تریپانوسومیاز (Trypanosomiasis) یا بیماری مَتّه‌تَنان نام چند گونه بیماری رایج در مهره‌داران است.
این بیماری‌ها توسط گروهی از موجودات ریز انگلی از گروه تک‌یاختگان تولید می‌شود. تک‌یاختگان انگلی ایجادکنندهٔ بیماری تریپانوسومیاز از گروه تریپانوسوم‌ها هستند.
تریپانوسوم‌ها (مته‌تنان) موجودات ریز بیماری‌زایی هستند که حرکتشان پیچنده مانند مته است.
بیش از ۶۶ میلیون انسان در ۳۶ کشور آفریقای سیاه از نوعی تریپانوسومیاز به نام بیماری خواب رنج می‌برند. نوع دیگری از این بیماری به نام بیماری شاگاس سالانه باعث مرگ ۲۱ هزار انسان در آمریکای جنوبی می‌شود.
یکی از انواع حیوانی تریپانوسومیاز سورا نام دارد.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد