
  <LI dir=rtl>
  مشکلات تنفسي عبارتند از سرفه ، تنگي نفس ، خرخر ناشي از فشرده شدن ناي توسط غده تيروئِيد بزرگ .
• مشکلات بلع ناشي از فشرده شدن مري توسط غده تيروئيد بزرگ شده

* تشخيص :

• <LI dir=rtl>
  اندازه گيري سطح هورمونهاي تيروئيدي براي بررسي وضعيت عملکرد تيروئيد و کم کاري يا پرکاري احتمالي آن .
  <LI dir=rtl>
  انجام اسکن تيروئيد معمولا براي گواتر ساده لازم نيست .
  <LI dir=rtl>
  انجام سونوگرافي از غده تيروئيد و در صورت وجود توده در تيروئيد انجام FNA براي رد احتمال بدخيمي .
• سونوگرافي هنگامي انجام مي شود که در معاينه توده به دست بخورد . توده يک ضايعه کيستيک نباشد براي رد احتمال بدخيمي سلولي در توده نياز به FNA است .

* درمان :
جايگزيني يد در رژيم غذايي و يا در موارد شديدتر جايگزيني هورمون تيروئيد معمولا سبب ايجاد سير برگشتي در گواتر ساده ناشي از کمبود يد خواهد شد .

منبع: dramiri1.blogfa.com