مديريت کيفيت و بهره وری

[xlsaltolx]

تاریخچه:

قدیمی ترین شکل استفاده از کیفیت به 3000سال پیش برمی گردد. زمانیکه بابلی ها از واحدهای استاندارد برای توزین ویا اندازه گیری کالاها به صورت توافقی بین هم استفاده می کردند.در قرن یازدهم در انگلستان قانون اصناف حق بازرسی کیفیت کالاهای ساخته شده را به بازرسان کار میدهد تا بدین وسیله در مورد آنهایی که محصولات آنها مطابق با کیفیت نیستند اعمال تنبیه کرده و در مورد کالاهای خوب مهر تائید بزنند.

تست مرغوبیت کالا عملا در سال 1456میلادی از زمان هنری ششم جهت اطمینان از کیفیت کالاها در انگلستان مرسوم گردید.گرچه به نظر می رسد بازرسی رسمی کالاها برای اطمینان از کیفیت با روشهای بهتر و جدید از حوالی سال 1850 آغاز شده است.به دنبال تاکید بر اهمیت کنترل کیفیت محصولات در سال 1920آقای دکتر والترشوارت محقق آزمایشگاه بل در آمریکا(کسی که چارتهای کنترل را اختراع کرد)اعلام کرد فقط روی محصول ساخته شده نباید کنترل شود بلکه کنترل واقعی باید در فرآیند تولید اعمال شود.

کیفیت راه طولانی را پیموده است،همواره کفیات تازه ای در مورد آن به عمل آمده و بازسازی اکتشافات قبلی تبدیل به حقایقی جدیدتر شده وسبب بازیابی فراموش شده ها گردیده است.در دهه هفتاد،اعتقاد براین باور بود که مسئولیت کیفیت به عهده ی بخش کنترل کیفیت است و تاکیدات عمدتا برابزار کیفیت مثل چارتهای کنترل و بازرسی کالاها متمرکز بود و مدیران رده بالا اصولا خود را درگیر مباحث مربوط به کیفیت نمی کردند.در دهه 80یک دگرگونی در افزایش آگاهی در مورد کیفیت پدید آمد.در این دوره مدیریت بالای سازمان ها دریافتند که شخصا باید مسئولیت کیفیت را عهده دار شده و با آن روبرو شوند و به این اعتقاد دست یافتند که هم خودشان و هم هر کس دیگری در شرکت باید به طور جدی به کیفیت بپردازند و در مورد آن اقدام کنند. لذا به مدیران کیفیت مسئولیت زیادی واگذار شد. یکی دیگر از مهمترین یافته های کیفیت دراین دوره، روش پیشگیری از ضایعات بود، یعنی به جای تمرکز روی یافتن محصولات معیوب سعی گردید از تولید محصول معیوب جلوگیری شود،و این بسیار باصرفه تر و موثرتر برای تولید محصولات مرغوب بود.
در دهه80برنامه های کیفیت عمدتامتوجه ساخت محصولات بود،ولی در دهه 90 تاکید بر روی کیفیت در سایر زمینه ها مثل واحد فروش واداری نیز معطوف گردید.
مشتریان عمدتا خواهان محصولات و خدمات با کیفیت هستند و شرکتهای بیشتری برای تامین این خواسته مشتری به رقابت می پردازند.
تعریف کیفیت در استاندارد:
کیفیت رسما این گونه تعریف می شود:«تمامی جنبه ها و مشخصه های یک محصول یا خدمات در رایطه با توانایی محصول یا خدمات جهت برآورده ساختن نیازهای تصریح شده یا تلویحا بیان شده است.»(مرجع iso8402:1994)
در رابطه با تعریف فوق باید برخی از مفاهیم شفاف سازی شوند:

[xlsaltolx]

کیفیت، غذای سحرآمیز !!!

