روش اقل بهاي تمام شده و خالص ارزش فروش




در روش اقل بهاي تمام شده و خالص ارزش فروش كه الهام گرفته از اصل محافظه كاري است، درآمد تحقق نيافته سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت قابل شناسايي و ثبت در حسابها نمي باشد، ولي هزينه ناشي از كاهش ارزش سرمايه گذاري هاي مذكور شناسايي و در حساب ها ثبت مي شود.

به عبارت ديگر در صورتي كه خالص ارزش فروش سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت بيشتر از بهاي تمام شده آنها باشد، بابت مابه التفاوت كه درآمد تحقق نيافته است هيچگونه ثبتي در دفاتر انجام نمي شود و سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت به همان بهاي تمام شده در تراز نامه منعكس مي شود.

اما چنانچه خالص ارزش فروش سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت كمتر از بهاي تمام شده آنها باشد ما به التفاوت كه نشان دهنده زيان ناشي از كاهش ارزش سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت است شناسايي و به بدهكار حساب هزينه كاهش ارزش سرمايه گذاري و بستانكار حساب ذخيره كاهش ارزش سرمايه گذاري منظور مي شود.

هزينه كاهش ارزش سرمايه گذاري كوتاه مدت در صورت سود و زيان دوره اي كه كاهش قيمت در آن رخ داده منعكس مي شود و مانده حساب ذخيره كاهش ارزش سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت پس از تعديل آن در پايان هر دوره مالي در ترازنامه از بهاي تمام شده سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت كسر مي شود.

چنانچه در پايان سالهاي بعد خالص ارزش فروش سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت بيشتر از ارزش دفتري آن ها گردد بايد حداكثر معادل مانده حساب ذخيره كاهش ارزش سرمايه گذاري، درآمد شناسايي و به بدهكار حساب ذخيره كاهش ارزش سرمايه گذاري و به بستانكار حساب درآمد تحقق نيافته منظور شود، به نحوي كه مانده حساب ذخيره كاهش ارزش سرمايه گذاري صفر شده و ارزش دفتري سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت برابر بهاي تمام شده آنها گردد.

درآمد تحقق نيافته مزبور در صورت سود و زيان دوره اي كه بازيافت در آن به وقوع پيوسته است منظور مي شود.

نكته اي بايد به آن توجه داشت اين است كه طبق استاندرادهاي حسابداري ، روش اقل بهاي تمام شده و خالص ارزش فروش براي سرمايه گذاري هاي سريع المعامله در بازار بر مبناي مجموعه ( پورتفوي) سرمايه گذاري هاي مزبور تعيين مي شود، در حالي كه براي ساير سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت ( غير سريع المعامله) بر مبناي تك تك سرمايه گذاري هاي مزبور به طور جداگانه تعيين مي شود.