كليات صنعت آجر

[ghasem motamedi]

كليات صنعت آجر در صنعت آجر حدود 7000 كارخانه فعال در ايران موجود است كه ميزان توليد اسمي ساليانه آنها بيش از 50 ميليون تن مي‌باشد. محصولات اكثر ‌اين کارخانجات، شامل آجر سنتي، آجر ماشيني و بلوک تماما با فن‌آوري قديمي ‌توليد مي‌شوند که علاوه بر انرژي‌بري بسيار بالا در توليد (بيش از 2 برابر انرژي‌بري توليد آجر با فن‌آوري جديد)، از بسياري از مزاياي نهفته در استفاده از آجرهاي جديد بي‌بهره مي‌باشند. سهم 45 درصدي هزينه‌هاي انرژي در توليد آجر از ديدگاه اقتصاد ملي، خود بيانگر شدت انرژي مصرفي بسيار بالا در اين صنعت و لزوم توجه به آن مي‌باشد. راهكارهاي بهينه‌سازي مصرف انرژي
راهكارهاي كوتاه مدت و كم هزينه
.راهكارهاي بلندمدت و پرهزينه.اجراي راهکارهاي کوتاه‌مدت و کم‌هزينه در مقايسه با راهکارهاي بلند‌مدت و پر‌هزينه از نظر اجرا، عملي‌تر و براي صاحبان واحدهاي توليدي نيز قابل قبول‌تر مي‌باشد. با توجه به اينکه در کشور نزديك به 7000 كوره آجرپزي وجود دارد, بهترين راهكارهاي كم‌هزينه استفاده از مشعل‌هاي با راندمان بالا در كوره‌هاي هوفمن موجود و بازيافت حرارت از اين كوره‌ها است. ح راهكارهاي كم هزينه و كوتاه مدت
استفاده از سوخت‌پاش‌هاي راندمان بالا در كوره‌هاي هوفمن با حدود 20 درصد صرفه‌جويي.
بازيافت حرارت در كوره‌ها
.آموزش پرسنل.
استفاده از مشعل‌هاي با راندمان بالا
.بازيافت حرارت از كوره‌هاي هوفمن جهت استفاده در قسمت خشك كن. راهكارهاي پرهزينه و بلندمدت
جايگزيني ماشين‌آلات مدرن در خط توليد شامل تجهيزات، سنگ‌شكن، ميكسر، اكسترودر
.نصب خشك‌کن با راندمان بالاتر و كاهش ضايعات و مصرف انرژي كمتر
.جايگزيني كوره تونلي بجاي كوره هوفمن كه دو تا سه برابر شدت مصرف انرژي را كاهش مي‌دهد.
استفاده از سيستم بسته‌بندي مدرن بمنظور کاهش ضايعات. تنوع توليد آجر در كشور همانگونه كه در نمودار زير مشاهده مي شود، بيشترين سهم توليد آجر كشور مربوط به آجرهاي فشاري مي باشد كه اين خود گويايي پايين بودن كيفيت آجرهاي توليدي و همچنين بالا بودن ميزان مصرف سوخت در اين صنعت مي باشد.


در نمودار زير سهم استان هاي مختلف كشور از مصرف مجموع حامل هاي سوخت در گروه صنعتي آجر، كاشي، سراميك و چيني نشان داده مي شود.


تعداد واحدهاي توليد کننده آجر و سفال در استانهاي مختلف کشور


توليد آجر در استانهاي مختلف کشور (تن در سال)

مقايسه سهميه سوخت در استانهاي مختلف (ليتر /سال)


مقايسه نسبت مصرف سوخت به توليد در استانهاي مختلف (ليتر / تن)

سوخت قابل تخصيص به واحدهاي توليد آجر و سفال در استانهاي مختلف کشور در مقايسه با سهميه موجود ( ليتر در سال ) در نمودار زير نشان داده شده است.


مقايسه مصرف انرژي حرارتي در توليد آجر ماشيني در ايران و برخي کشورهاي اروپايي در نمودار زير ديده ميشود. لازم به ذكر است كه دستورالعمل معيار مصرف سوخت براي واحدهاي توليدي آجر كه داراي خشك كن هستند، 80 ليتر معادل نفت کوره بر تن آجر توليدي (معادل 3.45 مگاژول بر تن) و براي واحدهاي توليد كننده آجر كه خشك كن ندارند، 55 ليتر معادل نفت كوره بر تن توليدي مي باشد.