یک غذای سحرآمیز وجود دارد که به همه مشتریان لذت خواهد داد؛ روحیه کارکنان را بالا می برد و در عین حال کارفرمایان را خوشحال خواهد کرد،مهمتر اینکه همه انها رایگان است.
وقتی این غذای سحرآمیز اینقدر موثر است،چرا همه از آن استفاده نمی کنند؟
با این همه تلاش که برای پختن این غذا به عمل می آید خیلی از مردم شروع خوبی برای بدست آوردن آن ندارند و یا اینکه از نیمه راه برمی گردند،خیلی ها نیز به درون آن می افتند بدون اینکه تصور روشنی از نحوه ی استفاده آن داشته باشند.
بعضی ها به فرمول سری دیگران دستبرد می زنند و نهایتا به این نتیجه می رسند که این به درد آنها نمی خورد. بعضی ها از روش سعی و خطا استفاده می کنند و در آخر به این نتیجه می رسند که تمام آنها خطا بوده است.در این مقاله سعی شده رمز این غذای سحرآمیز به طور خلاصه گفته شود.ولی برای ما مقدور نیست کیفیت را به 1-usability 2-reliability 3-maintain ability
همان دقتی که می توان آب را تعریف کرد ،تعریف نماییم. با تهیه این غذای سحرآمیز کیفیت تمام مشاغل به مشتریان خود لذت ارائه خواهند کرد،کارکنان را خوشحال، بهره وری را افزایش،سهم بازار را متناسب و منافع را افزایش خواهند داد و بدین ترتیب لبخند بر لبان همه ظاهر خواهد شد

[xlsaltolx]

پنج ویژگی در کیفیت:

اگر کسی از شما بپرسد«کیفیت چیست؟» شما چه خواهید گفت؟شما ممکن است با موقعیتی که دارید جوابی بدهید.مثلا اگر شما در یک رستوران باشید،کیفیت از نظر شما ممکن است غذای خوب،سرویس بدون عیب و نقص،لباس مناسب سرویس دهنده ها و چیزهایی از این قبیل معنی بدهد.
واگر در یک ساندویچ فروشی باشید شما ممکن است کیفیت را د رغذای خوب،محیط و لوازم سرویس تمیز معنی کنید.توجه داشته باشید معنی کیفیت نسبت به موقعیت ها متفاوت است.همچنین نسبت به سلیقه انسانها نیز فرق میکند. مثلا در یک مهمانی ممکن است یک نفر قهوه ی خوب را درغلیظ و شیرین بودن آن بداند و یک نفر دیگر در شیر زیاد داشتن و شیرین نبودن آن. بعلاوه ذائقه های متفاوت مردم می تواند در تعریف کیفیت اثرپذیر باشد.این مثال یک حقیقت مهم را درباره کیفیت بیان می کند:«کیفیت توسط مشتری تعیین می گردد نه توسط تولید کننده یا سرویس دهنده» به عبارت روشن تر «کیفیت مجموعه ای از خصوصیات و مشخصات یک کالا یا خدمات است که احتیاجات و رضایت مصرف کننده را تامین می کند.» حال با نگاهی به موارد ذیل می توانیم مفهوم کیفیت را بهتر درک کنیم:

[xlsaltolx]

ما دو نوع مشتری داریم:درونی و بیرونی.مشتریان بیرونی کسانی در خارج شرکت هستند که کالا یا خدمات را از ما دریافت می کنند.ومشتریان درونی کسانی از همکاران ما هستند که فرآیند بعدی کار ما را انجام میدهند.



کیفیت در فرآیند به مواردی اطلاق می شود که ما در انجام کار خود مراعات می کنیم تا نیازمشتریان تامین گردد. کیفیت کالا و خدمات ما بستگی به آن دارد که آیا مشخصات کالاها یا خدمات ما مطابق با خواسته های مشتری هست یا خیر؟معمولا مشتری محصولی را ترجیح می دهد که بطورمناسب کار کرده و با خواسته های او مطابقت داشته باشد.دیگر خصوصیات کیفیت یک محصول عبارتنداز: بی نقص بودن،قابل اطمینان بودن،قیمت منطقی و معقول داشتن،بادوام بودن،خوش جلوه بودن.
کیفیت خدمات به این معنی است که خدماتی که به مشتری می دهیم باید او را خوشحال کند،اطلاعات صحیح و دقیق به او بدهد،خدمات مطابق برنامه او بوده واطمینان بخش باشد،همواره توجه خاص به وی داده شود.
کیفیت فرآیند،کیفیت محصول و کیفیت خدمات هرسه ارتباط کاملا نزدیکی به یکدیگر دارند و هر کدام از دیگری تاثیر می پذیرد. بنابراین کافی نیست که تنها در یکی از موارد فوق درجه یک باشید.اگر،بهترین تلویزیون دنیا را تولید می کنیم ما باید مطمئن باشیم که فرآیند ساخت و فرآیند خدمات ما درجه یک باشد.


برای تامین احتیاجات مشتریان درونی خود و همچنین مشتریان بیرونی ما نیاز به داشتن استاندارد«صد درصد درست»داریم.وقتی ما درباره دستیابی به هدف«صد در صد درست» صحبت می کنیم منظورمان فکر کردن در مورد پروزه های بزرگ نیست.مهم این است که ما در کارهای کوچکی که انجام می دهیم هدف«صد در صد درست»را رعایت کنیم هر کاری که انجام می دهیم می تواند صد در صد درست باشد هم بار اول و هم در دفعات بعدی.



کیفیت چیزی نیست که ما فقط در طول یک مسابقه نیل به کیفیت،به آن بپردازیم.کیفیت باید جزئی از فرهنگ کاری یک شرکت باشد.هر یک ازافراد یک شرکت اعم از مدیر،سرپرست،مدیرعامل و کارگران باید نسبت به آن مسئول باشند و هر روز روی آن کار کنند.

ده مورد آمار حیاتی درباره کیفیت ضعیف
کیفیت مجانی است وقتی کیفیتی وجود نداشته باشد برای ما هزینه ایجاد می شود چرا که ما برای دوباره کاری در مورد ضایعات و از دست دادن مشتری مجبور به صرف هزینه هستیم.خسارات و جرایم ناشی ازعدم انطباق برای کیفیت بسیار بالا هستند.
موارد زیر نتایج مطالعات انجام شده در ایالات متحده آمریکا است.

دو نوع هزینه وجود دارد،هزینه ناشی از ناکامی خارجی که« دراثرمحصولات ناقص که به مشتری ها فرستاده می شود(شامل شکایات مشتری ها و ضمانت تعمیرات آنها) بوجود می آید و دوم هزینه های ناشی ازناکامی داخلی است که در اثر تولید محصول معیوب و دوباره کاری روی آنها برای انطباق کیفیت آنها با مشخصات لازم بوجود می آید.

[xlsaltolx]

استانداردها در جهان


سال 1987 :اولین نسخه استاندارد که واژه نامه شماره 8402 منتشر شد .جالب است که بدانید در این واژه نامه تنها مفاهیمی از قبیل محصول ،کیفیت ،مشتری ،سازمان و... تشریح شده است.
اصل استاندارد ISO 9000 که شامل الزامات اجرایی بود در سال 1994 مورد تایید و تصویب نهایی قرار گرفت و جهت پیاده سازی و بکارگیری در اختیار سازمانها قرار داده شد.
حرکت اول:ارتقا استاندارد فوق و ارائه ویرایش های جدیدتر در سالهای 2000
حرکت دوم :استاندارد ISO9000 یک استاندارد عمومی است .یعنی هر سازمانی بدون توجه به محصول و اندازه خود میتواند از این استاندارد استفاده کند .حرکت دوم این بود که این استاندارد عمومی را برای صنایع خاص (مثلا خودروسازها) تهیه کنند .این موضوع اولین بار تحت عنوان QS9000 اتفاق افتاد.

استاندارد خودروسازهای امریکا:QS9000
استاندارد خودروسازهای آلمان :VDA 6.1
استاندارد خودروسازهای فرانسه:Sogedoc
حرکت سوم :استاندارد ISO9000 یک استاندارد مدیریتی میباشد .حرکت سوم این بود که این استاندارد مدیریتی به مباحث به غیر از کیفیت نیز توسعه داده شود .میتوان مثالهای زیر را ارئه کرد:
استاندارد محیط زیست ISO 14000 :96
استاندارد سیستم های بهداشت حرفه ای و ارزیابی امنیت :OHSAS 18000

حال به اجزای استاندارد ISO9000:2000 میپردازیم
استاندارد ISO9000 :2000 خود شامل موارد زیر میباشد:

ISO 9001 :الزامات استاندارد (جانشین ISO 9001-9002-9003 ویرایش سال 1394 )

در ادامه به معرفی مستندات سیستم مدیریت کیفیت میپردازیم
مستندات سیستم مدیریت کیفیت را میتوان به 5 دسته اساسی تقسیم نمود که در هرم زیر مشخص هستند .خوانندگان توجه داشته باشند که در این هرم مستندات بالاتر نشاندهنده حجم کمتر و اهمیت بیشتر میباشند .

توجه داشته باشید که از این 5 مورد 4 مورد اول نشاندهنده وجود سیستم و مورد آخر نشاندهنده بکارگیری سیستم میباشد.
در ادامه هر یک از موارد بالا را مختصرا شرح میدهیم .

سمت و سوی حرکت سازمان را تعریف و مشخص میسازد.
اهداف کیفیت:قدم های سازمان را در راه تحقق خط مشی کیفیت بیان میکند.

شامل دامنه کاربرد سیستم مدیریت کیفیت و همچنین یک شرح کلی از کل روش های اجرایی مدون سازمان میباشد.

رویه هایی میباشند که در سازمان و بین واحدهای مختلف سازمان در جریان میباشند و شرح کلی تمامی فرایندهای سازمان را بیان میکنند.

مدارکی هستند که مربوط به یک فعالیت خاص میباشند و نحوه انجام آن فعالیت را بطور کاملا تشریحی بیان میکنند .(مثلا دستورالعمل تست دوام یا عملکرد محصول)

طبق بند 4-2-3 استاندارد که مربوط به کنترل مدارک سازمان میباشد باید اطمینان حاصل شود که مدارک درست، در دست افراد درست در زمان و مکان درست باشد .
بند4-2-4 -سوابق کیفیت
سوابق کیفیت باید قابل شناسایی، نگهداری، محافظت و بازیابی باشند و زمان نگهداری و نحوه وارهایی آنها مشخص باشد.
در ادامه الزامات اجرایی استاندارد تشریح شده است.

بند5-مسئولیت مدیریت

مدیریت ارشد سازمان باید شواهد عینی از تعهدات خویش را در رابطه با توسعه و اجرای سیستم مدیریت کیفیت مطابق آنچه در خط مشی کیفیت سازمان بیان شده ، فراهم نماید.
باید متذکر شویم که مهمترین شرط جهت استقرار مناسب و کارامد استاندارد حمایت و تعهد مدیریت ارشد سازمان میباشد .

مدیریت ارشد سازمان باید از نیازمندیهای مشتری مشخص شده و برآورده میشود ، اطمینان حاصل نماید .

مدیریت ارشد سازمان باید خط مشی کیفیت را مناسب با مقاصد سازمان و منطبق بر الزامات استاندارد تعیین و در مقاطع لازم بازنگری نماید.

مدیریت ارشد باید اطمینان نماید که اهداف کیفیت که قابل اندازه گیری هستند ، در کلیه سطوح سازمان مشخص شده اند و همچنین سیستم مدیریت کیفیت برای برآورده ساختن نیازمندیها و اهداف کیفیت برقرار شده است.





مدیریت ارشد سازمان باید برای اطمینان از اثر بخشی، کفایت و تناسب سیستم مدیریت کیفیت در فواصل زمانی برنامه ریزی شده، سیستم را مورد بازنگری قرار میدهد.
بند6-مدیریت منابع

سازمان باید کلیه منابع مورد نیاز را برای استقرار و نگهداری سیستم مدیریت کیفیت فراهم نماید.

کلیه کارکنانی که فعالیتهای موثر بر کیفیت دارند ، باید از نظر تحصیلات، آموزش، مهارت و تجربه دارای شایستگیهای لازم باشند .

مدیریت ارشد سازمان میبایست ساختمان، فضای کار، تسهیلات مرتبط، تجهیزات فرایند، خدمات پشتیبانی و به طور کل محیط کار مناسب را برای دستیابی به انطباق با نیازمندیهای محصول تعیین و فراهم نماید.
بند7-تحقق محصول

سازمان باید فرایند های مورد نیاز تحقق محصول را طرح ریزی و توسعه دهد بطوریکه با الزامات سایر فرایندهای سیستم مدیریت کیفیت سازگار باشد.


سازمان باید الزامات و نیازمندیهای مرتبط با محصول را شناسایی کند.

سازمان باید الزامات بیان شده مشتری را بطور کامل مشخص نماید و از توانایی سازمان برای برآورده کردن این نیازمندیها اطمینان حاصل نماید.

سازمان باید تمهیدات لازم را برای ایجاد ارتباط با مشتری بیندیشد و به کار ببندد.
ارتباطات با مشتری شامل رسیدگی به تقاضاها، قراردادها، سفارشات و همچنین بازخورها و شکایات مشتریان میباشد.

سازمان باید روشهای اجرایی مدونی برای کنترل و تصدیق طراحی محصول ایجاد نموده و برقرار نگهدارد تا از برآورده شدن نیازمندیهای معین شده اطمینان یابد.

سازمان باید برای هریک از فعالیتهای مرتبط با طراحی و توسعه ، طرح های لازم را تهیه نماید .این طرحها باید یا فعالیتها را تشریح کند و یا به مرجع مربوطه ارجاع دهد .فعالیتهای مرتبط به طراحی و توسعه باید به افراد واجد شرایط و مجهز به منابع کافی واگذار شود.طرح ها باید همگام با مراحل تکمیل طراحی به روز شوند.

سازمان باید در طراحی و توسعه محصول از تیم های چند تخصصی استفاده کند و اطلاعات لازم را مدون نماید تا به طور منظم بازنگری شوند.

سازمان باید نیازمندیهای ورودی طراحی محصول را که شامل نیازمندیهای قانونی و مقرراتی میباشند مشخص و مکتوب نماید و چگونگی انتخاب آنها از نظر کفایت بررسی شود .نیازمندیهای ناقص، مبهم یا متضاد باید با افرادی که مسئول اعمال این نیازمندیها هستند حل و فصل شوند .به نتایج حاصل از هرگونه فعالیت بازنگری قرارداد در ورودی طراحی توجه شود.

خروجی طراحی باید به گونه ای مدون و بیان شده باشد که بتوان آنهارا بر طبق نیازمندیهای ورودی طراحی ،تصدیق و صحه گذاری کرد.خروجی طراحی باید
الف-نیازمندیهای ورودی طراحی را برآورده کند.
ب-شامل معیارهای پذیرش باشد یا به آنها ارجاع دهد.
پ-آن دسته از ویزگیهای طراحی که برای عملکرد ایمن و درست محصول حیاتی هستند مانند نیازمندیهای بهره برداری ، انبارش ، جابجایی، نگهداری و تعمیر و ... پس از مصرف را مشخص نماید .مدارک مربوط به خروجی طراحی باید قبل از توزیع بررسی شود.

در مراحل مناسبی از طراحی، بررسیهای رسمی و مدون در مورد نتایج طراحی ، طرح ریزی و اجرا میشود .شرکت کنندگان در هر بررسی طراحی باید شامل نمایندگان تمامی بخش های مرتبط با همان مرحله طراحی و همچنین شامل سایر کارکنان متخصص برحسب نیاز باشد .در ضمن سوابق این بررسی ها باید نگهداری شود.

در مراحل مناسبی از طراحی برای حصول اطمینان از این که خروجیها از مرحله طراحی نیازمندیهای ورودیهای طراحی را برآورده میسازند تصدیق طراحی باید انجام گیرد .علاوه بر این تصدیق طراحی ممکن است شامل فعالیت های زیر باشد
-انجام محاسبات به روش های دیگر
-مقایسه طراحی جدید با طراحی های مشابه تایید شده در صورت قابل دسترس بودن آنها
-انجام آزمون ها و اثبات عملی

صحه گذاری طراحی باید به منظور حصول اطمینان از مطابقت محصول با نیازمندیهای مشتری انجام گیرد.
باید توجه شود که





تمامی تغییرات و اصلاحات در طراحی میبایست پیش از اجرا توسط افراد مجاز ، مشخص ،مدون ، بازنگری و تصویب شود.
در ضمن تمامی تغییرات طراحی باید پیش از شروع تولید به تایید کتبی مشتری برسد ، مگر اینکه مشتری از این کار چشم پوشی کند.


سازمان باید تامین کنندگان خود را بر اساس توانمندی آنان در عرضه محصول موردنظر سازمان ، ارزیابی و انتخاب کند.



سازمان باید موارد ذیل را جهت تولید و ارائه خدمات در شرایط کنترل شده فراهم نماید :
-در دسترس بودن اطلاعات محصول تولیدی
-در دسترس بودن دستورالعملهای مورد نیاز
-استفاده از تجهیزات مناسب
-در دسترس بودن ابزارهای پایش و اندازه گیری

سازمان باید جهت مراقبت ار دارایی های مشتری که در اختیار اوست ، اقدامات لازم را بعمل آورد.

سازمان باید محصول را ازابتدای تولید تا رسیدن بدست مشتری نگهداری نماید .نگهداری شامل شناسایی ، حمل ،بسته بندی ، انبارش و محافظت میشود.

سازمان باید از صحت و دقت عملکرد تجهیزات کنترلی خود اطمینان حاصل نماید.
بند8-اندازه گیری ،تحلیل و بهبود

-اثبات انطباق محصول
-بهبود مستمر اثر بخشی سیستم مدیریت را برقرار و اجرا نماید.






سازمان باید اطمینان حاصل نماید که محصولی که با نیازمندیهای تعیین شده تطابق ندارد ،شناسایی شده و به منظور جلوگیری از استفاده تحت کنترل قرار دارد.

سازمان باید داده های مناسب را تعیین ، جمع آوری و تجزیه و تحلیل نماید تا تناسب و اثر بخشی سیستم مدیریت کیفیت را اثبات و امکان بهبود مستمر سیستم را بررسی نماید.


سازمان باید بطور مستمر اثر بخشی سیستم مدیریت کیفیت را با درنظر گرفتن خط مشی کیفیت ، اهداف کیفیت، نتایج ممیزیها، تجزیه و تحلیل داده ها و اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه و بازنگری مدیریت بهبود بخشد .

سازمان باید اقدامات لازم را جهت عدم انطباقهای بالفعل و جلوگیری از بروز مجدد آنها بعمل آورد.

سازمان باید اقدامات لازم را برای حذف علل عدم انطباقهای بالقوه به منظور جلوگیری از بروز آنها ، تعیین و بعمل آورد.

[xlsaltolx]

کنترل کیفیت فراگیر چیست ؟ ( شیوه ژاپنی )



(الف) ماه کیفیت:

ایده " ماه کیفیت " از تجربه " هفته ایمنی " که مدت ها قبل در ژاپن رایج شده بود ، الهام گرفته شد . جنبش ماه کیفیت توسط بخش خصوصی بنیاد نهاد شد و در ژاپن احتمالأ تنها کشوری است که چنین کوشش مستمری را سازمان داده و هر سال در ماه نوامبر آن را برگزار می کند . تنها کشوری که این ایده را پذیرفت ، چنین است که در سال 1978 ماه سپتامبر را به عنوان ماه کیفیت خود برگزید.

(ب) دونشریه " اس.کیو.سی " و "اف.کیو.سی " :

این دو نشریه نیز ، فعالیتهای خود را در سال 1949 شروع کردند . سال بعد از آن ، نشریه " هین شیت سوکان ری " ( کنترل کیفیت آماری ،یا اس.کیو.سی ) به وسیله انجمن دانشمندان و مهندسان ژاپنی منتشر شد.

این نشریه ، به ترویج دانش کیو.سی و تی.کیو.سی(کنترل کیفیت فراگیر)، می پردازند و درک شرکتها و کارگران رادرجهت همکاری وکمک به یکدیگر ،بالا می برند . نشریه دیگری به نام " گمبا – تو.کیو.سی " (کنترل کیفیت برای سرپرستان ،یا اف.کیو.سی ) ، در اوریل 1962 به وسیله همان انجمن منتشر شد و کارگران و سرپرستان کارگاه های مختلف را مخاطب خود قرار داد .

(ج) فعالیت های هسته های کیو.سی :

ناظران خارجی ، فعالیتهای کیو.سی ژاپن را به عامل موفقیت صنایع ژاپنی تلقی کرده اند . البته این فعالیتها ، یکی از عوامل مهم موفقیت بوده اند ، نه تنها عامل آن . امروز نزدیک به پنجاه کشور ف فعالیت های هسته کیو.سی را به کار بسته اند . به باور ما ، فعالیتهای هسته کیو.سی ، اگر با ماهیت انسانی سازگار باشند ، در همه جا قابل اجرا هستند . زیرا انسان ، انسان است و پیوند مشترک انسانی که رابطه انسان را شکل می دهد .

(د) گروه های بررسی نمونه برداری :

داده ها ، پایه کیو.سی را تشکیل می دهند . این داده ها ، غیر قابل اطمینان هستند . در سال 1952 و با کمک جی.یو.اس.ای ، یک گروه مطالعه نمونه برداری در صنایع معدنی تشکیل شد . این گروه ، به زیر گروه هایی به قرار زیر تقسیم می شد :

سنگ اهن ، فلزات غیر آهنی ، ذغال سنگ ، کک ، سنگ سولفاید ، نمک صنعتی و وسایل نمونه برداری . یافته های این زیر گروه ها ، راه را برای منطقی کردن روش های نمونه برداری ، طبقه بندی ، اندازه گیری و تجزیه و تحلیل ، هموار کرد . بر این اساس بود که استاندارد های صنعتی ژاپن (جی.آی.اس) ، برای صنایع متعدد تدوین شد. جی.آی.سی نیز ، به نوبه خود به پایه ای برای استاندارد های سازمان بین المللی استاندارد (ای.اس.او) تبدیل شد و به این ترتیب ، در منطقی کردن تجارت جهانی تأثیر گذاشت .

بسیاری از فنون مدیریت ، در دوره پس از جنگ به ژاپن وارد شد . از آن میان ، تنها کنترل کیفیت است که به هیأتی کاملأ بومی در آمد و به عنوان جزء لاینفک شیوه مدیریت ، موفقیت عظیمی به بار اورد و به " محصول جدیدی " برای صادرات به همه نقاط دنیا تبدیل شد .

تاریخچه کوتاهی از کنترل کیفیت فراگیر



کنترل کیفیت نوین ، یا کنترل کیفیت آماری ( اس.کیو.سی ) ، آن گونه که ما امروز می شناسیم ، از سالهای 1930 ، با کاربرد صنعتی نمودار کنترل شد ، که مبتکر آن دکتر دبلیو.ا.شورات ، از شرکت بل لابوراتوریز بود .

جنگ دوم جهانی ، کاتالیزوری بود که امکان به کارگیری انواع نمودارهای کنترل را در صنایع مختلف ایالات متحده ، به وجود آورد . در آن هنگام ، تغییر خط تولید برای پاسخگویی به مقتضیات شرایط نیمه جنگی یا جنگی ، با نقایص جدی همراه بود . اما به کارگیری کنترل کیفیت ، ایالات متحده را قادر ساخت که انبوهی از تجهیزات نظامی ارزان قیمت را تولید کند . در این زمینه ، در دوران جنگ استانداردهایی انتشار یافت ، که به استانداردهای زد – او معروف شد .

تولیدات جنگی آمریکا از نظر کمی و کیفی و اقتصادی ، تولیدات بسیار موفقی بوده اند . این موفقیت ، تا حدی مرهون به کارگیری کنترل کیفیت آماری است . اهمیت این قضیه ، به حدی بوده که گاهی به این تصور دامن می زند که پیروزی به دست آمده در جنگ ، ناشی از کنترل کیفیت و استفاده از آمار بوده است .

دیدار دکتر جی.ام جوران از ژاپن ، در سال 1954 ، به دعوت جی.یو.آی.اس در سال 1954 ، مقارن با دوره انتقالی در فعالیت های کنترل کیفیت ژاپن است . این انتقال ، در واقع انتقال از در گیر شدن در امور مربوط به مبانی تکنولوژی کارخانه ، با در نظر گرفتن کل مدیریت بود . دیدار دکتر جوران ، فضایی را به وجود آورد که در آن کیو.سی به عنوان ابزاری مدیریتی مورد توجه قرارگرفت ، و به این ترتیب ، کنترل کیفیت فراگیر ، به مفهومی که امروزه می شناسیم ، شکل گرفت . تفاوت بین فعالیت های کیو.سی در ژاپن با ایالات متحده یا اروپا ف بسیار زیاد است . این اختلاف ها ، تا حد زیادی به خاطر آن است که ملتی بافت اجتماعی – فرهنگی خاص خود را دارد . فعالیت های کیو.سی را ، نمی توان در خلاء انجام داد . در چارچوب جوامع و فرهنگ های مختلف، رشد می کنند .

ویژگیهای کنترل کیفیت ژاپنی :

سمپوزیوم هفتم کنترل کیفیت ، در دسامبر 1967 ، شش مورد تفاوت بین کنترل کیفیت در ژاپن و غرب را مورد تأیید قرار داد .